Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα κείμενα του τόμου αποβλέπουν στην αποτίμηση της μεταπολιτευτικής περιόδου και στην ανάδειξη των επιμέρους στοιχείων που συμβάλλουν στη λειτουργικότητα ή/και τη δυσλειτουργία της εγχώριας δημοκρατίας. Πρόκειται για επιλογή επεξεργασμένων εισηγήσεων στο Ι΄ Συνέδριο της ΕΕΠΕ, το οποίο ήταν αφιερωμένο στη διερεύνηση και τον προβληματισμό αναφορικά με τα επιτεύγματα και τις δυσκολίες του δημοκρατικού εγχειρήματος στη χώρα μας με την ευκαιρία της συμπλήρωσης σαράντα χρόνων από τη σύσταση της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2014, σε μ...

Όσοι έζησαν την εποχή, ξέρουν ότι οι μήνες του 1974 άλλαξαν το πρόσωπο της Ελλάδας: έπεσε η Χούντα, η μισή Κύπρος χάθηκε, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής άρχισε να οικοδομεί το πρόσωπο της ευρωπαϊκής Ελλάδας. Μαζί άλλαξε και η ίδια τους η ζωή. Όσοι δεν την έζησαν, θα βρουν στις σελίδες αυτού του βιβλίου ένα ατόφυο κομμάτι Ιστορίας γραμμένο με την πένα του Ακαδημαϊκού Άγγελου Βλάχου, ενός από τους αφανείς πρωταγωνιστές των γεγονότων. Γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών και διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Καραμανλή, ο Άγγελος Βλάχος μας μεταφέρει σε μια περίοδο όπου...

Η κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας σήμανε το κλείσιμο μιας εξηντάχρονης πολλαπλά έκρυθμης πολιτικής περιόδου, στη διάρκεια της οποίας η ελληνική Δημοκρατία -όταν λειτουργούσε- ήταν ελλειμματική, ασθμαίνουσα, "καχεκτική", διωκτική για τους αντικυβερνητικούς, αενάως διακοπτόμενη. Η Μεταπολίτευση του 1974 σήμανε την ανατολή μιας νέας φάσης με πρωτόγνωρες πολιτικοκοινωνικές συναινέσεις: καθολική αποδοχή του δημοκρατικού πολιτεύματος ως αδιαπραγμάτευτης αυταξίας, "εθνική αντιδικτατορική ενότητα", διάχυτη "σοσιαλμανία", μη αμφισβήτηση ακόμη και της αβασίλευτης πολιτευμα...

Είχε εξαρχής ο όρος "χούντα" την αρνητική σημασία που απέκτησε στη συνέχεια; Υπήρξε πράγματι "ζάχαρη" στο περίφημο σαμποτάζ του Έβρου, και προστάτευσε όντως ο Γεώργιος Παπανδρέου τον "προβοκάτορα" Παπαδόπουλο, το 1965, λόγω εντοπιότητας; Ήταν πάντοτε ανέφελες οι σχέσεις του δικτατορικού καθεστώτος με τις ΗΠΑ και έχει βάση ο αστικός μύθος ότι ο Παπαδόπουλος ανατράπηκε λόγω της στάσης του στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973; Πότε ονομάστηκε "Μεταπολίτευση" η κατάρρευση της δικτατορίας το 1974 και τι σήμαινε ο όρος στην πρώτη περίοδο; Ποιους κινδύνους περικλείει η στρεβλή κατά...

Η εξιστόρηση του Τύπου της Θεσσαλονίκης ολοκληρώνεται με τον παρόντα 5ο τόμο της "Εφημεριδογραφίας της Θεσσαλονίκης" του Μανώλη Κανδυλάκη, δημοσιογράφου και ερευνητή. Στον τόμο περιγράφεται η διαδρομή των εφημερίδων της Θεσσαλονίκης από την κήρυξη της δικτατορίας της 21ης Απριλίου μέχρι τις ημέρες μας, ενώ η πλούσια εικονογράφησή του περιλαμβάνει ανέκδοτα ντοκουμέντα και φωτογραφίες ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν στον Τύπο, καθώς και χαρακτηριστικά πρωτοσέλιδα όλων των ημερήσιων και εβδομαδιαίων εφημερίδων της εποχής. Επίσης, γίνεται σύντομη περιγραφή των εκατοντάδων μικρότερ...

Το πλάσμα της φαντασίας - ο μύθος - έχει περίσσια χάρη. Αφήνεις να σε πηγαίνει η έμπνευση. Η αληθινή ιστορία είναι σιδηροτροχιά, δεν μπορείς καθόλου να την ξεφύγεις. Επιπλέον είναι γεμάτη κινδύνους, δεν πρέπει να ξεχάσεις κανένα σημαντικό περιστατικό, πρέπει να αναλύσεις τις αιτίες. Εκεί βρίσκεται η πιο μεγάλη δυσκολία - μοιάζεις να αναζητάς τις πηγές πελώριου ποταμιού. Κάπου αναγκαστικά θα σταματήσει. Σε μια τέτοια αιτία θα σταματήσω - στην πραγματικότητα ξέρω πως δεν είναι αιτία, ήταν απλώς αρχή όσων ακολούθησαν. Μου είναι αδύνατο να φθάσω στην αρχική αιτία, που χάνεται μ...

Το πλάσμα της φαντασίας -ο μύθος- έχει περίσσια χάρη. Αφήνεις να σε πηγαίνει η έμπνευση. Η αληθινή ιστορία είναι σιδηροτροχιά, δεν μπορείς καθόλου να την ξεφύγεις. Επιπλέον είναι γεμάτη κινδύνους, δεν πρέπει να ξεχάσεις κανένα σημαντικό περιστατικό, πρέπει να αναλύσεις τις αιτίες. Εκεί βρίσκεται η πιο μεγάλη δυσκολία - μοιάζεις να αναζητάς τις πηγές πελώριου ποταμιού. Κάπου αναγκαστικά θα σταματήσει. Σε μια τέτοια αιτία θα σταματήσω - στην πραγματικότητα ξέρω πως δεν είναι αιτία, ήταν απλώς αρχή όσων ακολούθησαν. Μου είναι αδύνατο να φθάσω στην αρχική αιτία, που χάνεται μέσ...

Ο τόμος περιέχει συνοπτικό χρονολόγιο της δικτατορίας, περιγραφή των δεδομένων της δίκης και της σύνθεσης του δικαστηρίου, αποσπάσματα των μαρτυρικών καταθέσεων των Παναγιώτη Κανελλόπουλου, Ανδρέα Παπανδρέου, Γεωργίου Ράλλη, Γεωργίου Μαύρου, Γιάννη Αλευρά, Παναγή Παπαληγούρα, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Ηλία Ηλιού, Γιάννη Χαραλαμπόπουλου, Δημητρίου Μπίτσιου, Μιχάλη Παπακωνσταντίνου, Γιάννη Καψή, Αντωνίου Φλώρου, Ευάγγελου Παπανούτσου, Σπύρου Πλασκοβίτη, Αλέξανδρου Λυκουρέζου, Κωνσταντίνου Τσόλακα, Κωνσταντίνου Κόλλια, Κυριάκου Παπαγεωργόπουλου, Χρήστου Παπαδάτου, Πανουργιά Πανο...

"Σήμερον η Ένωσις είναι δυνατή αρκεί να το θελήσωμεν ημείς και να το θέσωμεν εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν η οποία δεν δύναται να την αρνηθή. Προσπάθεια ιδική μας είναι η κατάληψις της εξουσίας, η απομάκρυνσις του Μακαρίου ώστε το αίτημα της Ενώσεως, ως αίτημα ολόκληρου του Κυπριακού λαού θα υποβάλλαμεν πλέον εις τον ΟΗΕ καλούντες τούτον να τιμήση τας υπογραφάς των μελών του, και (προς) την Ελληνικήν Κυβέρνησιν. Ουδείς θα ετόλμα, ούτε η Τουρκία να κάμη απόβασιν εις Κύπρον διότι διεκδικούμεν δίκαιον αίτημα διεθνώς αναγνωρισμένον. Ο Κυπριακός λαός δεν ενέκρινε τας Συμφωνίας Ζυ...

Η Περιπέτεια του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα αφηγείται τη δυσχερή και ασταθή πορεία του κοινοβουλευτικού βίου στην Ελλάδα. Έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις, γνήσιες και νόθες εκλογές, ξένες επιδράσεις και παρασκήνια συνθέτουν αυτό το μωσαϊκό της περιπέτειας του κοινοβουλευτισμού, μέσα από το οποίο ξεπροβάλλουν οι πρωταγωνιστές και οι πράξεις τους, άλλοτε πρωτοπόροι και οραματιστές, άλλοτε αρνητικοί και μοιραίοι. Ο τέταρτος τόμος της Περιπέτειας του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα αφηγείται την περίοδο 1974-2009, που ονομάστηκε μεταπολίτευση. Ο χαρακτηρισμός...

Το εύκρατο κλίμα που μετά τη μεταπολίτευση εγκαινιάσθηκε στις ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις ήταν επίτευγμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Η σθεναρή υποστήριξη βασικών ελληνικών θέσεων για λύση του Κυπριακού από το Βελιγράδι ενίσχυε τη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας, άσχετα από τα πρακτικά αποτελέσματα. Το Μακεδονικό εμφιλοχωρούσε στις ελληνογιουγκοσλαβικές συνομιλίες υψηλού επιπέδου, αλλά περισσότερο ως ζήτημα ακαδημαϊκού χαρακτήρα. Η Ελλάδα παρέμενε αμετακίνητη στις θέσεις της, δεν αναγνώρισε μακεδονική μειονότητα και δεν επέτρεψε τη μαζική επιστροφή των Σλαβομακεδόνων προ...

Το 2010, η Ελλάδα έπαψε ξαφνικά να είναι μια σταθερή και οικονομικά εύρωστη δημοκρατία στον πυρήνα της Ευρώπης. Το κράτος χρεοκόπησε και έκτοτε συντηρείται με δανεικά, η ανεργία εκτινάχτηκε στα ύψη, το παλαιό κομματικό σύστημα κετέρρευσε με πάταγο, το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ σχεδόν εξαερώθηκε, οπαδοί των Ναζί μπήκαν στη Βουλή, ενώ ένα άλλο αριστερό κόμμα μεταπήδησε σε μικρό χρονικό διάστημα από το περιθώριο της πολιτικής στην εξουσία, μοιράζοντας νέες υποσχέσεις και ελπίδα. Η Μεταπολίτευση είναι πλέον παρελθόν, αλλά κανείς ακόμη δεν γνωρίζει πώς θα είναι το μέλλον. Τι πήγε, λο...

"Τραγούδια της φωτιάς" είναι ο τίτλος του ιστορικού πολιτικού ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε ο Νίκος Κούνδουρος το 1975 και αποτυπώνει έξοχα το ριζοσπαστικό κλίμα της πρώιμης Μεταπολίτευσης. Το ημερολόγιο που αποτελεί τον πυρήνα του βιβλίου, αφουγκράζεται εξίσου επιτυχώς την εποχή του και για το λόγο αυτό συνιστά σπάνιο όσο και σπουδαίο τεκμήριο της στιγμής που το γέννησε: γραμμένο στις αρχές του 1975 από έναν φοιτητή που λίγο πριν είχε εισέλθει στην Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, καταγράφει με εντυπωσιακή ευαισθησία και οξυδέρκεια τις ανησυχίες της πολιτικοποιημένης νεολαίας, του...

Η λαϊκή εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 ήταν και παραμένει ένα "κομβικό" γεγονός για τις πολιτικές εξελίξεις στη σύγχρονη Ελλάδα και ιδιαίτερα για την Αριστερά. Ανέτρεψε τη δικτατορία της 21ης Απριλίου του 1967 και άνοιξε το δρόμο γα την περίοδο των μεγάλων αγώνων της Μεταπολίτευσης. Δημιούργησε τις συνθήκες για την ανάπτυξη μιας μαζικής και ανθεκτικής Αριστεράς, κλείνοντας ουσιαστικά το κεφάλαιο της ήττας των λαϊκών δυνάμεων στον Εμφύλιο Πόλεμο. Σήμερα, ο εκφυλισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η βάρβαρη λιτότητα των νεοφιλελεύθερων μνημονιακών πολιτικών, ο αυταρχισμός των διεθ...

Το φυλλάδιο αυτό γράφτηκε το 1993, αφιερωμένο στον εορτασμό για τα 20 χρόνια που συμπληρώνονταν τότε από την εξέγερση του Νοέμβρη του 1973. Το ξανατυπώνουμε σήμερα γιατί πιστεύουμε ότι αποτελεί μια τίμια εξιστόρηση αυτής της μεγάλης στιγμής, με έμφαση στις διεργασίες "από τα κάτω", στη βάση του κινήματος της Αριστεράς. Το διεθνές κίνημα με το σύνθημα "ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός" έχει θέσει ξανά με μαζικούς όρους το καθήκον της πάλης για τη συνολική αλλαγή. Οι τεράστιας σημασίας πολιτικές εξελίξεις στη Λατινική Αμερική, το αντιπολεμικό κίνημα και η αντίσταση στο Ιρά...