Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Γιατί δεν λέμε στους ανθρώπους πόσο τους αγαπάμε, πόσο τους εκτιμάμε, πόσο τους θαυμάζουμε όσο ζούνε; Κάθε φορά η ίδια ιστορία. "Μόλις πεθάνεις, αρχίζουν τα bonus χωρίς αποδέκτη", είχε γράψει ο Παπαγιώργης, πικρό και πρώιμο μοιρολόι για τον εαυτό του. Το "Κωστής Παπαγιώργης - Ήταν όλοι εκεί" είναι μία μονογραφία που ακολουθεί τον συγγραφέα, που αγαπήθηκε πολύ και φανατικά, στις διαδρομές του βίου του και τις συγγραφικές του περιπέτειες, αλλά πρωτίστως αποτίει την οφειλόμενη τιμή σε έναν στοχαστή που βοήθησε τον νεοέλληνα να νοικοκυρέψει τον ανοικονόμητο εαυτό του.

Σε ό,τι αφορά στα ελληνικά γράμματα, είναι αλήθεια ότι από τις αρχές του 20ού αιώνα, και ιδίως στην περίοδο του Μεσοπολέμου, η πεζογραφία και η ποίηση άρχισαν ν' αποδεσμεύονται από τα παλαιότερα πρότυπα και να ανανεώνονται. Ένας από τους γνήσιους εκφραστές αυτής της περιόδου ήταν ο Δημήτριος Καπετανάκης (1912-1944), προικισμένος με θαυμαστή πνευματική δεκτικότητα και δημιουργικότητα. Ήταν "ένας μεγάλος άνθρωπος, ένας απόλυτος Έλλην, ένας περιπλανώμενος διαβάτης της Οικουμένης" για τον στοχασμό του οποίου προβάλλει επιτακτικά το χρέος της προσέγγισης καθώς έχουν ήδη συμπ...

"Μία είναι η αναπνοή που μας ζει, ένας ο θάνατος που μας πεθαίνει. Μέσα σ' αυτό το ένα υπάρχει ο Δρόμος της περίφοβης αυτοσυντήρησης, της φθηνής τόλμης, της άλογης υπερβολής, του σοφά εκλεγμένου θανάτου. Μάτια που αποφεύγουν και μάτια που ζητάνε να δούνε. Μέσα από άπειρες διαφορές, το αποτέλεσμα δεν παύει να είναι το ίδιο". "Μέσα στις μεθυσμένες συντροφιές, όπου οι γυναίκες δείχνουν να κουβαλούν στα χαρακτηριστικά τους όλες τις φρενιασμένες αλήθειες, η αλητεία νιώθει ότι βρίσκει τη δικαίωσή της. Ναι. Ναι. Παντού κατάφαση, όπως στα όνειρα. Διαφανείς μεθυσμένες υπάρξεις, που...

Πνεύμα απελεύθερο από τους καταναγκασμούς και την ευνουχιστική ροπή του "δόγματος", έβαλε στη θέση του μία ευρύστερνη παράδοση. Η ίδια η ελληνική γλώσσα ως απόθεμα λόγου, εγκαθιστά στη συνείδησή του μία νέα συνθήκη ανάλυσης και σκέψης (το Συναμφότερον) και επιβάλλει στη σκέψη του προϋπάρχουσες σημασιολογικές αποχρώσεις έκτυπες στον έλληνα λόγο, δίνοντάς του εν συνεχεία τη δυνατότητα να συνεισφέρει εμπλουτιστικά στην κοινή περιουσία, δυνάμει ακριβώς αυτού του Κοινού (Ξυνού) Λόγου. Η έννοια του Συναμφοτέρου, που διαπερνά έγγλυφα ή υποδόρια όλο το έργο του Κώστα Ζουράρι, αποτε...

Στο μικρό αυτό βιβλίο δημοσιεύονται τα τέσσερα κείμενα που διαβάστηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου του Διονύση Κ. Μαγκλιβέρα "Το τέλος και η αρχή" (Οκτώβριος 2013). Μέσα από έναν γόνιμο διάλογο με το βιβλίο, οι τέσσερις επιφανείς ομιλητές επεκτάθηκαν σε ευρύτερες θεματικές και μίλησαν γενικότερα για την εποχή μας. Στα παραπάνω κριτικά δοκίμια προστέθηκε, με την άδεια του συγγραφέα της, και μία σχετική επιστολή του ακαδημαϊκού Θανάση Βαλτινού προς τον Δ.Κ. Μαγκλιβέρα.

Αυτό το οποίο κρίνεται εδώ είναι η εξής υπόθεση εργασίας: η "γενιά του '30", με αιχμή το δοκίμιο, το οποίο συνιστά μια "ιδιαίτερη παράμετρο", εμφανίστηκε ως "γενιά των ιδεών" και είχε ως "πρωτοστάτη" ή "δημόσιο εκπρόσωπο" και επομένως "διαχρονικό και διαπρύσιο υπερασπιστή" της τον Γιώργο Θεοτοκά (1905-1966) που εκφράζει την "ιδεολογία της και τροφοδοτεί τη μυθολογία της". Ό,τι δηλαδή "φτάνει ως τις μέρες μας" ως "πολιτισμικό μόρφωμα και ιδεολόγημα" ή ως "πολιτισμική ιδεολογία", γεγονός που απαιτεί μια "πιο ευφάνταστη ανασύνθεση του πολιτιστικού αφηγήματος της γενιάς του '30...

Σαν επίλογος: Τα κείμενα είναι προορισμένα να τέρπουν καταφάσκοντας, να εξεγείρουν ανατρέποντας, να προβληματίζουν θέτοντας ερωτήματα ή απλώς να διδάσκουν με την αρετή τους. Ο κύριος, όμως, προορισμός τους είναι να δημιουργούν συνθήκες για μια καλύτερη, ιδανικότερη και πνευματικότερη ζωή. Για να επιτύχουν, λοιπόν, το σκοπό τους πολλές φορές συγκρούονται με άλλα κείμενα, με πρόσωπα ή καταστάσεις του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Καμιά φορά συγκρούονται και με τον ίδιο τον εαυτό τους όπως αυτός εξελίσσεται μέσα στο χρόνο υπακούοντας στο νόμο του Ηράκλειτου....

Το θεματικό πλαίσιο της ημερίδας υπαγορεύτηκε από το ίδιο το έργο του Σεφέρη, σε όλες του τις εκφάνσεις: μεταφραστικό, επιστολικό, δοκιμιογραφικό-κριτικό και ποιητικό. Και επίσης από το γεγονός ότι σ' αυτό, όπως ομόφωνα αποδέχεται η κριτική, ο Σεφέρης συνδιαλέγεται ποικιλοτρόπως με την ελληνική και την ξένη λογοτεχνία. Ο ίδιος, εξάλλου, ως γνωστόν, θεωρούσε το έργο του Eliot ως ένα όριο τεχνικής, επειδή ακριβώς ο άγγλος ποιητής και κριτικός κατάφερε να ενσωματώσει σ' αυτό όλη την ευρωπαϊκή λογοτεχνική παράδοση από τη Σαπφώ ως τη σύγχρονή του εποχή. Το ίδιο μπορεί να πει καν...