Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η έλξη είναι για τον Μπλανσό αυτό που για τον Σαντ, είναι, ασφαλώς, ο πόθος, για τον Νίτσε η δύναμη, για τον Αρτώ η υλικότητα της σκέψης, για τον Μπατάιγ η παράβαση: η καθαρή εμπειρία του έξω -και η πλέον απογυμνωμένη. Όμως, πρέπει να κατανοήσουμε σωστά τι σημαίνει η λέξη έλξη, όπως την εννοεί ο Μπλανσό: δεν στηρίζεται σε καμιά μαγεία, δεν αίρει καμιά μοναξιά, δεν θεμελιώνει καμιά θετική επικοινωνία. Να ελκύεσαι δεν σημαίνει να καλείσαι από το θέλγητρο του εξωτερικού, είναι μάλλον να νιώθεις, μέσα στο κενό και την ένδεια, την παρουσία του έξω και, συνδεδεμένος με αυτ...

Στο κείμενο αυτό ο Μισέλ Φουκώ μάς προτείνει μια φιλοσοφική προέκταση των σύγχρονων αναζητήσεων για τη σχέση μεταξύ γλώσσας και ομιλούντος υποκειμένου. Η γλώσσα δεν είναι πλέον ο χώρος μιας αλήθειας, μιας εσωτερικότητας ή μιας υποκειμενικότητας. Δείχνει τη γυμνή της ουσία, καθώς το υποκείμενο εξαφανίζεται μέσα σ’ αυτήν, αφήνοντας πίσω του μιαν ανυπαρξία, όπου η γλώσσα διαχέεται. Και μέσα σ’ αυτό το χάσμα μεταξύ υποκειμένου και γλώσσας εντοπίζεται η εμπειρία, ο στοχασμός του έξω. Δεν πρόκειται για μιαν αποφατική θεολογία της γλώσσας ούτε για έναν καινούριο μυστικισμό, αλλά γ...

Φέρνοντας τη μεταφορική σκέψη στο προσκήνιο, το βιβλίο αυτό αποκάλυψε την ανάγκη να επαναπροσδιοριστούν θεμελιώδεις έννοιες σχετικά με την έρευνα του νου όπως η σημασία, η αλήθεια και η φύση της σκέψης. Από τότε η θέση των συγγραφέων ότι η μεταφορά είναι διάχυτη στην καθημερινή μας ζωή, όχι μόνο στη γλώσσα αλλά και στις σκέψεις και πράξεις μας είχε ένα μακρόχρονο και καθοριστικό αντίκτυπο σε ένα ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων όπως στη γλωσσολογία, την ψυχολογία, τη φιλοσοφία, τη γνωστική επιστήμη, την πολιτική, τη νομική, τη θρησκεία, τα μαθηματικά, τη φιλοσοφία της επισ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια συλλογή μελετών που επαναδημοσιεύονται με τροποποιήσεις. Πρόκειται για μελέτες οι οποίες έγιναν κατά τη διάρκεια των ετών 1968 - 1984 και σχετίζονται με τα γλωσσολογικά προβλήματα που θέτει η έννοια της εκφώνησης. Γενικό θέμα των μελετών είναι το εξής: η σημασία ενός εκφωνήματος ("το λεγόμενο") δεν περιέχει απλώς αναφορές στο γεγονός της εμφάνισης του, αλλά είναι ένας σχολιασμός του λόγου. Σε αυτό το πλαίσιο τοποθετείται η "πολυφωνική" αντίληψη της εκφώνησης που σκιαγραφείται στο βιβλίο "Les mots du discours" και αναπτύσσεται συστηματικά στα τ...

Μέσα από τις "γραμμές πτήσεων", όπως θα έλεγε ο Deleuze, που δημιουργούν οι Heidegger, Schleiermacher, Tanesini, De Man, Foucault, και Gatens επιχειρούμε να διερμηνεύσουμε τις ενδιαφέρουσες "συναρμογές" του γίγνεσθαι της γλώσσας. Έτσι, η Φιλοσοφία της Γλώσσας, καθώς δεν είναι απλά αναπαραστατική ή ενδοσκοπική, μας δείχνει τον τρόπο της αργής ανάγνωσης των ιδεών και της δημιουργικής σκέψης, μέσα από ένα εμπειρικό αισθητισμό και μια γλώσσα που βούλεται να είναι. Τα κείμενα του παρόντος βιβλίου συνιστούν τα εισιτήρια των εν λόγω πτήσεων και καλούν τον αναγνώστη να ταξιδέψει με...

Δημοσιευμένο στη Σοβιετική Ένωση το 1929 με το όνομα του Βαλεντίν Βολόσινοφ, αλλά γραμμένο σίγουρα σε στενή συνεργασία με τον Μ. Μπαχτίν, το "Μαρξισμός και Φιλοσοφία της Γλώσσας" προκαλεί και προσκαλεί σε μια καινούργια θεώρηση αναφορικά με τις σχέσεις του υποκειμένου, της εξουσίας και της ιστορίας με την ίδια τη γλώσσα, προσφέροντας ταυτόχρονα εκείνα τα πρωταρχικά υλικά για τη συγκρότηση μια υλιστικής θεωρίας της γλώσσας, που θα υπερβαίνει τόσο την ψευδαίσθηση της "αυτονομίας" όσο και το φάντασμα της "αντανάκλασης". Θεώρηση που τοποθετεί σε ένα καινούργιο διαλογικό και συζ...

Στην Ελλάδα αφθονούν τα κείμενα της γλωσσικής ιδεολογίας, αλλά σπανίζουν οι μελέτες για τις γλωσσικές ιδεολογίες. Η μελέτη αυτή αντλώντας από την ιστορία της φιλοσοφίας (Destutt de Tracy, Μαρξ-Ένγκελς), από την πολιτική θεωρία, από τη γλωσσολογία και τη φιλοσοφία της γλώσσας, επιχειρεί να προσδιορίσει τις γλωσσικές ιδεολογίες μέσω ενός λεπτομερούς ορισμού των ιδεολογιών εν γένει. Έμφαση δίνεται στη διαμόρφωση της καθεστωτικής ιδεολογίας για τη νεοελληνική γλώσσα μετά τη "γλωσσική μεταπολίτευση" του 1976.

Πρόκειται για μια συνθετική εργασία που επιχειρεί να προσανατολίσει τον αναγνώστη στη φιλοσοφία της γλώσσας, που είναι ένας από τους πολυπλοκότερους τομείς της φιλοσοφίας και γνωρίζει σημαντική θεωρητική αναγέννηση τα τελευταία χρόνια. Πραγματεύεται σύγχρονα ζητήματα, όπως την αυτοματοποίηση της επικοινωνίας, και προτείνει καινούργιες θεωρητικές και τεχνικές κατευθύνσεις, όπως τη γλωσσολογική ηθική. · Το βιβλίο έχει οργανωθεί με τέτοιον τρόπο ώστε να χρησιμεύσει ως εγχειρίδιο αναφοράς. · Συμπληρώνεται με 2 εξαιρετικά χρήσιμα για τον αναγνώστη παραρτήματα: το ένα αποτελεί...

Η συγγραφέας πραγματεύεται το πρόβλημα της μεταφοράς, ενός γλωσσικού φαινομένου που το συναντούμε στο σύνολο της γλωσσικής πρακτικής: από τη λογοτεχνία, που θεωρείται ο κατεξοχήν τόπος της μεταφοράς, η συζήτηση μετατοπίζεται τόσο σε μεταφορές κοινής χρήσης, όπως το να αποκαλούμε κάποιον «γάτα», «τούβλο», «μαϊντανό», όσο και σε φιλοσοφικές αλλά και σε επιστημονικές μεταφορές. Οι φιλοσοφικές ιδέες και τα επιστημονικά μοντέλα αντλούν το νόημά τους από το μηχανισμό νοηματοδότησης, τον οποίο κινητοποιεί η μεταφορά. Η στρατηγική αντιμετώπισης των προβλημάτων που εγείρονται από...

Ο Ζακ Ντερριντά εισηγείται μια πρακτική της φιλοσοφίας ως αποκατασκευής (αποδόμησης) των θεολογικού χαρακτήρα παραδοσιακών εννοιών της, όπως η αμεσότητα της "φωνής" και η έννοια του "σημείου", στις οποίες στηρίζεται κάθε ιδεαλιστική σημασιολογία. Μια τέτοια σκέψη κινδυνεύει πάντα να παρεξηγηθεί. Όταν αρνείται, στη "Λευκή μυθολογία" (1971), την έννοια της μεταφοράς, επειδή ανήκει και αυτή σε εκείνες που χρήζουν αποκατασκευής, φίλοι και εχθροί θα σπεύσουν να συμπεράνουν ότι, για τον Ντερριντά, όλα είναι μεταφορές... Δύο ειδικοί του φιλοσοφικού κλάδου της ρητορικής, που ασχο...

Σε αυτό το βιβλίο κρίνονται ο Δομισμός, οι επιστήμες του ανθρώπου, η φαινομενολογία, το θέατρο της ωμότητας, η ψυχανάλυση, η κριτική της λογοτεχνίας, μέσα από μιά ακολουθία περίπλοκων χειρισμών που απαιτούν αναφορές στους Νίτσε, Χέγκελ, Χούσσερλ, Χάιντεγκερ, Φρόυντ, Αρτώ, Μπατάιγ, Μπλανσό, Φουκώ, Ζαμπές, Λεβινάς. Ανανεώνοντας την προβληματική σχέση της ζώσας φωνής με τη γραφή (θέμα που απαντάται στον πλατωνικό Φαίδρο), ο Ντεριντά έχει τη μοναδική ευκαιρία να θέσει για άλλη μια φορά τη σκέψη προ του μείζονος καθήκοντός της: να ανα-λογιστεί τον εαυτό της μέσα από τη φωνητική...

"... Το γλωσσικό σύστημα επομένως που χρησιμοποιεί η αστική τάξη, αλλά και αυτό που διδάσκει στα σχολεία είναι τέτοιο, που στοχεύει στο να συσκοτίζει την πραγματικότητα, να τη διαστρεβλώνει και ταυτόχρονα να δημιουργεί μια φενακισμένη κοινωνική συνείδηση και σκέψη. Την ενδιαφέρει κυρίως το επίπεδο της επικοινωνίας, αλλά με τέτοιο τρόπο, ώστε αποκομμένο στην ουσία από τις δημιουργικές δυνατότητες της σκέψης να επιτυγχάνει τους χειραγωγικούς της σκοπούς. Μέσα στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής πραγματικότητας, οι γλώσσες, ως συστήματα επικοινωνίας και έκφρασης ιδεολογίας, πρέπει...

Now is the winter of our discontent / Made glorious summer by this sun of York. Κείμενα γύρω από τη γλώσσα της πολιτικής και των πολιτικών, του έρωτα και της επικοινωνίας, της έκφρασης και της μυθοπλασίας. Από τον σαιξπηρικό Ριχάρδο τον Γ', τους Επαναστάτες Saint-Just (Louis Antoine Leon de) και Ροβεσπιέρο στο "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" του Μαρξ, τους φουτουριστές του Μαρινέτι και τους φασίστες του Μουσολίνι, και από το Mein Kampf του Χίτλερ στους σημερινούς πολιτικούς του υπεραπλουστευτικού λόγου, τον λαϊκισμό και την "ξύλινη γλώσσα" της Αριστεράς, την επανάκαμψη του φοβικο...

Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που κυκλοφορεί η μετάφραση του βιβλίου μου στα ελληνικά. Η ελληνική ανήκει, φυσικά, στην οικογένεια των ινοδευρωπαϊκών γλωσσών, μέσα στην οποία κατέχει ξεχωριστή θέση. Καταρχάς, είναι μια από τις παλαιότερα μαρτυρημένες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, κυριώς ύστερα από την αποκρυπτογράφηση των κειμένων της μυκηναϊκής στη γραμμική Β, τα οποία χρονολογούνται στο 1400 π.Χ.. Μόνο η χεττιτική και σανσκριτική διαθέτουν κείμενα που ανάγονται σε παλαιότερη εποχή. Επιπλέον, η αρχαία ελληνική έχει το πλεονέκτημα ότι είναι σε μεγάλο βαμθμό διαφανής. Οι εξελίξεις που μα...

Πέραν της αρχής της ευχαρίστησης: θα προτείνω μία επιλεκτική ανάγνωση του, που ξεδιαλέγει, που εγκαθιστά διακρίσεις. Όχι χωρίς να ξαναπεράσουμε, σύμφωνα με μία παιδαγωγική στην οποία δεν θα έπρεπε να προσκολληθούμε τυφλά, από πολυπερπατημένα μονοπάτια, θα ήθελα να δώσω προς ανάγνωση τη μη θεσική δομή του Πέραν..., την αθεσική λειτουργία του εντέλει, ας πούμε καλύτερα αυτό που το αποσπά από την απαίτηση της τελικής αρχής, και μάλιστα απλά της αρχής. Διακρίνω αλλού το εναπομένον από την αρχή. Πώς να έχουμε πρόσβαση στο εναπομένον του Πέραν...; Πώς πρέπει να προχωρήσει αυτό...

Στην έναρξη της ετήσιας εκδήλωσης στο πλαίσιο της "Expolangues" του 2004, ο Τάσος Χριστίδης τόνιζε ότι οι ελληνικές πρωτοβουλίες για τη στήριξη των εθνικών γλωσσών και την ενίσχυση της πολυγλωσσίας δείχνουν ότι ο νότος της Ευρώπης έχει να συμβάλει στην προώθηση του διπλού αυτού στόχου. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που το ΚΕΓ καταπιάνεται με το θέμα της φετινής εκδήλωσης "Εθνικές γλώσσες και πολυγλωσσία: Ελληνικές πρωτοβουλίες". Το 1996 οργάνωσε την ημερίδα "Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ε.Ε.: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού". Τα πρακτικά και των δύο διοργανώσεων ε...