Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο πολιτικός λόγος των επώνυμων, αλλά και ανώνυμων Αθηναίων, όπως ο Θεμιστοκλής, ο Περικλής, ο Σοφοκλής, ο Ηρόδοτος, ο Σωκράτης, ο Αριστοφάνης, είτε από την καθέδρα των Σχολών τους, είτε από το ελεύθερο βήμα της Πνύκας, λειτούργησε έκτοτε και εξακολουθεί να λειτουργεί ως γονιμοποιό σπέρμα, ως σπερματικός λόγος, στην όλη πνευματική πορεία του δυτικού κόσμου και όχι μόνο. Πράγματι, ο λόγος αυτός, που διασώθηκε στα κείμενα του 5ου και 4ου π. Χ. αι., κατέδειξε και ανέδειξε την ιδιαιτερότητα του ελληνικού πολιτικού πολιτισμού στο μεσουράνημά του, την αθηναϊκή δημοκρατία, και άγγι...

Ο πολιτισμός είναι έργο του ανθρώπου, του ανθρώπινου εγκεφάλου. Όσο περισσότεροι άνθρωποι, ανθρώπινοι εγκέφαλοι, συμμετέχουν στο έργο αυτό, τόσο ο πολιτισμός ανθεί περισσότερο. Για να γίνει όμως το συμμετοχικό πλήθος των ανθρώπινων εγκεφάλων μεγάλο, χρειάζεται κάποιο πολίτευμα που να δημιουργεί πολίτες. Δεν είναι τυχαίο που η λέξη "πολιτισμός" προϋποθέτει τη λέξη "πολίτης". Ο πολίτης όμως δεν είναι δημιούργημα παρά ενός και μόνου πολιτεύματος: της Δημοκρατίας. Η Δημοκρατία στάθηκε το κύριο στοιχείο, η ειδοποιά διαφορά, που έκανε τον Ελληνικό Πολιτισμό μοναδικό. Η Δημοκρα...

Η ισονομία ως μια ξεχωριστή μορφή πολιτειακής οργάνωσης δεν αποτέλεσε μέχρι σήμερα ένα κεντρικό θέμα μελέτης της σύγχρονης έρευνας. Οι εργασίες που δημοσιεύτηκαν κυρίως κατά την περίοδο 1947-1964 και όσες στη συνέχεια ακολούθησαν εστίαζαν το ενδιαφέρον τους στον προσδιορισμό της έννοιας της ισονομίας ενταγμένης στην ιστορία των πολιτικών ιδεών. Στο πλαίσιο αυτό, το ενδιαφέρον εστιαζόταν σε έναν κεντρικό προσανατολισμό: να εντοπιστούν οι φάσεις εξέλιξης της αθηναϊκής δημοκρατίας, δεδομένου ότι αυτή ξεκινά με την ισονομία που εγκαθίδρυσε το 507 στην Αθήνα ο Κλεισθένης. Αντ...

The concepts of democracy and publicity are profoundly and organically interlinked. It is no coincidence, therefore, that the archetypal example of the ancient Athenian democracy is so closely associated with the systematic recording of its activity in a variety of written texts. These were announced and erected in public areas so that they could be read and so that they could document its decisions and through these its thought and methods. The citizens could and, theoretically at least, had a duty to be aware of what the state they shared was doing and how it ought to fun...

[...] Στο μικρό και καλογραμμένο αυτό βιβλίο διαπιστώνει κανείς τη βαθιά γνώση του αρχαίου ελληνικού κόσμου, η οποία διακρίνει το συγγραφέα και του παρέχει την ευχέρεια να κινείται με τρόπο οικείο στο χώρο της αθηναϊκής αλλά και της ελληνικής γενικότερα ιστορίας. Έτσι καταφέρνει αυτός να συνδυάσει διάφορες αρετές και να προσφέρει ένα περιεκτικό σε πληροφορίες και προσιτό παράλληλα (ακόμη και στον αμύητο αναγνώστη) αποτέλεσμα: Η απλότητα και η γλαφυρότητα, αρχικά, καθιστούν άνετο και ευκολοδιάβαστο το έργο αυτό και δείχνουν πόσο τέλεια γνωρίζει και χειρίζεται ο Κοέν το αν...

Το 462 π.Χ. είναι μια ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το έτος αυτό γεννήθηκε η Δημοκρατία, τόσο σαν πολίτευμα, όσο και σαν λέξη. Στο πολίτευμα της δημοκρατίας που εγκαθίδρυσε ο Εφιάλτης, η πολιτική εξουσία ανατέθηκε στους ίδιους τους πολίτες, ώστε να την ασκούν αυτοπροσώπως και όχι μέσω αντιπροσώπων τους. Ονομάστηκε δημοκρατία για να εκφράσει το πολίτευμα κατά τρόπο αυθεντικό, γιατί ακριβώς η λέξη σημαίνει: "εξουσία των πολιτών". Η δημοκρατία λειτούργησε επί εκατόν σαράντα χρόνια (462-322 π.Χ.) και άφησε ολόκληρο τον κόσμο κατάπληκτο, όχι μόνο με τον ανεπ...

Στο τελευταίο αυτό βιβλίο της, που κυκλοφόρησε λίγο μετά το θάνατό της, η Nicole Loraux προσεγγίζει την εικόνα της αρχαίας πόλης που είχε η ίδια για τον εαυτό της, αναλύοντας ειδικότερα τους λόγους που σχετίζονται με την εμφύλια διαμάχη, τη στάσιν. Αντλώντας μεθόδους και έννοιες από το χώρο της ψυχανάλυσης, στοχάζεται, παράλληλα, πάνω στη διαφορά των αρχαίων κοινωνιών σε σχέση με τις σημερινές δημοκρατίες, όπου η ομοφωνία δυσχεραίνεται, ενώ οι διαφορές απόψεων και συμφερόντων φαίνονται να ενισχύονται. "Ήρθε όμως μια μέρα που κάποιοι από εμάς επιθύμησαν, προκειμένου να...

[...] Η έκθεση που παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με τον τίτλο "Έδοξεν τη βουλή και τω δήμω. Η αθηναϊκή δημοκρατία μιλάει με τις επιγραφές της", αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο Δήμος της Αθήνας νομοθετούσε και επέβλεπε την τήρηση των αποφάσεών του. Μέσα από τα εκθέματα παρουσιάζεται η εξέλιξη και η τυποποίηση των διαδικασιών για την προετοιμασία και την έκδοση ψηφισμάτων, που καλύπτουν όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής: από την εξωτερική πολιτική μέχρι την απόδοση τιμών σε επιφανείς π...

[...] The exhibition helps to understand how in this city-state of some thousand citizens it was possible for the individual Athenian to get to the People's meetings, to express his opinion, to contribute to concrete law proposals and to have them passed as resolutions which the executive officers were bound to implement. Walking through the exhibition, which is organized by the Hellenic Parliament Foundation for Parliamentarism and Democracy, following the initiative of its President and President of the Hellenic Parliament Mr. Dimitrios Sioufas, you will study the dif...

Δύο ενδιαφέρουσες μελέτες για τον βαθμό σύνδεσης μεταξύ της αρχαίας ελληνικής και της σύγχρονης δημοκρατίας. Η πρώτη μελέτη πραγματεύεται την παράδοση της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας, ειδικά της αθηναϊκής, από το 1750 περίπου μέχρι σήμερα, και αναζητά ομοιότητες ανάμεσα στην αθηναϊκή δημοκρατία της κλασικής περιόδου και στη σύγχρονη φιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία του 19ου και του 20ού αιώνα. Η δεύτερη μελέτη επικεντρώνεται στην τεχνολογία της πληροφορίας και διερευνά τις δυνατότητες που προσφέρονται σήμερα για επιστροφή σε μια πιο άμεση μορφή δημοκρατίας. Γραμ...

Δημοκρατία και δημοσιότητα είναι δύο έννοιες βαθιά και οργανικά αλληλένδετες. Δεν είναι λοιπόν τυχαία η σύζευξη και η συμπόρευση του πρωταρχικού και μεγάλου παραδείγματος της αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας με τη συστηματική αποτύπωση της δράσης της σε διάφορα γραπτά κείμενα που ανακοινώνονταν στήνονταν σε δημόσιους χώρους, για να διαβασθούν και να τεκμηριώσουν τις αποφάσεις, και μέσα απ' αυτές τη σκέψη και τις μεθόδους της. Οι πολίτες μπορούσαν και, θεωρητικά τουλάχιστον, όφειλαν να γνωρίζουν τί και πώς ενεργεί και οφείλει να λειτουργεί η κοινή πολιτεία τους. Το σκληρό υλικό...

Ο Μωρίς Αγκυλόν, καθηγητής της ιστορίας στο College de France, είναι από τους πιο σημαντικούς Γάλλους ιστορικούς, ειδικευμένος στον 19ο αιώνα. Με το βιβλίο του "1848: Η επανάσταση στη Γαλλία ή η μαθητεία στη Δημοκρατία" αναλύει με επιστημονική εμβρίθεια αλλά και γλαφυρότητα και αφηγηματική δεξιοτεχνία την ιστορία της γαλλικής επανάστασης του 1848, η οποία κατέλυσε τη μοναρχία και εγκαθίδρυσε μια βραχύβια Δημοκρατία που διήρκεσε ώς το 1852, οπότε ο Λουδοβίκος Ναπολέων Βοναπάρτης ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας. Πέρα από την αντικειμενική εξιστόρηση των γεγονότων, ο Αγκυλόν μελε...

Το βιβλίο περιέχει ένα δοκίμιο που πραγματεύεται την ιστορική εξέλιξη της έννοιας της δημοκρατίας (από την αρχαία Ελλάδα ως τη Γαλλική Επανάσταση και τις μέρες μας) και μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται μ’ αυτήν (η εξουσία και η βία που απορρέει από αυτή, η έννοια της νομοθεσίας κτλ.), καθώς και μια μικρή αλλά περιεκτική ανθολογία με αποσπάσματα από σχετικά έργα (φιλοσόφων, ιστορικών κτλ.)

Στις 18 και 19 Μαΐου 2005 το Ίδρυμα "Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής", οργάνωσε επιστημονική διημερίδα στην Αθήνα στο πλαίσιο του προγράμματος των ετήσιων επιστημονικών δραστηριοτήτων του με θέμα "Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα - Τριάντα χρόνια από τη μετάβαση στη δημοκρατία". Κατά τη διάρκεια της συνάντησης παρουσιάστηκε η ιστορική διαδρομή που ακολούθησαν οι τρεις αυτές χώρες από το 1974 και μετά. Ειδικοί επιστήμονες, καθώς και πολιτικοί, που υπήρξαν πρωταγωνιστές κατά τη διαδικασία του εκδημοκρατισμού των χωρών τους, κατέθεσαν τις απόψεις και τις μαρτυρίες τους.

Βαθύς γνώστης του κλασικού πολιτισμού, της αρχαίας ιστορίας και λογοτεχνίας, ο Λουτσιάνο Κάνφορα καταθέτει τους προβληματισμούς του όσον αφορά τη χρήση και την κατάχρηση του όρου "δημοκρατία" ανά τους αιώνες. Ξεκινά από το θεωρούμενο "ιδανικό" μοντέλο της αθηναϊκής δημοκρατίας του 5ου π.Χ. αιώνα, το οποίο ωστόσο καταδίκασε τον Σωκράτη και κατηγορήθηκε ως «θεατροκρατία» από τον Πλάτωνα, περνά από τις μεγάλες, εν ονόματι του λαού, επαναστάσεις του 18ου και του 19ου αιώνα και καταλήγει στα δυτικού και ανατολικού τύπου δημοκρατικά και λαϊκά καθεστώτα του 20ού αιώνα. Μπορεί η π...

"Η Αθηναϊκή Δημοκρατία" είναι το πιο σημαντικό, το πιο μελετημένο και το πιο επίκαιρο από τα κεντρικά θέματα της αρχαίας ελληνικής ιστορίας. Διακεκριμένοι ερευνητές διαδοχικών γενεών έχουν συμβάλει -με άρθρα, μονογραφίες και συνθέσεις- ώστε οι γνώσεις μας για την αθηναϊκή δημοκρατία να είναι άφθονες, ποικίλες, πολυμερείς. Το παρόν βιβλίο συγκροτεί μια πολυεδρική και πολυεπίπεδη σύνθεση. Αρχίζει συγκρίνοντας την αθηναϊκή δημοκρατία με τις νεότερες δημοκρατίες. Επισημαίνει τις οικονομικοκοινωνικές συνθήκες της και τις πολιτισμικές πηγές της. Εξιστορεί τη γένεση και την εξέλι...

Η δημοσίευση των Πρακτικών του Συνεδρίου "Τριάντα Χρόνια Δημοκρατία: Το πολιτικό σύστημα της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας, 1974-2004" (Πανεπιστήμιο Κρήτης, 20-22 Μαΐου 2004) δίνει την ευκαιρία για μια προσπάθεια επισκόπησης, κριτικής αποτίμησης και αναστοχασμού. Με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από την πτώση της δικτατορίας, το συνέδριο που οργανώθηκε από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και το Κέντρο Πολιτικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, επιχείρησε μια συνολική αποτίμηση της πορείας, των επιτευγμάτων, των προβλημάτων και των προοπτικών του πολιτικ...

Οι κάτοικοι της κλασικής Αθήνας ήταν οι πρώτοι που διατύπωσαν και έκαναν πράξη την ιδέα ότι ο κοινός πολίτης, που δεν έχει μεγάλες οικονομικές δυνατότητες ή υψηλή μόρφωση μπορεί να παίρνει υπεύθυνες πολιτικές αποφάσεις. Γι' αυτό οι αντιδράσεις προς την αθηναϊκή δημοκρατία προσφέρουν εδώ και αιώνες ένα πρώτης τάξεως ψυχολογικό τεστ για την πολιτική σκέψη. Είτε υμνώντας το αθηναϊκό πολίτευμα σαν νομιμοποιό πρόγονο των σύγχρονων δημοκρατιών είτε καταδικάζοντας το σαν οχλοκρατία, οι σχολιαστές σε ολόκληρη την ιστορία αποκάλυπταν πολλά για την κοινωνία και την πολιτική της εποχή...

Πρώτιστος στόχος του βιβλίου, όπως αναφέρει ο ίδιος ο συγγραφέας στην σύντομη εισαγωγή του, παραμένει αυτός της συνεισφοράς στην Ελληνική Ιστορία: μια απόπειρα ερμηνείας των κοινωνικών απαρχών και της εσωτερικής λειτουργίας του πολιτικού συστήματος μιας αρχαίας πόλης-κράτους. Και όπως αναφέρει ο Γ. Μανιάτης στον πρόλογό του για το βιβλίο, "Ο Ober καταδεικνύει τους όρους, τη λειτουργία και τα αποτελέσματα ενός συνεχούς κοινωνικού ανταγωνισμού μεταξύ των λαϊκών μαζών - της πληθώρας των πολιτών - και των ομάδων ελίτ".

Θέμα του βιβλίου είναι η ιστορία της αρχαίας Αθήνας, από το τέλος του 7ου ώς το τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα: μια ιστορία που την συγκλονίζουν βίαιες ταραχές, από τη συνωμοσία του Κύλωνα, τις μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα και την τυραννίδα του Πεισίστρατου, ώς τον Πελοποννησιακό πόλεμο, τη μάχη της Χαιρώνειας και τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των διαδόχων του. Η συγγραφέας συνδυάζει και αξιοποιεί με θαυμαστή επιδεξιότητα έναν εξαιρετικό πλούτο τεκμηρίων κάθε είδους, ιστορικές και φιλολογικές πηγές, αρχαιολογικά ευρήματα. Στη διαπραγμάτευσή της δεν παραπέμπει απλώς στα αρχαία...