Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

- Οι κρεατοφάγοι θα πάνε άραγε στον Παράδεισο; - Τα δένδρα έχουν δικαιώματα; - Είναι σωστό να "σχεδιάζει" κανείς πώς θα είναι το παιδί που θέλει να αποκτήσει; Αν η ηθική είναι ένα ταξίδι, μήπως είναι τελικά ένα ταξίδι στην αυταπάτη; Οι αρχαίοι φιλόσοφοι συνειδητοποίησαν ότι το ζήτημα χρειαζόταν μια αρκετά διαφορετική προσέγγιση. Η ηθική γι' αυτούς ήταν η μελέτη του τρόπου οργάνωσης του κόσμου ώστε να τον κάνουν πιο αρμονικό, αντιμετωπίζοντας τον σαν ένα οργανισμό που έπρεπε να του διασφαλίσουν "ορθή τάξη", υγεία και ευζωία. Εσείς; Κάνετε πάντα αυτό που είναι σωστό;...

Τα διάφορα ερωτήματα που περιστρέφονται γύρω από την ηθική -πώς πρέπει να ενεργούμε, ποιες είναι οι ευθύνες μας προς τους συνανθρώπους μας, τι προσδιορίζει και διαφοροποιεί το σωστό από το λάθος- έχουν όχι μόνο υπάρξει για αιώνες θέματα προς συζήτηση απ’ όλους τους φιλοσόφους ανά τον κόσμο, αλλά και έχουν αποτελέσει τα θεμέλια κυβερνήσεων, πολιτισμών και θρησκειών. Σε αυτό το βιβλίο, σε 50 συνοπτικά, κατανοητά κεφάλαια, ο Ben Dupre εξηγεί τις βασικές αρχές αυτών των θεμελιωδών ερωτημάτων, καθώς και πώς αυτές οι αρχές και ηθικές αξίες εμπλέκονται με τις ζωές μας σήμερα....

Το έργο του Maclntyre εγγράφεται στην ευρύτερη συζήτηση γύρω από το Διαφωτιστικό Πρόγραμμα, η οποία αφορά στο περιεχόμενο, την ερμηνεία και τις προοπτικές της Νεωτερικότητας. Στο τελικό διαζύγιο με την κλασική παράδοση εντοπίζει ο Maclntyre τον πλέον αποφασιστικό παράγοντα αποτυχίας του Προγράμματος του 18ου αιώνα, υποστηρίζοντας ότι η αποποίηση της αριστοτελικής παράδοσης στους Νέους Χρόνους άγει, σε πρώτη φάση, στη διατύπωση των νεωτερικών ηθικών θεωριών και, σε δεύτερη, στο ναυάγιο της Νεωτερικότητας που διέγνωσε ο Nietzsche. Ο μεταδιαφωτιστικός φιλελεύθερος πολιτισμός ε...

Is it possible that I desire more intensely to act according to my second best judgment than I desire to act according to my leading one, at the very same instance? Is this (hypothetical) incoherence recognizable in our ordinary moral deliberations? If yes, it is worth adjusting our intuitions and philosophical insight so that such incoherence is seen to fall in some place it deserves between the moral and the rational...

Ο μεγάλος γάλλος φιλόσοφος Πωλ Ρικέρ χρωστά τη φήμη του όχι μόνο στην κριτική αναμέτρησή του με ρεύματα όπως η ψυχανάλυση, ο στρουκτουραλισμός και η κριτική κοινωνική θεωρία αλλά και στους λεπταίσθητους στοχασμούς του γύρω από σύνθετα και δυσεπίλυτα ζητήματα όπως η μεταφορά, το κείμενο, η αφήγηση και ο χρόνος, από τους οποίους απορρέει το αίτημα μιας φαινομενολογικής ερμηνευτικής του υποκειμένου που θα έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με την καρτεσιανή και καντιανή παράδοση του cogito. Το επίμαχο αίτημα υλοποιείται με υποδειγματική σαφήνεια στο βιβλίο του "Ο ίδιος ο εαυτός ως άλ...

Η πολεμική που εξαπέλυσε ο Πασκάλ εναντίον των Ιησουιτών στις "Επαρχιακές επιστολές" του παραμένει το παράδειγμα της αιώνιας αντίθεσης μεταξύ αδιάλλακτης ηθικής και ηθικής ελευθερίας, μεταξύ γιανσενισμού και καζουιστικής. Το βιβλίο θέλει να δείξει ότι η "χαλαρή ηθική" των καζουιστών, την οποία ο Πασκάλ καταδικάζει, χαρακτηρίζει στην πραγματικότητα μια στάση συνεπή με τη ζωή του πνεύματος (και του χριστιανικού Πνεύματος). Όσον αφορά την αδιάλλακτη ηθική του Πασκάλ, το βιβλίο περιγράφει τα αδιέξοδα μιας άκαμπτης ερμηνείας του χριστιανικού μηνύματος. Με αυτόν τον τρόπο, δίχως...

Πρόοδος είναι η αιτιοκρατικά προσδιορισμένη ευθύγραμμη, χωρίς παλινδρομήσεις, πορεία προς τα εμπρός. Αυτή είναι η έννοια της προόδου που αποτέλεσε την βάση του απελευθερωτικού προγράμματος του Διαφωτισμού. Η έννοια αυτή, παρά την κριτική που υπέστη, εξακολουθεί να είναι ιδέα συναρπαστική και σε πολλούς να φαντάζει ως αυτονόητη. Γι' αυτό και το πρόβλημα της προόδου ξανατίθεται. Ξανατίθεται σήμερα με νέα μορφή: Ποιά είναι η έκταση της ισχύος της και ποιά είναι τα όριά της; Έως που φθάνει η "αίσθηση" και που αρχίζει η "ψευδαίσθηση" της προόδου; Ο παρών τόμος προσπαθεί να πρ...

Η υπερηφάνεια ή αλαζονεία είναι το μοναδικό από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα που έχει μια ηθική πλευρά. Ασφαλώς και είναι καλό να αισθάνεσαι υπερηφάνεια για την πατρίδα σου, την κοινότητά σου, τον εαυτό σου. Όταν όμως φτάνει κανείς σε σημείο υπερβολής, όπως αποδεικνύει στην "Αλαζονεία" ο Μάικλ Έρικ Ντάισον, τότε αυτές οι αρετές γίνονται θανάσιμα αμαρτήματα. Ξεκινώντας από τον Αυγουστίνο και τον Ακινάτη και φτάνοντας στον ΜακΙντάιρ και τον Χάουεργουας, στον Νίμπουρ και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο Ντάισον προσφέρει μια πολύπλευρη θεώρηση του "ενάρετου κακού". Εμβαθύνει στις φι...

"Η απληστία, λέει η Phyllis Tickle, είναι ένα αμάρτημα που εύκολα αναγνωρίζουμε στους άλλους, αλλά σπάνια στον εαυτό μας -και εκεί εντοπίζεται η μεγάλη του δύναμη. Μια μελέτη προκλητική, με πρωτότυπα και ανατρεπτικά συμπεράσματα, που θα καθηλώσουν τον αναγνώστη". (John Wilson, διευθυντής του "Books & Culture") "Θα πρέπει κανείς να ευγνωμονεί την Phyllis Tickle γι' αυτή την απολαυστική και εμπεριστατωμένη μελέτη. Κατάφερε (όπως ο Μίδας) σχεδόν ένα θαύμα -να μετατρέψει το πιο θανάσιμο από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα σε κάτι λαμπερό, ελκυστικό και ηθικά αποδεκτό. Η Tickl...

Νεωτερικό και μετανεωτερικό, μοντέρνο και μεταμοντέρνο. Ποια είναι άραγε η κατάσταση στο φιλοσοφικό τοπίο σήμερα; Αποδομήθηκε οριστικά το υποκείμενο που αναδύθηκε κατά τους Νέους Χρόνους, στο πλαίσιο της εισόδου στη μαζικοδημοκρατία που συνδυάζει τα πάντα με τα πάντα, ή το μεταμοντέρνο είναι απλώς μια νέα μεγάλη αφήγηση που ματαίως αποπειράται να υπερβεί τον νεωτερικό Λόγο; Έκλεισε οριστικά ή όχι το κεφάλαιο του Διαφωτισμού; Μήπως απλώς ο "αδιαφώτιστος" Διαφωτισμός οφείλει να "διαφωτιστεί" για να λειτουργήσει ορθά, όπως διατείνεται ο Habermas; Εν μέσω αυτής της προβληματι...

Από τον Πλάτωνα στο Facebook, δοκίμια ηθικής φιλοσοφίας, κείμενα σύγχρονου προβληματισμού, αλλά με την κλασική παράδοση πάντοτε ζώσα και παρούσα, αφού το κλασικό είναι αιώνια σύγχρονο. Δοκίμια συνοπτικά σε ζητήματα επίκαιρα, από τη δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις διεθνείς παρεμβάσεις, την προστασία του περιβάλλοντος, τον ρόλο του κράτους και τη σύγχρονη επικοινωνία, μέχρι την υγεία αλλά και την ευθανασία, και τέλος τη μετά θάνατον ζωή, κείμενα προβληματισμού και συζήτησης. Σε εποχές κρίσης, οικονομικής, πολιτικής και κυρίως ήθους και αξιών, η αρχαία ελληνική φι...

Από τα μέσα του 17ου μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα διεξάγεται στη Βρετανία μια ηθικοφιλοσοφική συζήτηση κατά την οποία εμφανίζεται μια πρώιμη διατύπωση θεμάτων της νεωτερικής φιλοσοφίας και κατά συνέπεια των ιδεολογικών μορφωμάτων που προέκυψαν από αυτήν του φιλελευθερισμού και του νεοφιλελευθερισμού. Το περιβάλλον της συζήτησης αυτής διαμορφώνεται από: α) την εν γένει πορεία της πολιτικής και κοινωνικής σταθεροποίησης των πρώιμων αστικών σχέσεων, β) την παρακμή των εκκλησιαστικών και θρησκευτικών αυθεντιών και των ηθών της παραδοσιακής κοινότητας, και γ) την κυριαρχία ενός...

Σ' αυτό το βιβλίο βρίσκουμε επί τω έργω μια "υπόγεια" ύπαρξη, μια ύπαρξη που διατρυπά, σκάβει και συνταράζει τη γη. Τη βλέπουμε, -αν παραδεχτούμε ότι έχουμε μάτια για μια τέτοια δουλειά σε βάθος,- όπως προχωρεί αργά, επιφυλακτικά, με ήρεμη ακαμψία, δίχως να προδίνει πολύ τη δυσφορία που φέρει μαζί της κάθε μακρά στέρηση από αέρα και φως. Θα πίστευε κανείς σχεδόν πως αυτός ο υποχθόνιος είναι ευτυχισμένος με τη σκοτεινή δουλειά του. Δεν φαίνεται αλήθεια, ότι μια πίστη τον οδηγεί, ότι μια παρηγοριά τον ανταμείβει; Ότι θέλει ίσως να έχει δικό του ένα μακρύ σκοτάδι, πράγματα καθ...

Ο Hegel πραγματεύεται σε 360 παραγράφους: τη σχέση φυσικού και θετικού δικαίου, την αλληλοεξάρτηση δικαίου και περιβάλλοντος, τη διαφορά μεταξύ εξήγησης και δικαιολόγησης των νομικών θεσμών, την αυτονομία της βουλήσεως, τη συμβολική και τη χρηστική έποψη της ιδιοκτησίας, την ηθική από τη σκοπιά του άλλου ως ηθικότητα, τα στάδια της ηθικής συνειδητοποίησης, τα θεμέλια και τους μηχανισμούς της αστικής κοινωνίας, το σύστημα των αναγκών και τη διαχείριση των γνωμών μέσω της πολιτικής, την κοινωνική πρόνοια και τη διαφήμιση, τις συγκρούσεις των τάξεων και την τυποποίηση της εργα...

"Βεβηλώνω σημαίνει αποδίδω εκ νέου στην κοινοχρηστία ό,τι είχε διαχωριστεί στη σφαίρα του ιερού". Αυτός ο ορισμός συνιστά τον μίτο της Αριάδνης που προσανατολίζει τον αναγνώστη στο ταξίδι του μέσα από τις εννέα σύντομες πρόζες, που κινούνται με επιτυχία μεταξύ φιλοσοφικής γραφής και λογοτεχνίας, στις οποίες ο Αγκάμπεν σταχυολόγησε τα πλέον επείγοντα και επίκαιρα σημεία της σκέψης του. Από τη θεωρία του υποκειμένου, επαναδιατυπωμένη ως μύχια σχέση μεταξύ Genius και Εγώ, έως το πρόβλημα του μεσσιανικού χρόνου, όπως προβάλλει σε συγκεκριμένες μορφές και εμπειρίες. Από την παρω...

"Η πρώτη προϋπόθεση ενός ευτυχισμένου γάμου είναι η ύπαρξη μιας βαθιάς αγάπης ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα. που να αγκαλιάζει ολόκληρη την προσωπικότητά τους και να οδηγεί σε μια συγχώνευση πλούσια σε γόνιμα αποτελέσματα. Η δεύτερη είναι να παρέχεται στο παιδί επαρκής φροντίδα για την πλήρη σωματική και ψυχική του ανάπτυξη..." Ο Ράσσελ καταπολέμησε τις προκαταλήψεις γύρω από την πιο θεμελιακή ανθρώπινη λειτουργία. Χτύπησε με πάθος τις δεισιδαιμονίες και αγωνίστηκε για να υψώσει στο βάθρο που του πρέπει τον Έρωτα. την πιο πλούσια πηγή για κάθε δημιουργικό ξεπέταγμα το...

Έργο κεφαλαιώδους σημασίας, η "Γενεαλογία της ηθικής" (1887) γράφτηκε δύο χρόνια μετά το Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα και απέβλεπε να ρίξει περισσότερο φως στις ιδέες που εκφράζονταν στο δημοσιευμένο πριν ένα χρόνο Πέρα από το καλό και το κακό. Στο "Ecce Homo" ο ίδιος ο Νίτσε συνοψίζει με εξαίρετο τρόπο το περιεχόμενό του: "Οι τρεις πραγματείες που αποτελούν τη "Γενεαλογία της ηθικής" είναι ίσως το πιο αλλόκοτο πράγμα που γράφτηκε μέχρι σήμερα... Η αλήθεια της πρώτης πραγματείας είναι η ψυχολογία του χριστιανισμού: η γέννηση του χριστιανισμού από το πνεύμα της μνησικακίας, όχ...

Η "Γενεαλογία της ηθικής" δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1887, ένα χρόνο μετά το "Πέρα από το καλό και το κακό" και τρία μετά το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα". Είναι το πιο συστηματικό και συγκροτημένο έργο του Νίτσε, στο οποίο προσπαθεί να δείξει, όπως λέει ο Μ. Sautet, ότι οι ηθικές και φιλοσοφικές αξίες της Δύσης, όχι μόνο συνέβαλαν στην εξασθένηση του ανθρώπου, αλλά και έφθειραν τα θεμέλια της γνώσης και των επιστημών. Με το έργο αυτό ο Νίτσε εγκαινιάζει την προσπάθειά του για μια επαναξιολόγηση όλων των αξιών, προσπάθεια που θα σταματήσει όμως με βίαιο τρόπο η τρέλα (188...