Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Αρχαία Ελλάδα υπήρξε το κέντρο μιας μυστηριακής λατρείας που άνθισε από την πελασγική εποχή και προσέλκυσε αλλά και γαλούχησε ανθρώπους από όλα τα μέρη του πολιτισμένου κόσμου. Ο μυστηριακός πυρήνας των μυστηρίων δεν αποκαλύφθηκε ποτέ καθώς ίσχυε ο νόμος της σιγής. Ωστόσο, αντικείμενό τους ήταν να καθαίρουν τους ανθρώπους από τα αμαρτήματα που τυχόν είχαν διαπράξει και να τους εξασφαλίσουν μια καλύτερη τύχη στην παρούσα και στην άλλη ζωή.[...]

Το ανά χείρας βιβλίο αποσκοπεί να δώσει με αδιάσειστα στοιχεία και χωρίς προγονολαγνεία, τα επιτεύγματα του ελληνικού πνεύματος σε όλους τους τομείς, από την προϊστορία ως την εποχή που φυλακίσθηκε-προ 2000 ετών περίπου-μετά την βιαία επιβολή της ξένης θρησκείας. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι χρονικώς ο πρώτος και ουσιαστικώς ο μόνος, επάνω στον οποίον οικοδομήθηκε ο παγκόσμιος πολιτισμός. Μετά απ' αυτόν οι άνθρωποι απλώς αναμασούν, αναλύουν και εφαρμόζουν στραβά την ελληνική σκέψη. Και το "μυστήριο" είναι γιατί ο ελληνισμός είχε το μοναδικό ίσως προνόμιο, να βρη πρώτος το...

Ο Jean-Pierre Vernant, επίτιμος καθηγητής στο College de France, εισηγήθηκε ένα νέο τρόπο αντίληψης των αρχαίων μύθων. Στον παρόντα τόμο, ο συγγραφέας μάς καλεί σε μία "διαδρομή" ανάμεσα στον μύθο και την πολιτική, κατά την οποία περιγράφει τα στάδια διαμόρφωσής του και την πορεία που ακολούθησε ως στοχαστής και ως άτομο πολιτικά στρατευμένο απέναντι στα γεγονότα της εποχής του. Αντί, όμως, να μας παρουσιάζει μια πνευματική βιογραφία δύο όψεων, ο Jean-Pierre Vernant μάς δείχνει πως "τόσο στην πορεία του ως στοχαστή όσο και στις επιλογές του ως πολιτικά στρατευμένου ατόμου...

Ο Ορφισμός, ως μυστηριακό θρησκευτικό κίνημα, είναι κατά κοινή ομολογία ένα από τα δυσκολότερα αντικείμενα έρευνας για τους μελετητές του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η δυσκολία στην προσέγγιση των πηγών και η διαρκώς αυξανόμενη γνώση μας για την αλλοιώσή τους στην πάροδο των αιώνων, καθιστά το εγχείρημα ακόμη πιο δύσκολο, δεδομένου του μυστικιστικού χαρακτήρα του ορφικού κινήματος. Ο Χριστιανισμός κατά την άποψη του συγγραφέα, ως διακριτή βιβλική θρησκεία, τουλάχιστον στην περίοδο της σταθεροποίησής του, αποτιμάται ότι αξιοποίησε και χρησιμοποίησε αρκετά στοιχεία από τις...

Το βιβλίο "Έρως: ερμηνεία μιας μορφής της προϊστορικής και ορφικοδιονυσιακής θρησκείας" αποτελεί μια μελέτη μεγάλης σημασίας στο συνολικό έργο του Παναγή Λεκατσά. Με εργαλεία του την ανθρωπολογία, την εθνολογία και τη θρησκειολογία ο συγγραφέας ερευνά στο βάθος του χρόνου και αναδεικνύει το χαρακτήρα του Έρωτα "όχι ως αφηρημένης προσωποποίησης, αλλά ως συγκεκριμένου στοιχειακού θεού μιας αρχαιότερης κοσμολογικής θρησκείας", δηλαδή ως Έρωτα Δημιουργού. Ο Λεκατσάς διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον του γύρω από το θέμα αυτό αφού πρωτοδημοσίευσε το βιβλίο το 1963 και αμέσως μετά...

Όλες οι θρησκείες θεμελιώνονται σε κοσμογονικούς μύθους που αποτελούν απάντηση στα ερωτήματα: Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; Γιατί έχει αυτή και όχι άλλη μορφή; Οι απαντήσεις ταυτίζονται συχνά με μερικές παραλλαγές που οφείλονται στη φαντασία των μυθογράφων, που συνήθως επιδιώκουν την ενδυνάμωση των εξουσιών με την ευθυγράμμιση γήινων αρχόντων και "θεϊκών δυνάμεων"! Πριν από χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι, αγνοώντας ολότελα, εξαιτίας της απουσίας των επιστημών, τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος, τρομοκρατημένοι από τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν -θύελλες, καταιγίδες, κε...

Η ιδέα του θείου και η αθανασία της ανθρώπινης ψυχής -εντελώς μυστικιστική στη φύση και τη θεώρησή της- έτσι όπως αναπτύχθηκε στην κλασική Ελλάδα επηρέασε όλες τις μεταγενέστερες εποχές και μετέδωσε σε Ανατολή και Δύση τις στοιχειώδεις αρχές του αληθινού μυστικισμού για την ουσιαστική ενότητα του θείου και του ανθρώπινου πνεύματος. Η Ελλάδα στο πέρασμα των αιώνων παρέλαβε μια βαθιά συναισθηματική θρησκευτική λατρεία και πρακτικές, που μπορούσαν να διεγείρουν παράξενες και μυστηριακές εικόνες και να εξάψουν την πίστη σε μια αθάνατη ζωή. Την ουσία τούτης της μυστηριακής λατρ...

Το βιβλίο αυτό περιγράφει τον κεντρικό ρόλο που έπαιζαν οι θεοί στις αφηγήσεις αρχαίων ελλήνων και λατίνων συγγραφέων. Η συγγραφέας δεν θεωρεί ότι οι θεοί πρέπει να γίνουν αντιληπτοί σαν να επρόκειτο για ανθρώπινα όντα ή πρόσωπα του μύθου, ούτε ότι ο ρόλος τους πρέπει να υποβαθμιστεί ή να αγνοηθεί. Η παρούσα μελέτη, εστιάζοντας σε ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών κειμένων, επιχειρεί να καταδείξει πώς οι αρχαίοι συγγραφείς επισήμαναν τόσο τη δύναμη της παραδοσιακής θρησκείας όσο και τους περιορισμούς της, ξεκινώντας από τα έπη του Ομήρου, περνώντας στους τραγικούς αλλά και τους π...

...Έτσι, μόλο που δεν χρησιμοποιήσαμε καμιά πληροφορία από τους χριστιανούς συγγραφείς, από κανέναν μεταγενέστερο της χριστιανικής περιόδου συγγραφέα, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε μια εικόνα σύμφυτη με το τι πραγματικά ήταν τα Ελευσίνια Μυστήρια, να δείξουμε την μεγαλοπρέπεια και την ομορφιά τους. Μπορώ επίσης να ισχυριστώ πως οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν κατανόησαν την μεγαλοπρέπεια και την σπουδαιότητα του θρησκευτικού ιδανικού της Αρχαίας Ελλάδας. Μα αυτό είναι όλο; Για να κατανοήσουμε βαθιά την ουσία των Μυστηρίων, ο αναγνώστης του μικρού αυτού βιβλίου θα πρέπει όχι μονάχ...

Η ορφική θεολογία μετουσιωθείσα εις θρησκείαν του ελληνικού κόσμου, ίσχυσεν επί σειρά χιλιετιών. Είναι αυτή που εξανθρώπισε και καθόρισε το τυπικόν των προγονικών διονυσιακών τελετών. Δικαίως η ιστορία ανεγνώρισεν τον Ορφέα ως τον πρώτον μέγιστον θεολόγο. Το αρχαιοελληνικόν θρησκευτικών σύστημα, όπως αυτό είχε παγιωθεί κατά την κλασικήν περίοδον, έμελλε να συναντηθή και να συγκρουσθή με το επείσακτον νέον θρησκευτικόν δόγμα του Ιησού Χριστού και των δώδεκα μαθητών του.

Ευγενική προσδοκία του συγγραφέως είναι η συμβουλή του εις την ανασύνταξη της ελληνικής θρησκευτικής παραδόσεως, με σκοπό την αναβίωση των ιεροτελεστιών της, μετά από 2 χιλιετίες διωγμών και καταστροφών που υπέστη από τους πολέμιους της μονοθεϊστές. Κύριον αντικείμενον μελετών της ελληνικής θεολογίας αποτελεί ο επιστητός κόσμος, (τα φυσικά φαινόμενα και οι νόμοι αυτών), καθώς και τα μυστήρια της φύσεως δια την επέκεινα θεογνωσία και κατανόησι του φυσικού κόσμου. Οι θεολογικές αναφορές των προγόνων μας περί της δημιουργίας της ζωής, αποτελούν ενιαίο σύνολον επιστημον...

Η ιστορία καταγράφει πάμπολλες προλήψεις και δεισιδαιμονίες. Πόσα έθνη δεν εξοντώθηκαν, πόσες μυριάδες ανθρώπων δεν κατεσφάγησαν με πρόσχημα την εξασφάλιση της σωτηρίας του ανθρώπου δια της επιβολής του αληθινού δήθεν τύπου πίστης στον Θεό. Αν εξετάσουμε με επιμέλεια την πληθώρα των δεισιδαιμονιών, θα βρούμε πλήθος από δοξασίες που κύρια εκφράζουν τον φόβο απέναντι σε κάνε ξένο, παράξενο, ανεξήγητο. Όπως γράφει και ο ιστορικός Πολύβιος, αν η πολιτεία απαρτιζόταν από φιλοσόφους δεν θα ήταν αναγκαίο να καταφεύγουν οι κρατούντες σε τέτοια τερτίπια εκφοβιμού για να χειραγ...

Την Ρόδο την κατοίκησαν πρώτοι οι λεγόμενοι Τελχίνες. Αυτοί ήταν παιδιά της Θάλασσας, όπως αναφέρει η μυθική παράδοση, και λένε ότι αυτοί μαζί με την Καφείρα, θυγατέρα του Ωκεανού, ανέθρεψαν τον Ποσειδώνα, όταν ήταν βρέφος και τον εμπιστεύτηκε στην φροντίδα τους η Ρέα. Λένε ακόμη, πως αυτοί ανακάλυψαν και μερικές τέχνες και ότι εισήγαγαν και άλλα πράγματα χρήσιμα για τον βίο των ανθρώπων. Λένε πως ήταν οι πρώτοι που φιλοτέχνησαν αγάλματα θεών, και μερικά από τα αρχαιότερα αγάλματά τους πήραν το όνομά τους από τους Τελχίνες. Επί παραδείγματι, μεταξύ των Λινδίων υπάρχει ένας...

Αφιέρωσα πάνω από πενήντα χρόνια στη μελέτη της αρχαίας Ελλάδας: μελέτησα τη θρησκεία της, τη λογοτεχνία της, τους θεσμούς της, τις πλαστικές τέχνες της, τις επιστήμες, τη φιλοσοφία της. Προσπάθησα, για να την κατανοήσω καλύτερα, να γίνω ο ίδιος Έλληνας, στον τρόπο σκέψης και στον τρόπο αντίληψης των πραγμάτων. Ποια διδάγματα αποκόμισα; Κατ' αρχάς, την απαίτηση της απόλυτης ελευθερίας του πνεύματος: καμία απαγόρευση, κανένα δόγμα, σε κανένα τομέα, δεν επιτρέπεται να παρεμποδίσει μια κριτική έρευνα, μια έρευνα δίχως a priori. Στη συνέχεια, ότι η ανθρώπινη υπόσταση κάποιου συ...

Πόσο βιαστικοί αποδειχθήκαμε στις εύκολες προφητείες μας! Εκεί που είχαμε προδικάσει τον θάνατο της παιδαγωγικής εγκυκλοπαίδειας, έκπληκτοι και αμήχανοι μαζί μπροστά στην επέλαση του Ίντερνετ, έρχεται το 2008 και η "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια των Παιδιών" για να μας δείξει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς όπως τα φανταστήκαμε πριν από 10 ή 15 χρόνια. Κι αφού δόθηκαν απαντήσεις στα πιο ζωτικά ερωτήματα (η έντυπη γνώση όχι μόνο δεν πέθανε αλλά αποδεικνύει διαρκώς ότι κατέχει τη δύναμη να επανεφεύρει τρόπους για να συντηρεί αμείωτη τη μοναδική συγκίνηση που προσφέρει η επα...