Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το κείμενο αυτό αποτελεί πρώτη προσπάθεια καταγραφής του "ιστορικού" της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και βασίζεται σε πρακτικά της ίδιας της Εταιρίας και στους φακέλους τύπου που διατηρούνται στη Γραμματεία της, αλλά και σε προσωπικές εντυπώσεις της συγγραφέως από την απασχόλησή της στη Γραμματεία της εταιρίας από την εποχή του συνεδρίου για τα συγγραφικά δικαιώματα και μετά. Πρωτοδημοσιεύτηκε στον τόμο της Νέας Πορεία "Λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης", Ιούνης 1988 (εκτός σειράς) και τώρα δημοσιεύεται αναθεωρημένο και ενημερωμένο σε χωριστό τεύχος.

Με το σκοτεινό, αινιγματικά δραματικό αποτύπωμα της παραφροσύνης στο τίμιο ελληνικό μέτωπό του στέκεται πάνω από εκατό χρόνια στα νεοελληνικά Γράμματα ο Γεώργιος Βιζυηνός. Στην σύντομη ζωή του κατόρθωσε, κυρίως με τα αφηγήματά του, να διανοίξει την κοίτη του αφηγηματικού μας λόγου όχι μόνο προς το ψυχογραφικό μυθιστόρημα αλλά προς πυκνές και επάλληλες αφηγήσεις όπου να μπορούν να συναιρούνται "εν καθαρά ψυχολογική και ιστορική κρίσει" καθώς ο ίδιος παρατηρούσε, όλα τα αείζωα στοιχεία που συνυφαίνουν και συμβαστάζουν την έμφορτη από ιστορική μοιραιότητα νεοελληνική ψυχή....

Από την στιγμή που εμφανίστηκε στα Γράμματά μας ο Στράτης Μυριβήλης, τοποθετήθηκε από τους τίμιους και καλόπιστους μελετητές και κριτές της Λογοτεχνίας μας σε θέση εξέχουσα και περίοπτη. Και στην θέση αυτή στέκεται ατάραχος και στέρεος τόσα χρόνια, μετά την ένσαρκη αποχώρησή του από την ζωή. Όσο εκείνος "κρύβεται" μέσα στον χρόνο, τόσο το έργο του υψώνεται και λάμπει, κρουστό στην αλήθεια του, εράσμιο στην ειδή και ανθρώπινα δραματικό στην ουσία του. Γιατί το έργο αυτό είναι μετουσιωμένο μέσα στην αλήθεια μιας γλώσσας ζωντανής και τελεσφόρας που αποτελεί υπόδειγμα προσωπ...

Ο Παναγιώτης Πανάς (1832-1896) υπήρξε για μένα μια ενδιαφέρουσα ανακάλυψη, καθώς μελετούσα τους ελάσσονες ποιητές της Επτανησιακής Σχολής. Αφετηρία της έρευνάς μου στάθηκε η ποίησή του, όσο προχωρούσα όμως, οι ριζοσπαστικές ιδέες του και η δημοσιογραφική και πολιτική δράση του τραβούσαν ολοένα την προσοχή μου. Τα στοιχεία που έρχονταν στην επιφάνεια, έδειχναν έναν άνθρωπο αρχών, που μετείχε ενεργώς στους ιδεολογικούς και κοινωνικούς αγώνες του καιρού του, ενώ η δράση και το έργο του αποτελούσαν ένα θαυμαστής συνοχής συνδυασμό ήθους και συνέπειας. Η διαπίστωση αυτή με έπεισε...

Ερμηνεύοντας με το εξαιρετικό λογοτεχνικό του έργο και την πολιτεία του, ο Γιώργος Θεοτοκάς τους καιρούς του, υπήρξε από καταγωγή, από την ιερή του ρίζα ελληνοκεντρικός κατ' εξοχήν συγγραφέας και στοχαστής και αναδείχτηκε στην στερνή περίοδο του επίγειου βίου του αληθινά και γνήσια θεοκεντρικός. Μέσα, στην αιθάλη των καιρών μας που σκεπάζει ολόκληρη τη νεοελληνική κοινωνία, και την υψηλή περιοχή των Γραμμάτων μας, ο Θεοτοκάς στέκεται φωτεινός εκφραστής των ιδανικών, των θέσεων και των προσδοκιών της μεγάλης Γενιάς του Τριάντα αλλά συγχρόνως και μάρτυρας της ευγένειας του...

Καθώς συμπληρώθηκαν είκοσι κιόλας χρόνια από την αδόκητη, πικρή θανή του Μ. Καραγάτση, η "Ευθύνη" αισθάνθηκε ως χρέος της να του προσφέρει ένα της "Τετράδιο". Η τιμητική αυτή πράξη του ανήκει δικαιωματικά. Πρώτο, γιατί ο Καραγάτσης υπήρξε ένα από τα εκθαμβωτικά ισχυρότερα ταλέντα της Γενιάς του Τριάντα. Δεύτερο, γιατί η υγιής και λεβέντικη εθνική του συνείδηση τον κράτησε όρθιο, ψηλά, σ' όλες τις κρίσιμες στιγμές του σύντομου βίου του. Τρίτο, γιατί μέσα στην συμφωνία της Γενιάς του, ο Καραγάτσης κρατεί κι αναπέμπει έναν ξεχωριστό, εντελώς δικό του τόνο, γεγονός που καταδ...