Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια συλλογή οχτώ κειμένων του ποιητή και δοκιμιογράφου Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου σχετικά με την ποίηση και τη θεωρία της.

Η μελοποιημένη ποίηση στην Ελλάδα είναι ένα θέμα πολυσυζητημένο, αλλά όχι με επάρκεια και ορθότητα διερευνημένο. Στο βιβλίο εξετάζεται αυτό το φαινόμενο που κυριάρχησε στη μουσική ζωή του τόπου μας τις τελευταίες δεκαετίες και ιδιαίτερα κατά τη χρονική περίοδο 1960-1985 στο χώρο του λεγόμενου έντεχνου-λαϊκού τραγουδιού. Το θέμα προσεγγίζεται σφαιρικά, με μια σειρά από ζητήματα που προκύπτουν από το συνδυασμό ποίησης και μουσικής, θέτοντας βασικά ερωτήματα και δίνοντας ουσιαστικές απαντήσεις. Επισημαίνεται ότι τόσο η ποίηση όσο και η μουσική είναι δύο ξεχωριστές τέχνες με τ...

Τους τρεις τελευταίως αιώνες έγιναν, κυρίως στον Ευρωπαϊκό χώρο, πολλές επαναστατικές αλλαγές που αφορούσαν τη δομή και το περιεχόμενο των καλών τεχνών και φυσικά της ποίησης. Οι απόηχοι αυτών των αλλαγών εξακολουθούν να φτάνουν ως τις μέρες μας και να δημιουργούν μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα στην καλλιτεχνική δημιουργία γενικά και ειδικότερα στην ποίηση, στην εξωτερική μορφή της, στο σκοπό και στο λόγο της ύπαρξής της, στα ιδιαίτερα στοιχεία που τη συγκροτούν και σε σημείο που να δυσκολεύεται κανείς να πει τι είναι ποίηση, τι ποίημα, ποιος ποιητής. Γι' αυτό και αντι...

Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ, απέχοντας πολύ από το να είναι θέσεις απροβλημάτιστες και μετέωρες, ως λόγος και αντίλογος αποτελούν θραύσματα ποιητικής γύρω από ορισμένόυς σταθερούς άξονες: τη σιωπή του Θεού, την ιστορία, το "εικονικό" και το "πραγματικό", αγαπημένους ποιητές, βιβλία, τον φασισμό, την ηθική, την πίστη. Γιατί όταν γράφει κανείς υπό το βάρος της ποίησης, ή "φιλοσοφεί με το πινέλο στο χέρι", όπως λέει ο Μπαλζάκ στο "Άγνωστο αριστούργημα", η θεωρία (ξανα)γίνεται αυτό ακριβώς που είναι και τίποτε παραπάνω.

Η ποίηση του Ομήρου έχει καταφέρει να διαλύσει το χρόνο συνδέοντας την κληρονομιά της αρχαίας ελληνικής παράδοσης με το σύγχρονο κόσμο. Παραμένει ένα κείμενο φρέσκο και πολύτιμο, γιατί οι ανθρώπινες σχέσεις, οι επιθυμίες, τα συναισθήματα, τα οράματα δεν μεταβάλλονται, απλά μεταφέρονται δια μέσου των αιώνων στον πυρήνα του Εγώ εμπλέκοντας μια σχέση ερωτική με τη νεότερη Ελληνική ποίηση.

Ο Τζιουζέπε Ουνγκαρέτι είναι ο πιο γνωστός και ο πλέον αγαπημένος σύγχρονος Ιταλός ποιητής στην Ελλάδα. Άγνωστα ωστόσο παραμένουν στο ελληνικό κοινό τα δοκίμια και οι συνεντεύξεις του, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Ο παρών τόμος συγκεντρώνει τέσσερα από τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά κείμενά του για την ποίηση. Το πρώτο είναι αφιερωμένο στον Καβάφη και στην επίσκεψη του Ουνγκαρέτι στην Ελλάδα. Το δεύτερο στη σχέση της προσωπικής δημιουργίας (και της ποίησης ειδικότερα) με την Ιστορία. Το τρίτο στο ρόλο της ποίησης κατά τη μακραίωνη ιστορία του ανθρώπου και στους δεσμούς τ...

Με το δοκίμιο αυτό, ο Δημήτρης Γαβαλάς μας εισάγει στη Θεωρία των Αρχετύπων, παρουσιάζει το έργο του Οδ. Ελύτη Μαρία Νεφέλη και προσεγγίζει τα Ποιητικά Πρόσωπα των T. S. Eliot, Γ. Σεφέρη, Οδ. Ελύτη, Κ. Καβάφη, Κ. Καρυωτάκη. Ο συγγραφέας "βλέπει" τα πράγματα μέσα από το παράθυρο του Κόσμου, που γενικά ονομάζεται Ψυχολογία του Βάθους και ειδικότερα Θεωρία των Αρχετύπων, ως αισθητική και κριτική θεώρηση της λογοτεχνίας, στην οποία είναι στηριγμένη αυτή η προσπάθεια. Στα συγκεκριμένα έργα και πρόσωπα μεταφέρονται οι απόψεις του Jung και εφαρμόζονται πρακτικά κυρίως οι α...

Όταν ο Μπόρχες πήγε στο Χάρβαρντ το φθινόπωρο του 1967 για μια σειρά έξι ομιλιών στο πλαίσιο των "Διαλέξεων Νόρτον" εθεωρείτο κορυφαίος συγγραφέας ήδη από καιρό. Με τον γνωστό αυτοεπιτιμητικό του τρόπο, ισχυριζόταν πως είναι ένα είδος Αόρατου Ανθρώπου στην ίδια του τη χώρα, ενώ οι Βορειοαμερικανοί σύγχρονοί του έδειχναν βέβαιοι (και όχι από ευγένεια) ότι ήταν από τα ονόματα που προορίζονταν να επιβιώσουν και στο μακρινό μέλλον. Γνωρίζουμε ότι, έως τώρα, δεν έκαναν λάθος: ο Μπόρχες αντιστάθηκε στη συνήθη φθορά του χρόνου και η γοητεία και η δύναμη της γραφής του παρέμεινε αμ...

Στην αφετηρία αυτού του βιβλίου βρίσκονται μια διαπίστωση και μια απορία. Η διαπίστωση: η ποίηση στον καιρό μας έχει ξεπέσει εντυπωσιακά. Από κορυφαίο λογοτεχνικό είδος έχει γίνει ενασχόληση του περιθωρίου που ενδιαφέρει μόνο ελάχιστους, στην ουσία: τους ποιητές που τη γράφουν. Όλα τα διαθέσιμα δεδομένα, ποιοτικά και ποσοτικά, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, επ’ αυτού ομοφωνούν. Η απορία: το οφθαλμοφανές αυτό γεγονός οι ίδιοι οι ποιητές το αρνούνται, το υποβαθμίζουν ή, πολλές φορές, το απωθούν. Αντί να το θέσουν δημοσίως και να αναρωτηθούν για τους λόγους του, το αντιπαρέρχον...

Οι πηγές και η ουσία της ποίησης. Η ποιητική γλώσσα. Η ψυχοσύνθεση του ποιητή. Ποίηση και φαντασία. Οι ποιητικές αρετές. Παραδοσιακή ποίηση, έμμετρη ποίηση, υπερρεαλιστική ποίηση, άμετρη και α-ποιητική ποίηση. Το ποιητικό δοκίμιο. Η στρατευμένη ποίηση. Ποίηση και θέατρο. Ποίηση και μουσική... Ένα πολύτιμο βιβλίο για την Ποιητική Τέχνη, αφιερωμένο σε όλους τους ποιητές.

Διατί, λοιπόν, ηττήθη ο ποιητής; Διατί παρεδόθη εις την διάκρισιν της εποχής; Ας μη του ζητάμε περισσότερα από ό,τι ημπορεί να δώση. Διότι και όταν ποζάρη ως ήρως, σπανίως είναι πολεμιστής. Τα όπλα της εποχής ήσαν ακαταμάχητα: η χίμαιρα και η δεσιδαιμονία. Και η μόδα είναι η αδυναμία του ποιητού.... Μόνος έσυρε την αυλαίαν καλύπτων τους ορίζοντας που εστάθησαν των υψηλών συλλήψεων αι πηγαί. Και έγινε το ανθρώπινον γεγονός, το πολύ ανθρώπινον, μοναδική μέριμνα του στίχου. Η ιστορία, εις το εξής, είναι γνωστή. Κατά τα λεγόμενα του μακαρίτη Κώστα Ρικάκη, φίλου και συμφοιτητή...

Το Τριακοστό επετειακό Συμπόσιο Ποίησης (Πάτρα, 1-4 Ιουλίου 2010), ήταν αφιερωμένο στη διερεύνηση του παρελθόντος και του μέλλοντος της ποίησης. Στον τόμο των Πρακτικών του Συμποσίου περιλαμβάνονται 8 "Προσεγγίσεις" μελών της Οργανωτικής Επιτροπής του Συμποσίου και προσκεκλημένων ποιητών, ελεύθερες εισηγήσεις πάνω στο θέμα του Συμποσίου, που έθεσαν τις βάσεις της συζήτησης (Βούλα Επιτροπάκη, Δημήτρης Κατσαγάνης, Κώστας Κρεμμύδας, Αλέξης Λυκουργιώτης, Ξένη Σκαρτσή, Γιώργος Τσιρώνης, Αλέξανδρος Φωσταίνης, Δημήτρης Χαρίτος). Ακολουθούν δεκαπέντε εισηγήσεις από πανεπιστημιακο...