Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στη συλλογική μνήμη και στην ιστοριογραφία είναι ανεπαρκώς φωτισμένος ο ζοφερός "δρόμος του αίματος". Υπάρχει ένα κενό στη συλλογική μνήμη σχετικά με τα γεγονότα που αρχίζουν με τη δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου Α' (1913), συνεχίζονται, με τις εκτελέσεις του Μεσοπολέμου και τους δολοφονημένους διαδηλωτές του Μάη '36 και γίνονται εφιαλτικά όταν φτάνουμε στα σκοτεινά και απάνθρωπα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου (1941-'49) με τον αφανισμό των 50.000 εβραίων της πόλης, με τις αθρόες εκτελέσεις στους χώρους γύρω από το Γεντί Κουλέ και το στρατόπεδο Παύλου Μελά, με τα φονικά...

Είμαστε ακατατόπιστοι για τη θυελλώδη εποχή της κατοχής με την εφιαλτική πραγματικότητα, όπου βυθιζόμασταν κάθε μέρα και πιο βαθιά στο ματωμένο βούρκο του πολέμου. Το σκοτάδι της σκλαβιάς μας έκλεισε σαν μια πελώρια μήτρα και μας ανάγκασε να ξαναγεννηθούμε. "Η πείνα και η κατοχή" έγραφε το 1945 ο Καζαντζάκης "στάθηκαν δυο μεγάλες πείρες αγνότητας. Θα 'ρθει μέρα που θα ξεχαστούν οι τουφεκισμένοι απ' τους βαρβάρους, θα καταλαγιάσουν τα πάθη. Ένας καινούριος λαός βγήκε. Πρέπει να τον πληροφορήσουμε σωστά..." Σήμερα λοιπόν είναι ανάγκη μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά να αποκα...

Η τρίτη και σημαντικότερη περίοδος του ρεμπέτικου διαμορφώνεται κυρίως στη Θεσσαλονίκη επί γερμανικής κατοχής. Ο Τσιτσάνης κατά την περίοδο της κατοχής δημιούργησε μια ολόκληρη σχολή, τη σχολή της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος γράφει: Η κατοχή είναι η πιο συγκλονιστική περίοδος του λαϊκού τραγουδιού, και αυτή σημάδεψε και την καριέρα μου και την ιστορία της λαϊκής μουσικής. Η κατοχή υπήρξε η εποχή που έδωσα ό,τι καλύτερο είχα στην ψυχή μου, που έδωσα ό,τι πιο αληθινό βγήκε μέσα από τις τραγικές εκείνες συνθήκες. Η κατοχή, με δυό λόγια, είναι η καρδιά του λαϊκού τραγουδιού.

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο της Βίλας Καπαντζή στη Θεσσαλονίκη (15 Νοεμβρίου 2017 - 18 Φεβρουαρίου 2018). Αποτελεί μια εξιστόρηση για την ακμή και το απότομο τέλος της κοσμοπολίτικης Θεσσαλονίκης στον σχεδόν μισό αιώνα που σημάδεψε την πρώτη μετάβασή της από τους μέσους χρόνους στη νεωτερική εποχή, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη σύγχρονη Ελλάδα, από την κοινοτική οργάνωση στο ομοιογενές εθνικό κράτος, από την εύφλεκτη ξυλόπηκτη πόλη στα μέγαρα από μπετόν...

Με την παρούσα συλλογή επιχειρείται μια μερική προσέγγιση των τραγουδιών της Θεσσαλονίκης με τραγούδια που δημιουργήθηκαν μετά την άλωση από τους Τούρκους το 1430, ως την απελευθέρωσή της το 1912. Στο μέτρο του δυνατού, παρουσιάζεται η εικόνα της πόλης τον καιρό της ελληνικής επανάστασης και το έμμεσου ή άμεσου αντίκτυπου, τόσο στη μουσική ζωή της πόλης, όσο και στη ζωή των Ελλήνων κατοίκων της. Οι ηχογραφήσεις εντός και εκτός στούντιο, μέσα και έξω από την πόλη, με μελωδίες εντός και εκτός Ελλάδας, έχουν πάντα κοινό σημείο αναφοράς τη Θεσσαλονίκη, αφού σ' αυτήν και σ...

Περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις: - Β. Καλαντζοπούλου, "1912-1932 Η προϊστορία και τα χρόνια της διαμόρφωσης του λογοτεχνικού τύπου της Θεσσαλονίκης - Αγλ. Κεχαγιά - Λυπουρλή, "Το πρωτοποριακό λογοτεχνικό περιοδικό της Θεσσαλονίκης "Μακεδονικές ημέρες" (1932-1939)" - Γιώργος Αράγης, "Το περιοδικό "Κοχλίας": άνοιγμα στον μοντερνισμό" - Ρούλα Αλαβέρα, "Το περιοδικό "Νέα Πορεία" - Μιχάλης Μπακογιάννης, "Το περιοδικό "Κριτική" (1959-1961) του Μανόλη Αναγνωστάκη - Γιώργος Ζεβελάκης, "Το αρχείο του περιοδικού "Κριτική" (1959-1961) - Ντίνος Χριστιανόπουλος, "Το περιοδικό "Διαγ...

Από πότε υπάρχουν ξενοδοχεία στη Θεσσαλονίκη; Όχι μόνο για τον ανύποπτο αναγνώστη αλλά και για τον περισσότερο εξοικειωμένο με την ιστορία της πόλης ερευνητή, η παρούσα μελέτη υποκρύπτει μια έκπληξη: Σύντομα όποιος εντρυφήσει στις σελίδες της θα υποπτευθεί ότι δεν υπήρξε οικοδομικό τετράγωνο -και ίσως ούτε οικόπεδο- στο κεντρικό τμήμα της Θεσσαλονίκης, το οποίο να μην έχει χρησιμοποιηθεί ως ξενοδοχειακός τόπος, με τις ποικίλες εκδοχές του όρου. Εξοπλισμένος με υπομονή ο συγγραφέας του έργου ερεύνησε δυσπρόσιτες και καθόλου "φιλικές" πηγές (όπως ο Τύπος των τελευταίων χρόνων...

[...] Τα κοιμητήρια, αι ταφαί μετά των σχετικών εθίμων και τελετών, τα μαυσωλεία, αι επιτύμβιοι και λοιπαί αναθηματικαί στήλαι και τα σχετικά μνημεία τυγχάνουν εκφάσεις του πολιτισμού των ανθρώπων, αλλά και ειδικώτερον της γλώσσης και αγωγής αυτών, ως αι αξίαι αύται αντανακλώνται εις τα σωζόμενα μέχρι της εποχής ημών επιτύμβια επιγράμματα, τους στίχους των ποιητών και τα αποφθέγματα. Και από της απόψεως ταύτης υπολογιστέον τυγχάνει το ψυχικόν, πέραν του επιστημονικού, όφελος, όπερ θα αποκομίσητε οι συμμετέχοντες της εκλεκτής συναντήσεως ταύτης, δεδομένου ότι θα διδαχθήτε εκ...

Τόμος Πρακτικών των ΙΗ΄ και ΙΘ΄ Διεθνών Επιστημονικών Συμποσίων "Χριστιανική Θεσσαλονίκη", που πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2004 και του 2005 στο πλαίσιο των ΛΘ΄ και Μ΄ Δημητρίων αντίστοιχα, και είχαν ως ειδικό θέμα «Εκκλησιαστικοί συγγραφείς της Θεσσαλονίκης» και «Θεσσαλονίκη και η Χερσόνησος του Αίμου», με ενδιαφέρουσες εισηγήσεις.

Ποιος, ξέροντας να συνθέτει θρήνους για οδυνηρά γεγονότα, θα μπορούσε να θρηνήσει, όπως της αξίζει, την πόλη της Θεσσαλονίκης; Αυτή η πόλη, όσο ξεπερνούσε παλιά κατά πολύ όλες τις άλλες σε ευημερία και φαινόταν παντού υπέροχη και ζηλευτή, τόσο τώρα γνώρισε τη δυστυχία και αποτελεί το θέμα πολλών θρήνων. Όσοι, έστω και για λίγο χρόνο, συνέβη να απολαύσουν τα αγαθά της, δεν μπορούν να πουν τίποτε άλλο για αυτήν παρά πράγματα στενάχωρα στην ψυχή και που προκαλούν ροή δακρύων. Αυτή ξεπερνούσε πολλές πόλεις σε ομορφιά και σε γεωγραφική θέση και άλλες τόσες σε μέγεθος και σε αφθο...