Μουσική - Λόγοι, δοκίμια, διαλέξεις

Σημειώσεις για την τέχνη του πιάνου

Νάσος (1976)

"Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, ότι η τεχνική επιδεξιότης και η εμπειρία, πρέπει να βρίσκεται σε ισορροπία με την ικανότητα του ερμηνευτή να αισθάνεται και να εκφράζει τις ιδέες του. Η τεχνική της καλλιτεχνικής παραστάσεως είναι επικίνδυνη υπόθεση, όταν διώξει τελείως τη σκέψη και το συναίσθημα. Τότε γίνεται χειρωνακτική δουλειά, βασικά άχρηστη για όλους. Και τότε θα προτιμούσε κανείς να ξεμάθαιναν οι ερμηνευτές την ειδικότητά τους (τουλάχιστον ένα μικρό μέρος της), ώστε να αποκτούσαν λίγο τρακ και να "πατούσαν το πόδι τους στη σκηνή όχι τόσο σίγουρα". [...] (Γιάκωβ Milstein)...

Σεξ και μουσική

Οξύ (2015)

Είναι πράγματι ασέξουαλ το indie rock; Πόσο καλά τα πάει το ελληνικό τραγούδι με το σεξ, στιχουργικά; Γιατί οι γυναίκες γοητεύονται από τους άνδρες που ανεβαίνουν στη σκηνή; Πώς το εξηγούν ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Π.Ε. Δημητριάδης, ο Τζίμης Πανούσης, ο Δημήτρης Πουλικάκος, ο Σπυρέας Σιντ και ο Παύλος Συνοδινός; Ποιες πορνοστάρ βγήκαν και στη δισκογραφία; Ποια soundtracks πορνοταινιών αγαπήσαμε; Πόσο queer είναι οι ρίζες του clubbing; Ποιες είναι οι πιο sexy στιγμές του hip hop; Γαμάνε, τελικά, οι μεταλλάδες; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που απασχόλησαν τ...

Σένμπεργκ

Εκδόσεις Πατάκη (2007)

Για πολλούς, σήμερα, ο Σένμπεργκ είναι ένας "κλασικός" συνθέτης, για άλλους αποτελεί την πέτρα του σκανδάλου της ατονικής μουσικής. Ο Ρενέ Λεϊμποβίτς -διευθυντής ορχήστρας, συνθέτης και συγγραφέας σημαντικών δοκιμίων για τη μουσική- σ' αυτό το βιβλίο ερευνά και τις δύο εκδοχές μέσα από την ανάλυση του σενμπεργικού έργου. Ενός έργου που ήταν η πραγματική αιτία ενός διαρκούς σκανδάλου, σε όλη σχεδόν τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.

Ρυθμός και χρόνος...

Δρόμων (2016)

Ο ήχος είναι η προσπάθεια να εκφράσω το περιεχόμενο ενός μουσικού κομματιού ή ακόμα και ενός τραγουδιού. Όταν ένα τραγούδι μιλάει για έρωτα ή για καταστροφή το προσεγγίζω διαφορετικά και ως τέμπο και ως ρυθμικό μοτίβο και βέβαια και ως ήχο. Δεν είναι δυνατόν να μιλήσω τρυφερά με τέμπο στο 150 και αξίες δεκάτων έκτων με ένα ήχο τυμπάνων σε πολύπλοκο ρυθμικό μοτίβο, όπως θα ήταν περίεργο να μιλήσω για πόλεμο και καταστροφή χρησιμοποιώντας αργό τέμπο, με γλυκό ήχο πιάτων και αργές νότες ολοκλήρου. Η διάθεση της εικόνας ή του στίχου που καλείται ο συνθέτης να ντύσει με μουσι...

Πώς πρέπει να συναντήσω το έργο τέχνης

Ατραπός (2005)

"...Κάθε έργο τέχνης λειτουργεί σαν πνευματική και συναισθηματική "κλωνοποίηση" του δημιουργού. Μέχρι να ολοκληρωθεί έχει μια περιπέτεια. Από τη στιγμή που ολοκληρώνεται και δίνεται στον κόσμο, είναι ένα παιδί που ενηλικιώθηκε. Έχει τη δύναμη να εκπροσωπεί τον "εαυτό του" και να συμπεριφέρεται σαν ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Να μπορεί να διαμορφώνει καταστάσεις και να έχει "λέγειν" μέσα στην κοινωνία, στη διαμόρφωση της Αισθητικής της εποχής του. Ενσωματώνεται στο σύνολο και αποτελεί σημείο αναφοράς. Παραπέμπουν σ' αυτό άλλοι μεγάλοι καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων....

Προλεγόμενα στη θεολογία του μουσικού έργου

Ιωλκός (2014)

Τι ακούστηκε πρώτα: το τραγούδι του ανθρώπου ή ο λόγος του; Ποια ανεξήγητα, μυστικά μονοπάτια ακολούθησαν ο ρυθμός και η μελωδία για να μετασχηματιστούν σ’ έμπνευση και θεσπέσια μουσική; Τι ξυπνάει στον ακροατή το άκουσμα της μουσικής; Τι ρόλο έπαιξε η μουσική στην ανθρώπινη ιστορία και εξέλιξη; Ποια ήταν η -χαμένη για τους σύγχρονους ανθρώπους- μουσική των αρχαίων Ελλήνων; Ο Κώστας Γ. Χαραλαμπίδης θέτει αυτά τα ερωτήματα στο βιβλίο του με τίτλο «Προλεγόμενα στη θεολογία του μουσικού έργου» (Ιωλκός, 2014) και παρατηρεί ότι: 1) Κάθε έργο τέχνης κρύβει τον άνθρωπο-δημιουργό,...

Πες το μ' ένα τραγούδι

Εκδόσεις Καστανιώτη (1999)

Περί της ηθικής δύναμης της μουσικής

Ροές (2001)

Η μουσική συνθέτει το σύνολο των ακροατών σε κοινωνία με τον ίδιο τρόπο -και αυτό πιστεύω πως το νιώθω συχνά- που εμείς, συνεπαρμένοι από τη μαγεία της μεταμορφωτικής της δύναμης, βιώνουμε ένα είδος μυστικής εξαΰλωσης, συγχώνευσης και συνένωσης με τη μουσική. Ο έρωτας της μουσικής, που μας κατακλύζει σαν χείμαρρος, λύνει τα δεσμά της ατομικότητας.

Περί μουσικής

Printa (2004)

Από πολύ νέος διαισθανόμουν ότι η μουσική ήταν κάτι περισσότερο από τέχνη. Από τότε ακόμη, κάτι μέσα μου με εμπόδιζε να την τοποθετήσω ως μια τέχνη δίπλα στις άλλες τέχνες. Η φύση, πλούσια σε ορατές μορφές και χρώματα, προσφέρει στο μορφοπλαστικό καλλιτεχνικό ταλέντο του ανθρώπου αντικείμενα και φαινόμενα, τα οποία, μέσω των ματιών του, επιδρούν στην ψυχή του. Η αφθονία ορατών παραστάσεων γεννά στο δημιουργικό ταλέντο την έντονη επιθυμία να τις αποδώσει καλλιτεχνικά. Η αίσθηση της ακοής δεν προσλαμβάνει από τη φύση κάτι αντίστοιχο. [...] Ένα ψυχικό όργανο, το οποίο δίκαια θ...

Περί κειμένων και κριτικής (1987-1997)

Ιδιωτική Έκδοση (2007)

Περί κειμένων και κριτικής (1976-1986)

Ιδιωτική Έκδοση (2008)

Παράθυρο στο χάος

Ύψιλον (2008)

Ο Καστοριάδης είχε θέσει με ιδιαίτερη δριμύτητα το θέμα του νοήματος αλλά και του μέλλοντος της καλλιτεχνικής δημιουργίας πολύ προτού ξεσπάσει η διαμάχη για "την κρίση της σύγχρονης τέχνης". Η διάγνωσή του ήταν ζοφερή. Η παρούσα κατάρρευση της καλλιτεχνικής δημιουργίας είχε βαριές επιπτώσεις τόσο για το παρελθόν όσο και για το μέλλον. Για το παρελθόν, καθόσον "εκεί όπου δεν υπάρχει παρόν δεν υπάρχει ούτε και παρελθόν". Για το μέλλον, καθόσον "η ζωντανή μνήμη του παρελθόντος και ο σχεδιασμός ενός εκτιμημένου μέλλοντος εξαφανίζονται ταυτόχρονα". Δυστυχώς, στο τελευταίο τέταρτ...

Οι συνθέτες είναι φίλοι μας

24 γράμματα (2018)

Εν αρχή ην ο λόγος, η αναλογία, η συμμετρία, η αρμονία λόγω κανονικών αναλογιών, ο αρμός. Το σύμπαν ολόκληρο, υλικό και άυλο, υπακούει σε αυτές τις λίγες λέξεις και η τέχνη είναι ο τρόπος συντονισμού με αυτές. Ξεκινώντας από το μικρό, ώστε να στηρίξουμε και το μεγάλο, ο αρμός, η ένωση - στον Παρθενώνα οι αρμοί είναι τόσο τέλειοι που για 2000 χρόνια ούτε ο αέρας δεν μπόρεσε να εισχωρήσει- στη μουσική του Μότσαρτ βγάζουμε μία νότα και το οικοδόμημα καταρρέει, στη δημοτική μας ποίηση, ή την ποίηση του Σολωμού, μια λέξη να αλλάξει, αμέσως το τραγούδι πεθαίνει· η ίδια η κοινων...

Ο Στοκχάουζεν υπηρετεί τον ιμπεριαλισμό

Ουαπίτι (2016)

Το κείμενο του Κορνίλιους Κάρντιου "Ο Στόκχαουζεν υπηρετεί τον ιμπεριαλισμό" παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο ραδιόφωνο του BBC το 1972 και αργότερα την ίδια χρονιά στο περιοδικό The Listener. Το 1974 συμπεριλήφθηκε στον συλλογικό τόμο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Latimer New Dimensions Limited, στον οποίο μάλιστα έδωσε και τον τίτλο του. Με αυτή την ολοκληρωμένη μορφή παρουσιάζεται στο ανά χείρας βιβλίο. Ο πρόλογος του Κάρντιου για την έκδοση του 1974 αποτελεί την εισαγωγή της παρούσας έκδοσης η οποία κλείνει με το άρθρο του Έντουαρντ Φοξ "Ο θάνατος ενός αντιρρησία" (T...

Ο Γιώργος Σεφέρης και η μουσική

Γόρδιος (2006)

Ο Βάγκνερ και η Ελλάδα

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1992)

Το βιβλίο αυτό, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, διαπνέεται από μια εσκεμμένη μονομέρεια. Η επιλογή των κειμένων και των άρθρων που το απαρτίζουν έχει γίνει με σκοπό να παρουσιάσει στο πλατύ κοινό μία και μόνο συνιστώσα του βαγκνερικού έργου, η οποία όπως δηλώνει ο τίτλος αφορά στη "συνάντηση" του συνθέτη με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και κυρίως με τις παραστάσεις δράματος στην κλασική Αθήνα. Έτσι, ο αναγνώστης θα βρει συγκεντρωμένα στον μικρό αυτόν τόμο (α) τις σκέψεις του Βάγκνερ για την αρχαιότητα, συνοδευόμενες από την πρώτη -θετική- αποτίμηση που έκανε ο Νίτσε στη βαγκ...

Μουσικολογικά Ι

Παπαγρηγορίου Κ. - Νάκας Χ. (1999)

Τα έξι κείμενα που περιλαμβάνονται στον πρώτο αυτό τόμο, δεν συγκροτούν κάποια θεματική ενότητα- η μόνη σχέση που τα συνδέει είναι ότι προέρχονται από τον ίδιο συγγραφέα, ο οποίος, αφού τα παρουσίασε με τη μορφή διαλέξεων, πείστηκε από τις αντιδράσεις εκείνων που έτυχε να παρακολουθήσουν τις διαλέξεις πως άξιζε τον κόπο να μην μείνουν έπεα πτερόεντα και ότι όφειλε να τα παραδώσει στην κρίση ενός ευρύτερου αναγνωστικού κοινού, που δεν εξασφαλίστηκε από την πρώτη δημοσίευση τους σε διάφορα ειδικά (περιορισμένης αναγνωσιμότητας) περιοδικά. Τα επαναδιατύπωσε, τα συμπλήρωσε, προ...

Μουσικής μύηση

Mad Melody (2012)

Στο βιβλίο του Γιώργου Λεκάκη διαβάζουμε θέματα σχετικά με την μουσική και την μουσική παιδεία, κυρίως σχετιζόμενα με τις απαρχές της μουσικής, στην αρχαία Ελλάδα, τις δυνατότητές της, την ευεργετική και ιαματική της δύναμη, την επιρροή της στον ανθρώπινο εγκέφαλο, το νερό, την γεύση των φαγητών και των προϊόντων, κ.ά. με τα οποία δεν καταγίνονται τα περισσότερα βιβλία μουσικής. Την μουσική ονόμασε... Μουσική ένας αρχαίος Έλληνας σοφός! Έκτοτε όλες οι χώρες του κόσμου με αυτήν την λέξη γνωρίζουν αυτήν την τέχνη! Η κιθάρα εφευρέθηκε και πρωτοπαίχθηκε στον Κιθαιρώνα, απ’ τ...

Μουσική μανία

Αλεξάνδρεια (2011)

Η νοσταλγία για το υπερβατικό, η ανάγκη του ανθρωπίνου όντος για ένωση με ό,τι το υπερβαίνει, είναι μια πραγματικότητα κεντρικής σημασίας στην ιστορία του πολιτισμού. Η κίνηση των ανθρώπων προς τα "άνω" μας διαφωτίζει αρκετά για το πώς βιώνουν τον κόσμο τους "εδώ κάτω". Το βιβλίο είναι αφιερωμένο σ' αυτή την ιδιαίτερη επιθυμία της ανθρώπινης ύπαρξης να εξέλθει από τους περιορισμούς του εγκόσμιου βίου και να ανιχνεύσει απώτερες περιοχές του Είναι, με τρόπους όμως που ορίζονται συλλογικά και είναι κατά βάσιν θεσμοποιημένοι. Προσεγγίζει έτσι μια μεταφυσική εμπειρία α...

Μουσική και μουσικολογία: Παρόν και μέλλον

Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία (2015)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Πρόλογος - Εύη Νίκα-Σαμψών: "Επιχειρώντας μια αναδρομή στα κείμενα της μουσικολογικής επιστήμης και στις πηγές: κομβικά σημεία, ερμηνείες και προβληματισμοί" - Γιώργος Κίτσιος, ""Περί Εμπορικής Γεωγραφίας και ιδίως περί Βοεμίας και των προϊόντων αυτής": Αφηγήσεις, ήχοι και αναστοχασμοί με αφορμή ένα "γερμανικό" καφέ σαντάν του 19ου αιώνα"" - Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά & Αντωνία Ρουμπή, "Μουσική Εικονογραφία: Εργαλείο έρευνας και παιδείας" - Μαρία Αλεξάνδρου, "Βυζαντινές μουσικές σπουδές: τάσεις και ρεύματα της έρευνας και της εκπαίδευσης σήμερα" - Αθα...

Συνολικά Βιβλία 85
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου