Πέραν του κοσμοπολιτισμού

Το βιβλίο του Ζακ Ντερριντά "Πέραν του κοσμοπολιτισμού" αποτελείται από επτά αυτόνομα κείμενα, τα οποία πραγματεύονται έννοιες και προβλήματα που δεσπόζουν αφ' ενός στη σύγχρονη πολιτική φιλοσοφία, αφ' ετέρου στη σημερινή παγκόσμια κοινωνικο-πολιτική σκηνή: κυριαρχία, ιδιότητα του πολίτη, δημοκρατία (democratie) και δημοκρατική πολιτική (republique), κοινοτισμός και ρεπουμπλικανισμός, φιλοξενία και δικαίωμα ασύλου, εργαζόμενοι "χωρίς χαρτιά", ζωτικότητα και ανθρωπινότητα, δικαιώματα του ανθρώπου, έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, νέο διεθνές δίκαιο και νέοι δικαιικοί θεσμοί, συγχώρηση, θανατική ποινή, παγκοσμιοποίηση, πραγματική και δυνητική εργασία, πόλεμος και ειρήνη, κ.ά. Ωστόσο, όλα τα κείμενα συνδέονται άμεσα μεταξύ τους μέσω της κυρίαρχης έννοιας του κοσμοπολιτισμού. Αυτό δηλώνει άλλωστε ο τίτλος του βιβλίου, τον οποίο επέλεξε ο ίδιος ο Ζακ Ντερριντά ειδικά για την ελληνική έκδοση. Η ντερριντιανή αποδομητική θεώρηση του κοσμοπολιτισμού είναι διπλή: αφ' ενός επανεπιβεβαιώνει τις θετικές πλευρές της κληρονομιάς του κοσμοπολιτισμού, κυρίως του καντιανού που συνδέεται άμεσα με την έννοια της κρατικο-εθνικής κυριαρχίας και της ιδιότητας του πολίτη, αφ' ετέρου οραματίζεται την υπέρβαση αυτού του κοσμοπολιτισμού μέσω της συγκρότησης μιας νέας δημοκρατικής Διεθνούς πέραν του κράτους-έθνους, ακόμη και της ιδιότητας του πολίτη. Τα κείμενα του Ντερριντά συνοδεύονται από πρωτογενείς εκτεταμένες σημειώσεις που διασαφηνίζουν επίμαχες ή σημαντικές λέξεις, φράσεις, έννοιες και θεματικές μέσω συναφών μεταφρασμένων αποσπασμάτων από άλλα έργα του.