Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

... Σωστή αποκάλυψη -σαν ήρθα στην Αθήνα να σπουδάσω- το μάθημα της "Γλωσσολογίας", καθώς ήρθε να ρίξει φως στα σκοτάδια, δίνοντας απάντηση στις συσσωρευμένες γλωσσικές απορίες μου. Στο μάθημα αυτό οι δάσκαλοι μας οι σοφοί -πούπουλο ας είναι το χώμα που τους σκέπασε- μας μίλησαν για γλώσσες, διαλέκτους και ιδιώματα πανάρχαια και για τα υφαντήρια όπου υφαίνονταν τα υλικά τους. Μας είπαν ακόμα για το μεγάλο δέντρο της Ινδοευρωπαϊκής γλώσσας -κλωνάρι του οποίου είναι η Αρχαία Ελληνική με παρακλάδια τις διαλέκτους της- και για την εξέλιξη της γλώσσας μας. Μιλούσανε κι εγώ ανέτρ...

Η επτανησιακή ναυτική διάλεκτος αποτυπώθηκε ίσως για πρώτη φορά βασισμένη σε αρχαϊκό υλικό των Ιονίων νήσων. Αποτελεί την πρώτη συστηματική ερευνητική προσπάθεια κατανόησης της ιδιότυπης ναυτικής γλώσσας των Ελλήνων του 18ου και 19ου αιώνα, μέσα από τελείως ανέκδοτο αρχειακό υλικό που ακόμη βρίσκεται στα νησιά της Επτανήσου. Το λεξικό θα λύσει πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ερευνητής της ναυτικής μας ιστορίας. Η γλώσσα της θάλασσας είναι ακατάληπτη και ιδιαίτερα αυτή που μιλούσαν οι ναυτικοί των καραβιών με τα πανιά των περασμένων αιώνων, απόλυτα επηρεασμένη απ...

Περιλαμβάνονται οι μελέτες: - Χρ. Β. Παπασταύρου, "Τ' αλειφιάτικα, τα σώπικα και τα μουτζούρικα" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα κουδαρίτικα των Χουλιαροχωριών της Ηπείρου" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα "μπουκουραίικα" και η "Macedonoromana"" - Αθανάσιος Χ. Παπαχαρίσης, "Τα σώπικα ή η συνθηματική γλώσσα των Βαγενάδων της Βορείου Ηπείρου" - Κ. Φαλτάιτς, "Οι πλανόδιοι Ηπειρώται τεχνίται και η εθνική μας υπόθεσις"

Ο καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας και Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου Ανδρέας Αλεξάνδρου Μπιελέτσκι (1911-1995) είχε γράψει και πολλές εργασίες σχετικά με το ελληνικό ιδίωμα των Ελλήνων της Ουκρανίας και τα τοπωνύμια της Κριμαίας. Στο βιβλίο αυτό, δημοσιεύονται δύο από τις πιο σημαντικές εργασίες του στον εν λόγω τομέα. Στην πρώτη, "Τα ελληνικά τοπωνύμια της Κριμαίας", καταγράφονται εκατοντάδες τοπωνύμια, ερμηνεύονται, ετυμολογούνται και ταξινομούνται. Από την Κριμαία πέρασαν Σκύθες, Έλληνες της αρχαιότητας, Βυζαντινοί, Τάταροι, Γότθοι, Ρώσσοι, Αρμένιοι, Έλλη...

"Το αλφαβητάρι της γλώσσας των νέων" είναι το πιο έγκυρο εγχειρίδιο στο αντικείμενό του γιατί: - δεν είναι πλήρες - πώς θα μπορούσε άλλωστε; - δεν είναι χρηστικό για τους ενήλικες - εκτός ίσως για μεταφραστικό εργαλείο. - εκνευρίζει τους μη ενήλικες - φυσικά! Κάνει κάτι "δικό" τους, "κοινό". - δεν έχει υποστεί επιστημονική επεξεργασία - ακόμη... - δεν είναι σοβαρό - αν και είναι σοβαρή δουλειά! - είναι το μοναδικό - πιστεύουμε. Χτυπήσατε tilt; Κι εμείς. Καλύτερα όμως που γκαζωθήκαμε και το βγάλαμε, αντί να παριστάνουμε το βάτραχο ανάσκελα.

Οι ιδιωματικές εκφράσεις είναι ένα ελκυστικό κομμάτι της ελληνικής γλώσσας, δίνοντας χρώμα και πλούτο, επιτρέποντας να εκφρασθούν λεπτές αποχρώσεις, ενώ συχνά ακόμα κι η ιστορία της γέννησής τους είναι γοητευτικά ενδιαφέρουσα. Είναι όμως κι ένα κομμάτι φευγαλέο, πολλές εκφράσεις είναι εφήμερες, άλλες συγχέονται με τις παροιμίες, στα λεξικά δεν είναι πάντα εύκολος ο εντοπισμός τους. Τα λήμματα στο Αλφαβητάρι των Ιδιωματικών Εκφράσεων από τις Εκδόσεις Δίαυλος είναι ένα ενδεικτικό κομμάτι μιας πολύ ευρύτερης αποδελτίωσης από εκατοντάδες λογοτεχνικά έργα, εφημερίδες και περιοδι...

Η Ελλάδα, παρά το μικρό της μέγεθος, βρίθει τοπικών διαλέκτων και ιδιωμάτων που της χαρίζουν έναν ανεκτίμητο γλωσσικό πλούτο. Εντούτοις, λέξεις που επέζησαν για χιλιετίες δυστυχώς χάνονται ή ήδη χάθηκαν στις μέρες μας μπροστά στη σαρωτική επέλαση της επίσημης ελληνικής γλώσσας. Η παρούσα έκδοση, λοιπόν, είναι μια προσπάθεια συγκέντρωσης, ετυμολογικής εξήγησης και κυρίως διάσωσης των λέξεων σε χρήση στα Βέρβενα Αρκαδίας, ένα χωριό που είναι κρυμμένο σε υψόμετρο 1160μ μέσα στον Πάρνωνα. Το πλούσιο βερβενιώτικο ιδίωμα, ως παραλλαγή του ευρύτερου πελοποννησιακού ιδιώματος, μπορ...

Λίγο μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 καταφθάνουν και οι πρώτοι πρόσφυγες στο νησί της Σύρας, Κυδωνιείς (Αϊβαλιώτες), Μοσχονησιώτες, Σμυρναίοι, Χιώτες, Ψαριανοί, Κασιώτες, Στερεοελλαδίτες κλπ. Οι κατατρεγμένοι αυτοί πρόσφυγες δημιουργούν στις αρχές του 19ου αιώνα μια νέα πόλη, την Ερμούπολη. Μαζί τους έφεραν τα ήθη, τα έθιμα τους και τη ντοπιολαλιά τους, τους ιδιωματισμούς του τόπου τους. Οι επόμενες γενιές, κράμα αυτών των προσφύγων, στην καθημερινή ομιλία τους χρησιμοποιούσαν όλο αυτό το πλήθος των λέξεων και φράσεων, που είχαν φτάσει από όλα τα μέρη τ...

Η μελέτη και συγγραφή της Γραμματικής ενός ιδιώματος που δεν έχει καμιά γραπτή παράδοση, όπως είναι το γλωσσικό ιδίωμα της Κρανιάς Ολύμπου, είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πρώτα πρώτα απαιτεί γνώση του ιδιώματος και μακροχρόνια επικοινωνία με τους ελάχιστους πια γνήσιους χρήστες του σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας. Ύστερα πο δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες για ένα παρόμοιο βορειελλαδίτικο γλωσσικό ιδίωμα επικεντρώνουν την προσοχή τους σε ορισμένα μόνο γλωσσικά χαρακτηριστικά, συνήθως στη φωνητική/φωνολογία και λιγότερο στη μορφολογία και τη σύνταξη. Ακόμη και η κλασ...