Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μετάβαση από τη φιλοσοφία στην πολιτική και την παιδεία είναι μετάβαση από την αλήθεια που γεννά η φιλοσοφία προς την αντίστοιχη αλήθεια που γεννά η πολιτική και η παιδεία. Χωρίς τη φιλοσοφία δεν νοείται η αληθινή νοηματοδότηση της πολιτικής και της παιδειακής δράσης. Τα παραπάνω αναδεικνύονται με όχημα τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη, η οποία προσεγγίζεται κριτικά. Πώς ορίζεται η αλήθεια; Μια για πάντα ή έχει διαφορετικό νόημα στις εποχές, τους λαούς και τους πολιτισμούς; Υπάρχει Μοίρα του Είναι; Υπάρχει πολιτική ευτυχία χωρίς προηγουμένως την ελευθερία, την αυτονομία,...

Ήταν άραγε καλό ή κακό ότι ο "μεταμοντερνισμός" του Κουν θριάμβευσε πάνω στο "θετικισμό" του Πόππερ; Μια προκλητική ματιά σε μια αναμέτρηση-ορόσημο για την ιστορία της επιστήμης. Το 1965 ο Τόμας Κουν και ο Καρλ Πόππερ συναντήθηκαν στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου σε μια από τις πιο βαρυσήμαντες (όπως έμελλε να φανεί) φιλοσοφικές διαμάχες του 20ού αιώνα. Το διακύβευμα ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ η ψυχή της επιστήμης και κανένας κλάδος δεν έμεινε άθικτος από τις συνέπειες της αναμέτρησης. Σήμερα, το κορυφαίο βιβλίο του Κουν, "Η δομή των επιστημονικών επαναστάσεων", παρα...

Το "Φιλοσοφία: Τα κλασικά κείμενα" είναι μια αναζωογονητική και προκλητική περιδιάβαση στα σπουδαία έργα της δυτικής φιλοσοφίας. Με το υποδειγματικά διαυγές ύφος του, ο Νάιτζελ Γουόρμπερτον παρουσιάζει και αποτιμά τριάντα δύο κλασικά έργα της φιλοσοφίας, από την "Πολιτεία" του Πλάτωνα μέχρι τη θεωρία της δικαιοσύνης του Ρωλς. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου, ο αναγνώστης θα βρει ένα βοηθητικό γλωσσάρι και υποδείξεις για περαιτέρω μελέτη· έτσι, το παρόν βιβλίο είναι η ιδανική αφετηρία για όποιον ενδιαφέρεται για τη φιλοσοφία. "Η δυσκολία είναι να μεταδώσει κανείς στον σύγχρο...

Θα ήταν ίσως κοινότοπο να πει κανείς, παραφράζοντας τους Karl Marx και Friedrich Engels, ότι "ένα φάντασμα στοιχειώνει τη φιλοσοφία, το φάντασμα του σχετικισμού. Όλες οι δυνάμεις της γέρικης φιλοσοφικής σκέψης ενώθηκαν σε μια ιερή συμμαχία για να το κυνηγήσουν: ο Πλάτων και ο Descartes, ο Kant και ο Davidson, οι αριστεροί διανοούμενοι και οι δεξιοί τεχνοκράτες." Ένας συγγραφέας δηλώνει με αγωνία ότι η νίκη του σχετικισμού "θα ήταν μια νίκη για το Βασίλειο του Σκότους", ενώ ο Gottlob Frege, αντιμέτωπος με μια μορφή σχετικισμού στη λογική, το λεγόμενο ψυχολογισμό, αναφωνεί με...

Τον έκτο χρόνο της διαδρομής τους, το 2014, τα Κριτικά παρουσίασαν δεκατέσσερα κείμενα φιλοσοφικής κριτικής, παρέχοντας και πάλι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της πρόσφατης φιλοσοφικής παραγωγής. Στην ιδρυτική του διακήρυξη, το 2009, το περιοδικό Κριτικά διαπίστωνε ότι "ο κριτικός λόγος στην Ελλάδα εμφανίζεται απονευρωμένος, και δυστυχώς τις περισσότερες φορές με προδιαγεγραμμένο πρόσημο: Μια θετική κριτική (θεωρείται ότι) υπηρετεί μια προσωπική σχέση ή εκδούλευση, μια αρνητική κριτική (θεωρείται ότι) εκφράζει προσωπική αντιπάθεια ή λειτουργεί ως ακαδημαϊκή τρικλοποδιά". Στην...

... Το βιβλίο αυτό μοιάζει προς αμφορέα διακοσμημένο με ποικίλες παραστάσεις, που έπεσε κι έγινε κομμάτια. Ένα αδέσποτο θραύσμα το καθένα τους, δίχως να παραπέμπει κατ' ανάγκην σε κάποιο άλλο από τα κομμάτια του αμφορέα. Ίσως έτσι να είναι καλύτερα: όσο ο διακοσμημένος αμφορέας παρέμενε ακέραιος, διατρέχαμε πάντοτε τον κίνδυνο να χαθεί η ματιά μας μέσα στο πλέγμα των αλλεπάλληλων εικόνων του, σε αντίθεση προς τα θραύσματά του, που το καθένα τους, καθώς μας υποχρεώνει να επικεντρώσομε το βλέμμα μας επάνω του, λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός τούτης ή εκείνης της λεπτομέρεια...

"Ο Μαρκ Λίλα έχει γράψει ένα νηφάλιο και οξυδερκές βιβλίο για τους πολιτικούς στοχαστές και αναλυτές της ανθρώπινης κατάστασης που έχουν αναδειχθεί σε πολιτισμικούς ήρωες της εποχής μας. Σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει τις ιδέες τους καλύτερα από ό,τι αυτοί οι ίδιοι. Ο Λίλα προσεγγίζει τους πρωταγωνιστές του με κατανόηση, όχι όμως και με συμπάθεια. Τους παρέχει τη δυνατότητα μιας δίκαιης δίκης, βρίσκει όμως την υπεράσπισή τους ανεπαρκή. Όλοι έχουν διαπράξει -άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο- ένα αδίκημα πρώτου βαθμού: ήταν απερίσκεπτοι για τις συνέπειες των ιδεών τους"....

Κείμενα των: Balibar, Chiesa, Culioli, Deleuze, Del Lucchese, Goldman, Habermas, Hegel, Kojιve, Lacan, Lecercle, Marx, Morfino, Normand, Simmel, Simondon, Spinoza, Freud, Virno, Weber Με τον παρόντα τόμο εισάγεται στο ελληνικό φιλοσοφικό περιβάλλον η σχεδόν άγνωστη ως τώρα ερευνητική προβληματική της διατομικότητας. Έχει διαπιστωθεί ότι απλά φιλοσοφικά μοντέλα, όπως αυτό του φιλελεύθερου μεμονωμένου ατόμου ή εκείνο της συναθροιστικής κοινότητας, δεν μπορούν να απαντήσουν στα παραδοσιακά ερωτήματα "τι είναι η κοινωνική σχέση, η ατομικότητα, το υποκείμενο". Έναντι αυτών αν...

Οι στοχαστές που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο αντανακλούν μια παγκοσμιότητα της σκέψης. Υπήρξαν άνθρωποι που επηρέασαν με τον στοχασμό τους την οικουμενική κληρονομημένη σκέψη, ενώ το έργο τους αποτελεί μέχρι και σήμερα σπέρμα γονιμοποιό για όσους θέλουν να διαυγάσουν με έναν ουσιαστικό τρόπο τη σημερινή κατάσταση, αλλά και να οδηγηθούν σε μια πιο ριζοσπαστική θεώρηση των πραγμάτων. Ο μικρός αυτός τόμος περιέχει κείμενα Ελλήνων και ξένων διανοουμένων και μελετητών που δημοσιεύτηκαν στα αντίστοιχα αφιερώματα που έκανε η Εφημερίδα των Συντακτών. Τα κείμενα και οι εκτιμήσ...

Ο μύθος του Ηρός, αποτελεί τον επίλογο της Πολιτείας του Πλάτωνα. Θα μπορούσε ωστόσο να θεωρηθεί ως ένα αυτοτελές κείμενο που αναφέρεται στο θεμελιώδες φιλοσοφικό ερώτημα που απασχολεί διαχρονικά όλους τους ανθρώπους, σε κάθε εποχή. Πού πηγαίνει η ψυχή μας όταν πεθαίνουμε και από πού έρχεται όταν γεννιόμαστε; Προκειμένου να δοθεί μία τεκμηριωμένη απάντηση που θα μπορούσε να καταλήξει σε ένα ασφαλές συμπέρασμα, ο Σωκράτης συνδέει την πορεία της ψυχής μας με την λειτουργία του πλανητικού μας συστήματος και επιχειρεί να αναλύσει μία σειρά συναφών μυστηριακών αλλά και επιστημ...

Η φιλοσοφία υπήρξε διστακτική απέναντι στο φόβο. Πολλοί στοχαστές αναγνωρίζουν την παρουσία του σε καίριες στιγμές του πρακτικού μας βίου· η στάση, όμως, που υιοθετούν απέναντί του είναι συνήθως επικριτική. "Όσον αφορά το φόβο... δεν πιστεύω ότι θα μπορούσε ποτέ να είναι αξιέπαινος ή χρήσιμος", ομολογεί ο Ντεκάρτ, ακολουθώντας την παράδοση αρνητικών απόψεων περί φόβου που εγκαινίασε ο Πλάτων όταν όριζε ως αρετή την ικανότητα αντίστασης σε ό,τι πιστεύουμε ή επιθυμούμε όταν βρισκόμαστε "εν φόβοις". [...]

Παρά την αδιαμφισβήτητη επίδραση του Ludwig Wittgeinstein στη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη, η θέση του στο φιλοσοφικό στερέωμα παραμένει αμφιλεγόμενη. Η εκ μέρους του απόρριψη της θεωρητικής στάσης, η μη γραμμική και μη συστηματική έκθεση των απόψεων του, ενίοτε το αφοριστικό ύφος της γραφής, ο ισχυρός προσωπικός τόνος της διδασκαλίας του, καθιστούν δύσκολη την ένταξη του στο πλαίσιο μιας ομοιογενούς, πόσον μάλλον ακαδημαϊκά προσανατολισμένης, φιλοσοφικής κατεύθυνσης. Από το άλλο μέρος, οι αναλύσεις του εντυπωσιάζουν με τον συχνά ιδιαίτερα τεχνικό και εξαντλητικά διεισδυτικό τ...

Υπάρχει όμως και μια λησμονημένη πλευρά του φιλοσοφείν στην οποία οφείλουμε να εγκύψουμε με την ακριβέστερη προσοχή. Αν η φιλοσοφία προσπαθεί να φθάσει στα ριζώματα του ανθρωπίνως υπάρχειν, οδηγείται σε εύδιους τόπους, σε τόπους οι οποίοι δεν υπόσχονται βέβαια τελική ανάπαυση, αλλά ακρίβεια και πειθώ που μπορούν να αποτελέσουν αφετηρίες συνεπούς λογισμού. Ήδη ανοίγονται ορίζοντες αναθέασης κρυμμένων αληθειών οι οποίες αποτελούν την πεμπτουσία του ανθρωπίνως υπάρχειν. Ήδη ο πρωτοθαυμασμός γίνεται δημιουργική εμπνοή και ακμαίος λογισμός που διενώνει λόγο και συναίσθημα, είναι...

Τι κοινό έχει η φιλοσοφία με τα κόμικ; Την αφήγηση. Και κάποιες αφηγήσεις ήταν τόσο γοητευτικές που μπόρεσαν να αλλάξουν τον κόσμο. Η αγορά των φιλοσόφων σε μικρά εικονογραφήματα. Θαλής Πυθαγόρας Παρμενίδης Δημόκριτος Εμπεδοκλής Πρωταγόρας Σωκράτης Πλάτων Αριστοτέλης Διογένης Επίκουρος Μάρκος Αυρήλιος Χέγκελ Νίτσε

Κάθε λαός έχει την ηθική του που καθορίζεται από τις συνθήκες, μες στις οποίες ζει. Επομένως, κάθε ηθική φιλοσοφία απορρέει από τη συνεκτίμηση ιστορικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών παραγόντων που ευνοούν τη μία ή την άλλη θεώρηση του ανθρώπινου βίου, ώστε να αποκτά νόημα η συλλογική όσο και η ατομική ύπαρξη των φορέων της δράσης, ήτοι της πρακτικής διάστασης του όντος. Η αξία της ηθικής φιλοσοφίας του Καντ έγκειται στο ότι αποβλέπει στην πραγματοποίηση μιας πιο ανθρώπινης ζωής και πιο μεγάλης δικαιοσύνης στις κοινωνικές σχέσεις, είτε εκφράζεται ως μια (απόλυτη...