Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δοκιμιακή ποιητική σύνθεση επ' αφορμή των στίχων της Ιλιάδος, όπου αναφέρεται η λογοτυπική φράση: "φάος ηελίοιο" (= "ήλιου φως").

Η αμφισημία του τίτλου -"Φαντασιώσεις του θηλυκού"- που γεννιέται από τη συντακτική ταλάντωση του ουσιαστικού σε πτώση γενική και την αναποφασιστικότητά του να επιλέξει τη θέση του γραμματικού υποκειμένου ή αντικειμένου -είναι εσκεμμένη. Ακόμα και όταν φαίνεται πως έφτασε η στιγμή, το να παύσει κανείς (καμιά) να προσδιορίζεται με τις εικόνες και τους ρόλους που παράγονται από το ανδρικό φαντασιακό για τρεις χιλιάδες χρόνια, το να τολμήσει έναν αυτοπροσδιορισμό μέσα από τη γυναικεία φαντασία, μοιάζει μια ριψοκίνδυνη απόπειρα. Η Σαπφώ είναι πάντα εκεί, φυσικά, και μας νεύει μ...

Ο τόμος που κρατάτε στα χέρια σας είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας δυο ανθρώπων με κοινό αρχαιογνωστικό ζήλο, αλλά με διαφοροποιημένη εξειδίκευση· ενός φυσικομαθηματικού, που οι μεταπτυχιακές σπουδές του και το ερευνητικό ενδιαφέρον του τον έχουν δεσμεύσει δια βίου με την Αστρονομία, και ενός φιλολόγου, που για περισσότερο από μισό αιώνα πασχίζει, παράλληλα με άλλους ομοτέχνους του, να κάνει προσιτά σε ευρύ κοινό τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. [...] Επέλεξαν και προσφέρουν έναν ιδιότυπο συγγραφέα, ένα λόγιο και ποιητή που είχε ασχοληθεί ερασιτεχνικά με τη...

Ο όρος "Ύβρις" συναντάται στις αρχές της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ήδη στα Ομηρικά Έπη, σημαίνοντας την αυθάδη βία, την ασέλγεια, την ασελγή πράξη, την υβριστική ενέργεια, την κακή μεταχείριση, τη σωματική κάκωση, την κατά κράτος εφόρμηση εναντίον κάποιου, τη διαφθορά παρθένου. Αναλόγως ο άνθρωπος που ενεργεί με αυτόν τον τρόπο είναι υβριστής, αυθάδης, ασελγής, κ.λπ. Στη σκέψη της κλασικής εποχής, τόσο την ηθική όσο και τη θρησκευτική, η αλαζονεία και ο εγωισμός που υποδηλώνεται με τον όρο αυτόν, εκφράζει την περιφρόνηση, την ασέβεια των ορίων που διέπουν ή που πρέπει...

Ο απαράμιλλος στους αιώνες ποιητικός λόγος του Ομήρου στα έπη του αποτελεί την πρώτη κορυφαία αλλά και γενεσιουργό μορφή της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Στο έργο του Ομήρου όλοι οι Ομηριστές βλέπουν μια διαχρονική ακένωτη πηγή εμπνεύσεων και ιδεών που πέραν της Ελλάδας επηρέασε και την πνευματική ανάπτυξη ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού. Σε αυτό το πλαίσιο σκοπός του ανά χείρας βιβλίου είναι να υπενθυμίσει μερικά από τα ρητά και τις φράσεις των ομηρικών επών που και σήμερα χρησιμοποιούμε, όχι απλώς παραθέτοντάς τα. Στην μικρή αυτή εργασία συλλέγονται με επαγωγικό τρόπο...

"Ιλιάδα" και "Οδύσσεια": δύο μεγάλες αφηγήσεις που αναγγέλουν πανηγυρικά τον δομημένο πολιτισμό ως στοίχημα ατομικότητας, δύο ποιήματα γεμάτα με ομφάλιους λώρους που επινοούν τον τραγικό κόσμο -και, πίσω από αυτά, ένας ποιητής-αίνιγμα, κάποιος τάχα τυφλός που ανέλαβε να συνενώσει τις παλαιές αφηγήσεις. Για είκοσι πέντε αιώνες, το ομηρικό corpus είναι (και θα παραμείνει) το διαρκώς προσδοκώμενο κέντρο της φιλολογίας. Το παρόν βιβλίο είναι μία ακόμη προσπάθεια να προσδιοριστούν (ή να επαναπροσδιοριστούν) οι όροι και τα όρια της ερμηνείας των δύο επών που, έτσι κι αλλιώς, αντ...

Όλος ο σημερινός πλανητικός πολιτισμός βρίσκεται εδώ, την ώρα της υπέρτατης δόξας, της νίκης στους Ολυμπιακούς αγώνες, όπου ο άνθρωπος δοκιμάζεται με επιτυχία και αυτοεπιβεβαιώνεται απέναντι στους άλλους και στον εαυτό του, αλλά πάντα υπό τη σκέπη της δικαιοσύνης και των νόμων της πόλεως. Υμνώντας τις νίκες των Ολυμπιονικών ο Πίνδαρος πηγαίνει αναγκαστικά στην ουσία των αξιών του ελληνικού πολιτισμού, που οδηγούν σε αυτά και άλλα επιτεύγματα και που συμπυκνώνονται στην προσπάθεια για αυτοδημιουργία και αυτοπροσδιορισμό του ανθρώπου. Εδώ, για πρώτη φορά, ο άνθρωπος αναλαμβάν...

Η Αλεξάνδρα Ζερβού επιχειρεί μιαν ανάγνωση της Ιλιάδας και της Οδύσσειας που φέρνει αναγκαστικά τη σφραγίδα του καιρού και της γενιάς της. Περπατώντας στο δρόμο της Νεοανάλυσης που χάραξε ο Ι. Θ. Κακριδής και λαμπρά συνέχισε ο W. Kullmann, προσπαθεί ωστόσο να αξιοποιήσει στοιχεία από τις θεωρίες πρόσληψης, τη σημειολογία του θεάτρου και τη θεωρία του μυθιστορήματος, μαζί με τη βαριά αρματωσιά που προσφέρει στον καθένα σημεριό μελετητή η απέραντη βιβλιογραφία της ομηρικής έρευνας. Το βιβλίο της, καρπός πολύχρονης δουλειάς γραμμένο με τόλμη κι ευχαρίστηση, απευθύνεται στον ε...

Τι παθαίνει κανείς με τον Όμηρο από την πρώτη ώρα που θα τον συναρπάσει η γοητεία του, το είχαμε και άλλοτε επισημάνει: Ο ποιητής μας παραστέκει μόλις αρχίζουμε να μεγαλώνουμε, μας συντροφεύει σε όλη μας τη ζωή ως τα βαθιά γεράματα, χωρίς να τον χορταίνουμε, και όταν νομίζουμε πως τελειώσαμε μαζί του, διψούμε να τον πάρουμε από την αρχή στα χέρια. Θα λέγαμε πως το τέλος της μελέτης του Ομήρου ταυτίζεται με το τέλος της ζωής μας. [...] Πόσο αληθινός είναι ένας τέτοιος λόγος το δείχνει ο τόμος αυτός, ο τέταρτος στην επίπονη πορεία ενός φιλολόγου να πλησιάσει τον Όμηρο. (...

Το βιβλίο πραγματεύεται με πληρότητα και εγκυρότητα το θέμα των αοιδών και των ραψωδών, και τη σημασία που έχει το έπος όχι ως κείμενο αλλά ως εκτέλεση και παράσταση. Ο συγγραφέας μετά την εξαντλητική συλλογή όλων των πηγών, γραμματειακών, επιγραφικών και εικονογραφικών, και την προσεκτική ανάλυση των μαρτυριών, αναδεικνύει για πρώτη φορά, παρά τις εγγενείς δυσκολίες του εγχειρήματος, πόσο δημοφιλής ήταν η επική ποίηση ως παράσταση από τους αρχαϊκούς ήδη χρόνους. Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται η αλληλεπίδραση ανάμεσα στον αοιδό και το ακροατήριό του τόσο ως προς την επιλογή...

Εδώ και ογδόντα χρόνια τουλάχιστον, οι ευφυέστεροι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αγανακτισμένοι από τον σχολαστικό τρόπο διδαχής των αρχαίων ελληνικών και ειδικά των επών του Ομήρου, πήραν την εκδίκησή τους ξαναγράφοντας την Ιλιάδα και την Οδύσσεια με τους δικούς τους χυδαίους δεκαπεντασύλλαβους στίχους. Βέβαια οι στιχουργικές αυτές προσπάθειες ήσαν πάντοτε αποσπασματικές. Aπέβλεπαν στην πλάκα της στιγμής και ποτέ στην σύνθεση ενός πλήρους σατιρικού έπους. Αυτό έγινε αργότερα, όταν διάφοροι φερέλπιδες στιχουργοί, με βάση τα μαθητικά τετράδια, αποπειράθηκαν να σ...

Είναι γνωστή η Οδύσσεια στους πάντας και στοις πάσι που αφηγείται τις σκηνές γοργά σε κάθε φάση τις τρομερές, αβάσταχτες, φρικτές περιπλανήσεις που άσχημη μοίρα Οδυσσεύ σ' έβαλε να τρυγήσεις. [...]

Ο όρος "στρατηγικές" αναφέρεται εξίσου στις επιλογές δράσης των επικών προσώπων, πρωτίστως του Οδυσσέα και του άξιου γιου του, και στις αφηγηματικές επιλογές του ποιητή της Οδύσσειας, που μέσα από αυτές παρουσιάζει τα δύο βασικά επικά πρόσωπα. Στον κόσμο της Οδύσσειας όλα τα επικά πρόσωπα δοκιμάζονται ως προς τη νοητική και ηθική τους συγκρότηση και διακρίνονται σε δύο ομάδες, από τις οποίες η μία αξιολογείται και καταξιώνεται χάρη στη θετική χρήση, ενώ η δεύτερη καταστρέφεται εξαιτίας της αρνητικής χρήσης του νοητικού και ηθικού. Σε αυτό τον κόσμο ο Οδυσσέας κατοχυρώνεται...