Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σε αντίθεση με τους πολέμους ή τις αυτοκρατορίες, ο έρωτας δεν αφήνει ίχνη για τον αρχαιολόγο: Τα γραπτά φιλιά είναι το μόνο που μένει από τη σύντομη, φλογερή αλχημεία του ανθρώπινου πάθους. Ο Έζρα Πάουντ κάποτε περιέγραψε τις μεταφράσεις των αρχαίων συγγραφέων ως «προσφορά αίματος στα φαντάσματα». Αυτό το συγκλονιστικά όμορφο βιβλίο δίνει μια ζεστή πνοή ζωής στα ποιήματα και στις επιστολές και των μεγάλων αλλά και των αγνώστων, χαμένων εραστώντης αρχαίας Μεσογείου. Τα λόγια που ειπώθηκαν πριν από δυο χιλιάδες χρόνια είναι τόσο δροσερά, παθιασμένα και καμιά φορά αυθάδη, όσο...

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται κυρίως στους μαθητές, που ετοιμάζονται για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, και έχει σκοπό να τους βοηθήσει στη μελέτη του μαθήματος των Λατινικών. Γι' αυτό κάθε κεφάλαιο, εκτός από τη μετάφραση, περιέχει τις λέξεις και τη συντακτική ανάλυση, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα σωστής μελέτης. Σχετικά με τη μετάφραση, μεταφέρω εδώ όσα σημείωσα στο βιβλίο μου "Ο Γαλατικός πόλεμος" (μόνο μετάφραση), που εξέδωσα τον περασμένο Μάη: "η προσπάθεια να ιδωθεί η μετάφραση των κλασικών κειμένων κατά σύγχρονο τρόπο μου έδωσε την αφορμή να παρεκκλίνω από...

"Αν οι μεγάλες αλλαγές αναγνωρίζονται κατ' αρχήν από τις λέξεις, τότε είναι επιτακτικό να δημιουργηθεί ένα νέο λεξικό -ακριβές και όχι απατηλό- για να κατονομαστεί αυτό το τόσο σφαιρικό, κι όμως τόσο κατακερματισμένο, παρόν, το τόσο ξένο κι όμως τόσο παρεμβατικό." (Ivano Dionigi) Ο λόγος που, από αμυντικό και επιθετικό όπλο, υποβιβάζεται σε "εμπόρευμα" (Del Giudice)· ο λόγος που μετασχηματίζεται σε μέσον "κατάχρησης", όπως δείχνουν οι τραγικές πρόσφατες υπερβολές (Eco)· ο λόγος του ανθρώπου που αντιπαρατίθεται στον Θείο Λόγο και γίνεται "διαβολικός", φορέας μίσους και δι...

Στην πραγματεία αυτή υπάρχει ένας πραγματικός και αξιοθαύμαστος όγκος ανθρώπινης σοφίας, που προσπαθεί να στηρίξει τον άνθρωπο και να τον προφυλάξει από την πλήξη και τη νεύρωση. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα θέματα με τα οποία ασχολείται η μελέτη είναι και τα εξής: αποτυχίες στη ζωή· ο δάσκαλος που προσφέρει πραγματική κοινωνική υπηρεσία· η αξία της φιλίας· η ιδιοκτησία ως πηγή άγχους. Η διατριβή Περί της πνευματικής γαλήνης είναι ένα καταστάλαγμα ψυχικής ευφορίας και βαθιάς γνώσης των ανθρωπίνων. Πρόκειται για μια πραγματική προσφορά προς τον άνθρωπο.

Το να μάθει κανείς πώς να ζει και, κυρίως, πώς να πεθαίνει απαιτεί μια ολόκληρη ζωή. Συνήθως η γεροντική ηλικία έρχεται σαν έκπληξη στους ανθρώπους και ο θάνατος τρομοκρατεί όλους όσοι πέρασαν τη ζωή τους υπεραπασχολημένοι με πράγματα που δεν βελτίωναν την ποιότητά τους. Ο άνθρωπος λοιπόν θα πρέπει να έχει μπροστά του ένα ικανοποιητικό χρονικό περιθώριο, ώστε να ασχοληθεί με τη φιλοσοφία, η οποία και μόνη είναι ικανή να τον συνδέσει με το παρελθόν και με όλους τους σοφούς. Ό,τι προσφέρει η φιλοσοφία είναι πέρα από τη φθορά και τη βλάβη που προκαλεί ο χρόνος. Η σοφία των α...

Η πρόγνωση του μέλλοντος, αίτημα πανάρχαιο και πανανθρώπινο, είναι το θέμα του βιβλίου, ενός κειμένου από τα σημαντικότερα της λατινικής γραμματείας. Η Αστρολογία, η Οιωνοσκοπία, η Ονειρομαντεία, η Κληρομαντεία, η Χρησμοδότηση, τα Σιβυλλικά βιβλία και όλα τα είδη της μαντικής παρουσιάζονται από τον αρχαίο Λατίνο συγγραφέα και αξιολογούνται τα αποτελέσματά τους, μέσα από πολλά παραδείγματα που προέρχονται από ελληνικά κείμενα και ιστορικές μαρτυρίες. Παράλληλα τίθενται και τα ερωτήματα: Αν οι θεοί ήθελαν να μας πουν κάτι για το μέλλον, γιατί να μην μας το πουν ξεκάθαρα κα...

Το "Somnium Scipionis" του Κικέρωνα είναι ένα από τα ωραιότερα φιλοσοφικά κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο πρωταγωνιστής Σκιπίωνας Αιμιλιανός, βλέπει σε όραμα τον παππού του, το διάσημο στρατηγό Σκιπίωνα Αφρικανό τον Πρεσβύτερο, το φάντασμα του οποίου προφητεύει τα μελλοντικά ανδραγαθήματα και τη δολοφονία του εγγονού του, ενώ παράλληλα φανερώνει σε αυτόν τα μυστικά της μετά θάνατον ζωής και ευτυχίας. Στη συνέχεια θίγει ζητήματα όπως η αυτοκτονία, η θεϊκή καταγωγή της ψυχής, η κατοίκηση του γαλαξία από τους ενάρετους αποθανόντες, το πλανητικό σύστημα των εννέα σφαιρών,...

[...] Αντικείμενο της προκείμενης εργασίας είναι η εξέταση της χειρόγραφης παράδοσης και η κριτική έκδοση της μετάφραση του ψευδοαυγουστίνειου έργου "Soliloquia animae ad deum" από τον Δημήτριο Κυδώνη. Για μια ολοκληρωμένη μελέτη, ωστόσο, αυτής της μετάφρασης πρέπει να συνεκτιμηθεί το πνευματικό κλίμα της εποχής εκείνης αφενός και αφετέρου η συνολική λατινική παιδεία και μεταφραστική δραστηριότητα του βυζαντινού λογίου, καθώς και οι θεωρητικές του απόψεις όσον αφορά τους δυτικούς Πατέρες. Δεδομένου, εξάλλου, ότι η πολιτική δραστηριότητα του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη...

Την "Παραμυθία" ο Βοήθιος την έγραψε στη φυλακή τους τελευταίους μήνες της ζωής του, για να δώσει στον εαυτό του θάρρος και παρηγοριά για όσα άδικα υπέφερε. Το έργο έχει τη μορφή της μενίππειας σάτιρας, δηλαδή εναλλάσσονται ποιητικά και πεζά μέρη. Η "Παραμυθία" είναι έργο με "πνευματικώς και καλλιτεχνικώς ώριμη μορφή", ένα "χρυσό βιβλίο" που τιμά και τη φιλολογία και τη φιλοσοφία. Η σκέψη του Βοήθιου είναι σαφής και ο λυρισμός των έμμετρων κειμένων του συχνά συνεπαίρνει τον αναγνώστη. Κανείς Λατίνος της εποχής του δεν είχε τόσο βαθιά γνώση της κλασικής φιλολογίας και φιλοσ...

Πρόκειται για τη δεύτερη και την τέταρτη από τις Τουσκουλανές διατριβές, όπου ο μεγάλος φιλόσοφος μιλάει σαν σύγχρονός μας για το σωματικό πόνο και τις ψυχικές διαταραχές, αντίστοιχα. "Όταν βάζουμε δύναμη, σηκώνουμε εύκολα τα βάρη, ενώ, αν το σώμα μας είναι χαλαρό, μας φαίνονται ασήκωτα", γράφει ο μεγάλος Λατίνος φιλόσοφος. "Το ίδιο και η ψυχή, όταν βάλει δύναμη, μπορεί να απαλλαγεί από όλα τα βάρη που την πιέζουν, ενώ, όταν χαλαρώνει την προσπάθεια, επιβαρύνεται τόσο πολύ, που δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Και για να λέμε την αλήθεια, η ψυχή πρέπει να επιστρατεύει...

Πρόκειται για την πέμπτη από τις Τουσκουλανές διατριβές, μια σειρά από φιλοσοφικές συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα στην έπαυλη του φιλοσόφου στο Τούσκουλο, και οι οποίες γράφτηκαν υπό την επήρεια του πένθους, καθώς πέντε μήνες νωρίτερα ο Κικέρων είχε χάσει την αγαπημένη του κόρη Τυλλία. "Του έφεραν στεφάνια και μυρωδικά. Έκαψαν λιβάνια και φόρτωσαν τα τραπέζια με τα πιο διαλεχτά εδέσματα. Ο Δαμοκλής θεωρούσε τον εαυτό του τυχερό. Εν μέσω όλης αυτής της επίδειξης, ο Διονύσιος διέταξε να δέσουν ένα αστραφτερό σπαθί με μια αλογότριχα και να το κατεβάσουν από την οροφή έτσι ώστ...

Η ηθική πραγματεία "Για μια ευτυχισμένη ζωή" ("De vita beata"), που δεν σώζεται πλήρης, έχει γραφτεί στα τέλη της δεκαετίας του 50 μ.Χ. και απευθύνεται στον αδερφό του Σενέκα, Νοβάτο, που τώρα φέρει το καινούριο όνομα Γαλλίων· το έργο έχει τη μορφή απολογίας για τον τρόπο ζωής του φιλοσόφου - ασυνεπή, σύμφωνα με τις κατηγορίες πολλών. Ο κύριος όγκος του πεζού έργου του Σενέκα έχει καθαρή φιλοσοφική χροιά και, όσο κι αν ήταν μεγάλη η επίδραση των Πυθαγορείων στη σκέψη του, το έργο του αποτελεί σπουδαιότατη πηγή της ιστορίας του στωικισμού, στον οποίο ο συγγραφέας έδωσε πνε...

Ο διάλογος Laelius του Κικέρωνα, είναι ένα από τα γνωστότερα κείμενα της λατινικής πεζογραφίας το οποίο προσέλκυσε το μεταφραστικό ενδιαφέρον πολλές φορές στη νεότερη εποχή. Ωστόσο, όπως επισημαίνει εύστοχα ο Neuhausen, ο διάλογος σπάνια έγινε αντικείμενο αυστηρής επιστημονικής έρευνας. Στη δική μας προσέγγιση επιχειρούμε να αποδώσουμε το νόημα του κειμένου και να ερμηνεύσουμε τα σημεία εκείνα στα οποία ο σύγχρονος αναγνώστης θα αντιμετώπιζε πρόβλημα κατανόησης. Στην εισαγωγή παρουσιάζουμε το σχετικό με τη φιλοσοφία έργο του Κικέρωνα και τις επικρατούσες αντιλήψεις για τη φ...

Η ενασχόλησή μας με τις Πλανούδειες Μεταφράσεις έργων του Οβιδίου άρχισε από πολύ παλιά, όταν το 1973 και το 1974 παρουσιάσαμε αντίστοιχα τα πρώτα μας δημοσιεύματα για το κείμενο αυτό. Από τότε δημοσιεύσαμε διάφορα άρθρα αλλά και εκδόσεις Πλανούδειων Μεταφράσεων. Σχετικά με τις "Μεταμορρφώσεις" είναι φυσικό ένα κείμενο τόσο εκτενές να μην ήταν εύκολο αντικείμενο έρευνας και ο τελικός στόχος να υπήρξε για πάρα πολλά χρόνια δυσπρόσιτος. Πάντως, το 1997, η Ι. Τσαβαρή δημοσίευσε, δίκην προέκδοσης, τα πρώτα πέντε Βιβλία της Μετάφρασης. Αργότερα, αποφασίσαμε να συνεργαστούμε στην...

Εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια η "Ερωτική τέχνη" ("Ars Amatoria" του Οβιδίου (43 π.Χ. - 17 μ.Χ.) αποτελεί ένα από τα ευπώλητα της κλασικής λατινικής λογοτεχνίας. Το έμμετρο αυτό εγχειρίδιο περιλαμβάνει τρία βιβλία ερωτικής κατήχησης. Αυτή είναι η πρώτη έμμετρη και χωρίς ενάρετες περικοπές απόδοση της "Ερωτικής τέχνης" στα ελληνικά. Προσφέρεται μαζί με ένα δοκίμιο όπου περιγράφονται περιεκτικά τα κοινωνικά και λογοτεχνικά συμφραζόμενα του οβιδιακού αυτού έργου και ανασκοπούνται ορισμένες από τις αντιλήψεις που καθορίζουν τη σεξουαλικότητα (με την έννοια του Μισέλ Φουκό) όχι μόν...