Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το νέο βιβλίο του Θάνου Λίποβατς περιλαμβάνει μια σειρά άρθρων που εκφράζουν τις αναζητήσεις χρόνων του συγγραφέα, οι οποίες εκ των υστέρων σχηματίζουν ένα συνεκτικό σύνολο. Τα άρθρα συνδιαλέγονται με τους προβληματισμούς και τα αδιέξοδα της μετανεωτερικότητας στον ευρωπαϊκό χώρο. Αναφέρονται στη σχέση του Πολιτικού με τα στερεότυπα και τη βία απέναντι στον Άλλο, στη σχέση ανάμεσα στην παγκοσμιοποίηση και τον ατομικισμό, στη διαμάχη ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και τον κοινοτισμό, στη σχέση Ηθικού και Πολιτικού, στην προσφορά του J. Lacan στην φιλοσοφία και στις κοινωνικές ε...

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ένα μεγάλο τμήμα του μαρξιστικού έργου έχει φιλοσοφική ταυτότητα, αλλά από την άλλη ο ίδιος ο Μαρξ κρατούσε μια απόλυτα περιφρονητική στάση προς τη φιλοσοφική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Στην περίφημη ενδέκατη θέση του στον Φόυερμπαχ δήλωσε, "Οι φιλόσοφοι έχουν μέχρι τώρα ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους, το ζήτημα, όμως, είναι να τον μεταβάλλουμε".

Η έντονη διαμάχη γύρω από τα θεμέλια του δυτικού πολιτισμού έχει χαρακτηρίσει το πνευματικό τοπίο των τελευταίων δεκαετιών και έχει οδηγήσει στην αντίληψη ότι κατά κάποιον τρόπο έχουμε μεταβεί στη λεγόμενη "μεταμοντέρνα" κατάσταση. Τα ερωτήματα που έχουν αναδειχθεί από τη διαμάχη αυτή αφορούν κυρίως το λόγο και το υποκείμενο, την έκφραση μέσα από τις πράξεις των σύγχρονων υποκειμένων, τη σχέση με την εσώτερη και εξώτερη φύση, την ιστορική περίοδο και βέβαια την ελπίδα για κοινωνικοπολιτική συμφιλίωση.

Καμμιά απαισιοδοξία δεν είναι νοητή χωρίς ρητή ή σιωπηρή αναφορά σε μια καλύτερη πραγματικότητα, που κάποτε υπήρξε ή θα έπρεπε να υπάρξει· και καμμιά αισιοδοξία δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογη, αν δεν αναφέρεται στην υπερνίκηση των υφιστάμενων κακώς κειμένων. Γιατί, αν αποδεχτούμε την ανθρώπινη πραγματικότητα όπως ήταν και εξακολουθεί να είναι, δίχως την παραμικρή επιθυμία για τούτη ή εκείνη την αλλαγή και δίχως να τρέφουμε κανέναν φόβο και καμμιά ελπίδα ως προς τις ενδεχόμενες μεταβολές της, τότε γίνεται περιττή κάθε απαισιόδοξη ή αισιόδοξη στάση. Κάτι τέτοιο όμως θα σήμαιν...

Σε αυτό το φιλοσοφικό δοκίμιο, μέσα από μια κριτική προσέγγιση της διδακτορικής διατριβής του Καρλ Μαρξ για τη Διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσικής φιλοσοφίας, αναδεικνύεται μια για αρκετούς άγνωστη και για άλλους υποτιμημένη πτυχή της μαρξικής θεωρίας για την επανάσταση και την ελευθερία. Αντιμετωπίζοντας το νεανικό μαρξικό κείμενο ως κείμενο καμπής, μάχης και αυτοσυνειδησίας, αλλά και ως πεδίο συνάντησης ρομαντικών και διαφωτιστικών μοτίβων, ο συγγραφέας επιδιώκει να μας φέρει κοντά σε έναν Μαρξ στοχαστή της εξέγερσης και του αυτοσχεδιασμού, για τον οποίο η ελ...

Το βιβλίο του Ζακ Ντερριντά "Πέραν του κοσμοπολιτισμού" αποτελείται από επτά αυτόνομα κείμενα, τα οποία πραγματεύονται έννοιες και προβλήματα που δεσπόζουν αφ' ενός στη σύγχρονη πολιτική φιλοσοφία, αφ' ετέρου στη σημερινή παγκόσμια κοινωνικο-πολιτική σκηνή: κυριαρχία, ιδιότητα του πολίτη, δημοκρατία (democratie) και δημοκρατική πολιτική (republique), κοινοτισμός και ρεπουμπλικανισμός, φιλοξενία και δικαίωμα ασύλου, εργαζόμενοι "χωρίς χαρτιά", ζωτικότητα και ανθρωπινότητα, δικαιώματα του ανθρώπου, έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, νέο διεθνές δίκαιο και νέοι δικαιικοί θεσμοί, σ...

Σύμφωνα με τον Μάικλ Γουόλτσερ, ο νέος πολιτικός κόσμος, που αναδύθηκε τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται αφ' ενός από την κατάρρευση του προγράμματος του ολοκληρωτισμού, αφ' ετέρου από την επικράτηση των αξιών της δημοκρατίας, αλλά και της πολιτισμικής αυτονομίας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Τι σημαίνει λοιπόν, διερωτάται ο Αμερικανός φιλόσοφος, η αποδοχή μιας οικουμενικής ή οιονεί οικουμενικής ιδεολογίας και, ταυτόχρονα, η ενθουσιώδης στράτευση υπέρ της πολιτικής της διαφοράς; Η απάντησή του είναι σύνθετη αλλά, τελικά, αισιόδοξη. Υποστηρίζει ότι οι δύο αυτοί προσανατολι...

Τι υπερασπίζεται η φιλοσοφία του Νίτσε; Τη δημοκρατία ή τον ολοκληρωτισμό; Αν κάνει το πρώτο, τότε πώς εξηγείται η σχετικά πρόσφατη τεράστια εκμετάλλευσή της από τους ναζί και τους εκπροσώπους του επίσημου σοβιετικού καθεστώτος; Αν κάνει το δεύτερο, γιατί εξακολουθεί να εμπνέει και να προκαλεί τους δημοκράτες στοχαστές όλων των αποχρώσεων; Και που τον κατατάσσει η δριμεία κριτική του στο κράτος; Σ' αυτά τα ερωτήματα προσπαθούν να απαντήσουν τα κείμενα του παρόντος βιβλίου, παρουσιάζοντας και διερευνώντας τόσο τη σκέψη του ίδιου του Νίτσε όσο και την πρόσληψή της από διάφορα...

Ενώ ο κόσμος φαίνεται πιο πολύπλοκος από ποτέ άλλοτε, στην πραγματικότητα ελάχιστα έχουν αλλάξει στο χώρο των ιδεών. Οι σημαντικότεροι στοχαστές της Ιστορίας (Θουκυδίδης, Χομπς, Μακιαβέλλι κ.ά.) μπορούν να μας προσφέρουν πολύτιμη καθοδήγηση στους πολιτικούς δαιδάλους της σύγχρονης εποχής. Το "Πόλεμος και πολιτική" δεν είναι ωστόσο ένα ιστορικό πόνημα. Αντίθετα υποχρεώνει τον αναγνώστη να δει το σημερινό κόσμο των τρομοκρατικών επιθέσεων και των στρατιωτικών επεμβάσεων όπως "είναι" και όχι όπως "θα θέλαμε" να είναι.

Η φιλοσοφία της Νεωτερικότητας έχει σπάσει τους δεσμούς της με την ελληνική και τη μεσαιωνική Αρχαιότητα. Κομβικό σημείο αυτής της ξένωσης είναι η ανθρωποκεντρική και αντιτελεολογική τάση της νεώτερης φιλοσοφίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γίνεται πια παραδεκτή η παραδοσιακή ιεραρχία των ουσιών. Η νεωτερική φιλοσοφία προβάλλεται ως αντι-μεταφυσική, αφού δεν νοείται μεταφυσική δίχως ορισμένη ιεράρχηση των επιπέδων του είναι. Από την άλλη, η απαλλαγή από τη μεταφυσική απαιτεί έναν άλλο μύθο στον οποίο να μπορεί να αποδοθεί η επιβολή της σημασίας. Η νεωτερική φιλοσοφία κατασκ...

Το βιβλίο του Ετιέν Μπαλιμπάρ "Πολιτική και αλήθεια" περιλαμβάνει τέσσερις μελέτες πολιτικής φιλοσοφίας, οι οποίες στρέφονται γύρω από τον κεντρικό άξονα των σχέσεων μεταξύ πολιτικής και ιδεολογίας στο πλαίσιο της φιλοσοφικής παράδοσης του μαρξισμού. Η θεωρητική ανάλυση αναμετράται με επίκαιρα προβλήματα της σημερινής εποχής, όπως η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και η παγκοσμιοποίηση, ο ρατσισμός και οι ταυτότητες, η βία και η ωμότητα, η ελευθερία και η ισότητα, τα "σύνορα" μιας δημοκρατικής πολιτικής. Ένα σημαντικό βιβλίο που, συνδυάζοντας τη θεωρία με την πρακτική, αναδεικνύει μ...

Ο Γκύντερ Άντερς απευθύνει δύο ανοιχτές επιστολές στον Κλάους Άιχμαν, γιο του αρχιδήμιου του Άουσβιτς Άντολφ Άιχμαν, την πρώτη το 1964, στον άμεσο απόηχο της δίκης της Ιερουσαλήμ (1961) και της καταδίκης σε θάνατο του πατέρα του, και τη δεύτερη είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1988. Το περιεχόμενο των επιστολών δεν είναι παραμυθητικό αλλά ηθικό και πολιτικό. Τι κάνει ένας γιος στον οποίο έλαχε η ασήκωτη δυστυχία να έχει πατέρα τον Άντολφ Άιχμαν; Με ποια έννοια είμαστε όλοι παιδιά του Άιχμαν; Τι κατέστησε δυνατή τη θηριωδία του Άουσβιτς; Τι είναι αυτό που καθιστά διαρκώς δ...

Tι μπορεί να κάνει η φιλοσοφία για την πολιτική; Tίποτα, έτσι ακούγεται από παντού. Aντιθέτως, λέει ο Alain Badiou, η φιλοσοφία δεν παύει να συναντιέται με την πολιτική, σε συναντήσεις που αποτελούν επίσης τις "περιστάσεις" αυτές που σχηματίζουν και τον παρόντα τόμο. O Mπαντιού υπενθυμίζει ότι για τον φιλόσοφο μια περίσταση δεν είναι αναγκαστικά αυτό που απασχολεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Aντιθέτως, είναι αυτό που κρίνει τη σπουδαιότητα των επερχομένων. Mε άλλα λόγια, είτε πρόκειται, όπως συμβαίνει εδώ, για τις εκλογές Σιράκ/Λεπέν, για την 11η Σεπτεμβρίου, για τους "α...

Ο πραγματικός κόσμος του καθημερινού λόγου είναι ο κόσμος της πάλης για την ύπαρξη. Βέβαια, είναι ένας κόσμος εντελώς συγκεχυμένος, θολός και σκοτεινός που οπωσδήποτε χρειάζεται περισσότερη καθαρότητα. Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι το ξελαμπικάρισμά του μπορεί να έχει και θεραπευτικό αποτέλεσμα [...]. Η φιλοσοφία θα πραγματοποιήσει αυτό το σκοπό, όταν απελευθερώσει τη σκέψη απ' το κατεστημένο του λόγου και της συμπεριφοράς, όταν δείξει καθαρά τον αρνητικό χαρακτήρα του "κατεστημένου", όταν προβάλει τις δικές της προοπτικές. Βέβαια, η φιλοσοφία δεν μπορεί ν' αντιταχθεί ή να...

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει με τρόπο ευσύνοπτο και κριτικό την εξέλιξη της μετασωκρατικής πολιτικής φιλοσοφίας στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, μελετώντας σημαντικές πτυχές της ζωής και του έργου μιας σειράς στοχαστών, η οποία εκτείνεται ιστορικά από την αρχαιότητα ως τη Βιομηχανική Επανάσταση: Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Κικέρωνας, Αυγουστίνος, Θωμάς Ακινάτης, Machiavelli, Hobbes, Locke, Rousseau, Mill, Marx. Το βιβλίο ανατρέχει σχεδόν αποκλειστικά στα πρωτότυπα έργα των υπό εξέταση στοχαστών, εντάσσοντάς τα στο ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής τους. Αντί να διαπιστώνει τον αέν...

Πώς θα έπρεπε να συμβιώνουμε στην κοινωνία; Ποια η χρησιμότητα της διακυβέρνησης; Ποια η έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης; Η πολιτική φιλοσοφία θέτει ερωτήματα -και επιχειρεί να τα απαντήσει- σχετικά με τη φύση και το σκοπό της διακυβέρνησης. Ο David Miller καταδεικνύει την πρακτική σημασία της πολιτικής φιλοσοφίας και διερευνά ορισμένα σχετικά ζητήματα. Διερωτάται περί των λόγων για τους οποίους η δημοκρατία είναι η καλύτερη μορφή διακυβέρνηση, καθώς και περί των πλευρών της ανθρώπινης ζωής. Επίσης, εξετάζει τις νέες προκλήσεις που αναδύονται από το φεμινισμό, την πολυπολ...

Οι συγγραφείς προσεγγίζουν πολιτισμικές πρακτικές και ψυχικές δραστηριότητες που ορίζουν το υποκείμενο σε συνθήκες νεωτερικότητας, με επίκεντρο τα άγχη και τις ελπίδες του. Η ψυχανάλυση, η παιδαγωγική, η υπαρξιακή φιλοσοφία οδηγούν στον εντοπισμό των τόπων της ιδεολογικής απώθησης, της απάρνη-σης και της απόρριψης. Η κριτική θεωρία του πολιτισμού, η αισθητική κριτική και η πολιτική φιλοσοφία αναδεικνύουν μια υποκειμενικότητα που συνδέεται με εκείνη της ψυχαναλυτικής και υπαρξιακής εμπειρίας.

Μετά από 500 περίπου χρόνια, ο Μακιαβέλι εξακολουθεί, όχι μόνο να είναι επίκαιρος, αλλά και να μας δείχνει ενδεχομένως, τον πιο ασφαλή δρόμο επιτυχίας, στην πολιτική, στην επαγγελματική μας εξέλιξη και γενικά στη ζωή. Με απλά λόγια μας λέει πως η προσωπική μας επιτυχία δεν αξιολογείται με κριτήριο "το καλό ή το κακό αλλά το αποτελεσματικό ή αναποτελεσματικό μέσο". Στην πορεία της ζωής του καθενός μας, το αποτέλεσμα είναι αυτό που θα κρίνει αν πετύχαμε ή αποτύχαμε. Το βιβλίο αυτό παραθέτει και αναλύει τις συμβουλές για επιτυχία, ενός από τους πιο ειλικρινείς και πραγμα...

Οι προτάσεις για την πραγμάτωση των πολιτικών αξιών που κείνται στην περιοχή του αγνώστου, του λογικώς αδυνάτου, προϋποθέτουν την οδυνηρή δέσμευση του υποκειμένου στην περιοχή αυτήν. Η ίδια δέσμευση στερείται τιμών αλήθειας και ψεύδους. Οι προτάσεις ωστόσο που πραγματεύονται τη διαχείριση των αξιών αυτών υπόκεινται σε αυστηρή επιστημονική κριτική. Το ανωτέρω επιστημολογικό πρίσμα πραγμάτωσης των αξιών φωτίζει τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο της εκπαίδευσης και καθιστά λιγότερο ανέφικτη τη συνύπαρξη των κοινωνικών ταυτοτήτων στον καθημέραν εκπαιδευτικό βίο. Ο λόγος της πολυφωνία...