Νεοελληνική λογοτεχνία - Φιλοσοφία και θεωρία

Το διήγημα

Ενδυμίων (2014)

Η θεωρία της νεοελληνικής έμμετρης ποίησης

Ομάδα Νεανικής Πολυέκφρασης Αρκαδίας "Έλευσις" (2010)

Η πρώτη λέξη στον τίτλο του βιβλίου αυτού είναι η λέξη "θεωρία". Η χρησιμοποίηση της λέξης αυτής ίσως να μοιάζει αρκετά φιλόδοξη. Ωστόσο, το γεγονός ότι το βιβλίο αυτό στηρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες, δικαιολογεί τη χρησιμοποίησή της. Πρώτο: Το κείμενο του έχει για βάση ορισμένες Μαθηματικές Αρχές, που εύκολα μπορεί να διαπιστωθούν από ένα απλό ξεφύλλισμα των σελίδων του. Δεύτερον: Θεμελιώνεται πάνω σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή της "Θεωρίας των Παιγνίων", η οποία, στην ουσία της, δεν είναι τίποτα άλλο από την αυστηρή μαθηματικοποίηση της μοντέρνας Διαλεκτικής....

Ο νατουραλισμός στην Ελλάδα

Μεταίχμιο (2008)

Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...

Όψεις του νεοελληνικού μυθιστορήματος του μεσοπολέμου

Εκδόσεις Παπαζήση (2005)

Το βιβλίο αυτό στοχεύει να αναδείξει το νέο πρόσωπο της πεζογραφίας, όπως αποτυπώνεται στο έργο των πεζογράφων της Θεσσαλονίκης την περίοδο του μεσοπολέμου. Η μελέτη του μυθιστορηματικού έργου των Γ. Δέλιου, Στ. Ξεφλούδα, Αλκ. Γιαννόπουλου, Ν.Γ. Πετζίκη, σε συνδυασμό με την ανάδειξη της κριτικής, του θεωρητικού λόγου και του ευρύτερου πνευματικού κλίματος στα πλαίσια του οποίου αναδύεται το "καινούριο", αποκαλύπτει σ' όλες της τις εκφάνσεις την απόπειρα ανατροπής της μέχρι τότε "παράδοσης" του μυθιστορήματος στη χώρα μας. Η ανάγνωση του έργου των πεζογράφων της Θεσσαλονίκης...

Οι μάσκες του ρεαλισμού

Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Οι μάσκες του ρεαλισμού

Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Οι μάσκες του ρεαλισμού

Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Πραγματικότης και ιδανικόν

Μεταίχμιο (2003)

Το έργο αυτό πραγματεύεται το αισθητικό και καλλιτεχνικό κίνημα της αληθοφάνειας που κυριαρχούσε στο Β΄ ήμισυ του 19ου αιώνα. Η διερεύνηση του ζητήματος γίνεται στο πλαίσιο της αθηναϊκής πνευματικής και λογοτεχνικής σιωπής, με άξονα αναφοράς το έργο του Άγγελου Βλάχου (1838-1920). Το λογοτεχνικό και κριτικό-θεωρητικό έργο του Βλάχου είναι άρρηκτα δεμένα με τις απαιτήσεις της αληθοφάνειας και προσφέρονται κατεξοχήν για να κατανοήσει κανείς τη συναρμογή των στοιχείων της. Η διαδρομή του Βλάχου οριοθετεί το ευρύ φάσμα των διακλαδώσεων της αληθοφάνειας στο πεδίο των μετα-ρομαν...

Μετά την αισθητική

Οδυσσέας (2003)

Ο τίτλος αυτού του βιβλίου δεν εκφράζει μόνο την επιθυμία της υπέρβασης και το κλείσιμο μιας εποχής και μιας παράδοσης, που οπωσδήποτε πρόσφερε πολλά στην ελληνική διανόηση και κριτική, αλλά και την ανάγκη για νέα βήματα και καινούριους προσανατολισμούς. Το "Μετά την αισθητική" είναι δυνητικά ευχετικό και όχι αλλαζονικά αρνητικό του παρελθόντος. Υπόσχεται μια νέα αρχή επιχειρώντας να εφαρμόσει τις σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις στη νεοελληνική λογοτεχνία. Ο σκοπός του επομένως είναι διττός: να εισαγάγει κατά κάποιο τρόπο τον αναγνώστη σε ορισμένες περιοχές της θεωρίας τη...

Μελέτες για τον αφηγηματικό λόγο

Ψυχογιός (2003)

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται κείμενα που γράφτηκαν στο διάστημα μιας δεκαεπταετίας και σηματοδοτούν τους σταθμούς μιας προσωπικής διαδρομής στο χώρο μελέτης της νεοελληνικής λογοτεχνίας, κυρίως. Μιας διαδρομής που σημαδεύτηκε από την αγάπη της συγγραφέα για τη γλώσσα, από την πεποίθηση πως ο πλακούς της γλώσσας είναι η λογοτεχνία και από τα χρόνια της αγγλικής μαθητείας της στα κηρύγματα της δομικής και της μεταδομικής θεωρίας της αφήγησης, τη δεκαετία του 1980. Τα κείμενα του τόμου αυτού δεν υπήρξαν, ωστόσο, οι μόνοι κόμβοι αυτής της πορείας. Αυτό που επίσης έντονα χρωμ...

Νοσταλγοί και πλαστουργοί

Τυπωθήτω (2003)

Όταν, σήμερα, σκεφτόμαστε το παρόν της λογοτεχνίας θεωρούμε τα ζητήματα του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας διευθετημένα. Στην πραγματικότητα, η συζήτηση περί ελληνικού μοντερνισμού έχει δημιουργήσει και συνεχίζει να προκαλεί παρεξηγήσεις, ενώ το θέμα της ελληνικής πρωτοπορίας, και κυρίως αυτό της ύπαρξής της, τίθεται μόνο περιθωριακά για να παρακαμφθεί ταχύτατα από άλλα θέματα, φαινομενικά ανώτερα στη σειρά και στην τάξη. Το βιβλίο αυτό δοκιμάζει μία διερεύνηση των δύο αυτών τρόπων νεωτερικότητας στα πλαίσια της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας. Ποια χρόνια, ποια περιο...

Αναζητώντας το χαμένο ευρωπαϊκό πολιτισμό, Α΄

Εκδόσεις Πατάκη (2002)

Ποια θα μπορούσε άραγε να είναι η συμβολή της ελληνικής πνευματικής παράδοσης στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, την εποχή της παγκοσμιοποίησης; Υπάρχουν στην παράδοσή μας κοσμοθεωρητικά σχήματα ή συστήματα αξιών που να έχουν ευρύτερο ευρωπαϊκό και οικουμενικό ενδιαφέρον; Που να προβάλλουν εναλλακτικά πρότυπα ζωής απέναντι στα αδιέξοδα μοντέλα της κοινωνίας της αγοράς; Και πού θα μπορούσαμε να βρούμε αξιόπιστες εκφράσεις τους; Στόχος του συγγραφέα είναι ακριβώς να επιχειρήσει μια πρώτη απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα. Ένα προνομιακό πεδίο για τη μελέτη πολιτισμικών κωδίκων είναι η λογ...

Γραμματολογία

Εκδόσεις Πατάκη (2002)

Γραμματολογία είναι η επιστήμη που εξετάζει γενικότερα τα γραπτά μνημεία και ειδικότερα τα έντεχνα, αισθητικά φορτισμένα και αξιολογημένα, με στόχο τη διαπίστωση και τη διατύπωση των νόμων που καθορίζουν την παραγωγή, τη δομή, τη λειτουργία και την επίδρασή τους στην ανθρώπινη κοινωνία. Στο παρόν βιβλίο εξετάζονται οι επιμέρους κλάδοι της γραμματολογίας (θεωρία λογοτεχνίας, θεωρία λογοτεχνικών γενών και ειδών, φιλολογία, ανάλυση και ερμηνεία κειμένου, εθνική/γενική/συγκριτική γραμματολογία, ιστορία λογοτεχνίας κ.ά.), ενώ καταγράφονται κριτικά οι θεωρίες και τα θεωρήματα πο...

Ο κριτικός ιδεαλισμός του Ιάκωβου Πολυλά

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2002)

Ο Ιάκωβος Πολυλάς (1825-1896) αποτελεί έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους του επτανησιακού ιδεαλισμού. Το όνομά του είναι συνδεδεμένο με την πλέον θεμελιώδη στιγμή της νεοελληνικής φιλολογίας, που είναι η διάσωση και κριτική έκδοση του ποιητικού έργου του Διονυσίου Σολωμού. Έξοχος μεταφραστής του Ομήρου και του Shakespeare, ο Πολυλάς εισήγαγε μεταξύ άλλων και τον άτμητο δεκατρισύλλαβο στίχο στα νεοελληνικά γράμματα, ενώ αποφασιστική υπήρξε η συμβολή του στην καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας υπό τον όρο της διαρκούς καλλιέργειας και βελτίωσής της. Μολονότι αναγνωρίζεται ομό...

Ο ποιητής ως δοκιμιογράφος: Οι "Δοκιμές" του Γιώργου Σεφέρη μέσα στην παράδοση της ευρωπαϊκής δοκιμιογραφίας

Νικόλαος Κ. Πετρόπουλος (2000)

Εξ όσων γνωρίζω, η παρούσα διδακτορική διατριβή είναι η πρώτη που εκπονείται με θέμα τις "Δοκιμές", συλλογή κριτικών και δοκιμιοειδών κειμένων, του διεθνούς φήμης έλληνα ποιητή Γιώργου Σεφέρη (Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1963). Ταυτόχρονα είναι μια συμβολή στη μελέτη του δοκιμίου ως λογοτεχνικού είδους. Για τρεις κυρίως λόγους οι "Δοκιμές" του Σεφέρη αξίζει να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης. Πρώτα- πρώτα , διότι θα επιτύχουμε μια θέωρηση του έργου ενός μείζονος ποιητή από την ασυνήθη οπτική γωνία των κριτικών του κειμένων. Δεύτερον, γιατί ακριβώς ως τέτοια κείμενα γραμμέν...

Η νεοελληνική σύνθεση

Νεφέλη (1999)

Γραμματολογία

Δωδώνη (1994)

Σιαμαία και ετεροθαλή

Εκδόσεις Καστανιώτη (1990)
Συνολικά Βιβλία 22
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου