Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένα από τα θεωρητικά και ιδεολογικά μορφώματα του δυτικού νεωτερικού ορθολογισμού είναι η σχέση μεταξύ φολκλόρ και παράδοσης. Η διάκριση ανάμεσα στη βιωματική και την ιδεολογική εμπειρία, καθώς επίσης στην πολιτισμική και την πολιτική αναπαράσταση δεν είναι εύκολη υπόθεση, ούτε για τους ερευνητές του παρελθόντος ούτε για τα μέλη των παραδοσιακών κοινωνιών στα οποία αναφέρονται οι ερευνητές. Η συζήτηση για το φολκλόρ είναι πρωτίστως μια συζήτηση για τη θεωρητική κατασκευή και τις πολλαπλές χρήσεις της έννοιας παράδοση. Ταυτόχρονα, ωστόσο, είναι δυνάμει και μια ευρύτερη συ...

Κατάλογος που εκδόθηκε με την ευκαιρία διοργάνωσης της έκθεσης "Του κόσμου τα τάματα" στις γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, την οποία επιμελήθηκε και συνδιοργάνωσε το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Περιλαμβάνει κείμενα και φωτογραφίες από τα εκθέματα της συλλογής ταμάτων του Νίκου Παπαγεωργίου, του Μουσείου Κρεσόφ της Πολωνίας, του Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος, του Μουσείου Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ, της 21ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κέρκυρας και του Ιδρύματος Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού. Περιλαμβάνει ακόμη φωτογραφίες από τα...

Ο παρών τόμος φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν σύγχρονο και ενημερωμένο Οδηγό για τη διεπιστημονική μελέτη του παραμυθιού, για όσους το "ζουν" ως ερευνητές του (εκπαιδευτικοί, φοιτητές) αλλά και για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Με αφετηρία τη θεωρητική διατύπωση ότι κάθε είδος της λαϊκής αφήγησης αποτελεί μια ξεχωριστή οντολογική κατηγορία που μεσολαβεί μεταξύ της γλώσσας, των συμβόλων και της πραγματικότητας (κατά την έκφραση του Αμερικανού λαογράφου Dan Ben-Amos), το παραμύθι γίνεται αντικείμενο μελέτης ως προς τον πλούτο των μορφών, των επεξεργασιών και των σημασιών του στην ι...

Είχα την τύχη να περάσω πολλά καλοκαίρια σ' ένα χωριουδάκι, περίπου 400 κατοίκων, εκεί που έζησαν οι προγονοί μου, και να γνωρίσω αυτά τα παιχνίδια και να λάβω μέρος σε αυτά. Όλοι οι φίλοι μου, στο μικρό αυτό χωριό, ήξεραν να παίζουν αυτά τα παιχνίδια, που ήταν άγνωστα σε μια μικρή κοπέλα που ζούσε στο Λονδίνο. Η έμπνευσή μου για να γράψω αυτό το βιβλίο γεννήθηκε όταν μια παλιά μου φίλη, η κυρία Κορίνα, 100 χρονών (η φωτογραφία της μαζί μου βρίσκεται στο εξώφυλλο αυτού του βιβλίου), με χαρά μου διηγήθηκε με λεπτομέρειες πώς έφτιαχναν τότε τα παιχνίδια τους με ό,τι τους βρισ...

Το αμπέλι για το Βουρλιώτη δεν ήταν μονάχα το κτήμα του, το βιοποριστικό του επάγγελμα, η ζήση του. Ήταν βέβαια όλα αυτά, άλλα και κάτι άλλο πολύ σπουδαιότερο από αυτά. Ένα κομμάτι αληθινά από το "είναι" του, από την ψυχή του. Το αγαπούσε και το λαχταρούσε και το κανάκευε και το καμάρωνε σαν "παιδί" του. Χωρίς ρούχα μπορούσε να μείνει σε μια δύσκολη περίσταση και χωρίς λούσα κι αυτός κι η γυναίκα του· το αμπέλι όμως θα είχε, χωρίς άλλο τη δούλεψή του στην εντέλεια. Σπίτι μεγάλο και αρχοντικό δε ζούλευσε και γι' αυτό δεν έκανε συνήθως ο Βουρλιώτης. "Σπίτι όσο χωρείς κι αμ...

Το κόσμημα της Ελληνικής Ανατολής αποτελεί σημαντικό μέρος της πολιτιστικής, κοινωνικής, οικονομικής και λαογραφικής έκφρασης του πολιτισμού που ανέτειλε, εκεί, από τα χρόνια της Ελληνικής Προϊστορίας. Δουλεύτηκε με μεράκι, προσφέρθηκε με αγάπη, φορέθηκε με καμάρι και περηφάνια. Το 1922, τα περισσότερα κοσμήματα έμειναν εκεί, στα σπίτια μας, άλλα αρπάχτηκαν από τις γυναίκες που τα φορούσαν στην Καταστροφή, άλλα πουλήθηκαν στην Ελλάδα για να επιβιώσουν στην προσφυγιά... Οι προφορικές μαρτυ¬ρίες και οι ιστορικές πηγές οδήγησαν στη συγγραφή του «Κοσμήματος της Ελληνικής Ανατο...

Στην έκδοση αυτή αποκαλύπτεται η ευτυχής συνάντηση του ερευνητή της ζωής των Ελλήνων με τον παθιασμένο συλλέκτη του υλικού ίχνους που άφησε αυτή η ζωή τους τελευταίους αιώνες. Οι δύο αυτές ιδιότητες, που συνδυάζει με μεγάλη επιδεξιότητα η κυρία Κατερίνα Κορρέ-Ζωγράφου, φέρνουν στο φως τον πλούτο μιας παράδοσης, η οποία δεν αντικατοπτρίζεται τόσο στο υλικό όσο στην τέχνη της κατασκευής, στα συναισθήματα, αλλά και στην "τέχνη" να φοριούνται τα αντικείμενα αυτά από τις Ελληνίδες στα χρόνια που πέρασαν και να συνεχίζουν να είναι ζωντανά στο παρόν και στο μέλλον. Όμως, η έκδο...

Εκείνη τη μυστηριακή ώρα, την ώρα που γεννιέται ο Χριστός, το τζάκι του αγροτόσπιτου γίνεται Ιερός Βωμός, Μαντείο Δελφικό, μαντείο Αγάπης και Πόθων. Ερωτήματα που μένουν αναπάντητα όλο το χρόνο, ακούνε την απόκριση, εκείνη την ώρα τη μυστηριακή. Την ώρα που γεννιέται ο Χριστός -λέει ο λαός μας- η νύχτα γίνεται μέρα κι ανθίζει ο ξερός βασιλικός μέσα στο κανάτι. Αν ανθίσει η αγάπη στων ανθρώπων τις καρδιές, σαν τον ξερό βασιλικό, τότε ο κόσμος θα ζήσει ευτυχισμένος, πάνω στον πλανήτη μας, που αιματοβάφεται. Σαλόμ!... Ειρήνη υμίν!...

Εκείνη τη μυστηριακή ώρα, την ώρα που γεννιέται ο Χριστός, το τζάκι του αγροτόσπιτου γίνεται ιερός βωμός, Μαντείο Δελφικό, μαντείο αγάπης και Πόθων. Ερωτήματα που μένουν αναπάντητα όλο το χρόνο, ακούνε την απόκριση, εκείνη την ώρα τη μυστηριακή. Την ώρα που γεννιέται ο Χριστός -λέει ο λαός μας- η νύχτα γίνεται μέρα και ανθίζει ο ξερός βασιλικός μέσα στο κανάτι. Αν ανθίσει η αγάπη στων ανθρώπων τις καρδιές, σαν τον ξερό βασιλικό, τότε ο κόσμος θα ζήσει ευτυχισμένος, πάνω στον πλανήτη μας, που αιματοβάφεται. Σαλόμ!... Ειρήνη υμίν!...

Στα κείμενα του συλλογικού αυτού τόμου παρουσιάζεται το έργο της ψηφιοποίησης του αρχείου της Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητας Τζούρτζιας της Αθαμανίας (Φ.Α.Τ.Α) [Αγία Παρασκευή Ασπροποτάμου της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων] από το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών η ιστορία της Αδελφότητας και του χωριού της Αγίας Παρασκευής Απροποτάμου καθώς και η μελέτη από το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών των πατριδοτοπικών συλλόγων και της διασποράς των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του Ασπροποτάμου Τρικάλων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Περιε...

Τα έντομα, από τους αρχαιότερους οντογονικά οργανισμούς, έχουν στενά συνδεθεί με το ανθρώπινο είδος τόσο για καλό όσο και για κακό. Χωρίς τα έντομα που γονιμοποιούν τα φυτά, δε θα μπορούσε να εξασφαλισθεί η τροφή των ανθρώπων. Αντιθέτως, άλλα έντομα μεταδίδουν επιδημικά νοσήματα με τεράστιους αριθμούς θυμάτων. Όμως εδώ «Το άπειρο πλήθος των εντόμων» εξετάζεται από τη γλωσσική, τη γραμματολογική και τη λαογραφική πλευρά. Η γλώσσα μας έχει από τον κόσμο των εντόμων μεγάλο ονοματολογικό πλούτο, αλλά και πλήθος παράγωγων λέξεων και μεταφορικών χρήσεων. Μεγάλος πλούτος σχετικός...

Είναι παράλογο να είσαι παιδί αυτού του τόπου, όπου κατοικεί η εθνική ελληνική μειονότητα, και να μη γνωρίζεις τους πνευματικούς παππούδες σου. Είναι αφύσικο να μην ακούς από το στόμα των παππούδων σον το παραμύθι του τόπου σου. Είναι απογοητευτικό να ζεις την αγωνία της πρώτης μέρας της δημιουργίας λες και είσαι ο Αδάμ... Μπροστά στο φάσμα της λήθης, μα και της εσκεμμένης διαστρέβλωσης των ιστορικών γεγονότων, η παράδοση ενός τόπου αποτελεί ένα ασφαλές ανάχωμα, η λαογραφία συνιστά το τελευταίο οχυρό, το δημοτικό τραγούδι γίνεται όπλο... Το ξεχωριστό στο βιβλιαράκι το...