Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιστορία αυτή γράφτηκε για τον Ανρί Φιλίπ Πεταίν, ένα αγροτόπαιδο της Γαλλίας που έφτασε να αναρριχηθεί στη θέση του Στρατάρχη του Γαλλικού Στρατού, να περάσει στα πρώτα κιτάπια της ιστορίας του ως ήρωας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και στα μαύρα κατάστιχα κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για τη συνθηκολόγησή του με τους Ναζί. Ο Charles Williams "σκηνοθετεί" με επιδέξιο τρόπο την ταπεινή παιδική ηλικία του Πεταίν στην επαρχία και την επιλογή του να υπηρετήσει το στρατό και όχι την ιεροσύνη. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Πεταίν υπερασπίζεται με ηρωικό τρόπο το Βερντέν και σημ...

Το 1914, οι πλούσιες και ισχυρές χώρες της Ευρώπης αποφάσισαν επιτέλους να κινητοποιήσουν τις τεράστιες στρατιές που προετοίμαζαν από χρόνια. Το κάθε κράτος πίστευε στη νίκη. Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή της Ευρώπης. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ή Μεγάλος Πόλεμος, παραμένει ένα από τα τραγικότερα γεγονότα της Ιστορίας, που μας στοιχειώνει ακόμη και σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά το ξέσπασμά του. Τι σήμαινε αυτός ο πόλεμος; Ήταν μια εκστρατεία αρπαγής πλούτου και επιβολής του ισχυρού ή ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών που μετατράπηκε σε εφιάλτη για εκατομμύρια άνδρες οι οποίοι...

Όταν έληξεν ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο οποίος επροκάλεσε πολλά ανθρώπινα θύματα και πολυαρίθμους υλικάς καταστροφάς, ήλπισεν η ανθρωπότης, ότι θα επεκράτει επιτέλους, σύνεσις, μεταξύ των ηγετών των κρατών και διαρκής, ως εκ τούτου ειρήνη. Μάταιαι όμως απεδείχθησαν αι ελπίδες. Ούτε η σχετικώς πρόσφατος ανάμνησις των τραγικών συνεπειών του λήξαντος αυτού πολέμου, ούτε η συσταθείσα ¨Κοινωνία των Εθνών¨, κατέστη δυνατόν να εξασφαλίσουν παγίως, την τόσον πολυπόθητον, δια τους λαούς, ειρήνην. Είναι αληθές ότι ο πόλεμος αυτός, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, δεν επέφερε μόνον μεγάλ...

[...] Το Αρχείο της Αννας Μελά-Παπαδοπούλου στις Ροβιές Ευβοίας όπως έχει ήδη επισημανθείστη βιογραφία της1 είναι μια πλούσια μη αρχειοθετημένη ακόμη ιδιωτική συλλογή, η οποία άργησε πολύ να προσελκύσει τους μελετητές, και της οποίας είχα την τύχη να μελετήσω μόνον ένα μικρό μέρος της. Ο φάκελος επιστολογραφίας περιέχει εκατοντάδες μη ταξινομημένες επιστολές, επιστολικά δελτάρια καιτηλεγραφικά κείμενα που απευθύνονται στην Παπαδοπούλου από εξέχουσες φυσιογνωμίες της εποχής: αξιωματούχους της πολιτικής, στρατιωτικής και κοινωνικής ζωής, αλλά και από πλήθος απλών ανθρώπων, π...

[...] Τότε, είχαμε σχεδόν προανάγγειλει την πλήρη αυτοτελή έκδοση του "Ημερολογίου Εκστρατείας 1912-1926" της Άννας Μελά-Παπαδοπούλου και των "Επιστολών" που έλαβε η ίδια από διάφορες προσωπικότητες της εποχής της. Κι αυτό έγινε με την πεποίθηση ότι οι πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, δηλαδή η περίοδος της ζωής και της δράσης της Άννας Μελά-Παπαδοπούλου, υπήρξαν καθοριστικές για τη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνισμού - γεγονός που αποδεικνύεται από το μεγάλο ενδιαφέρον των σύγχρονων μελετητών. Έτσι δημοσιεύουμε σήμερα το "Ημερολόγιο Εκστρατείας, 1912-1926" της Άννας Μελά-Πα...

Η γεωπολιτική εξετάζει τις δυνατότητες του κράτους (γεωγραφική θέση, φυσικοί πόροι, πληθυσμός) με σκοπό τη μεγιστοποίηση της ισχύος του ή, ακόμη καλύτερα, την παγκόσμια ηγεμονία του. Ήδη από το 1904 ο Mackinder εντόπισε μία περιοχή ανάμεσα στις πεδιάδες της Κεντρικής Ευρώπης και του ανατολικού άκρου της Σιβηρίας -η μετέπειτα καλούμενη Καρδιά της Γης ή Κεντρική Γη (Heartland)- η κατάληψη της οποίας θα αποτελούσε, κατά τον Mackinder, αναγκαίο όρο για την παγκόσμια ηγεμονία. Για τους Βρετανούς η Κεντρική Γη αποτελούσε τη μεγαλύτερη απειλή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ για...

Περιέχονται τα κείμενα: - Ηλίας Γ. Σκουλίδας, "Το αλβανικό "εθνικό κίνημα"" - Ελευθερία Κ. Μαντά, "Η αποχώρηση του ελληνικού στρατού από τη Βόρεια Ήπειρο" - Γιούλη Κόκκορη, "Πώς είδε ο Τύπος της εποχής το βορειοηπειρωτικό ζήτημα" - Απόστολος Διαμαντής, "Η στάση των Μεγάλων Δυνάμεων και της Ελλάδας στο ζήτημα της αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου το 1914" - Ελευθερία Κ. Μαντά, "Η βόρεια Ήπειρος κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: η ελληνική διοίκηση (Οκτώβριος 1914 - Νοέμβριος 1916)

Αφού ανέλαβαν τα ηνία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι Νεότουρκοι αποφασίζουν, στα μέσα του 1914, να συμμετάσχουν στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας, εκπλήσσοντας δυσάρεστα τις κυβερνήσεις της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, οι οποίες υποτίμησαν αρχικά την απειλή και ούτε καν υποψιάστηκαν ότι η σύγκρουση με τους Τούρκους θα κόστιζε, τελικά, εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές. Ο πόλεμος κράτησε τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Η αρχή έγινε με την απόβαση στον "Κήπο της Εδέμ", όταν οι Οθωμανοί απείλησαν την κυριαρχία της Βρετανίας στο νευραλγικό πέρασμα της Διώρυγας του Σουέζ, κ...

Περιγραφές των σπουδαιότερων πολεμικών αναμετρήσεων της ιστορίας, με λεπτομερή καταγραφή της στρατηγικής και της τακτικής που εφάρμοσαν οι αντιμαχόμενες πλευρές, καθώς και των πολεμικών γεγονότων, σε όλα τα κρίσιμα στάδια των στρατιωτικών επιχειρήσεων. "Δεν θα περάσουν" στις 21 φεβρουαρίου του 1916 ο Γερμανός Στρατηγός Erich von Falkenhayn εξαπέλυσε τη σφοδρότατη επίθεσή του εναντίον του Βερντέν, οχυρής πόλης της Γαλλίας, αποσκοπώντας στην εξολόθρευση του Γαλλικού Στρατού. Ο Falkenhayn ήταν βέβαιος ότι η συμβολική αξία του Βερντέν ήταν τέτοια, που οι Γάλλοι "θα αναγκάζο...

Ο συγγραφέας-μελετητής έχει δείξει σε άλλα έργα του ότι σε μακροχρόνιο συμβατικό πόλεμο ο ρόλος της οικονομίας είναι καταλυτικός για την τελική νίκη ή ήττα. Στο νέο αυτό έργο συσχετίζεται η οικονομία και η στρατιωτική τακτική. Είναι φανερό ότι σε μακροχρόνιο συμβατικό πόλεμο η οικονομική κινητοποίηση είναι σταδιακή, με αποτέλεσμα η παραγωγή οπλικών συστημάτων να μεγιστοποιείται και αυτή σταδιακά. Εκεί ακριβώς τίθεται το ζήτημα της στρατιωτικής τακτικής και στρατηγικής, δηλαδή αν ένας εκ των δύο αντιπάλων μπορεί να επιτύχει πλήρη υπεροχή στο πεδίο της μάχης και να συνθλίψ...

Αφού ανέλαβαν τα ηνία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι Νεότουρκοι αποφασίζουν, στα μέσα του 1914, να συμμετάσχουν στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας, εκπλήσσοντας δυσάρεστα τις κυβερνήσεις της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, οι οποίες υποτίμησαν αρχικά την απειλή και ούτε καν υποψιάστηκαν ότι η σύγκρουση με τους Τούρκους θα κόστιζε, τελικά, εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές. Ο πόλεμος κράτησε τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Η αρχή έγινε με την απόβαση στον "Κήπο της Εδέμ", όταν οι Οθωμανοί απείλησαν την κυριαρχία της Βρετανίας στο νευραλγικό πέρασμα της Διώρυγας του Σουέζ, κ...

Η εκστρατεία στην Καλλίπολη το 1915 ήταν έμπνευση του Ουίνστον Τσώρτσιλ και η συντριπτική αποτυχία της του στοίχισε τη θέση του στην τότε κυβέρνηση. Η επιχείρηση αυτή αποσκοπούσε στο να θέσει εκτός μάχης την Τουρκική Αυτοκρατορία στο πλαίσιο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και να εξασφαλίσει μια θαλάσσια οδό επικοινωνίας με τη Ρωσία. Χαρακτηριστικό της εν λόγω εκστρατείας υπήρξε η έλλειψη ικανοτήτων των ανώτερων στρατιωτικών διοικητών, προπάντων των Συμμαχικών δυνάμεων. Ωστόσο, η Καλλίπολη ανακαλεί ταυτόχρονα στη μνήμη όλων τον ηρωισμό και την επιδεξιότητα τόσο των Βρετανώ...

Το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, από το 1914 ως το 1945, στάθηκε μια εποχή πολέμων, καταστροφών και επαναστάσεων που πέρασε την Ευρώπη διά πυρός και σιδήρου. Σύμφωνα με τον Enzo Traverso, η έννοια του "ευρωπαϊκού εμφυλίου πολέμου" επιτρέπει να ερμηνεύσουμε αυτόν τον τρομερό συνδυασμό ολοκληρωτικού πολέμου χωρίς κανόνες και όρια, τοπικών εμφυλίων πολέμων και γενοκτονιών, που περιλάμβανε επίσης τη σύγκρουση ανάμεσα σε αντίθετες κοσμοθεωρίες. Στοιχεία αυτού του πανευρωπαϊκού εμφυλίου: το μίγμα αρχαϊκής βίας, ψυχρής διοικητικής βίας και νεωτερικής τεχνολογίας που χρησιμοποιήθηκε γ...

Το πρωί της 28ης Ιουνίου του 1914, όταν ο Αρχιδούκας Φερδινάνδος, διάδοχος της Αυστρίας, έφτασε με τη σύζυγό του στον σιδηροδρομικό σταθμό του Σαράγεβου, η Ευρώπη ζούσε ακόμη εν ειρήνη. Τριανταεπτά μέρες αργότερα βρισκόταν σε πόλεμο. Η σύγκρουση που ακολούθησε άφησε πάνω από δεκαπέντε εκατομμύρια νεκρούς, κατέστρεψε τρεις αυτοκρατορίες και άλλαξε ριζικά την παγκόσμια ιστορία. Πώς μπόρεσαν τα Βαλκάνια -μια περιφέρεια απομακρυσμένη από τα ευρωπαϊκά κέντρα της ισχύος και του πλούτου- να γίνουν το επίκεντρο ενός δράματος τέτοιου μεγέθους; Ο Κρίστοφερ Κλαρκ αποφεύγει τον πειρασ...

Αν είναι να εννοήσουμε σοβαρά τον Μεγάλο Πόλεμο ως έναν παγκόσμιο πόλεμο, χρειάζεται πλέον, έναν αιώνα μετά το γεγονός, να αλλάξουμε οπτική: να λάβουμε πληρέστερα υπόψη τα θέατρα του πολέμου που βρίσκονταν όχι μόνο στο εσωτερικό αλλά και πολύ πέραν της Ευρώπης, στην Ασία και την Αφρική, και μαζί τις εμπειρίες εκατομμυρίων αυτοκρατορικών υπηκόων που κλήθηκαν να υπερασπιστούν τα συμφέροντα της κυβέρνησής τους σε όλη την εμπόλεμη περίοδο. Το βιβλίο δίνει αυτή τη νέα προοπτική στην ιστορία του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου επεκτείνοντάς την στο χώρο και το χρόνο. Το επιχείρημα π...

Το ανά χείρας επιμελημένο και σχολιασμένο ημερολόγιο συνεισφέρει αναμφίβολα στην ιστοριογραφία για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αφενός προσθέτει πολύτιμες πληροφορίες για το χρονικό κράτησης των βενιζελικών αξιωματικών στο Βερλ - γεγονός για το οποίο έως τώρα δεν διαθέταμε τίποτε περισσότερο από απλές αναφορές - και αφετέρου έρχεται να εμπλουτίσει περαιτέρω τις γνώσεις μας αναφορικά με την παράδοση της Καβάλας στους Βουλγάρους τον Αύγουστο του 1916 και τη μεταφορά του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκαίρλιτς της Σιλεσίας. Ο κρητικός αξιωματικός της Χωροφυλακής Στυλιανός Κανδυλάκης αφηγ...

Δίχως τη σύμφωνη γνώμη των ελίτ, ο εξοπλισμός της χώρας και η προετοιμασία της οικονομίας για να αντεπεξέλθει στις δυσχέρειες του πολέμου, δεν θα είχαν επιτευχθεί ποτέ. Οι τελευταίες δεν επιθυμούσαν μονάχα την αναθεώρηση της συνθήκης των Βερσαλλιών - πολύ περισσότερο αποσκοπούσαν στην ανόρθωση της γερμανικής υπερδύναμης και "με τα μάτια στραμμένα στην Ανατολική Ευρώπη, στην οικοδόμηση μιας ανατολικής αυτοκρατορίας που θα εγγυόνταν την αυτάρκεια της πολεμικής οικονομίας". Σ' ένα τέτοιο περιβάλλον, η χρήση της στρατιωτικής ισχύος θεωρούνταν κάτι περισσότερο από αυτονόητη. Το...

Εκατομμύρια ένιωθαν ότι δεν έχει σημασία τι έγινε, ούτε τι θα γίνει, σημασία έχει μόνο να μην πυροβολούν άλλο, να έχουμε να φάμε και να μην παγώνουμε το χειμώνα. Όμως όσοι έβγαλαν συμπεράσματα από τα διδάγματα της Ιστορίας σκέφτονταν διαφορετικά. Αυτοί προσπαθούσαν να μετατρέψουν τον ευσεβή πόθο για ειρήνη σε επαναστατική βούληση. Την επιθυμία των λαών για ειρήνη την γέννησε η εξάντληση από τον πόλεμο. Η κουρασμένη ψυχή σκέφτεται μόνο πώς θα βρει ανάπαυλα, με κάθε τρόπο. Δεν αναλύει, δεν ψάχνει για αιτίες: "Ας τελειώσει πια!" Αλλά οι επαναστάτες, που εξαρχής γνώριζαν το πώς...