Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αρχές του 1845 η Ευρώπη, η απολυταρχική, ιδεαλιστική, Καθολική Ευρώπη είναι έτοιμη να εκραγεί. Η αντιδραστική πρωσική κυβέρνηση καταφέρνει να επιβάλλει την απέλαση του Μαρξ από τη Γαλλία, όπου απολαμβάνει κάποιες στιγμές πνευματικής ελευθερίας. Θα εγκατασταθεί στις Βρυξέλες και τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς θα ρίξει πρόχειρα στο χαρτί κάποιες σημειώσεις για τη φιλοσοφία του Γερμανού υλιστή Λούντβιχ Φόυερμπαχ. Πρόκειται για το περίφημο κείμενο Θέσεις για τον Φόυερμπαχ, κείμενο «ανεκτίμητο, δεδομένου ότι είναι το πρώτο, στο οποίο τοποθετήθηκε ο μεγαλοφυής σπόρος της νέας άποψ...

Σ' αυτό το ρηξικέλευθο έργο, ο Michael Gillespie υποστηρίζει ότι ο Νίτσε παρανόησε τον μηδενισμό και ότι η δική του παρανόηση αποπροσανατόλισε σχεδόν το σύνολο των μεταγενέστερων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το θέμα. Αναπλάθοντας τις πνευματικές καταβολές του μηδενισμού πριν πάρει την τελική του μορφή από τον Νίτσε, ο Gillespie εστιάζει την προσοχή του σε αποφαστιστικές καμπές της εξέλιξης του μηδενισμού, από τον Όκκαμ και τη νομιναλιστική επανάσταση μέχρι τον Καρτέσιο, τον Φίχτε, τους Γερμανούς Ρομαντικούς, τους Ρώσους μηδενιστές και τον ίδιο τον Νίτσε. Η ανάλυσή του αποδ...

Μεταστρουκτουραλιστές και νεοπραγματιστές, Γάλλοι και Αμερικανοί, οι επίγονοι του Wittgenstein, επικαλούνται στα τέλη του αιώνα του Νίτσε για να νομιμοποιήσουν το πολεμικό σχετικιστικό τους εγχείρημα. Μια ερμηνευτική ιστορία επίκαιρη μέχρι σχεδόν χθες, μεστή από σημασίες για την κατανόηση τούτης της σκοτεινής μετάβασης του αιώνα. Ο συγγραφέας των έξι δοκιμίων αυτού του τόμου γράφει: "Η ιστορία αυτή μας ενδιαφέρει σε όποιον βαθμό διαβάζουμε μέσα της τα διακυβεύματα της δικής μας εποχής. Να ερμηνεύσουμε τις ερμηνείες -τι, αλήθεια, θα έμοιαζε πιο ορθόδοξα νιτσεϊκό πρόγραμμα;...

Οι "Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας" (1940) του Walter Benjamin είναι ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα του 20ού αιώνα, και ίσως η πιο σημαντική απόδειξη της κριτικής σκέψης από την εποχή των "Θέσεων για τον Φόυερμπαχ" του Marx. Κείμενο υπαινικτικό, συβιλλικό, του οποίου ο ερμητισμός είναι διάσπαρτος από εικόνες και αλληγορίες, παραδοξολογίες και ενοράσεις. Ο Michael Lowy δεν επιδιώκει τόσο να ασκήσει κριτική στις "Θέσεις", όσο προσπαθεί να τις κατανοήσει. Η προτεινόμενη ανάγνωση δεν έχει στόχο να θεωρηθεί η πιο σωστή ή η πιο επιστημονική. Απλώς, εκεί που άλλες βλέπουν...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί εισαγωγή, με την ευρεία έννοια της λέξης, στη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη. Ο Καστοριάδης είναι, κατά την άποψή μου, καίριας σημασίας στοχαστής, διότι στη σκέψη του συνδυάζονται διαφορετικά γνωστικά πεδία, τα οποία καταφέρνει, με εντυπωσιακά αποτελέσματα, να συνδυάζει και να συσχετίζει. Ως πιο σημαντικά, εμφανώς διαποτισμένα από το κριτικό του πνεύμα, θεωρώ την πολιτική και κοινωνική θεωρία, την ψυχανάλυση και, πριν απ' όλα, την οντολογία του. (Γεράσιμος Χαριτόπουλος)

Η παρούσα εργασία αποτελεί κριτική περιγραφή και αποτίμηση της αποδομητικής διπλής ανάγνωσης που ο Ζακ Ντεριντά εφαρμόζει στα κείμενα της φιλοσοφικής παράδοσης για να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο θεμελιώδεις δυαδικές ιεραρχικές αντιθέσεις της δυτικής σκέψης αποσυντίθεται, ανατρέπονται ή "αποδομούνται" από το ίδιο το κείμενο στο οποίο εγγράφονται. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου επισημαίνεται ότι υπάρχει μια ορισμένη ένταση ή ακόμα κι αντίφαση ανάμεσα στις δύο διαφορετικές "χειρονομίες" που αποτελούν την αποδομητική ανάγνωση: δηλαδή, ανάμεσα στην πρώτη ανάγνωση, η οποία αν...

Μια έγκυρη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία της φιλοσοφίας προορισμένη για τον μέσο αναγνώστη, η "Ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης" παρακολουθεί την ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας από τις απαρχές της στην αρχαιότητα έως σήμερα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο πνευματικό περιεχόμενο αυτής της εξέλιξης. Η φιλοσοφία έχει παίξει σημαντικότατο ρόλο στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού. Το βιβλίο προσφέρει λεπτομερή καταγραφή της ζωής και του έργου όλων των μειζόνων στοχαστών ανά τους αιώνες από τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα ώς τον Αριστοτέλη, από τον...

Συνοπτική, σαφής κι όμως εκπληκτικά περιεκτική, η συναρπαστική εισαγωγή του Άντονυ Κουίντον αποκαλύπτει -σε όλο τους το φάσμα- τα αξιόλογα επιτεύγματα του Χιούμ για το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, προς το οποίο επιθυμούσε πάντοτε ο ίδιος να απευθύνεται. Υπαιτιότητα, διορατικότητα, αντίληψη, ιστορία, θρησκεία, οικονομικά, αισθητική και ψυχολογία. Ο Χιούμ εξερεύνησε όλα αυτά τα πεδία συμβάλλοντας σημαντικά στο καθένα από αυτά. Και το έκανε, όπως αποκαλύπτει ο Κουίντον, με θέρμη και κέφι. Δεν υπήρξε μόνο ο μεγαλύτερος φιλόσοφος της Βρετανίας, αλλά και ο πλέον αξιαγάπητος.

Η "Σκέπσις" είναι έκδοση φιλοσοφίας και διεπιστημονικής έρευνας. Αρχές της είναι η κριτική και η ζήτηση. Αποτελεί διεθνές βήμα για μελέτες, που ανεξάρτητα από το καθ' ύλην περιεχόμενό τους, αποκαλύπτουν τα αδιέξοδα στα οποία οδηγείται η νόηση, οσάκις εμπλέκεται σε δογματικές αντιπαραθέσεις και προβάινει σε μονομερείς συνθέσεις. Η "Σκέπσις" σέβεται την πνευματική παράδοση, τοποθετεί όμως την αλήθεια στον συνεχή έλεγχο των αξιολογικών και των ερευνητικών αρχών.

Περιέχονται τα κείμενα: - Th. Pentzopoulou - Valalas: "Vers une esterique philosophique du silence" - G. Gipriani: "Toward an Ethical Hermeneutics for Art and its Theories" - Z. Antonopoulou - Trechli: "Ώσπερ σάρμα εική κεχυμένων, ο κάλλιστος κόσμος" - J. Frere: "Le double lien. Le deux recours heracliteens a l'image" - E. Moutsopoulos: "Musique et philosophie dans le theatre grec classique" - E. Moutsopoulos: "De la perxeption a la contemplation du beau dans le "Banquet"de Platon" - Chr. Polycarpou: "Eudoxean Aesthetics" - P. Klimatsakis: "Hegel's Understanding o...

Έξι σημαντικοί φιλόσοφοι μελετούν τη φύση της φιλοσοφίας. Αν και ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του άποψη, όλοι τους συμφωνούν ότι η φιλοσοφία αναζητά κρυμμένες υποθέσεις και έννοιες προκειμένου να τις εκθέσει στον κριτικό έλεγχο. Οι συγγραφείς αυτού του βιβλίου θίγουν ορισμένα από τα σημαντικότερα θέματα του φιλοσοφικού στοχασμού. Επίσης, ερμηνεύεται το κατά πόσον μπορεί η φιλοσοφία να συμβάλει στο μετασχηματισμό του πολιτικού στοχασμού.

Οι φιλόσοφοι πάντα χρησιμοποιούσαν παραδείγματα στα κείμενά τους και στη διδασκαλία τους· και συνεχίζουν ακόμη να τα χρησιμοποιούν. Σε μερικές φιλοσοφικές παραδόσεις η χρήση παραδειγμάτων είναι πιο συχνή από ό,τι σε άλλες, αλλά αποδεικνύεται δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να εντοπίσει κανείς φιλοσόφους που δεν καταφεύγουν σε παραδείγματα για την αρτιότερη παρουσίαση των απόψεών τους. Παρόλο, όμως, που τα παραδείγματα φαίνεται να είναι απαραίτητα στη φιλοσοφία, τα ερωτήματα σχετικά με τη σημασία της χρήσης τους δεν έχουν συζητηθεί αρκετά από τους ίδιους τους φιλοσόφους. Για παράδε...

Ο Παύλος Κόντος επιχειρεί να αναδείξει την -τόσο οικεία- πράξη της υπόσχεσης σε θεμέλιο της ηθικότητας. Στόχος του είναι να αφήσει να διαφανεί γιατί η υπόσχεση χαίρει προνομιακής θέσης στην ηθική εμπειρία του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου. Ένα φιλοσοφικό δοκίμιο, βέβαια, ούτε υπαγορεύει ούτε νομιμοποιεί την ηθική εμπειρία, απλώς τη φωτίζει -αρκεί να τη φωτίζει με τρόπο ακριβή και διεισδυτικό. Ιδανικό εφαλτήριο για μια τέτοια αναζήτηση προσφέρουν οι αναλύσεις του Καντ όπου αυτός συνδέει απρόσμενα την υπόσχεση με κάθε πτυχή του ηθικού και του πολιτικού βίου: τα ηθικά καθήκοντα,...

Πώς ορίζει ο Φουκώ την "όραση" και την "ομιλία", για να σχηματίσει μια νέα σύλληψη της Γνώσης; Τι είναι, υπό αυτήν την έννοια, η απόφανση, εν αντιθέσει προς τις λέξεις, τις φράσεις, τις προτάσεις; Με ποιον τρόπο προσδιορίζει ο Φουκώ τις σχέσεις δυνάμεων, για να σχηματίσει μια νέα σύλληψη για την Εξουσία; Γιατί χρειάζεται ένας τρίτος άξονας, που μας επιτρέπει να "διαβούμε τη γραμμή"; Τι είναι η γραμμή του Έξω, στην οποία αναφέρεται συνεχώς ο Φουκώ; Ποια η πολιτική, λογοτεχνική και φιλοσοφική της σημασία; Υπό ποία έννοια ο "θάνατος του ανθρώπου" δεν συνιστά ούτε θλιβερό ούτε...

Ο καθηγητής Γιάννης Τζαβάρας επιχειρεί εδώ αφενός να παρουσιάσει -σε μετάφραση και εφοδιασμένο με σχόλια- το σχετικό κείμενο του Χάιντεγγερ, αφετέρου όμως να εκθέσει την προβληματική της απαξίωσης των αξιών έτσι όπως προέκυψε μέσα από τις συζητήσεις γύρω από τον προτεινόμενο Υπεράνθρωπο και τον διακηρυγμένο "θάνατο του Θεού"

"Ωστόσο, ας μη γελιόμαστε: όλος ο Μοντεσκιέ δεν είναι το αξιοπερίεργο του αντικειμένου του, αλλά η κατανόησή του. Ήθελε μόνο να καταλάβει. Έχουμε κάποιες εικόνες γι' αυτόν που προδίδουν την προσπάθειά του και την περηφάνεια του. Εισχωρούσε στην ατελείωτη μάζα των τεκμηρίων και των κειμένων, στην τεράστια κληρονομιά των ιστοριών, χρονικών, ανθολογιών και συμπιλημάτων, μόνο και μόνο για να συλλάβει τη λογική τους, για να συνάγει την αιτία τους. Ήθελε να βρει τον "μίτο" αυτού του κουβαριού, μπλεγμένου από τους αιώνες, να βρει τον μίτο και να τον τραβήξει προς το μέρος του, ώστ...

"Τα εργαλεία του φιλοσόφου" παρέχουν όλο τον απαραίτητο διανοητικό εξοπλισμό που επιτρέπει σε κάποιον να λάβει μέρος σε μια φιλοσοφική συζήτηση, να επιδοθεί σε μια ανάγνωση ή σε έναν φιλοσοφικό στοχασμό. Καθιστά τις βασικές φιλοσοφικές έννοιες προσβάσιμες σε φοιτητές, με ένα ασυνήθιστα συνοπτικό και εύληπτο σχήμα. Το καθένα από τα 87 λήμματά του εξηγεί πώς μπορεί κανείς να αξιοποιήσει με ακρίβεια και αποτελεσματικότητα μια σημαντική έννοια ή μια τεχνική ανάπτυξης επιχειρηματολογίας. Εκκινώντας από τις βασικές αρχές της επιχειρηματολογίας, το βιβλίο απλώνεται στα εργαλεία τη...

O Jean Starobinski παρατηρεί και περιγράφει τις δομές που προσιδιάζουν στον κόσμο του Ζαν-Ζακ Ρουσώ και φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο τις αξίες του, την τάξη και τις προκατασκευασμένες ταξινομήσεις του, αλλά κυρίως την εσωτερική τάξη ή αταξία των κειμένων που κρίνει, τα σύμβολα και τις ιδέες σύμφωνα με τις οποίες οργανώνεται η σκέψη του μεγάλου φιλόσοφου. Το βιβλίο δεν περιορίζεται στα στενά όρια μιας βιογραφίας ή μιας εσωτερικής ανάλυσης, τα υπερβαίνει. Εστιάζει το ενδιαφέρον του στην εσωτερική εμπειρία και στον εξωτερικό κόσμο του Ρουσώ, αναδεικνύοντας τόσο τη λαχτάρα του...

Μέσα στο υπαρξιακό χάος των μεταμοντέρνων κοινωνιών του λεγόμενου "πρώτου κόσμου" εμφανίστηκε, εδώ και λίγες δεκαετίες, ένα νέο επάγγελμα: η "Φιλοσοφική Συμβουλευτική". Επαγγελματίες των οποίων ο βασικός εξοπλισμός δεν είναι ψυχολογικός, αλλά φιλοσοφικός, δέχονται ως "πελάτες" μέσους ανθρώπους, σκύβουν πάνω στα προβλήματά τους και προτείνουν, ακολουθώντας συγκεκριμένες μεθόδους, "λύσεις" βγαλμένες από τον θησαυρό της σκέψης των φιλοσόφων, σύγχρονων και παλαιότερων. Πόσο αποτελεσματική, αλλά και θεμιτή, είναι μια τέτοια διαδικασία; Τι μπορεί να προσφέρει αλλά και τι παγίδες...