Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η εργασία αυτή ξεκίνησε εδώ και αρκετά χρόνια, όταν από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο μου ζήτησαν να δω και να ταυτίσω κάποια σχέδια, μεταξύ των οποίων ήταν το ανάκτορο της Τρίπολης. Αργότερα, η κυρία Αλίκη Σολωμού μου έδειξε τα σχέδια που φυλάσσονται στο αρχείο του Γεωργίου Α΄, πάντοτε στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της Ιουλίας Καρόλου, κυρίας των τιμών της βασίλισσας Όλγας, τα σχέδια αυτά είχαν παραδοθεί στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, προκειμένου να εκτεθούν στο Μουσείο Γεωργίου Α΄, το οποίο επρόκειτο να χτιστεί μέσα στον Εθνικό Κήπο...

Για να διευκολυνθεί η ανάγνωση αυτού του τεύχους, από το οποίο, όπως αναφέρθηκε στον πρόλογο, λείπουν τα αναλυτικά κείμενα που θα συνόδευαν το "εικονογραφημένο" μέρος του, παραθέτουμε λίγες επεξηγήσεις με οκοπό να διευκρινιστούν: - Ο βασικός στόχος, ο οποίος είναι η αποκωδικοποίηση των μορφών και, συγκεκριμένα στη μελέτη αυτή, των μορφών που δημιούργησε ο νεοκλασικισμός. - Η μεθοδολογία που μπορεί να εξυπηρετήσει αυτόν τον στόχο και η οποία υπαγορεύει την πρακτική του προτεινόμενου διαχωρισμού των αρχιτεκτονικών "τύπων" και την κατάταξή τους σε σύνολα και υποσύνολα, αν...

Το κτήριο της Βουλής των Ελλήνων, όπως όλοι γνωρίζουν, είναι το κτήριο των πρώτων βασιλικών Ανακτόρων της Ελλάδας. Τα Παλαιά Ανάκτορα είναι έργο του γερμανού αρχιτέκτονα Φρίντριχ φον Γκαίρτνερ (Friedrich von Gaertner). Λιτό και αυστηρό εξωτερικά, με θαυμάσιο, άγνωστο στους πολλούς, ιδιαίτερα πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο, το κτήριο των Παλαιών Ανακτόρων, της σημερινής Βουλής, αποτέλεσε και αποτελεί σημείο αναφοράς και τοπόσημο στον αστικό ιστό της πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους. Κτισμένο στα πρώτα χρόνια της Αθήνας ως πρωτεύουσας, χρησιμοποιήθηκε για ογδόντα, περίπου, χρόνι...

Με την έκδοση αυτή η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος συμβάλει στη συμπλήρωση ενός κενού που υπάρχει στη μονογραφία ιστορικών κτηρίων της πρωτεύουσας. Η επιστημονική έρευνα που αποσκοπεί στη δημιουργία της ταυτότητας ενός κτηρίου συντελεί τα μέγιστα και στον εμπλουτισμό της ιστορικής ταυτότητας μιας αθηναϊκής συνοικίας και της ίδιας της πόλης. Με το σκεπτικό αυτό προχωρήσαμε στην έκδοση της οικίας Πήλικα, χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, το οποίον παράλληλα πληρούσε τις ανάγκες διαβίωσης μιας αξιοσέβαστης αστικής οικογένεια...

Το περιεχόμενο του βιβλίου βασίζεται σε μεγάλο μέρος στα προηγούμενα βιβλία της συγγραφέως του με τίτλους: "Παλαιά Ανάκτορα 1836-1986" και "Παλαιά Ανάκτορα 1987-2000" και επιπλέον παρουσιάζει τις αλλαγές που έγιναν στο κτήριο από το 2001 μέχρι σήμερα. Τα κείμενα έχουν εμπλουτιστεί με σύγχρονο φωτογραφικό υλικό, ώστε να αποτυπώνεται η σημερινή αναβαθμισμένη εικόνα τόσο των εσωτερικών χώρων του κτηρίου όσο και του περιβάλλοντος χώρου του. [...] (Άννα Μπενάκη - Ψαρούδα, από τον πρόλογο του βιβλίου)

[set 2 τόμων] Το αντικείμενο του παρόντος έργου καλύπτει χρονικό διάστημα οκτώ περίπου δεκαετιών, το οποίο περιλαμβάνεται μεταξύ του 1834, έτους μεταφοράς της πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους στην Αθήνα, και των μέσων της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αι., οπότε το οπλισμένο σκυρόδεμα - που ήδη είχε αρχίσει να αντικαθιστά τα ξύλινα και θολωτά πατώματα - άρχισε πλέον να εφαρμόζεται στο σύνολο του φέροντος οργανισμού. Στο διάστημα αυτό επικράτησε στα κτήρια της πόλης, από μορφολογικής πλευράς, η νεοκλασσική αρχιτεκτονική σε ποικιλία εκδοχών, ξεκινώντας από ένα πρώιμο κλασσι...

[set 2 τόμων] Το αντικείμενο του παρόντος έργου καλύπτει χρονικό διάστημα οκτώ περίπου δεκαετιών, το οποίο περιλαμβάνεται μεταξύ του 1834, έτους μεταφοράς της πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους στην Αθήνα, και των μέσων της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αι., οπότε το οπλισμένο σκυρόδεμα - που ήδη είχε αρχίσει να αντικαθιστά τα ξύλινα και θολωτά πατώματα - άρχισε πλέον να εφαρμόζεται στο σύνολο του φέροντος οργανισμού. Στο διάστημα αυτό επικράτησε στα κτήρια της πόλης, από μορφολογικής πλευράς, η νεοκλασσική αρχιτεκτονική σε ποικιλία εκδοχών, ξεκινώντας από ένα πρώιμο κλασσι...

"Πες, πού είναι η Αθήνα" ρωτάει ο ρομαντικός ποιητής τον θεό του Αρχιπελάγους καθώς περιπλανιέται νοερά ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία. Αναρωτιέται αν έχει βουλιάξει ολόκληρη η πόλη ή αν έχει μείνει κάποιο σημάδι για να την ξεδιακρίνει και να την προσεγγίσει στο θαλασσινό του ταξίδι. Ξαφνικά, μέσα στο μακρόσυρτο πένθος του για τη χαμένη πόλη, "σε νέες πράξεις καλώντας", βλέπει την Αθήνα του μέλλοντος να "ανοίγει τώρα σαν λουλούδι". Στο παρόν βιβλίο επιχειρείται να αναζητηθεί το έδαφος, δηλαδή η τοπολογία, το "πού είναι" η Αθήνα σήμερα. Η αναζήτηση της τοπολογίας των Αθηνώ...

Το Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, το μεγαλύτερο κτίριο της χώρας, δεσπόζει με τον επιβλητικό όγκο του στο κέντρο της Αθήνας για περισσότερο από 60 χρόνια. Ο σχεδιασμός του αποτέλεσε αντικείμενο αρχιτεκτονικού διαγωνισμού (1926), στον οποίο το Α΄ βραβείο κέρδισε η μελέτη των αρχιτεκτόνων Β. Κασσάνδρα και Λ. Μπόνη, αποφοίτων της Ecole des Beaux Arts του Παρισιού. Το Μέγαρο άρχισε να κτίζεται το 1927 και ολοκληρώθηκε το 1939, με την αποπεράτωση της πτέρυγας της οδού Πανεπιστημίου. Τα πρώτα καταστήματα πολυτελείας της χώρας, αλλά και χώροι όπως το κινηματοθέατρο "Παλλά...

Το Λουτρό των Αέρηδων είναι το μόνο από τα Δημόσια Λουτρά της Αθήνας που σώζεται μέχρι σήμερα. Χρονολογείται στην πρώτη περίοδο της Τουρκοκρατίας και βρίσκεται κοντά στη Ρωμαϊκή αγορά και το Ρολόι του Κυρρήστου. Λειτουργούσε μέχρι το 1965. Σήμερα ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το 1984, το Λουτρό της οδού Κυρρήστου 8 παραχωρείται στο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, που έχει την ευθύνη για τη νέα του χρήση ως Μουσείου-Κέντρου Τεκμηρίωσης με θέμα την καθαριότητα, φροντίδα και καλλωπισμό του σώματος σε διαχρονική θεώρηση. [...]

Ο Σ. Β. Σκοπελίτης φωτογραφίζει τη σημερινή Αθήνα όπως φωτογραφίζει το γυμνό σώμα της Fabienne, με την ίδια οικεία αντικειμενικότητα, μόνο που τον αισθησιασμό της ανάμνησης διαδέχεται μια "άμεση εθνογραφική" εντύπωση με πλήρη απουσία του "γραφικού". Πίσω από την ακατάστατη πολεοδομία της Αθήνας, τις άχαρες πολυκατοικίες, με αετώματα τις διαφημιστικές πινακίδες, τις πλατείες με τους σκονισμένους φοίνικες, την άσφαλτο, το μάρμαρο, το τσιμέντο, εκφράζει ένα πολύπλοκο τοπίο πέρα από τη μοναξιά. Αυτή η απουσία συναισθημάτων ή ιστορικών αναμνήσεων αποτυπωμένων στην αρχιτεκτ...

Σκοπός του παρόντος κειμένου είναι η όσον το δυνατόν σαφέστερη και διεξοδικότερη σκιαγράφηση της οικοδομικής εξέλιξης της πόλης των Αθηνών στη διάρκεια των πρώτων χριστιανικών αιώνων. Αρχίζουμε από τον πρώιμο πρώτο αιώνα, με την εμφάνιση του Χριστιανισμού στην πόλη μετά το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου. Στους τέσσερις όμως πρώτους χριστιανικούς αιώνες δεν υπάρχουν βέβαια κτίρια που να έχουν σαφώς χριστιανική χρήση. Για το λόγο αυτό καθώς το κείμενο είναι κυρίως προσανατολισμένο στη μελέτη της χριστιανικής πόλης, τα μνημεία της περιόδου αυτής εξετάζονται συνοπτικότερα με σκοπ...

Πολλά από τα κτίσματα που περιέχονται στο φωτογραφικό αυτό λεύκωμα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ολοκληρωτικά από τη μεγάλη αδιαφορία των υπευθύνων. Τα κείμενα είναι γραμμένα με την ίδια αγάπη που η Κάτια Μητροπούλου αγκάλιασε και τα κτήρια ή τις γωνιές, τους δρόμους τελικά, που έχουν κάποια ιδιαιτερότητα, ένα κρυμμένο μυστικό. Στο λεύκωμα αυτό γίνονται αναφορές στα Μνημεία, Μουσεία, Εκκλησίες και Κτήρια της Αθήνας. Επίσης παρατίθενται σημαντικά βιογραφικά στοιχεία, συνοδευμένα από φωτογραφικό υλικό, για τους πρώτους Ενοίκους των Κτηρίων, για τους Αρχιτέκτονες που τα σχεδίασα...

Το επιστημονικό αλλά και το γενικότερο ενδιαφέρον για την Αρχαία Αθήνα και τα μνημεία της έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πλούσιας και ποικίλης βιβλιογραφίας που ανταποκρίνεται στην ιστορία της πόλης και που απηχεί το μεγαλείο της κατά την αρχαιότητα. Η σχετική βιβλιογραφία περιλαμβάνει εξειδικευμένες αρχαιολογικές μελέτες και περιγραφές αρχαιολογικών χώρων που έχουν το χαρακτήρα "οδηγού". Άμεσα αισθητή, όμως, είναι η έλλειψη μιας συνθετικής μελέτης όλου του χώρου και των μνημείων της αρχαίας Αθήνας. Την έλλειψη αυτή καλύπτουν εν μέρει -λόγω του ειδικού περιεχομένου του...