Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα είκοσι τέσσερα Επιλεγόμενα προϋποθέτουν τα λεγόμενα στις είκοσι τέσσερις ραψωδίες της πρωτότυπης και μεταφρασμένης Οδύσσειας. Από την άποψη αυτή ο ρόλος τους θεωρείται επικουρικός. Συνταγμένα ωστόσο τώρα σε έναν ανεξάρτητο τόμο διεκδικούν, μετά την προηγούμενή τους εξάρτηση, την επόμενη αυτονομία τους. Ελπίζω ότι η παρούσα σύνταξή τους θα προσφέρει στον αναγνώστη τη διπλή αυτή ανακουφιστική αίσθηση, η οποία παίζει ανάμεσα στο πριν και στο μετά, εξασφαλίζοντας, προσωρινά έστω την άρση της αρχικής τους διαδοχής, με την οποία επιβάλλεται στην καθημερινή μας ζωή ο καταπιεστι...

"Τροία και Όμηρος" - δύο ονόματα άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους και δύο από τα μεγαλύτερα αινίγματα της ιστορίας. Έγινε πράγματι ο Τρωικός πόλεμος έτσι όπως τον αφηγείται ο Όμηρος στην Ιλιάδα; Υπήρξε η πόλη της Τροίας και που βρίσκεται; Ο ομηριστής Joachim Latacz παρουσιάζει αποδείξεις και τεκμήρια που καθιστούν βέβαιη την άποψη ότι η Τροία του Ομήρου δεν είναι πλάσμα της ποιητικής φαντασίας.

Στον τόμο αυτόν έχουν συγκεντρωθεί όσες ομηρικές μελέτες έγραψα ύστερα από την έκδοση των Ομηρικών Ερευνών στα 1944. [...] Πάνω από σαράντα χρόνια πάλεψα να ξεδιαλύνω τα προβλήματα που υψώνει το έργο του Ομήρου, του παππού των Ελλήνων όπως τον έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Πολλές φορές αποφάσισα να τον παραμερίσω, για να αφοσιωθώ σε άλλα πεδία της φιλολογικής έρευνας. Εκείνος όμως δεν με άφηνε, μόνο κάθε τόσο με καλούσε κοντά του. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Τι παθαίνει κανείς με τον Όμηρο από την πρώτη ώρα που θα τον συναρπάσει η γοητεία του, το είχαμε και άλλοτε επισημάνει: Ο ποιητής μας παραστέκει μόλις αρχίζουμε να μεγαλώνουμε, μας συντροφεύει σε όλη μας τη ζωή ως τα βαθιά γεράματα, χωρίς να τον χορταίνουμε, και όταν νομίζουμε πως τελειώσαμε μαζί του, διψούμε να τον πάρουμε από την αρχή στα χέρια. Θα λέγαμε πως το τέλος της μελέτης του Ομήρου ταυτίζεται με το τέλος της ζωής μας. [...] Πόσο αληθινός είναι ένας τέτοιος λόγος το δείχνει ο τόμος αυτός, ο τέταρτος στην επίπονη πορεία ενός φιλολόγου να πλησιάσει τον Όμηρο. (...

Ο Οδυσσέας, η Ναυσικά, ο Ερμής, ο Απόλλων, η Αθηνά, ονόματα οικεία, γραμμένα στα υλικά της ψυχής μας σαν τα πρόσωπα ενός κόσμου που ακόμη κι αν δεν υπάρχει πια μένει ζωντανός μέσα μας. Αυτήν, την εσωτερική μας σχέση με το σύμπαν του Οδυσσέα και της Οδύσσειας, περιγράφει ο Πιέτρο Τσιτάτι ακολουθώντας τα νήματα που συνδέουν τη φαντασία του Ομήρου με τη δική μας και δίνουν στο μεγαλύτερο ποιητή όλων των εποχών τη θέση του ιδρυτή όλης της δυτικής λογοτεχνίας. Στην "Πολύχρωμη σκέψη", στον "Ποικιλότροπο νου" του Οδυσσέα κρύβεται ο πλούτος του δικού μας κόσμου....

Γιατί, ενώ δεκάδες αρχαία αγγεία απεικονίζουν τα άλλα επεισόδια των περιπλανήσεων του Οδυσσέα, ούτε ένα δεν έχει βρεθεί που να απεικονίζει τον Οδυσσέα με την Καλυψώ, την πανέμορφη νύμφη που τον είχε κρατήσει στο νησί της για επτά από τα δέκα χρόνια των περιπλανήσεών του; Γιατί, ενώ για τον Ησίοδο και τους μεταγενέστερους συγγραφείς της αρχαιότητας, η Καλυψώ ήταν μία από τις μυριάδες θυγατέρες του Ωκεανού και της Τηθύος, ο Όμηρος, και μόνον αυτός, την εμφανίζει ως "την θυγατέρα του Άτλαντα", που οι Ολύμπιοι θεοί τον είχαν καταδικάσει να βαστά τον ουρανό στους ώμους του; Είνα...

Γεννημένη στην Λέσβο, στις αρχές του έβδομου αιώνα π.Χ., η Σαπφώ έγραψε εννέα βιβλία με ποιήματα από τα οποία διασώθηκαν μόνο αποσπάσματα. Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, μια γυναίκα, και μάλιστα ποιήτρια, φωνάζει: "Κάντε έρωτα, όχι πόλεμο", και θίγει το ζήτημα της γυναικείας ομοφυλοφιλίας. Με υπομονή, πολυμάθεια και όσφρηση μεγάλου ιστορικού, ο Μπέρναρντ Λέντβιντζ αναπαριστά την ζωή της, ζωντανεύοντας την κοινωνία της αρχαίας Λέσβου, που έδινε στις γυναίκες αρκετή ελευθερία, ώστε να δημιουργούν σχεδόν ανενόχλητα ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Το βιβλίο, συμπληρώνεται με π...

Η μετάφραση των κατά τεκμήριο γνήσιων "Ειδυλλίων" του Θεοκρίτου σε πεζό νεοελληνικό λόγο με εισαγωγή και ερμηνευτικό υπομνηματισμό φιλοδοξεί να καλύψει ένα υπαρκτό κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας. Ελπίζει παράλληλα να συμβάλει στη στενότερη και ουσιαστικότερη γνωριμία φιλολόγων, σπουδαστών της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και καλλιεργημένων αναγνωστών με την ποίηση του Θεοκρίτου και, μέσω αυτής, με την ελληνιστική ποίηση και το ιδιότυπο πνεύμα της. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η "Ιλιάδα" και η "Οδύσσεια", έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφή...

Η "Οδύσσεια" του Ομήρου, το αρχετυπικό αυτό κείμενο που αποτελεί μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης από όπου σκύβει και πίνει ολόκληρη η Ανθρωπότητα, έχει πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Και κρύβει πολλά μυστικά... Μετά από μελέτη επτά ετών, μοναδική στα παγκόσμια δεδομένα, η Ιουλία Πιτσούλη μας παρουσιάζει μια εντελώς νέα ερμηνεία της "Οδύσσειας", αποκωδικοποιώντας την ετυμολογία των ονομάτων, τη σημειολογία των τόπων και των περιστατικών και ακολουθώντας τον προπάτορα Οδυσσέα και τον Όμηρο στον μυστικό δρόμο για την αφύπνιση του νου και την απόδρασή του από τις απατηλές ψευδαισθή...

Το Συμπόσιο Ποίησης προσπαθεί, παρόλη τη μακρόχρονη πορεία του, να ανανεώνεται κάθε χρόνο στη θεματική και στα πρόσωπα των εισηγητών. Πιστεύουμε ότι οι εισηγήσεις που περιλαμβάνονται σ' αυτό τον τόμο δικαιολογούν, με την ποιότητα και την ποικιλία τους, τη συνέχισή του μετά από τόσα χρόνια και ότι θα συμβάλουν, όπως και άλλοι τόμοι Πρακτικών του Συμποσίου στο παρελθόν, στη βιβλιογραφία ενός τόσο σημαντικού θέματος όπως είναι η ποίηση των Ύμνων. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Στα ομηρικά έπη επιχειρείται η παρουσίαση μυθολογικών επεισοδίων· το περιεχόμενο των τραγωδιών από την άλλη αφορμάται συνήθως από τη σφαίρα του μύθου αντανακλώντας όμως σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες της σύγχρονης του δραματουργού εποχής. Τι συμβαίνει στη λυρική ποίηση; Το ερώτημα διερευνάται στο πλαίσιο μιας ωδής το αρχαϊκού λυρικού ποιητή Ιβύκου, η οποία θεωρείται ότι απευθύνεται στον γνωστό από τον Ηρόδοτο τύραννο της Σάμου Πολυκράτη (S151). Σύμφωνα με μια παράδοση που κινείται στη σφαίρα του θρύλου ληστές φονεύουν τον Ίβυκο σε κάποιο νησί· ως άλλος βίαιος ληστής ο χρόνος...

Το βιβλίο παρακολουθεί το προσωπικό δράμα του Αχιλλέα, όπως εξελίσσεται σε κάποιες ραψωδίες της Ιδιάδας, αδιάσπαστα δεμένο με τα πάθη της κοινότητας των Τρώων, των Ελλήνων, και του κόσμου γενικότερα. Ένα κοίταγμα του καθαρού ποιητικού "λόγου" του Ομήρου μέσα στο φως του ιερού, το οποίο διαπότιζε ολόκληρη τη ζωή τού ομηρικού ανθρώπου, του αδιαλλείπτως πορευομένου, ικετεύοντος και προσδοκούντος.

The papers collected in this volume were originally presented at an international conference sponsored by the Department of Philology of the University of Crete. They discuss issues in Pagan and Christian Imperial epic: Valerius Flaccus, Statius’ Thebaid and Achilleid, Triphiodorus, Nonnus, Dracontius, and the Orphic Argonautica. They cover a variety of topics: the role of Juno as surrogate poet in Valerius’ Argonautica (Meredith Monaghan), the unendurable excess of knowledge in the Thebaid (Ellen O’Gorman), the construction of masculinity in the Achilleid vis-a-vis Quintil...

Η λυρική ποίηση εμφανίζεται παράλληλα με την επική ποιητική παραγωγή. Αρχικά, συνοδεύει εκδηλώσεις της καθημερινής ζωής, όπως είναι η εργασία, οι γαμήλιες τελετές ή οι λατρευτικές συνάξεις. Η παράλληλη αυτή ύπαρξη των δύο γενών, του έπους και της λυρικής ποίησης, μαρτυρείται και από το έπος, που μας παρέχει αρκετά δείγματα λυρικής ποίησης, όπως είναι ο παιάνας που ψάλλεται προς τιμή του Απόλλωνα, το τραγούδι με το οποίο τιμούν την αδελφή του Απόλλωνα οι κοπέλες, ένας υμέναιος και οι θρήνοι για τον Πάτροκλο και τον Έκτορα. Τα δύο γένη συνυπάρχουν, αλλά προηγείται η τελειοποί...

Οι "Μορφές χρονικότητας στον Όμηρο", όπως προβάλλουν μέσα από τις σελίδες αυτού του τόμου, είναι μια πρόταση ανάδυσης συγκεκριμένων υποστάσεων χρόνου στην αρχαϊκή εποχή. Τότε που το μυθολογικό και το λογικό, η σκηνοθεσία της αφήγησης και η ακρόαση ποιητικών δρώμενων συνδιαλέγονταν. Έτσι, η Αυγή από μυθική θεότητα μεταμορφώνεται σε συνθήκη για ζωή και δράση. Η ημέρα προβάλλει ως στοιχείο τροφοδότησης της συλλογικής μνήμης, καθώς κωδικοποιεί την ατομική εμπειρική συμμετοχή. Και με αυτό το αισθητικά αποδιδόμενο χρονικό τοπίο συναινούν οι επικοί ήρωες. O Αχιλλέας και ο Οδυσσ...

O 7ος αιώνας π.X. είναι ο αιώνας που ο λυρισμός παίρνει από τα άλλα είδη την πρωτοβουλία να εκπροσωπήσει εξ υπαρχής αυτός την ποίηση, χιλιετηρίδες χιλιετηρίδων ύστερα από την προκοινοτική κραυγή του δέους του πρωτόγονου, προς την οποία με άλλα δεδομένα μοιάζει να ανταποκρίνεται η ρήση του πολιτισμένου ατόμου του καιρού μας πως κι η ποίηση δεν είναι κατά βάση παρά η ανάπτυξη ενός επιφωνήματος. Ο λυρισμός, ως γλώσσα του αισθήματος, γίνεται στους ΜΕΛΙΚΟΥΣ, πρώτη φορά, η δεσπόζουσα της ποίησης και μέσα από την ποίηση η δεσπόζουσα της πρόσληψης του κόσμου. Ένας λυρισμός που πέφ...

Τα έπη που αποδόθηκαν στον Όμηρο είναι το πρώτο συνειδητό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ήταν περίπου μοιραίο εκείνες οι δύο αλληλοσυμπληρούμενες ιστορίες (ένας μεγάλος πόλεμος που γεννάει οργή και μια μεγάλη επιστροφή που κυβερνιέται από τον νόστο) να καθορίσουν την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης. Κάθε κλασικό πνευματικό δημιούργημα (ας πούμε: η τραγωδία ή η ηθική φιλοσοφία) προσδιορίστηκε από τους όρους και την προθετικότητα με την οποία προσέλαβε το ήδη μυθικό ομηρικό corpus. Tέσσερις αιώνες μετά τον Όμηρο, οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου γέννησαν έναν καινούριο κόσμο –...

Όλος ο σημερινός πλανητικός πολιτισμός βρίσκεται εδώ, την ώρα της υπέρτατης δόξας, της νίκης στους Ολυμπιακούς αγώνες, όπου ο άνθρωπος δοκιμάζεται με επιτυχία και αυτοεπιβεβαιώνεται απέναντι στους άλλους και στον εαυτό του, αλλά πάντα υπό τη σκέπη της δικαιοσύνης και των νόμων της πόλεως. Υμνώντας τις νίκες των Ολυμπιονικών ο Πίνδαρος πηγαίνει αναγκαστικά στην ουσία των αξιών του ελληνικού πολιτισμού, που οδηγούν σε αυτά και άλλα επιτεύγματα και που συμπυκνώνονται στην προσπάθεια για αυτοδημιουργία και αυτοπροσδιορισμό του ανθρώπου. Εδώ, για πρώτη φορά, ο άνθρωπος αναλαμβάν...