Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Κεντρικός στόχος της παρούσας μελέτης είναι η ευμέθοδη και εξαντλητική χαρτογράφηση της μεταφυσικής διάστασης της φιλοσοφικής προβληματικής του K. Jaspers, όπως αυτή αποτυπώνεται στη συνολική πορεία της φιλοσοφικής του έρευνας. Οι προσεγγίσεις που επιχειρούμε στο πλαίσιο του πονήματος αυτού επιτρέπουν την απρόσκοπτη παρακολούθηση μιας γόνιμης αναζήτησης, προσανατολισμένης σταθερά στη σύλληψη της αλήθειας. Η ζήτηση, όμως, της αλήθειας δεν αιχμαλωτίζει τον K. Jaspers ούτε στο πεδίο της επιστημονικής αλήθειας ούτε στην περιοχή της λογοκρατικής μεταφυσικής. Η πρωτότυπη φιλο...

Τι ώθησε τους περισσότερους και σπουδαιότερους φιλοσόφους στη Γαλλία, κατά τη φιλοσοφική στιγμή του υπαρξισμού, να δημιουργήσουν το έργο τους σε διαρκή και ζωτική γι’ αυτούς αναμέτρηση με τη μη φιλοσοφία, κυρίως με τη λογοτεχνία και τις τέχνες, αλλά και με τις επιστήμες, την πολιτική κ.λπ.; Ο Sartre, o Camus, o Gabriel Marcel, o Jean Wahl και αρκετοί άλλοι παρήγαγαν οι ίδιοι σημαντικό συγγραφικό έργο - στο πεδίο της πεζογραφίας, του θεάτρου ή της ποίησης -, παράλληλα με το καθαυτό φιλοσοφικό τους έργο· είναι άλλωστε αδύνατο να κατανοήσουμε σε βάθος τη φιλοσοφική σκέψη άλλων...

Ο Χέγκελ έχει απορριφτεί ως αντιδραστικός και έτσι το έμβλημα του επαναστατικού εγελιανισμού το διεκδικούσε μέχρι σήμερα ο μαρξισμός. Καμία όμως από αυτές τις διανοητικές εικόνες δεν επαρκεί για τη συνείδησή μας. Η δική μας αντίληψη για τον αναρχισμό ως την έκφραση, ή καλύτερα την πιο αληθινή έκφραση, του εγελιανισμού είναι καταλληλότερη για τη σημερινή εποχή, εντούτοις αποτελεί μια άποψη που δεν απέκτησε ποτέ δημοτικότητα. [...] Ενδεχομένως, φυσικά, το εν λόγω έργο να μοιάζει -και να είναι υπό μία ορισμένη έννοια- πολεμικό απέναντι στους κύριους τρόπους ερμηνείας του Χέ...

Πώς πρέπει να ζούμε; Τι πραγματικά υπάρχει; Πώς γνωρίζουμε; Αυτό το ζωντανό και γοητευτικό βιβλίο αποτελεί ιδανική εισαγωγή για όποιον έχει προβληματιστεί σχετικά με την ουσία και το λόγο ύπαρξης της φιλοσοφίας. Ο Edward Craig ισχυρίζεται ότι η φιλοσοφία δεν είναι δραστηριότητα από κάποιον άλλο πλανήτη: το να γνωρίζουμε φιλοσοφία σημαίνει ακριβώς να προχωρούμε τη σκέψη μας σε έκταση και βάθος, κάτι που οι πιο πολλοί από μας κάνουμε ήδη. Επισημαίνει ότι η φιλοσοφία δεν είναι απλή διανοητική ενασχόληση: στοχαστές όπως ο Πλάτων, οι βουδιστές συγγραφείς, ο Ντεκάρτ, ο Χομπς, ο Χ...

Πώς μπορεί κάτι κατά κανόνα ζοφερό όπως ο μηδενισμός να είναι συγχρόνως φιλόξενο και ευπροσήγορο; Υπάρχει άραγε μια εμπειρία του μηδενισμού που αναπτύσσεται από κοινού με αυτή τη μορφή κοινωνίας και πολιτισμού την οποία γνωρίζουμε υπό το εύηχο όνομα της φιλελεύθερης δημοκρατίας; Ποια είναι η ιδιαίτερη ταυτότητα του νεωτερικού μηδενισμού; Αποτελεί τελικά ο μηδενισμός πρόκληση για τη δημοκρατία; Σε συνεχή διάλογο με τη σκέψη του Τοκβίλ και του Νίτσε, ο συγγραφέας εντοπίζει τη μηδενιστική πρόκληση στο γεγονός ότι η καθολική ορμή για μεγέθυνση της ευζωίας αποδομεί τη μέριμνα...

Όσοι είχαμε το προνόμιο να γνωρίσουμε την Έλλη Λαμπρίδη στα τελευταία χρόνια της δημιουργικής ζωής της είμαστε ευτυχείς για την -έστω πολύ καθυστερημένη- μεταθανάτια έκδοση ενός ακόμη έργου της με μόνιμο σημαντικό ενδιαφέρον. Το χειρόγραφο του "Φανταστικού διαλόγου με τον Wittgenstein", όπως εξηγείται στην πρωτοσέλιδη σημείωση του έργου (εδώ σελ. 45), ανήκει στην συγγραφική περίοδο της δεκαετίας του 1950 και πιθανότατα στην τριετία 1956-1958.[...] [...] Όσα έχουν σχέση με την κύρια θεματική του έργου και την σημασία και την ακτινοβολία της φιλοσοφίας του Ludwig Wittgenste...

Με το βιβλίο αυτό και με την δημοσίευσή του θέλησα να συμμετάσχω, κατά δύναμιν, στην γεμάτη ενδιαφέρον υποδοχή που επιφυλλάσουν οι νεώτερες γενιές των διανοουμένων μας σε ό,τι φέρνει την σφραγίδα της σκέψεως του Γερμανού φιλοσόφου και σε ότι πρωτοτύπως την εκφράζει. Από την δική μου βεβαίως σκοπιά: Θεωρώ πως το έργο του Χάιντεγγερ είναι ανάγκη να το προσλάβουμε, πέρα από την σαγήνη του, στην ενεργό του διάσταση, συνυφασμένη όχι μόνο με την μεσοπολεμική αγωνία της Ευρώπης, που εξέθρεψε τους εφιάλτες του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, αλλά και με τον...

Με το βιβλίο αυτό και με την δημοσίευσή του θέλησα να συμμετάσχω, κατά δύναμιν, στην γεμάτη ενδιαφέρον υποδοχή που επιφυλλάσουν οι νεώτερες γενιές των διανοουμένων μας σε ό,τι φέρνει τη σφραγίδα της σκέψεως του Γερμανού φιλοσόφου και σε ότι πρωτοτύπως την εκφράζει. Από την δική μου βεβαίως σκοπιά: Θεωρώ πως το έργο του Χάιντεγγερ είναι ανάγκη να το προσλάβουμε, πέρα από τη σαγήνη του, στην ενεργό του διάσταση, συνυφασμένη όχι μόνο με την μεσοπολεμική αγωνία της Ευρώπης, που εξέθρεψε τους εφιάλτες του εθνικοσοσιαλισμού και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, αλλά και με τον μ...

Έχει καταστεί πλέον κοινός τόπος ότι το φιλοσοφικό ρεύμα του υπαρξισμού έλκει την καταγωγή του από την κατεξοχήν τραγική και προφητική φυσιογνωμία του 19ου αιώνα, τον S. Kierkegaard. ...Αντιθέτοντας συνειδητά την ύπαρξη με τη νόηση, αποφαίνεται ότι η σκέψη ακυρώνει την ύπαρξη, καθώς η δεύτερη μεταβάλλεται σε σκέψη. Η ύπαρξη, κατά τον Kierkegaard, συγκροτείται από αντιφατικά διαλεκτικά στοιχεία, το χρονικό και το άχρονο ή αιώνιο. Η σύνθεση αυτή αναδεικνύει την τραγικότητα της ύπαρξης, η βίωση της οποίας προϋποθέτει την αφύπνιση από το λήθαργο του χρονικού... ...Η υπαρξ...

Το βιβλίο αυτό είναι μια κριτική επισκόπηση του συνόλου της αισθητικής σκέψης, την οποία παρακολουθεί στην ιστορική της εκδίπλωση αφού προηγουμένως σταθμίσει το ανθρωπολογικό εύρος των φαινομένων που εμπίπτουν στην έννοια της. Κριτική επισκόπηση με την έννοια ότι στην άρθρωση των μεγάλων αισθητικών θεωριών πασχίζει να διακρίνει ειδικές κοινωνιοπολιτισμικές δομές που δεν είναι εκ πρώτης όψεως εμφανείς στις διατυπώσεις τους, και ιστορική εκδίπλωση τους με την έννοια ότι τις ακολουθεί κατά τη χρονική τους ανάδυση, επισημαίνοντας τις ρήξεις που τέμνουν αυτή την ακολου...

Μαύρο άνθος του 19ου αιώνα, ο μηδενισμός άφησε μεγάλα έργα και ενέπνευσε μύθους και αφηγήσεις. Υπάρχει γερμανική εκδοχή του μηδενισμού, ρωσική και εν γένει ευρωπαϊκή. Με τους δύο παγκόσμιους πολέμους και μια σειρά επαναστάσεων και κοινωνικών κινημάτων, μπορούμε να πούμε ότι ο "ευρωπαϊκός μηδενισμός" επαλήθευσε εξαμβλωματικά τις νιτσεϊκές και λοιπές προφητείες. Το μηδέν αποδείχθηκε ιστορικός και μεταφυσικός γρίφος. Επιτέμνοντας εδώ τις προφητείες του Νίτσε, του Μαλλαρμέ και του Χάιντεγκερ, και χωρίς να έχουμε προθέσεις ιστορικής παρουσίασης, προσπαθούμε απλώς να δείξουμε τα...

Αρκεί μονάχα οι άνθρωποι να κυριαρχούν επί των άλλων ανθρώπων, για να γεννηθεί η διαφοροποίηση των αξιών. Αρκεί ορισμένες τάξεις να κυριαρχούν επί των άλλων τάξεων για να γεννηθεί η ιδέα της ελευθερίας. Αρκεί οι άνθρωποι να ιδιοποιηθούν και να καθυποτάξουν τα πράγματα που χρειάζονται για να ζήσουν, αρκεί να τους επιβάλλουν μία διάρκεια που τα ίδια τα πράγματα δεν διαθέτουν, ή να τα αφομοιώσουν διά της βίας, και ιδού η γένεση της λογικής. Η σχέση κυριαρχίας δεν είναι "σχέση", όπως ακριβώς ο τόπος όπου ασκείται η κυριαρχία δεν είναι τόπος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον...

Αρκεί μονάχα οι άνθρωποι να κυριαρχούν επί των άλλων ανθρώπων, για να γεννηθεί η διαφοροποίηση των αξιών. Αρκεί ορισμένες τάξεις να κυριαρχούν επί των άλλων τάξεων για να γεννηθεί η ιδέα της ελευθερίας. Αρκεί οι άνθρωποι να ιδιοποιηθούν και να καθυποτάξουν τα πράγματα που χρειάζονται για να ζήσουν, αρκεί να τους επιβάλλουν μία διάρκεια που τα ίδια τα πράγματα δεν διαθέτουν, ή να τα αφομοιώσουν διά της βίας, και ιδού η γένεση της λογικής. Η σχέση κυριαρχίας δεν είναι "σχέση", όπως ακριβώς ο τόπος όπου ασκείται η κυριαρχία δεν είναι τόπος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον...

Ο τόμος περιλαμβάνει τα κείμενα: "Δημήτρης Χατζής", "Στα 200 π.Χ." (με αφορμή ένα ποίημα του Κ.Π. Καβάφη) και "Φιλοσοφία και επιστήμη" (ανάλυση των απόψεων του Ludwig Wittgenstein και του Κορνήλιου Καστοριάδη).

Το βιβλίο του Roger Scruton "Τρελοί, τσαρλατάνοι, ταραχοποιοί" αποτελεί μια συντριπτική κριτική της σύγχρονης αριστερής σκέψης. Εξετάζοντας τους συγγραφείς της Νέας Αριστεράς που κυριάρχησαν στον φιλοσοφικό δημόσιο διάλογο για πάνω από πενήντα χρόνια -Χομπσμπάουμ, Τόμσον και Μίλιμπαντ· Σαρτρ, Φουκώ και Ντελέζ· Αντόρνο, Λούκατς και Χάμπερμας· Γκράμσι, Μπαντιού και Ζίζεκ- ο Scruton επικρίνει τις ιδέες τους, αφού πρώτα επιχειρεί να εξηγήσει το έργο τους. Σε όλους τους παραπάνω διανοητές, υποστηρίζει ο Scruton, η κενή ρητορική υπερισχύει της προσεκτικής ανάλυσης, και η χυδαία α...