Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Now is the winter of our discontent / Made glorious summer by this sun of York. Κείμενα γύρω από τη γλώσσα της πολιτικής και των πολιτικών, του έρωτα και της επικοινωνίας, της έκφρασης και της μυθοπλασίας. Από τον σαιξπηρικό Ριχάρδο τον Γ', τους Επαναστάτες Saint-Just (Louis Antoine Leon de) και Ροβεσπιέρο στο "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" του Μαρξ, τους φουτουριστές του Μαρινέτι και τους φασίστες του Μουσολίνι, και από το Mein Kampf του Χίτλερ στους σημερινούς πολιτικούς του υπεραπλουστευτικού λόγου, τον λαϊκισμό και την "ξύλινη γλώσσα" της Αριστεράς, την επανάκαμψη του φοβικο...

Από τον "μικρόκοσμο" του κοινωνικού "υποκειμένου" στον "μακρόκοσμο" των συνελκόμενων οικονομικού, κοινωνικού, πολιτικού και πολιτιστικού πεδίου: Παγκόσμιο Κοινωνικό Εγερτήριο. Σε ποια επιμέρους "στάδια" εκτυλίσσεται, "μπροστά-πίσω" και πάντως "ομοιομερώς", η δραστηριότητα ενός "Παγκοσμίου Κοινωνικού Εγερτηρίου"; Με την εξής ενδεικτική ερωτηματοθεσία που έχει προκύψει από το παρόν βιβλίο και που απευθύνεται συνεχώς σε "ρομπότ" για να την ακούσουν και οι "δημιουργοί" τους: α. Οίκος, β. Δήμος, γ. "Δουλειά", δ. "Διαρκές Σπουδαστήριο", ε. "Δημόσιος λόγος", στ. Ανανέωση ή ρήξη τ...

Με το παρόν έργο επιχειρείται η ερμηνεία και η κριτική ανασυγκρότηση της έννοιας του πολιτικού στη φιλοσοφία της Χάνα Άρεντ και του Κορνηλίου Καστοριάδη. Ο συγγραφέας μελετά το ανάπτυγμα της σκέψης των δύο αυτών στοχαστών θέτοντας ως σημείο εκκίνησης τα οντολογικά και ανθρωπολογικά θεμέλια του έργου τους τα οποία και προσδιορίζουν σε σημαντικό βαθμό την πολιτική τους θεώρηση. Υπό το πρίσμα αυτό αποτιμάται η συμβολή τους όχι μόνο στην ανάλυση του πολιτικού φαινομένου αλλά και στον μετασχηματισμό της πολιτικής πραγματικότητας με πρόσημο την ελευθερία.

... και τολμούμε να πούμε ότι σχεδόν ποτέ δεν διαβάσαμε κάποιον χειρότερο αιρετικό από τον Μαρσίλιο... Πάπας Κλήμης ΣΤ΄ Το ερευνητικό ενδιαφέρον του ανά χείρας έργου εστιάζεται στον ριζοσπαστικό χαρακτήρα της πολιτικής σύλληψης του Μαρσίλιου της Πάδουας και στην ανάδειξη εκείνων των χαρακτηριστικών της σκέψης του τα οποία προκάλεσαν ρήξεις ευρείας έκτασης με τη μεσαιωνική παράδοση. Η έρευνα αποδίδει ιδιαίτερο βάρος στην ανάδειξη του γεγονότος ότι από τις έννοιες που διαχειρίσθηκε ο Μαρσίλιος, άλλες τις χρησιμοποίησε με σημασία διαφορετική από τις έως τότε συμβατικές...

Η φασιστική πολιτική δεν είναι υπόθεση μόνο των φασιστικών κρατών. Ο καθηγητής φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Γέιλ Jason Stanley εντοπίζει τις βασικές στρατηγικές της φασιστικής πολιτικής και καταγράφει την τρομακτική τους διάδοση και τη μακρά τους ιστορία στις ΗΠΑ και στον κόσμο - καταλήγοντας ότι ο φασισμός παραμένει ζωντανός. Αντλώντας στοιχεία από την ιστορία, τη φιλοσοφία, την κριτική φυλετική θεωρία, και παραδείγματα από όλο τον κόσμο (από την Αμερική του 19ου έως τη Γερμανία του 20ού και την Ινδία του 21ου αιώνα) ο Stanley αναλύει τους βασικούς πυλώνες της φασιστική...

Το "Πρόσωπο και το ιερό" είναι πολεμικό κείμενο. Στρέφεται με ένταση εναντίον της ιδέας του προσώπου και κυρίως εναντίον της σύνδεσης του ανθρώπινου προσώπου με το ιερό. Υπάρχει πράγματι κάτι ιερό στον άνθρωπο, δέχεται και η Βέιλ, αλλά αυτό δεν είναι το πρόσωπο, ιερό στον άνθρωπο είναι το απρόσωπο, και μόνο αυτό. Μέσα σε κάθε άνθρωπο ζει ανεπίγνωστα, στο βάθος της καρδιάς του, η προσδοκία του καλού. Η ιερότητα του ανθρώπου είναι ακριβώς η επιθυμία να μην του κάνουν κακό, το παράπονο όταν του κάνουν κακό, και η προσδοκία να του κάνουν καλό. Στη μακρά ιστορία του κακού, οι αν...

Οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως δίκαιοι όταν σχηματίζουν αυθόρμητες ομάδες - για να παίξουν, να εξερευνήσουν, να συζητήσουν, ακόμα και για να κλέψουν. Πόσο όμορφη είναι η δικαιοσύνη που αναδύεται αυθόρμητα σε μια βάρκα γεμάτη από ναυαγούς! Υπάρχει δικαιοσύνη στις φυλακές και σε κάθε κοινότητα σκλάβων. Ο άνθρωπος εν κοινωνία είναι φύσει δίκαιος, γιατί η κοινωνία, αν είναι πραγματική, είναι ένας δεσμός αμοιβαίας μέριμνας. Αυτός που δεν έχει πια αίσθηση δικαιοσύνης είναι ο άνθρωπος που έχει αναχθεί σε μονάδα, σε ψηφίο. Είναι ανώνυμος, ανεξάρτητος, αδιάφορος. Δεν νιώθει καν το αίσθ...

Το πολιτικό περιοδικό Βαβυλωνία ανακήρυξε το 2017 "Έτος Καστοριάδη", με μια σειρά εκδηλώσεων για τα 20 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου φιλοσόφου. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 7 από τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν σε αυτές τις εκδηλώσεις. Στο επίμετρο δημοσιεύεται η συνέντευξη του Καστοριάδη στην εφημερίδα Εκτός Νόμου το 1990. Συγγράφουν: Γρηγόρης Τσιλιμαντός, Νίκος Ιωάννου, Γιάννης Κτενάς, Αλέξανδρος Σχισμένος, Yavor Tarinski, Γιώργος Ν. Οικονόμου, Κορνήλιος Καστοριάδης. Ο Καστοριάδης διαμόρφωσε μια καινούργια, ανοιχτή πρόταση για τον ριζικό μετασχηματισμό της...

Η σημερινή κρίση στην Ευρώπη και στην Ελλάδα έχει ένα οικονομικό, πολιτιστικό και πολιτισμικό πρόσωπο: είναι η κρίση εμπιστοσύνης στις νεωτερικές, ουμανιστικές και φιλελεύθερες αξίες καθώς και η μηδενιστική αμφισβήτηση των ατομικών και των συλλογικών ταυτοτήτων. Η έννοια της Δημοκρατίας διακυβεύεται από τον εθνολαϊκισμό της φασιστοειδούς δεξιάς, καθώς και από τον αριστερίστικο εθνολαϊκισμό και από την αναρχική αριστερά. Επικρατεί σιγά σιγά μία μοιρολατρική και μηδενιστική στάση απέναντι στα προτάγματα της Δημοκρατίας, χάνεται η πίστη στους δημοκρατικούς θεσμούς: άτομα, ομ...

Ο "Πολιτικός" του Πλάτωνα είναι μεθοδολογικός διάλογος. Με έναυσμα την προσπάθεια να οριστεί ο πολιτικός και η πολιτική, να προσδιοριστεί η σχέση της με τον νόμο αλλά και να διακριθούν τα πολιτεύματα, ο Πλάτων μάς δείχνει έναν τρόπο για να σκεφτόμαστε. Στον "Πολιτικό" απαντά για πρώτη φορά ο όρος πολιτική επιστήμη: η πολιτική, λογιζόμενη ως γνώση (επιστήμη), είναι τρόπος για να σκεφτόμαστε και να πράττουμε αυτόνομα. Μόνον η δική μας ελεύθερη, αυτοπροσδιοριζόμενη σκέψη και κριτική μάς παρέχει τη δυνατότητα να ελέγχουμε τη συνάφεια των πεποιθήσεών μας με τον κόσμο και να διεκ...

Με την "Πολιτική από στόμα σε στόμα" ο Στέλιος Ράμφος αποτυπώνει με τρόπο σύντομο έως αποφθεγματικό τις προσωπικές αντιδράσεις του στην σειρά των γεγονότων που καλύπτουν την περίοδο 2014 - 2016. Τον ενδιαφέρει να αναδείξει την βαθύτερη ουσία και ροπή αυτού που ονομάσαμε "πρώτη φορά Αριστερά" και αναζητεί τις πνευματικές προϋποθέσεις μιας πολιτικής η οποία δεν θα αφήνει τους ανθρώπους υπαρξιακά ακάλυπτους και θα τους ωθεί να μετέχουν υπεύθυνα. - Να αφήσουμε την σφαίρα της κοινής γνώμης, εάν μας ενδιαφέρει η αλήθεια. - Δεν γίνεται να θρηνείς ούτε να χαίρεσαι προτού να κατ...

Κατ’ εξοχήν αντικείμενο της πολιτικής θεωρίας είναι η κριτική εξέταση του χαρακτήρα και των σκοπών της πολιτείας. Η πολιτική θεωρία, από την αρχαιότητα, αποπειράται να κατανοήσει τη λειτουργία της πολιτείας και των θεσμών που την απαρτίζουν, προβληματίζεται όμως συγχρόνως και επί του ερωτήματος πώς η πολιτεία ως φορέας της συλλογικής ζωής και οι επί μέρους θεσμοί θα μπορούσαν να βελτιωθούν για να υπηρετούν καλύτερα τους σκοπούς τους. Αυτός ο προβληματισμός δημιουργεί μια ενδιάθετη κριτική δυναμική ως προσδιοριστικό στοιχείο του έργου της πολιτικής θεωρίας. Στη δυναμική α...

... η πολιτική είναι ένα πεδίο που διαπερνάται συνεχώς από ρεύματα έντασης της πολιτικοποίησης και της αποπολιτικοποίησης,της οικογένειας και της πόλης. Ανάμεσα σε αυτές τις αντιτιθέμενες πολικότητες, χωρισμένες αλλά και στενά συνδεδεμένες, η ένταση ... δεν είναι επιλύσιμη. Η κλασική Ελλάδα είναι ίσως ο τόπος όπου αυτή η ένταση βρήκε προς στιγμήν μια αβέβαιη, πρόσκαιρη ισορροπία. Στην πορεία της μετέπειτα πολιτικής ιστορίας της Δύσης, η τάση να αποπολιτικοποιείται η πόλη και να μετατρέπεται σε ένα σπίτι ή σε μια οικογένεια που διέπεται από σχέσεις αίματος και από καθαρά οι...

Η "Οικολογία της ελευθερίας" είναι το σημαντικότερο έργο του Μάρεϊ Μπούκτσιν, του μεγάλου αυτού αμερικανού στοχαστή που άνοιξε τον δρόμο της πολιτικής οικολογίας. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Μπούκτσιν θέτει τις βάσεις της κοινωνικής οικολογίας, της θεωρίας του δηλαδή, την οποία προτείνει ως εργαλείο για την ανασυγκρότηση της κοινωνίας, ούτως ώστε αυτή να έχει έναν ξεκάθαρα και ριζοσπαστικά οικολογικό και μη ιεραρχικό χαρακτήρα. Για να το επιτύχει αυτό, αντλεί στοιχεία από διάφορα επιστημονικά πεδία, όπως η ανθρωπολογία, η οικολογία και η πολιτική θεωρία, παρουσιάζοντας την ανάδυση...

To βιβλίο ξεκινά από το ακόλουθο ερώτημα: Ποια θεωρία της δημοκρατίας και ποια σημασία της ελευθερίας προϋποθέτει ο δημοκρατικός σοσιαλισμός; Αυτός συνυφαίνει αρχές του δημοκρατικού ρεπουμπλικανισμού με το αίτημα του σοσιαλιστικού κοινωνικού μετασχηματισμού. Οι έννοιες της ελευθερίας και της κυριαρχίας - κατά την κύρια θέση του βιβλίου - είναι το υφάδι και το στημόνι που υφαίνουν τον όρο "δημοκρατικός σοσιαλισμός". Όσες φορές και αν ξηλώθηκε στη δίνη των ιστορικών γεγονότων, άλλες τόσες μπορούμε να τον ξαναϋφάνουμε, με το ίδιο υφάδι, με το ίδιο στημόνι. Το βιβλίο αποσκοπεί...

Να γνωρίσεις τον άνθρωπο, αυτή η προτεραιότητα του στοχασμού ασκούσε πάντοτε αμείωτη έλξη στους σπουδαστές του αρχαιοελληνικού παραδείγματος. Τη διαδρομή αυτής της γνώσης φαίνεται να διήνυσε και ο ξακουστός μισάνθρωπος της Αθήνας, ο Τίμων, φτάνοντας τελικά στην αποστροφή και τον αναχωρητισμό. Μολονότι πρόσωπο που η νεότερη έρευνα συχνά απώθησε στη σφαίρα της μυθοπλασίας, η ιστορικότητα της πεποίθησής του μπορεί να αποκατασταθεί ικανοποιητικά: η επικράτεια της μισανθρωπίας του ορίζεται από την πραγματικότητα της αθηναϊκής δημοκρατίας, εκεί όπου ο Τίμων θησαύρισε ενδείξεις κα...

Μια γνωσιολογική μελέτη που αποσκοπεί να καταστήσει κατανοητό αυτό που λέει ο υπότιτλος του βιβλίου: ότι δηλαδή η φιλοσοφία είναι επιστήμη και μάλιστα η επιστατούσα. Ότι είναι η κορυφαία στην πυραμίδα της επιστήμης και αυτή που κατανέμει μεταξύ των επιστημών τα προταρχικά αξιώματα ως βάθρα εκκίνησης μιας εκάστης.

Έχει ειπωθεί ότι η σχέση του Foucault με την Αριστερά συνίσταται στο ότι είναι ο στοχαστής των "νέων κοινωνικών κινημάτων". Σίγουρα η μη οικονομιστική προσέγγιση της εξουσίας από τον Foucault "έδωσε φωνή" σε αιτήματα και κινήματα ο χαρακτήρας των οποίων δεν είναι κυρίως οικονομικός. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να αποδεχτούμε γι’ αυτά τα κινήματα τον τερατωδώς αποπροσανατολιστικό χαρακτηρισμό "μετα-υλιστικά". Η προσέγγιση του Foucault είναι υλιστική χωρίς να είναι οικονομιστική, ακριβώς επειδή καταδεικνύει την πολιτική σημασία μιας υλικότητας που δεν έχει κυρίως οικονο...

Μεσούντος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πρόεδρος Roosvelt διεκήρυξε τις τέσσερεις θεμελιώδεις ελευθερίες ως αίτημα όλης της ανθρωπότητας: ελευθερία λόγου, ελευθερία θρησκείας, ελευθερία από την ανάγκη, ελευθερία από τον φόβο. Στην αυγή του 21ου αιώνα οι ελευθερίες αυτές όχι μόνο δεν έχουν επικρατήσει στον πλανήτη, αλλά καταπατούνται, είτε ανενδοίαστα, είτε με υποκριτική άρνησή τους. Η ελευθερία από την ανάγκη -θεμελιώδης για την αξιοπρεπή διαβίωση του ανθρώπου- έχει περιορισθεί, αν όχι καταργηθεί για την πλειονότητα των κατοίκων της γης, ως αποτέλεσμα της τελευταίας εξέλι...