Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο μικρό αυτό τόμο συγκεντρώνονται έντεκα άρθρα και μελετήματα, που γράφτηκαν με διαφορετικές αφορμές και παρουσιάστηκαν ή δημοσιεύτηκαν σε διαφορετικούς χώρους και έντυπα, που έχουν όμως, όλα, ένα κοινό κέντρο κι ένα κοινό στόχο: τη θεωρία της λογοτεχνίας και της επιστήμης της, της γραμματολογίας. Η σειρά της αναδημοσίευσής τους στον τόμο αυτό δεν ακολουθεί αναγκαστικά τη χρονολογική σειρά της πρώτης τους ανακοίνωσης ή δημοσίευσης. Εδώ προτιμήθηκε μια σειρά λιγότερο ή περισσότερο "συστηματική": από τα ειδικότερα στα συνθετότερα ζητήματα του αντικειμένου τους. [...] Περ...

Μπορεί το νέο μυθιστόρημα να μην είναι πλέον νέο, το γεγονός όμως ότι έθεσε υπό αμφισβήτηση τον αφελή ανθρωποκεντρισμό, ότι απέρριψε το τραγικό αίσθημα της ζωής -που εμποδίζει οποιαδήποτε απόπειρα εννόησης του κόσμου και του ανθρώπου-, και κυρίως το γεγονός ότι αρνήθηκε κάθε προ-εγκαθιδρυμένη γλώσσα, καθιστά σήμερα τα προτάγματά του, περισσότερο παρά ποτέ, εναργή. Γραμμένο το 1958, το δοκίμιο "Φύση, ανθρωπισμός, τραγωδία" -που κατόπιν ο Γκριγιέ ενέταξε στο βιβλίο του "Για ένα νέο μυθιστόρημα"-, πέραν του κριτικού στοχασμού και της πολεμικής που επιχειρούσε στο πλαίσιο εκ...

"... Αυτό ήταν το θαύμα της ελληνικής παιδείας στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Τόνωσε την εθνική συνείδηση, με το να φανερώσει στους υποδούλους την προγονική λάμψη, και καλλιέργησε ανάμεσά τους φιλελεύθερες και προοδευτικές ιδέες, φέρνοντάς τους σε επαφή με το πνεύμα της Ευρώπης. Τους βοήθησε έτσι να ξεπεράσουν την ενστικτώδη μορφή ζωής, που τους είχε επιβάλει ο κατακτητής, και να προχωρήσουν στη σφαίρα του πνεύματος, που αποτελεί την ουσία του ελληνισμού. Ήδη το 1820, ο Βενιαμίν Λέσβιος έγραφε στα Προλεγόμενα στης "Μεταφυσικής" του: "Οι Έλληνες δεν υπόκειντο ούτε το πάλαι ού...

Ένας καυστικός σχολιασμός της νεοελληνικής κοινωνίας μέσα από σατιρικά κείμενα. Κείμενα υποΚριτικού στοχασμού πάνω σε έργα και καταστάσεις που αν και ουδέποτε υπήρξαν, φωτογραφίζουν κάποιες φαιδρές και παράλογες όψεις της πραγματικότητας, καλλιτεχνικής και όχι μόνο. Στομφώδεις και άλογες εκδοχές της Ιστορίας, της λογοτεχνίας, της γλυπτικής, της δειπνοσοφίας, του τραγουδιού, του ποδοσφαίρου και της τηλεοπτικής ενημέρωσης κρίνονται εμβριθώς και με τον δέοντα προς τις περιστάσεις σκωπτικό σεβασμό, σε ένα σατιρικό παιχνίδι κακών προθέσεων.

Τα δοκίμια που απαρτίζουν το παρόν βιβλίο είναι κείμενα ενός αναγνώστη που διαβάζει μυθιστορήματα, και που ορισμένα από αυτά τον κέντρισαν να τα συζητήσει. Είναι κείμενα υποκειμενικά, μα όχι αυθαίρετα, που θέλουν να συναντήσουν άλλους αναγνώστες. Πιστεύω ότι το μυθιστόρημα σκέφτεται, με τρόπο αινιγματικό, τη ζωή και τον κόσμο, και γι’ αυτό όποιος καταφεύγει στην ανάγνωση παλαιότερων ή σύγχρονων, ελληνικών ή ξένων μυθιστορημάτων θέλει ακριβώς, συνειδητά ή ανεπίγνωστα, να ξεδιαλύνει λίγο το αίνιγμα της ζωής του, να φωτίσει το μυστήριό της, μα και να διευρύνει τα όρια της δική...

Να απορριφθούν τα "τοξικά απόβλητα" μιας σκέψης που έχει μολυνθεί από τη συνήθεια, τη γλωσσική πτώχευση, τα περιττά λίπη και τον κορεσμένο αέρα της αδράνειας - ιδού ένα αίτημα που προβάλλει επιτακτικά, αλλά αναβάλλεται εξίσου επίμονα. Η τέχνη, και ειδικά η λογοτεχνία που με ενδιέφερε από τα πρώτα αμήχανα σκαριφήματά μου έως το Νάρκισσος και Ιανός, είναι ωστόσο εκεί, αλλά απαιτεί μια τολμηρότερη αναψηλάφηση. Αυτή ακριβώς την αναψηλάφηση, χωρίς όμως τις αλαζονικές βλέψεις μιας αυστηρής ετυμηγορίας, επιχειρούν τα άρθρα αυτά, minima δοκίμια για την ακρίβεια. Πλην των άλλων,...

"Ο ποιητής δεν κολακεύει μήτε και καταφεύγει σε τεχνάσματα. Δεν αποκοιμίζει τα θηρία του για να παραστήσει το θηριοδαμαστή, αλλά, με όλα τα κλουβιά ορθάνοιχτα, με τα κλειδιά πεταμένα στον άνεμο, φεύγει, ταξειδιώτης που δεν σκέπτεται τον εαυτό του αλλά το ταξείδι, τις αμμουδιές των ονείρων, τα δάση των χεριών, τα ζώα της ψυχής, όλη την αδιαμφισβήτητη υπερπραγματικότητα. Και ιδείτε την περιφρόνησή του για τους βραχόκηπους, για τα μασκαρέματα. Το βιβλίο των ονείρων του το διαβάζει όπως τα πρακτικά εκείνα μαθήματα, όταν, παιδί, προσπάθησε να μάθει την οικονομία του κόσμου, την...

Η γραφή ήταν από την γέννησή της συνδεδεμένη με το σχέδιο και την εικόνα. Σήμερα, στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, τείνει να διαμορφωθεί ένα νέο είδος γραφής, που ενσωματώνει χωρίς σαφείς διαχωρισμούς την εικόνα, το σχέδιο και το κείμενο. Μια γραφή που μοιάζει να φέρνει εκ νέου τις τέχνες σε μια μεγάλη προσέγγιση μεταξύ τους, από τη λογοτεχνία μέχρι την αρχιτεκτονική, και όπου η μία τροφοδοτεί την άλλη με ιδέες, μεθόδους και εργαλεία. Το βιβλίο αυτό είναι ένα δοκίμιο γραμμένο με τη μείξη κειμένου και εικόνας, που τις θεωρεί σαν ισότιμες μορφές της ανθρώπινης σκέψης....

Ένα πρωτότυπο εγχείρημα στο οποίο ένας ποιητής και ένας πεζογράφος διασταυρώνουν τα ξίφη τους πάνω σε όλο το φάσμα της λογοτεχνίας. "Αυτό το βιβλίο το γράψαμε μαζί. Θεσπίζοντας έναν μονοφωνικό λόγο που δίνει υπόσταση σ’ ένα πρόσωπο συνθεμένο από τα χαρακτηριστικά και των δύο μας. Προέκυψε από μια συνεχή συνομιλία δύο ετών για διάφορα ζητήματα της λογοτεχνίας. [...] Ποια έννοια έχει η διάκριση δύο ονομάτων στην κτητορική επιγραφή ενός βιβλίου μέσα στο οποίο μιλά κάποιος σε ενικό αριθμό; Ας το πούμε έτσι: ότι το βιβλίο αυτό είναι προϊόν μιας ουσιαστικής και αδιάρρηκτης φ...

Επιλεγμένα από ένα ευρύτερο σύνολο 128 επιφυλλίδων, τα κείμενα που ακολουθούν δημοσιεύτηκαν, με εξαίρεση τα δύο καταληκτικά, στην αθηναϊκή εφημερίδα Τα Νέα κατά την τετραετία 1996-1999. Η επιλογή έγινε με γνώμονα τη θεματική τους ομοιογένεια· σχολιάζουν ζητήματα που σχετίζονται με συγγραφείς, με παλαιά και νεότερα βιβλία, με τη γλώσσα, με το βιβλίο γενικώς και τα πάσης φύσεως προβλήματά του, με τη γραφή και τον έντυπο λόγο. Απέφυγα τον πειρασμό να ενημερώσω ή να τροποποιήσω τα κείμενα σε σημεία στα οποία έχουν εντωμεταξύ επέλθει αλλαγές ή νεότερες εξελίξεις· επικαλούμαι...

Το "Γλωσσικό κουτί" προσκαλεί σε μια συνάντηση για να συζητήσουμε τα προβλήματα της γραφής. Είναι, με άλλα λόγια, ένας "κοινός τόπος", ένα σχήμα σύμφωνα με το οποίο τοποθετούνται τα επί μέρους ερωτήματα που αφορούν στο λογοτεχνικό έργο, στον συγγραφέα και στην εργασία του. Μέσα στο "Γλωσσικό κουτί" υπάρχει ένα πολυσθενές δοκίμιο που ισορροπεί ανάμεσα στην κριτική και στη συγγραφική θεωρία, χωρίς να συντάσσεται πλήρως με καμία πλευρά. Δεν προσεγγίζει τα λογοτεχνικά κείμενα "από έξω", ούτε όμως μυθολογεί τη γραφή αποκαλύπτοντας μια εσωτερική μυστικιστική διεργασία. Το "Γλωσ...

Ένα συλλογικό έργο μιας πλειάδας καταξιωμένων συγγραφέων και πανεπιστημιακών με αντικείμενό του τους θεμελιώδεις μύθους της Ευρώπης, το ρόλο και την αξιοποίησή τους στο χώρο της λογοτεχνίας, της δραματουργίας, της όπερας και του κινηματογράφου. Πιο συγκεκριμένα, στον παρόντα τόμο οι συγγραφείς εξετάζουν συγχρονικά και διαχρονικά τον μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης, το Γκράαλ, τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, τον Δον Κιχώτη, τον Φάουστ, τον Δον Ζουάν, τον Καζανόβα, καθώς και την Ιταλία ιδωμένη μέσα από τα μάτια των κατά καιρούς περιηγητών αλλά και του Σταντάλ και του Γκαίτε...

"Το απρόσβατο", δοκιμιακό κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη γραμμένο το 2011, αποτελεί αφετηρία διερώτησης για την έως τώρα ανείπωτη, άθικτη, και κατά τούτο απρόσβατη, περιοχή του ανθρώπου. Η αντιμετώπιση της φύσης του ανθρώπου στην ολότητά της, τίθεται από τον Δημητριάδη ως προϋπόθεση για τη διερεύνηση των ζητημάτων που έθεσε ο Αλαίν Ρομπ-Γκριγιέ στο δοκίμιό του "Φύση, ανθρωπισμός, τραγωδία" πριν από πενήντα πέντε χρόνια, στο πλαίσιο της εποχής του και των συγκυριών της. Μια κίνηση συνεχούς αντίδρασης και αναψηλάφησης σε ό,τι λέγεται στο "Απρόσβατο", μια διάθεση ανασκαφής...

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης και ποιο το ιδανικό βιβλιοπωλείο; Πώς γίνεται κάποιος να αφήνει μισοδιαβασμένα τα πιο αγαπημένα του βιβλία ή να τα διαβάζει από το τέλος προς την αρχή; Υπάρχει ιδανικό μέρος για διάβασμα; Ποιο βιβλίο ενδείκνυται για κάθε τοποθεσία; Υπάρχουν άραγε βιβλία που είναι προτιμότερο να διαβαστούν με άκοπες τις σελίδες τους; Πόσους τόμους περιέχει μια ιδανική βιβλιοθήκη και ποιος είναι ο τέλειος τρόπος να τους ταξινομήσεις μέσα σε αυτήν; Πώς αναγνωρίζουμε έναν αληθινό βιβλιόφιλο και τι είδους άνθρωποι είναι όσοι δανείζουν βιβλία; Είναι καλύτερο να δ...

Το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2005 απονέμεται στον Άγγλο συγγραφέα Harold Pinter "o οποίος στα έργα του ξεσκεπάζει τον γκρεμό κάτω από την καθημερινή φλυαρία και εισβάλλει στις κλειστές αίθουσες της καταπίεσης". (Σουηδική Ακαδημία, 13 Οκτωβρίου 2005)

Περιεχόμενα: - Δημήτρης Αγγελάτος: "Τέχνες του χώρου και τέχνες του χρόνου: ένα σχήμα για μεθοδολογικούς όρους και όρια στις σύγχρονες διακαλλιτεχνικές προσσεγγίσεις" - Δημήτρης Γιάννου: "Είδη και γένη της μουσικής: μια περιήγηση σε όρους και αντιλήψεις για τη μουσική και τα μουσικά μορφώματα από τη σκοπιά του 20ού αιώνα - Αλεξάνδρα Βουτυρά: "Συνολικό έργο: από τον Richard Vagner στο Bauhaus - Ιωάννα Μανωλεδάκη: "Θεατρικές εικαστικές τέχνες και εικαστικό θέατρο" - Κώστας Γεωργουσόπουλος: "Όρια θεάτρου" - Χρήστος Παπούλιας: "Τα "εργαλεία" της αρχιτεκτονικής σύνθεσης: μ...

Ένας ιδανικός οδηγός ανάγνωσης με χιούμορ, κατανοητή γλώσσα και απτά παραδείγματα, κατάλληλος τόσο για ακαδημαϊκούς και μελετητές της λογοτεχνίας, όσο και για αναγνώστες που επιζητούν μια διεισδυτικότερη ματιά στο βιβλίο τους Ο Τόμας Φόστερ βασίστηκε στην πολυετή του εμπειρία ως καθηγητής σύγχρονης μυθοπλασίας για να απαντήσει σε μια σειρά από καίριες ερωτήσεις των αναγνωστών αλλά και μελετητών της λογοτεχνίας. Αποκωδικοποιώντας τα σύμβολα και τα στερεότυπα των λογοτεχνικών κειμένων, ο συγγραφέας μας μυεί στην "τέχνη της ανάγνωσης". Το βιβλίο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα...