Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ορφική θεολογία μετουσιωθείσα εις θρησκείαν του ελληνικού κόσμου, ίσχυσεν επί σειρά χιλιετιών. Είναι αυτή που εξανθρώπισε και καθόρισε το τυπικόν των προγονικών διονυσιακών τελετών. Δικαίως η ιστορία ανεγνώρισεν τον Ορφέα ως τον πρώτον μέγιστον θεολόγο. Το αρχαιοελληνικόν θρησκευτικών σύστημα, όπως αυτό είχε παγιωθεί κατά την κλασικήν περίοδον, έμελλε να συναντηθή και να συγκρουσθή με το επείσακτον νέον θρησκευτικόν δόγμα του Ιησού Χριστού και των δώδεκα μαθητών του.

...Έτσι, μόλο που δεν χρησιμοποιήσαμε καμιά πληροφορία από τους χριστιανούς συγγραφείς, από κανέναν μεταγενέστερο της χριστιανικής περιόδου συγγραφέα, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε μια εικόνα σύμφυτη με το τι πραγματικά ήταν τα Ελευσίνια Μυστήρια, να δείξουμε την μεγαλοπρέπεια και την ομορφιά τους. Μπορώ επίσης να ισχυριστώ πως οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν κατανόησαν την μεγαλοπρέπεια και την σπουδαιότητα του θρησκευτικού ιδανικού της Αρχαίας Ελλάδας. Μα αυτό είναι όλο; Για να κατανοήσουμε βαθιά την ουσία των Μυστηρίων, ο αναγνώστης του μικρού αυτού βιβλίου θα πρέπει όχι μονάχ...

Το βιβλίο αυτό περιγράφει τον κεντρικό ρόλο που έπαιζαν οι θεοί στις αφηγήσεις αρχαίων ελλήνων και λατίνων συγγραφέων. Η συγγραφέας δεν θεωρεί ότι οι θεοί πρέπει να γίνουν αντιληπτοί σαν να επρόκειτο για ανθρώπινα όντα ή πρόσωπα του μύθου, ούτε ότι ο ρόλος τους πρέπει να υποβαθμιστεί ή να αγνοηθεί. Η παρούσα μελέτη, εστιάζοντας σε ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών κειμένων, επιχειρεί να καταδείξει πώς οι αρχαίοι συγγραφείς επισήμαναν τόσο τη δύναμη της παραδοσιακής θρησκείας όσο και τους περιορισμούς της, ξεκινώντας από τα έπη του Ομήρου, περνώντας στους τραγικούς αλλά και τους π...

Η ιδέα του θείου και η αθανασία της ανθρώπινης ψυχής -εντελώς μυστικιστική στη φύση και τη θεώρησή της- έτσι όπως αναπτύχθηκε στην κλασική Ελλάδα επηρέασε όλες τις μεταγενέστερες εποχές και μετέδωσε σε Ανατολή και Δύση τις στοιχειώδεις αρχές του αληθινού μυστικισμού για την ουσιαστική ενότητα του θείου και του ανθρώπινου πνεύματος. Η Ελλάδα στο πέρασμα των αιώνων παρέλαβε μια βαθιά συναισθηματική θρησκευτική λατρεία και πρακτικές, που μπορούσαν να διεγείρουν παράξενες και μυστηριακές εικόνες και να εξάψουν την πίστη σε μια αθάνατη ζωή. Την ουσία τούτης της μυστηριακής λατρ...

Όλες οι θρησκείες θεμελιώνονται σε κοσμογονικούς μύθους που αποτελούν απάντηση στα ερωτήματα: Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; Γιατί έχει αυτή και όχι άλλη μορφή; Οι απαντήσεις ταυτίζονται συχνά με μερικές παραλλαγές που οφείλονται στη φαντασία των μυθογράφων, που συνήθως επιδιώκουν την ενδυνάμωση των εξουσιών με την ευθυγράμμιση γήινων αρχόντων και "θεϊκών δυνάμεων"! Πριν από χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι, αγνοώντας ολότελα, εξαιτίας της απουσίας των επιστημών, τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος, τρομοκρατημένοι από τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν -θύελλες, καταιγίδες, κε...

Το βιβλίο "Έρως: ερμηνεία μιας μορφής της προϊστορικής και ορφικοδιονυσιακής θρησκείας" αποτελεί μια μελέτη μεγάλης σημασίας στο συνολικό έργο του Παναγή Λεκατσά. Με εργαλεία του την ανθρωπολογία, την εθνολογία και τη θρησκειολογία ο συγγραφέας ερευνά στο βάθος του χρόνου και αναδεικνύει το χαρακτήρα του Έρωτα "όχι ως αφηρημένης προσωποποίησης, αλλά ως συγκεκριμένου στοιχειακού θεού μιας αρχαιότερης κοσμολογικής θρησκείας", δηλαδή ως Έρωτα Δημιουργού. Ο Λεκατσάς διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον του γύρω από το θέμα αυτό αφού πρωτοδημοσίευσε το βιβλίο το 1963 και αμέσως μετά...

Ο Jean-Pierre Vernant, επίτιμος καθηγητής στο College de France, εισηγήθηκε ένα νέο τρόπο αντίληψης των αρχαίων μύθων. Στον παρόντα τόμο, ο συγγραφέας μάς καλεί σε μία "διαδρομή" ανάμεσα στον μύθο και την πολιτική, κατά την οποία περιγράφει τα στάδια διαμόρφωσής του και την πορεία που ακολούθησε ως στοχαστής και ως άτομο πολιτικά στρατευμένο απέναντι στα γεγονότα της εποχής του. Αντί, όμως, να μας παρουσιάζει μια πνευματική βιογραφία δύο όψεων, ο Jean-Pierre Vernant μάς δείχνει πως "τόσο στην πορεία του ως στοχαστή όσο και στις επιλογές του ως πολιτικά στρατευμένου ατόμου...

Ο Ορφισμός, ως μυστηριακό θρησκευτικό κίνημα, είναι κατά κοινή ομολογία ένα από τα δυσκολότερα αντικείμενα έρευνας για τους μελετητές του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η δυσκολία στην προσέγγιση των πηγών και η διαρκώς αυξανόμενη γνώση μας για την αλλοιώσή τους στην πάροδο των αιώνων, καθιστά το εγχείρημα ακόμη πιο δύσκολο, δεδομένου του μυστικιστικού χαρακτήρα του ορφικού κινήματος. Ο Χριστιανισμός κατά την άποψη του συγγραφέα, ως διακριτή βιβλική θρησκεία, τουλάχιστον στην περίοδο της σταθεροποίησής του, αποτιμάται ότι αξιοποίησε και χρησιμοποίησε αρκετά στοιχεία από τις...

Το ανά χείρας βιβλίο αποσκοπεί να δώσει με αδιάσειστα στοιχεία και χωρίς προγονολαγνεία, τα επιτεύγματα του ελληνικού πνεύματος σε όλους τους τομείς, από την προϊστορία ως την εποχή που φυλακίσθηκε-προ 2000 ετών περίπου-μετά την βιαία επιβολή της ξένης θρησκείας. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι χρονικώς ο πρώτος και ουσιαστικώς ο μόνος, επάνω στον οποίον οικοδομήθηκε ο παγκόσμιος πολιτισμός. Μετά απ' αυτόν οι άνθρωποι απλώς αναμασούν, αναλύουν και εφαρμόζουν στραβά την ελληνική σκέψη. Και το "μυστήριο" είναι γιατί ο ελληνισμός είχε το μοναδικό ίσως προνόμιο, να βρη πρώτος το...

Η Αρχαία Ελλάδα υπήρξε το κέντρο μιας μυστηριακής λατρείας που άνθισε από την πελασγική εποχή και προσέλκυσε αλλά και γαλούχησε ανθρώπους από όλα τα μέρη του πολιτισμένου κόσμου. Ο μυστηριακός πυρήνας των μυστηρίων δεν αποκαλύφθηκε ποτέ καθώς ίσχυε ο νόμος της σιγής. Ωστόσο, αντικείμενό τους ήταν να καθαίρουν τους ανθρώπους από τα αμαρτήματα που τυχόν είχαν διαπράξει και να τους εξασφαλίσουν μια καλύτερη τύχη στην παρούσα και στην άλλη ζωή.[...]

Η "Επιστροφή της Μεγάλης Θεάς" είναι ένα από τα συναρπαστικότερα αλλά και, από θεωρητικής άποψης, πιο τεκμηριωμένα ταξίδια στις μέχρι πρότινος χαμένες ρίζες του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το βιβλίο αυτό της Marija Gimbutas είναι άλλη μια πλούσια συμβολή στη μελέτη της λαογραφίας και της αρχαίας μυθολογίας που ανοίγει ένα καινούριο κεφάλαιο στη σύγχρονη αρχαιολογική αναζήτηση και ανατρέπει, με τρόπο ριζοσπαστικό, πολλά από τα ισχύοντα επιστημονικά δεδομένα. Δεδομένα, που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την προϊστορία των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στον Ευρωπαϊκό χώρο και τη σχέση μ...

Τι είναι μια θρησκεία δίχως έναν και μοναδικό Θεό, δίχως Εκκλησία, δίχως κλήρο, δίχως δόγμα και "πιστεύω", δίχως υπόσχεση αθανασίας; Το να σκιαγραφείς την εικόνα της επίσημης θρησκείας των αρχαίων Ελλήνων σημαίνει ότι, επιχειρώντας να απαντήσεις στο ερώτημα αυτό, προβληματίζεσαι πάνω στη φύση της πίστης σ' αυτό το είδος της συναλλαγής με το θείον, πάνω στις σχέσεις του πιστού με τους θεούς του, πάνω στην αυστηρά καθορισμένη θέση που κατέχει το άτομο στην όλη οργάνωση του ιερού. Το θρησκευτικό στοιχείο, καθώς εμπλέκεται στους θεσμούς της πόλεως, εμφανίζεται σταθερά προσαν...

Η εξήγησις των Ελευσινίων Μυστηρίων είναι δυσχερής διότι ένεκα της τηρηθείσης αυστηροτάτης μυστικότητος οι αρχαίοι συγγραφείς μετά πολλής επιφυλακτικότητος ωμίλησαν περί αυτών, φοβούμενοι την αυστηρότητα του νόμου, επιβάλλοντος ποινήν θανάτου εις τους τολμήσοντας να προδώσωσι την ιερότητα των Μυστηρίων.