Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η "Χρωμοφοβία" -δηλαδή ο φόβος της καταστροφής ή της γενικευμένης παρακμής εξαιτίας του χρώματος- ενυπάρχει στη δυτική τέχνη από την αρχαιότητα. Αυτό γίνεται φανερό στις πάμπολλες απόπειρες να απαλλαγεί η τέχνη, η λογοτεχνία και η αρχιτεκτονική από το χρώμα, καθώς αυτό παρουσιάζεται άλλοτε ως στοιχείο του "ξένου" σώματος -του ανατολικού, του γυναικείου, του παιδαριώδους, του πρόστυχου ή του παθολογικού- και άλλοτε ως συστατικό του επιφανειακού, του ασήμαντου ή του καλλωπιστικού, χαρακτηριστικά που σε μερικές περιπτώσεις συμπίπτουν. Στη Χρωμοφοβία ο David Bachelor αναλύει τη...

Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ανήκετε σε μια από τις 4 χρωματικές εποχές, άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο και χειμώνας. Η μαγική δύναμη των χρωμάτων υπήρχε πάντοτε... μόνο που εμείς δεν το είχαμε προσέξει. Μέσα από τις σελίδες αυτές θα αποκτήσετε και εσείς την εμπειρία της επιλογής των χρωμάτων που θα σας κάνουν να φαίνεσθε "Υπέροχοι!"

"Στο απώτερο παρελθόν το νερό ενέπνεε θρησκευτικό σεβασμό και στις μυθολογίες των λαών εμφανίζονται συχνά υδάτινες θεότητες. Όμως ο άνθρωπος απώλεσε σταδιακά τη γνώση και την εμπειρία της πνευματικής φύσης του νερού και κατέληξε να το μεταχειρίζεται σαν μια απλή ουσία και μέσο μεταβίβασης ενέργειας." Αυτό το εξαιρετικό έργο του Theodor Schwenk δείχνει πως οι νόμοι που αποκαλύπτονται μέσα από τα αδιόρατα μοτίβα της κίνησης του νερού είναι οι ίδιοι που δρουν κατά το σχηματισμό των οστών, των μυών και μυριάδων άλλων μορφών μέσα στη φύση. Το Ευαίσθητο Χάος, με τη βοήθεια της...

Το "Το εγκώμιον της σκιάς" είναι μια πολύ εύγλωττη έκθεση της αντίληψης του Τανιζάκι (1886-1965) -ενός από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Ιαπωνίας- για την ομορφιά, αυτήν της γιαπωνέζικης και κατ' επέκτασιν της ανατολίτικης αισθητικής στις τέχνες και κυρίως στην καθημερινή ζωή. Μας δηλώνει εξαρχής πως η φύση αυτής της ομορφιάς είναι αυτή των σκιών και του ομιχλώδους, πως ο όρος γέννησης και ύπαρξής της είναι το σκοτάδι και η ασάφεια, μια ομορφιά που είναι τέτοια γιατί είναι κρυμμένη, και αμυδρή, μισοϊδωμένη σαν μέσα σε όνειρο, αντίθετα με το αντικείμενο της δυτικής ομορφι...

Μπορούμε, άραγε, να αποδώσουμε με λέξεις αυτό που αγγίζει την ευαισθησία μας, αυτό που σχετίζεται με το συναίσθημα, αυτό που προκαλεί τον ενθουσιασμό ή την αποδοκιμασία μας, αυτό που μας συγκινεί ή μας αφήνει αδιάφορους; Ερώτημα που φέρνει στο νου και άλλα ερωτήματα: σε ποια ανάγκη ή σε ποιες απαιτήσεις ανταποκρίνεται αυτή η επιθυμία να μεταγράψουμε σε έννοιες αυτό που ανήκει στις τάξεις της διαίσθησης, του φαντασιακού ή της φαντασίωσης; Πρέπει, άραγε, να αποδεχτούμε την ύπαρξη μιας λεκτικής παρόρμησης, η οποία μας ωθεί, κατά κάποιον τρόπο, να εκφράσουμε λεκτικά αυτό που νι...

Το κάλλος, η τέχνη, η αισθητική είχαν πάντα τη θέση τους στην ιστορία και την εξέλιξη των πολιτισμών σ' όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Αυτή η παράλληλη πορεία σπάνια αντιμετωπίστηκε με μια σαφώς επιστημονική προσέγγιση μια και η κρατούσα άποψη ήταν πως τα δύο αυτά μείζονα θέματα δε συνδέονται, απαραίτητα, μεταξύ τους· εξάλλου η έννοια της αισθητικής γεννήθηκε στην Ευρώπη μόλις το 18ο αιώνα. Έτσι πολύ συχνά οι ιστορικοί δεν έπαιρναν υπόψη τους τις προγενέστερες θεωρίες περί του ωραίου και της τέχνης, πράγμα που για ένα μακρύ χρονικό διάστημα δημιούργησε μεγάλη ασάφεια γύρ...

Η Τέχνη είναι αισθητική επικοινωνία. Αυτή η απλή φράση μοιάζει να είναι ο ορισμός της Τέχνης. Όμως δεν είναι, γιατί οι δύο έννοιες που περιέχονται σε αυτήν δεν έχουν καταληκτικά οριστεί. Είναι, ωστόσο, η φράση-κλειδί που ανοίγει τη θεματική είσοδο: η Τέχνη είναι αισθητική επικοινωνία. Έχουμε, λοιπόν, εδώ την έννοια της αισθητικής και την έννοια της επικοινωνίας, που μαζί ορίζουν κατά προσέγγιση την έννοια της Τέχνης. Αν η "επικοινωνία" σαν λέξη μας είναι πιο οικεία και δεν είναι φορτωμένη με πολλές ερμηνείες, η "αισθητική" είναι έννοια πολύσημη, που η εκφραστική σύγχρονω...

Έχω την υπόνοια ότι το ανθρώπινο κάλλος από αρχαιοτάτων χρόνων υπέστη μια σημαντική νοητική διαστρέβλωση, με αποτέλεσμα να αναγορευθεί σε έργο τέχνης και να υπαχθεί στην Αισθητική και, μέσω αυτής, στην Ηθική, διαστρέβλωση εξαιρετικής αντοχής, παρά τη δαιμονοποίησή του κατά περιόδους από τα διάφορα θρησκευτικά δόγματα, όπως επίσης και ότι υπήρξε δέκτης μιας απαράδεκτα προνομιακής μεταχείρισης σε σχέση με τις υπόλοιπες "φυσικές καλλονές", φαινόμενο αναμενόμενο μέσα στον γενικευμένο ανθρώπινο επεκτατισμό. Είναι αυτονόητο ότι το φυσικό περιβάλλον του ανθρώπου, συμπεριλαμβανομέν...

Γιατί μας αρέοει (ή δεν μας αρέσει) ένας πίνακας, ένα ποίημα, μια γυναίκα, ένα τοπίο; Ποιοι μηχανισμοί διαμορφώνουν την καλαισθησία, τα καλό γούστο; Υπάρχει το αντικειμενικά, το διαχρονικά ωραίο, μεγάλο, τέλειο - και, αν όχι, τι καθορίζει τελικά τις αισθητικές μας απολαύσεις; Σε παρόμοια ερωτήματα επιχειρεί ν' απαντήσει ο μεγάλος Γάλλος φιλόσοφος στο έργο του αυτό. Δεν πρόκειται ωστόσο για ένα δοκίμιο περί αισθητικής· είναι η προσπάθεια ενός γίγαντα να εκλογικεύσει την ίδια τη ματιά, το βλέμμα μας -όχι για να το περιορίσει αλλά για να του προσδώσει μεγαλύτερο βάθος και προο...

"Σήμερα, στην εποχή της πάνδημης δυστυχίας, της τυφλής βίας, των φυσικών και οικολογικών καταστροφών, το να μιλάμε για την ομορφιά μπορεί να φαίνεται άτοπο, άπρεπο, ακόμη και προκλητικό. Σχεδόν σκανδαλώδες. Ίσως όμως, γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, η ομορφιά, σε αντίθεση με το κακό, βρίσκεται όντως στους αντίποδες μιας πραγματικότητας την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε". Μέσα στην καρδιά του Φρανσουά Τσενγκ ο ποιητής απευθύνεται στον συγγραφέα και τον στοχαστή. Τους δείχνει πόσο άπρεπο είναι να πραγματεύεται κανείς σχολαστικά ένα ζήτημα όπου στην ουσία διακυβεύεται η ί...

Η εργασία μου το 1969 στην "Απογευματινή" με έδεσε για τριάντα χρόνια με τα καλλιστεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το βιβλίο "Οι όμορφες" βασίζεται στις παρακάτω πηγές: α. Στο προσωπικό μου αρχείο 1969-1999 αποτελούμενο από φωτογραφίες που τράβηξα εγώ, με ρυθμό χίλιες φωτογραφίες το χρόνο, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποκόμματα εφημερίδων, αλληλογραφίες, προγράμματα ελληνικών και ξένων καλλιστείων, κ.ά. β. Αρχείο φωτογράφου Σκανάτοβιτς γ. Αρχείο φωτογράφου Κλεισθένη δ. Αρχείο φωτογραφιών "Απογευματινής" ε. Αρχείο φωτογραφιών "Αντέννα" στ. Αρχείο Γρηγόρη Γαλαντή...

[...] Οπωσδήποτε ο κορυφαίος θεωρητικο΄ς της εικόνας στο Βυζάντιο είναι ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός με τους περίφημους τρεις λόγους του "Προς τους διαβάλλοντας τας αγίας εικόνας". Από την εποχή, όμως, των Τριών Ιεραρχών μέχρι τον 7ο αιώνα, που έζησε ο Δαμασκηνός, οι απόψεις των πρώτων ήταν εκείνες, στις οποίες στηρίζοντας οι εκκλησιαστικοί ζωγράφοι της πρωτοβυζαντινής περιόδου, για να διαμορφώσουν σύστημα εικονογραφικό και παράδοση, που αποτέλεσαν, άλλωστε, και το στόχο των εικονομάχων. [...]

Η σχέση νόμου και αισθητικής είναι προφανής και μόνιμη παρ' ότι ο κυρίαρχος θετικισμός της νομικής επιστήμης την έχει αποσιωπήσει. Η επιτυχία του νόμου και η αξιοπιστία του δικαίου εξαρτώνται, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι και σήμερα, και από την αισθητική του διάσταση... Αυτή η αισθητική διάσταση του νόμου είναι εμφανής στις πηγές του δικαίου από τον Όμηρο ως τον μεσαιωνικό Καπελάνο. Όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Θωμάς Ακινάτης, ο Kant, ο Hegel αλλά και ο Marx, ο Durkhein και ο Weber είχαν μελετήσει το δίκαιο και μπορούν να χαρακτηριστούν φιλόσοφοι τ...

Το ωραίο και το ωφέλιμο στην τέχνη, το αισθητικό γούστο και η διαφοροποίησή του, η πειραματική αισθητική, η "χρυσή τομή", οι αισθητικές κατηγορίες, ο έρωτας στην τέχνη... αυτά και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα θέματα πραγματεύεται η μελέτη αυτή, που τιτλοφορείται "Νέα αισθητική". Η καινοτομία του εγχειριδίου αυτού έγκειται στο ότι προσπαθεί, με τρόπο μεθοδικό και συνάμα συνοπτικό, να σταθεί κριτικά απέναντι σε χιλιοειπωμένες αλήθειες και να μη δεχθεί κάτι ως αληθινό a priori, επιχειρώντας παράλληλα να ανοίξει νέους δρόμους στη σκέψη και να αποτελέσει πολύτιμο οδηγό για περαιτέρ...

Γιατί η αισθητική; Ποια είναι τα ζητήματα με τα οποία η περιοχή αυτή της φιλοσοφίας ασχολείται και τι είδους ερωτήματα θέτει εν σχέσει προς την τέχνη και την εμπειρία που η επαφή με την τέχνη γεννά; Και ταυτοχρόνως, με ποιο τρόπο μπορεί η αισθητική θεωρία να παράσχει επαρκείς αιτιολογήσεις για τη συγκρότηση της αισθητικής αγωγής ως αυτόνομου και σημαντικού εκπαιδευτικού πεδίου; Τέτοια είναι τα ερωτήματα που επιχειρεί να προσεγγίσει αυτό το βιβλίο. Παρακολουθεί αφενός την εξέλιξη της αισθητικής ως μιας πορείας διαδοχικών μεταμορφώσεων, συνεχούς αναμέτρησης με θεμελιώδη ερωτ...