Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η αποκάλυψη πριν από δεκαπέντε χρόνια των πολιτικών ατοπημάτων του Μάρτιν Χάιντεγκερ και του Πωλ ντε Μαν συντάραξε τη διανόηση της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής. Ο Ρίτσαρντ Γουόλιν καταδεικνύει ότι η σαγήνη που άσκησε ο φασισμός στον μεταμοντερνισμό δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο αλλά έχει, αντιθέτως, ευρείες διαστάσεις και παρελθόν. Ο Γουόλιν αμφισβητεί τον ισχυρισμό ότι ο μεταμοντερνισμός κρατάει τα σκήπτρα της αριστερής ιδεολογίας, δείχνοντας την προϊστορία της σχέσης της μεταμοντέρνας σκέψης με την άκρα Δεξιά. Οι ρίζες του μεταμοντερνισμού στους πρωτοφασίστες lite...

"Η διαφορά των φιλοσοφικών συστημάτων τον Φίχτε και του Σέλλινγκ" είναι το πρώτο επώνυμα δημοσιευμένο έργο του Εγέλου ή Χέγκελ (Hegel, 1770-1831), το οποίο γράφτηκε και εκδόθηκε στην Ιένα το 1801. Στην πόλη που, γειτνιάζοντας με τη Βαϊμάρη του Γκαίτε, αποτελούσε τη "φιλοσοφική πρωτεύουσα" της Γερμανίας στο μεταίχμιο του 18ου και του 19ου αιώνα. Ο Έγελος συνομιλεί με τις κορυφαίες μορφές της κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας. Με αρχική πρόθεση να ανασκευάσει την εικόνα της σχέσης μεταξύ Φίχτε και Σέλλινγκ. που προκλήθηκε από την "αναγωγή της φιλοσοφίας στη λογική" του Ράινχολν...

Ο Nietzsche στις "Διαλέξεις" του ασκεί αυστηρή κριτική στο εκπαιδευτικό σύστημα της εποχής του. Με αυτόν τον τρόπο κλονίζει τα θεμέλια πάνω στα οποία στηρίχτηκε το σύστημα αυτό. Οι απόψεις του Nietzsche είναι σημαντικές όχι μόνο για την εποχή του αλλά και για εμάς σήμερα, εφόσον δύο αιώνες περίπου μετά οι ίδιες απόψεις απηχούν προβλήματα και θέτουν ερωτηματικά αναφορικά με την παιδεία γενικότερα και ειδικότερα με το ελληνικό και, γιατί όχι, και με το ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα. Καθοριστική είναι η παρότρυνση του Nietzsche για την αρχαία ελληνική φιλοσοφική παιδεία, που...

Πώς μπορούμε να γίνουμε ελεύθεροι; Η "αγωγή στην ελευθερία" είναι κάτι εφικτό ή παράλογο; Αν οι παιδαγωγοί μάς αναγκάζουν να γίνουμε "ελεύθεροι", τότε αυτό που θα γίνουμε θα είναι κάτι άλλο από ελεύθεροι, γιατί θα είναι προϊόν εξαναγκασμού. Αν αντιθέτως μας αφήνουν "ελεύθερους" να γίνουμε ό,τι θέλουμε, πάλι δεν θα γίνουμε ελεύθεροι, γιατί δεν θα αποκτήσουμε τα μέσα, ώστε να πραγματώσουμε την ελευθερία μας. Πώς μπορεί να λυθεί αυτό το πρόβλημα; Σύμφωνα με τον Γιώργο Σαγκριώτη, η λύση μπορεί να εξαχθεί από τον Καντ, και συνίσταται στο να ορίζουμε την αγωγή όχι ως κάτι που παρ...

Σ΄ένα συνέδριο αφιερωμένο στη μνήμη του George Lichtheim αποτελεί ριψοκίνδυνο πράγματι εγχρείρημα να επιχειρήσει κανείς μιαν ανάλυση της σχέσης ανάμεσα στον Γκέοργκ Λούκατς και τη Σχολή της Φραγκφούρτης. Διότι κάνοντας κάτι τέτοιο είναι υποχρεωμένος να διατρέξει ένα μεγάλο μέρος του δρόμου εκείνου που με τόση άνεση διένυσε ο Lichtheim στην εργασία του "Από τον Μαρξ στον Χέγκελ", και αλλού. Αντί να προσπαθήσω να ανταγωνιστώ τη σφαιρικότητα και τη συνθετική δύναμη που διακρίνουν τα δοκίμια του βιβλίου αυτού καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του Lichtheim προτίμησα να...

Στο θεμελιώδες αυτό έργο του ο Georges Bataille αναζητά την λεγόμενη "εσωτερική εμπειρία". Περιγράφει δε, με τρόπο εξόχως λογοτεχνικό, τις μεθόδους που ακολούθησε για την επίτευξη αυτού του "σκοπού". Τi είναι όμως αυτή η "εσωτερική εμπειρία"; Θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι "η εμπειρία του βιώνειν", ενώ κάποιος άλλος θα έλεγε ότι πρόκειται απλώς για την ίδια τη ζωή. Το θέμα που ο Bataille αναλαμβάνει να περιγράψει είναι βεβαίως κάτι που δεν μπορεί να υπηρετηθεί εύκολα από τις λέξεις. Αυτό τον οδηγεί σε μια δημιουργική "σύγκρουση" με τη γλώσσα. Θα λέγαμε ότι επιστρατε...

Ζωρζ Μπατάιγ: ένας μυστικιστής του σύγχρονου πνεύματος, που δεν αποβλέπει όμως σε καμία σωτηρία, ένας θεολόγος χωρίς Θεό, ένας φιλόσοφος που μισεί τον λόγο και την επιχειρηματολογία των λογικών συλλογισμών, ένας εραστής της έκστασης, που δεν διστάζει όμως να περάσει μέσα από την οδύνη για να ταλαντευθεί στα κράσπεδα της αβύσσου. Και είναι αυτό το μοναδικό στίγμα του γάλλου συγγραφέα που καταγράφεται με προνομιακό τρόπο στην Εσωτερική εμπειρία. Γνήσιος κληρονόμος του Νίτσε, θα θεωρήσει τη μη-γνώση, την απώλεια του νοήματος, το άνοιγμα του εαυτού πέρα από το ψευδαισθητικό...

Η ηθική της φιλοξενίας του Ζακ Ντερριντά αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη και την πλέον εκτενή απόπειρα του φιλοσοφικού στοχασμού να απαντήσει κριτικά στη διαρκώς αυξανόμενη εχθρότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων προς συγκεκριμένες κατηγορίες ξένων, όπως είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Ο Ντερριντά υποστηρίζει ότι η έννοια της φιλοξενίας διέπεται από μια ανεπίλυτη "απορία": αφενός υπάρχει ο "απροϋπόθετος νόμος της απεριόριστης φιλοξενίας", ο οποίος επιτάσσει την άνευ όρων δεξίωση του άλλου, δηλαδή την παροχή φιλοξενίας στον ξένο χωρίς προϋποθέσεις, περιορισμούς και ανταλλά...

- Η κατανόηση του λόγου, απο τον Θαλή έως τον Πλωτίνο, ως της σταθερής νομοτέλειας που διέπει τον κόσμο, τόσο τον αισθητό, όσο και τον νοσταλγικά υπερβατικό. Οι θέσεις των Θαλή, Πυθαγόρα, Ξενοφάνη, Ηράκλειτου, Παρμενίδη, Αναξαγόρα, Σωκράτη, Πλάτωνα, Γοργία, Αριστοτέλη, Επίκουρου, Στωικών, Επίκτητου, Πλωτίνου. - Ο προσωποποιημένος Λόγος, ως εξάγγελος του θεού, κατα τις ελληνιστικές και ιουδαϊκές αντιλήψεις. - Ο Ιησούς ως ο αποκαλυπτής Λόγος του θεού και το πρόβλημα των αντιφατικών πληροφοριών για τον δικό του αποκαλυπτικό λόγο. - Το ερώτημα για την ουσία του θεού Οι θ...

Εάν αποπειραθούμε να παρουσιάσουμε στην φαντασία μας έναν άνθρωπο, ο νους του οποίου έχει καταληφθεί από ένα δαιμονικό "απόλυτο δέον" μέσα από το οποίο μιλά για κατηγορικές προσταγές που απαιτούν τον διαρκή έλεγχο των πράξεών του, αντίθετα προς τις κλίσεις και τις επιθυμίες του, δεν λαμβάνουμε προφανώς καμία ορθή εικόνα της ανθρώπινης φύσης ή των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό της, αλλά απεναντίας αναγνωρίζουμε ένα τεχνητό υποκατάστατο της θεολογικής ηθικής, σε μία σχέση που απεικονίζεται εύγλωττα με την σύγκριση ενός ξύλινου με ένα φυσικό πόδι. Το αποτέλεσμα...