Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Κορυφαία μορφή της σύγχρονης πολωνικής λογοτεχνίας, ο Zbigniew Herbert (1924-1998) αναγνωρίζεται ως ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του αιώνα μας. Το έργο του διέπεται από ισχυρές ηθικές και ανθρωπιστικές αξίες. αυτόπτης μάρτυς ο ίδιος της ωμής βίας του Β' Παγκοσμίου πολέμου, του ολοκληρωτισμού και της αποτυχίας των ιδεολογιών να βελτιώσουν την ανθρώπινη κατάσταση, ο Herbert αντιπαραθέτει την ποίηση στη στυγνή πραγματικότητα της ζωής. Συχνά επιστρατεύει την ειρωνεία και την πειραματική φόρμα, καταστρατηγώντας τους κανόνες της σύνταξης και της στίξης, προκειμένου να ελ...

Σ' ένα στοχαστικό κείμενό του που, παρότι φέρει τον τίτλο "Εναντίον της ποίησης", αποτελεί αναντίρρητα εγκώμιό της, ο Άνταμ Ζαγκαγιέφσκι, αφού εξετάσει κάποιους από τους λόγους για τους οποίους, όπως τονίζει, "τόσο έξυπνοι, μορφωμένοι και σοβαροί άνθρωποι αποστρέφονται σήμερα την ποίηση", διακρίνει τα εξής χαρακτηριστικά είδη ποίησης της εποχής μας: την "ερασιτεχνική" ποίηση που, παρότι μπορεί να είναι συμπαθητική, δεν μας βοηθά να κατανοήσουμε τον κόσμο όπου ζούμε· την εκστατική ποίηση· την ειρωνική ποίηση του συρμού, που εκφράζει την αμφιβολία και την απόγνωση· τη λυρική...

Η τελευταία ποιητική συλλογή της βραβευμένης με Νόμπελ Ποίησης πολωνής ποιήτριας. Τη μετάφραση έχει κάνει ο καταξιωμένος ποιητής Βασίλης Καραβίτης.

Τα "Έσχατα ποιήματα" διαπνέονται από τα κυριότερα πολωνικά αλλά και οικουμενικά ζητήματα τα οποία έχουν απασχολήσει τον Μίγουος ως ποιητή, φιλόσοφο, ιστορικό και φιλόλογο σε όλη τη διάρκεια της δημιουργίας του. Τα βασικά αρχέτυπα του πολιτισμού μας, η αρχαιοελληνική κληρονομιά και η βαθιά αίσθηση του τόπου της καταγωγής του, αποτελούν στη συλλογή αυτή το θεμέλιο πάνω στο οποίο ο ποιητής αρχιτεκτονεί τα οικοδομήματα των προσωπικών, κοινωνικών και πνευματικών εμπειριών του σύγχρονου ανθρώπου. Και αυτές οι αξίες τον οδηγούν, όπως το νήμα της Αριάδνης, ώστε να μην χαθεί στο λαβ...

Ο Νόρβιντ και ο Σοπέν, ο ποιητής και ο μουσικός, συναντήθηκαν και γνωρίστηκαν στο Παρίσι, στους κύκλους των Πολωνών εμιγκρέδων που βρήκαν εκεί μια δεύτερη, φιλόξενη πατρίδα. Ο θαυμασμός του Νόρβιντ για το μεγάλο συμπατριώτη του ήταν ανυπόκριτος. Του συμπαραστάθηκε στις τελευταίες του ώρες (1849) και, δεκατέσσερα χρόνια αργότερα (1863-1864), ανακαλεί εκείνες τις στιγμές, λίγο πριν από τη βαριά απώλεια, και συνθέτει, μέσα σε λίγες μέρες, αυτό το πολυεπίπεδο ποίημα, αφήνοντας να ξεσπάσει όλη η πίκρα για τη σκλαβωμένη του πατρίδα (από τα τέλη του 18ου αιώνα η Πολωνία ζούσε κάτω...

Όπως επισημάνθηκε και είναι πρόδηλο η Καμιένσκα αντιστάθηκε σε όλες τις φιλολογικές τάσεις και μόδες πλάθοντας μια ποίηση που έδωσε έκφραση στην ιδέα ενός διαλόγου μεταξύ ανθρώπου και Θεού, με ένα τρόπο κατάλληλο για το δικό μας αιώνα, δηλαδή παραπλανητικά ανάλαφρο, με λιτές λυρικές αποστροφές και με κυρίαρχη την παρουσία της σιωπής σαν υψηλού μέσου αίσθησης και συνείδησης της ανθρώπινης φύσης ("Σωπαίνω άρα υπάρχω" είναι η παραλλαγή της καρτεσιανής φόρμουλας που της αποδίδεται), για να φτάσει όποιος βαθιά υποφέρει στην αυτοϋπέρβαση. Δημιούργησε έτσι μια προσωπική γλώσσα...

Λένε πως δεν υπάρχει καημός πιο αβάσταχτος από εκείνον του γονιού που χάνει το παιδί του. Κι ο ευπατρίδης Γιαν Κοχανόφσκι (1530-1584), ο μεγαλύτερος ποιητής όχι μονάχα της Πολωνίας αλλά και ολόκληρου του σλαβικού κόσμου ίσαμε τις αρχές του 19ου αιώνα, δηλαδή μέχρι την εμφάνιση του Πούσκιν και του Μιτσκιέβιτς, τον βίωσε ως τα τρίσβαθα της. ψυχής του: σε διάστημα μόλις λίγων μηνών θρήνησε το χαμό των θυγατέρων του Ούρσουλας και Χάννας. Ο θάνατος της Ούρσουλας ιδιαίτερα, τον έσπρωξε στη σύνθεση των "Θρήνων", του πρώτου σπουδαίου μνημείου της πολωνικής λογοτεχνίας που γράφτηκε...

"Ο τάφος του Αγαμέμνονα" του Ιούλιου Σλοβάτσκι, ενός από τους τρεις μείζονες εκπροσώπους του ρομαντισμού στην Πολωνία -οι άλλοι δύο: Άνταμ Μιτσκιέβιτς (1798-1855), Ζίγκμουντ Κρασίνσκι (1812-1859)- αποτελεί το όγδοο και προτελευταίο μέρος μιας ευρύτερης ποιητικής σύνθεσης, που με τίτλο "Ταξίδι απ' τη Νεάπολη στους Άγιους Τόπους", άρχισε να γράφεται το φθινόπωρο του 1836 στη Σύρο, κατά τη διάρκεια μιας πολύμηνης περιπλάνησης του ποιητή στις κοιτίδες του πολιτισμού (Ιταλία, Ελλάδα, Αίγυπτο, Παλαιστίνη) και ολοκληρώθηκε στο Παρίσι τρία χρόνια αργότερα. Και είναι το μόνο ποίημα...

"Τίποτα δύο φορές" Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να συμβεί δύο φορές./ Αποτέλεσμα, το θλιβερό γεγονός/ ότι φτάνουμε εδώ απροετοίμαστοι/ και φεύγουμε χωρίς την δυνατότητα ν' αποχτήσουμε πείρα./ Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κανένας περισσότερο αδής/ κι αν είσαι ο χειρότερος μαθητής του πλανήτη,/ δεν μπορείς να επαναλάβεις την τάξη το καλοκαίρι:/ αυτή η σειρά των μαθημάτων προσφέρεται μόνο μια φορά./ Καμιά μέρα δεν αντιγράφει την προηγούμενη,/ δυο νύχτες δεν θα διδάξουν τι είναι ευδαιμονία/ με τον ίδιο τρόπο επακριβώς,/ και ούτε ακριβώς με τα ίδια φιλιά. [...] (από τη σελ. 21...

Έλεγα πάντοτε ότι η πολωνική ποίηση έχει σθένος και ξεχωρίζει στο υπόβαθρο της παγκόσμιας ποίησης από ορισμένα διακριτικά γνωρίσματα. Αυτά τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα μπορεί να εντοπισθούν στα ποιήματα κάποιων περίφημων Πολωνών ποιητών, μεταξύ των οποίων και η Βισουάβα Σιμπόρσκα. Το δικό της Βραβείο Νόμπελ είναι ο προσωπικός της θρίαμβος, αλλά ταυτόχρονα επιβεβαιώνει τον χώρο της "Πολωνικής σχολής της ποίησης". Ίσως δεν είναι αναγκαίο να ξαναθυμίσω ότι η γλώσσα αυτής της ποίησης είναι η γλώσσα μιας χώρας όπου το έγκλημα της γενοκτονίας έχει διαπραχθεί σε μια μαζική κλί...

Κορυφαία μορφή της σύγχρονης πολωνικής λογοτεχνίας, ο Zbigniew Herbert (1924-1988) αναγνωρίζεται ως ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του αιώνα μας. Το έργο του είναι θεμελιωμένο σε ισχυρές ηθικές και ανθρωπιστικές αξίες· αυτόπτης μάρτυς ο ίδιος της ωμής βίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της καταπίεσης, του ολοκληρωτισμού και της αποτυχίας των ιδεολογιών να βελτιώσουν την ανθρώπινη κατάσταση, ο Herbert αντιπαραθέτει την ποίηση στην ωμή πραγματικότητα της ζωής. Συχνά επιστρατεύει την ειρωνεία και την πειραματική φόρμα, καταστρατηγώντας τους κανόνες της σύνταξης και της στί...

[...] Η ποίηση των Χέρμπερτ και Χόλουπ δεν εμφανίζει την εσωστρέφεια που χαρακτηρίζει ένα μεγάλο ποσοστό της σύγχρονης (και όχι μόνο της ελληνικής) ποιητικής παραγωγής. Ο αναγνώστης αυτής της ποίησης μπορεί να την προσεγγίσει με τα προσωπικά του βιώματα και να βρει σ' αυτή "κάτι δικό του", κάτι που σκέφτηκε ή ένιωσε κάποτε αλλά δεν είχε τις λέξεις να το εξωτερικεύσει. Δεν ήταν πάντα επικοινωνιακός ο ρόλος της ποίησης; Εκτιμώ την στάση των δύο ποιητών στη ζωή και στην τέχνη. Ο Χόλουπ ήταν μαρξιστής. Ο Χέρμπερτ δεν ήταν. Την εποχή των μεγάλων ιδεολογικών συγκρούσεων το "πι...

"Μερικοί αγαπούν την ποίηση" Μερικοί -δηλαδή όχι όλοι. Ούτε το μεγαλύτερο μέρος όλων, αλλά το μικρότερο. Μη υπολογίζοντας τα σχολεία, όπου πρέπει, και τους ίδιους τους ποιητές, θα είναι δυο στα χίλια άτομα. Τους αρέσει -μα αρέσει επίσης το κρεατόζουμο με μακαρόνια, αρέσουν τα κομπλιμέντα και το γαλάζιο χρώμα, αρέσει το παλιό κασκόλ, αρέσει να επιμένουν στο δικό τους, αρέσει να χαϊδεύουν το σκυλί. Η ποίηση -μόνο τι είναι αυτό η ποίηση. Δεν ήταν μόνο μια απάντηση ασταθής πάνω σ' αυτό το ερώτημα. Μα εγώ δεν ξέρω και δεν ξέρω και πιάνομαι απ' αυτό σαν ένα σωτ...