Πειραιάς - Ιστορία

100 χρόνια Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας

Ινστιτούτο Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων (Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε.) (2006)

Τα αρχεία και η ιστορία των φιλανθρωπικών ιδρυμάτων και κατ’ επέκταση η ιστορία της φιλανθρωπίας συγκεντρώνουν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των ιστορικών στις μέρες μας. Η μελέτη της ιστορίας της φιλανθρωπίας συμβάλλει στην ολοκλήρωση του ψηφιδωτού που ονομάζεται γενική ιστορία, καθώς μας πληροφορεί για όψεις της καθημερινότητας, της κοινωνικής διαστρωμάτωσης και συνείδησης, αλλά και της νοοτροπίας της αστικής τάξης στα πρώτα βήματα της αστικοποίησής της. Συγχρόνως όμως μας αποκαλύπτει όψεις των κοινωνικών μεταλλαγών που συντελούνται στην Ελλάδα στο δεύτερο μισό του 19ου αιών...

SILO, μετατροπή του κτιρίου σε Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων

Ιστορικό Αρχείο Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (2012)

Με ένα έντυπο υψηλής αισθητικής ο Ο.Λ.Π. Α.Ε., το Υπουργείο Πολιτισμού και η Περιφέρεια Αττικής στηρίζουν το διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τη μετατροπή του υφιστάμενου παλαιού κτιρίου αποθήκευσης σιτηρών (SILO) σε Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων. Το βιβλίο αυτό, το οποίο προλογίζουν ο Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος του Ο.Λ.Π. Α.Ε. κ. Γιώργος Ανωμερίτης, η Γενική Γραμματέας του ΥΠΠΟ κ. Λίνα Μενδώνη και η Δρ. Αγγελική Σίμωσι, Προϊσταμένη της Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ, περιλαμβάνει μια πλήρη παρουσίαση του κτιρίου του SILO, το οποίο θεμελιώθηκε το 1934 από τον Ελ...

Αναζητώντας το χθες του Πειραιώς

Συλλογές (2005)

Το βιβλίο αυτό είναι μια διαμαρτυρία κατά της συμπεριφοράς αρμοδίων και αναρμόδιων απέναντι στην πολιτιστική κληρονομιά του Πειραιώς και κυκλοφορεί με την ευκαιρία των εορτών για τα 170 χρόνια από την ίδρυση του Δήμου της πόλης μας. Ο Πειραιάς, μια πόλη με μακρόχρονη ιστορία, αντιμετώπισε την αναλγησία αυτών που κανονικά θα έπρεπε να τον προστατεύουν και να τον σέβονται. Επειδή δεν μπορώ να ξεφύγω από τα δεσμά της νοσταλγίας, είμαι διαρκώς αντιμέτωπος με τις καταστροφές, τις αλλοιώσεις τους περιβάλλοντος και την αδιαφορία αυτών που θα έπρεπε να είναι θεματοφύλακες της....

Βούρλα - Τρούμπα

Τσαμαντάκη (2010)

Ως συλλέκτης έχω μαζέψει εδώ και κάμποσα χρόνια ένα -επιτρέψτε μου να πω- αξιοσημείωτο αρχείο σχετικό με τον ευρύτερο Πειραιά. [...] Καθώς περνούσαν τα χρόνια, συνειδητοποίησα πως είχα σκόρπια εδώ κι εκεί διάφορα στοιχεία σχετικά με την πορνεία και τον εν γένει υπόκοσμο του Πειραιά -στοιχεία που συνοψίζονται σε δύο περιοχές: Τα Βούρλα και την Τρούμπα. Τότε διαπίστωσα πως δεν υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία κανένα συγκεκριμένο βιβλίο γι' αυτό το θέμα, εκτός μόνον από προσωπικές μαρτυρίες και αφηγήσεις. Απ' αυτή τη διαπίστωση ξεπήδησε και η ιδέα για το βιβλίο που κρατά...

Γιάννης Πατσιλινάκος: Ο αγώνας του περαμαϊκού λαού για μια καλύτερη ζωή

Εντύποις (2020)

... Μαζεύτηκαν στο Δημαρχείο 14 άτομα. Απογοήτευση... Είχαμε κάνει καλή ειδοποίηση και περιμέναμε αρκετό κόσμο. Πώς θα καταλαμβάναμε τον "Αρμό" με τόσο λίγα άτομα; Παρ' όλα αυτά, αφού είχαμε μαζευτεί, έστω και αυτά τα λίγα άτομα, ξεκινήσαμε από το Δημαρχείο και αρχίσαμε να περπατάμε κατά μήκος των γραμμών του παλιού τραμ, για να φτάσουμε στον "Αρμό". Εν τω μεταξύ, ο Βαγγέλης ο Γιαννόπουλος, που ήταν τότε υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, είχε μάθει, από τις προηγούμενες μέρες, ότι ετοιμάζαμε κινητοποίηση και είχε φέρει στον χώρο του Αρμού 1.000 άνδρες των ΜΑΤ, οι οποίοι είχαν π...

Διαδικασίες κοινωνικού μετασχηματισμού στον Πειραιά

Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (1998)

Δραπετσώνα 1922-1967

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (2019)

Στα τέλη του 1922 χιλιάδες πρόσφυγες, εγκαταστάθηκαν σε αυτοσχέδια παραπήγματα στην έρημη, μέχρι τότε, δυτική ακτή του λιμανιού του Πειραιά. Ένας νέος συνοικισμός αναδύθηκε, πέρα από τα όρια του μέχρι τότε οικισμένου χώρου: η Δραπετσώνα. Το βιβλίο αυτό εξετάζει τον πολυδαίδαλο κόσμο των εργατών και των προσφύγων, των παραπηγμάτων και των βιομηχανικών μονάδων αναδεικνύοντας τα νήματα που συνδέουν τους ανθρώπους, τον οικισμένο χώρο και την οικονομία. Η έρευνα αυτή αναδεικνύει τους μηχανισμούς της προσφυγικής εγκατάστασης και φωτίζει την καθημερινή ζωή σε έναν αυτοστεγή συ...

Δραπετσώνα: Η συγκρότηση μιας εργατικής-προσφυγικής γειτονιάς

Ύψιλον (2017)

Η μελέτη αυτή διερευνά το ζήτημα του προσφυγικού και εργατικού εποικισμού στη Δραπετσώνα κατά τον εικοστό αιώνα, μέχρι την περίοδο της μεταπολίτευσης, προκειμένου να ψηλαφίσει τη σχέση μετεξέλιξης της γειτονιάς και του πληθυσμού. Η σχέση αυτή, επειδή είναι διαλεκτική και νομοτελειακή, χαράζει πάνω στον πολεοδομικό ιστό ολόκληρη τη διαδικασία ένταξης και οριστικής αποκατάστασης των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, με την ταυτόχρονη δημιουργία και συγκρότηση ενός σαφούς στρώματος εργατικής τάξης.

Εκ Πειραιώς

Τόπος (2012)

Δεκαπέντε χρόνια μετά τη μνημειώδη βιογραφία του Βελουχιώτη, με τον τίτλο "Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων", που έχει υπερβεί θεαματικά κάθε ρεκόρ πωλήσεων στο είδος της ο Διονύσης Χαριτόπουλος επανέρχεται με το νέο του μυθιστόρημα σε άλλη μια μεγάλη του αγάπη: τον Πειραιά. Ο Χαριτόπουλος, γέννημα θρέμμα της πόλης, δίνει μυθιστορηματικά την ανθρωπογεωγραφία του Πειραιά της περιόδου 1947-1967 και αποτυπώνει την ψυχή του μεγάλου λιμανιού, την ταυτότητα της κάθε συνοικίας και γειτονιάς, τους χαρακτήρες των γνωστών και άγνωστων πρωταγωνιστών της πόλης, των καθημερινών ανθρώπων,...

Εμπόριο και τράπεζες στον Πειραιά

Ινστιτούτο Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων (Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε.) (2002)

Το λεύκωμα "Εμπόριο και τράπεζες στον Πειραιά: Φωτογραφικό οδοιπορικό από την αρχαιότητα στους νεότερους χρόνους" εκδόθηκε με αφορμή τον εορτασμό των "Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2002" του Υπουργείου Πολιτισμού με θέμα "Από τις ανταλλαγές αγαθών στις ανταλλαγές στο διαδίκτυο". Στόχος της έκδοσης είναι η ανάδειξη της σημασίας του εμπορίου και των τραπεζικών συναλλαγών στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης του Πειραιά στη μακρά διάρκεια και η ένταξη της στους εμπορικούς δρόμους της Μεσογείου. Μέσα από το σπάνιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό αναδε...

Ένα λιμάνι που έφυγε

Επτάλοφος (2009)

Ξεκινώντας από τον Πειραιά κατά μήκος της φαληρικής ακτής, μέχρι τη Βούλα, θα διαπιστώσετε ότι σχεδόν πουθενά η ακτή δεν έχει την φυσική της διαμόρφωση. Υπάρχει μόνο στο Παλαιό Φάληρο μια μικρή περιοχή, από τον Φλοίσβο μέχρι τον Μπάτη, όπου τα κύματα συνεχίζουν να προσβάλουν το φυσικό έδαφος και όχι ανθρώπινα έργα. Το τμήμα αυτό διαφύλαξε ο δήμος Π. Φαλήρου με πολύ κόπο, υπέρ του περιπάτου των δημοτών και δεν το έδωσε στα τραπεζοκαθίσματα, στα τροχοφόρα, στις επιχειρήσεις, στην "αξιοποίηση". Όλη η υπόλοιπη παραλία έχει αλλοιωθεί ανεπανόρθωτα από την αρχική της μορφή. Η αλλο...

Η Αττική Νίκαια

Λεξίτυπον (2009)

1922, οι πρώτοι πρόσφυγες ιδρύουν τον συνοικισμό της Νέας Κοκκινιάς, όπου αρχίζουν να ξετυλίγουν τη νέα ζωή τους. Η καθημερινότητα, η εργασία, οι χαρές, οι λύπες, η πρόοδος, τα σχολεία, οι εκκλησίες, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, η αθλητική και κοινωνική ζωή τους, οι εθνικοί αγώνες και οι θυσίες τους, η μετονομασία του συνοικισμού σε Νίκαια, οι εκλογικές αναμετρήσεις από το 1926 μέχρι το 1964, περνούν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου και παρουσιάζουν ανάγλυφα την ιστορική διαδρομή μιας σύγχρονης μεγαλούπολης για την οποία είναι περήφανοι οι απόγονοι των Μικρασιατών και Ποντ...

Η εξέλιξη του λιμένος Πειραιώς κατά τον 20ό αιώνα

Ιστορικό Αρχείο Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (2012)

Με τον τίτλο "Η εξέλιξη του λιμένος Πειραιώς κατά τον 20ό αιώνα", ο Γιώργος Ανωμερίτης συνέγραψε τα κείμενα, επεξεργάσθηκε το αρχειακό υλικό και επιμελήθηκε μια έκδοση, μέσα από την οποία διαχέεται η ιστορία του λιμανιού από το 1911 έως το 2011. Σε μια καλαίσθητη έκδοση, η οποία αφιερώνεται στους εργαζόμενους του ΟΛΠ, εμπεριέχεται σπάνιο υλικό τόσο από τη φάση της ΕΠΙΤΡΟΠΕΙΑΣ ΛΙΜΕΝΟΣ (1911-1930), όσο και από τη φάση του ΟΛΠ (1930-2011), μέσα δηλαδή από τους δύο φορείς που λειτούργησαν το λιμάνι επί 100 χρόνια. Μια περίοδο, στην οποία το λιμάνι του Πειραιά μετασχηματίσθη...

Η ομάδα και η πόλη

Πολύτροπον (2008)

Γιατί ο Ολυμπιακός συσπείρωσε ολόκληρο τον Πειραιά εξαλείφοντας τους τοπικούς ανταγωνισμούς; Γιατί είχε μέσα του τόση ορμητικότητα, που την εκδήλωσε και στους αγωνιστικούς χώρους; Και γιατί κατάφερε να επιβληθεί τόσο πλατιά σε ολόκληρο τον ελληνικό αθλητικό χώρο και να αποκτήσει τους περισσότερους οπαδούς και φίλους έξω από τον Πειραιά, σε όλη την Ελλάδα; Οι απαντήσεις σε αυτά τα τρία ερωτήματα βρίσκονται στο μεσοπόλεμο και στα πρώτα χρόνια της πορείας του Σωματείου. Τότε διαμορφώθηκε το υπόστρωμα και εκδηλώθηκαν όλα τα μόνιμα στοιχεία της πορείας του Ολυμπιακού....

Ημερολόγιο 2018: Πειραϊκός χρονογράφος

Μένανδρος (2017)

Δίγλωσση έκδοση ημερολογίου με τίτλο "Πειραϊκός χρονογράφος", ή αλλιώς "Πειραϊκό Ημερολόγιο" . Eίναι εμπλουτισμένο με λήμματα σε όλες τις χρονολογίες, καθώς και με φωτογραφίες από προσωπικές συλλογές. Κάποιες χρονολογίες από αυτές που καθημερινά συνοδεύουν τις ημέρες του "Πειραϊκού Χρονογράφου" αποτελούν πραγματικά ορόσημα για την ιστορική πορεία του Πειραιά. Άλλες απλώς καταγράφονται ως περιστατικά από τα οποία μπορεί ο αναγνώστης να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα για την πόλη, τους κατοίκους και την ηθογραφία της κοινωνίας, στην εποχή που αναφέρονται.

Κάτω στον Πειραιά στα Καμίνια

Ινστιτούτο Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων (Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε.) (2005)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια να συλλέξουμε και να συστηματοποιήσουμε αρχειακό υλικό, φωτογραφικά τεκμήρια και μαρτυρίες που θα μας επιτρέψουν να καταγράψουμε την ιστορία των Καμινίων, της πιο υποβαθμισμένης περιοχής του Πειραιά. Επιλέξαμε σε αυτή την πρώτη προσέγγιση, να καταγράψουμε ένα σύντομο ιστορικό χρονικό της ιστορίας των Καμινίων, με βάση το οποίο, θα είναι δυνατή στο μέλλον μια αναλυτικότερη μελέτη της οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας αυτής της γειτονιάς. Πολλά από τα φωτογραφικά τεκμήρια που διαθέτουμε εντοπίστηκαν σε παλαιοπώλες ή παζάρια και...

Κινηματογράφοι του Πειραιά και των γύρω δήμων

Συλλογές (2012)

Με "λιμάνι" και "ορμητήριο" το βιβλίο μου "Κινηματογράφοι της Αθήνας", που κυκλοφόρησε στις αρχές του 2007, το ενδιαφέρον μου στράφηκε προς τα νότια της Αθήνας και ειδικά προς το λιμάνι, επίνειο της, στον Πειραιά και των κοντινών προς αυτόν Δήμων. Η "περιήγηση" και καταγραφή άρχισε από τις ίδιες χρονολογικές αποστάσεις και από το αντίστοιχο, γνωστό, αρχειακό τεκμηριακό υλικό (εφημερίδες, περιοδικά, προγράμματα, φωτογραφίες, εισιτήρια, προσκλήσεις, διαφημίσεις κ.ά). Οι παλιοί κινηματογράφοι του Πειραιά, διάσπαρτοι σ' όλη την πόλη, θερινοί και χειμερινοί, προσέφεραν γέλιο...

Μεγάλο πειραϊκό λεύκωμα

Μυτιληναίος Ε. Α.Ε. (2004)

Νέα Κοκκινιά -Νίκαια, η Προσφυγούπολη

24 γράμματα (2017)

Κοκκινιά σημαίνει κοκκινόχωμα. Η περιοχή πήρε το όνομα της από το πλούσιο κοκκινόχωμα της. Στην περιοχή που βρίσκεται το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Νίκαιας, το χώμα ήταν άσπρο, πηλός, και η περιοχή ονομάστηκε Άσπρα Χώματα και λέγεται ακόμα έτσι. Στο πλούσιο κοκκινόχωμα της Κοκκινιάς και στον πηλό των Άσπρων Χωμάτων οφείλεται η δημιουργία και ανάπτυξη της Κεραμουργικής Βιομηχανίας Δηλαβέρη, με ένα εργοστάσιο στην οδό Θηβών, στα Άσπρα Χώματα, κοντά στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο και ένα εργοστάσιο στη Λεύκα. Κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 ο Ελληνισμός της Μικρα...

Ο Αναδρομάρης της Αττικής

Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1996)

Ο Δημήτριος Καμπούρογλου συμπληρώνει εδώ τον "Αναδρομάρη" του 1914 (βλ. αρ. 262 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών καθώς επίσης αρ. 200, 239-240, 252 και 282) με στοιχεία για την ενδοχώρα της ελληνικής πρωτεύουσας. Ο συγγραφέας αναζητά τον "υπολανθάνοντα ελληνισμό" της Αττικής στα λίγα ελληνικά τοπωνύμια που διασώθηκαν κατά τη νεώτερη περίοδο, όπως Μεσόγεια, Γέρακας (Ιέραξ), Ωρωπός, Διόνυσος, Μαραθώνας, Νοινόη (Οινόη), Καλήσια (Εκάλη), Βραώνα (Βραυρώνα) και Λαύριο, αλλά και στα πολυπληθή μοναστήρια και τις εκκλησίες της (του Καρέα, της Πεντέλης, της Καισαριανής, της Ώμορφης...

Συνολικά Βιβλία 51
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου