Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Στο πόνημα που ακολουθεί, προσπάθησα να μεταφράσω Έλληνες, Γάλλους, Βρετανούς και Αμερικανούς ποιητές, επειδή τυχαίνει να γνωρίζω αυτές τις γλώσσες. Μπήκα, όμως, ακόμη στον πειρασμό να μεταφράσω (από μετάφραση στα ελληνικά) κάποιους Άραβες και Λατινοαμερικάνους, που με έχουν συγκινήσει· αυτό ίσως θεωρηθεί τολμηρό και έτσι είναι, παρά την καλή μου πρόθεση. Οι ποιητές που διάλεξα είναι είτε οι αγαπημένοι μου, που τους διάβασα και χάρηκα σε μεγάλη ηλικία, αλλά και άλλοι πολλοί, που δάσκαλοι και φιλόλογοι, με άπειρη αγάπη, αγωνία και πείρα ζωής ανέλυσαν για μένα και που...

Από την Ιαπωνία έως τη Ρωσία, από την Αυστραλία μέχρι τις Ινδίες ή την Ολλανδία και τη Ν. Ζηλανδία, την Ελλάδα, ή το Μαρόκο, το Πακιστάν, τη Φινλανδία, την Κούβα ή την Σιγκαπούρη, έως και το Μεξικό, αυτό το "επίγραμμα - χαϊκού", σαν ένα απέραντο δέντρο, με τις ρίζες του βαθιά στη γη της Ανατολής -της Ιαπωνίας- και τα κλαριά του απλωμένα σε εναγκαλισμό της οικουμένης, αποδείχνεται σαν τη μοναδική φόρμα ποίησης που ξεπέρασε τις καταβολές των λαών! Το γεγονός της παρούσας "Παγκόσμιας ανθολογίας χαϊκού" 50 χωρών, διανθισμένης με 186 ποιητές κάνει ολοφάνερη την αναζήτηση της...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Μεταφράσεις ποιημάτων των Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Ρόμπερτ Φρόστ, Μάσσιμο Μπεττελόνι, Άννα Αχμάτοβα, Ρίτσαρντ Μπερενγκάρτεν, Ντέηβιντ Ρίκς, Γουίλλιαμ Μπάτλερ Γέητς, Τζιάκομο Λεοπάρντι, Ιόσιφ Μπρόντσκι, Αμίρ Ορ.

Αλλά γιατί λέγονται μυστικοί; Όχι βέβαια γιατί κρύβουν κάτι, αλλά γιατί αυτό που οι ίδιοι είναι δε διδάσκεται: δε μπορείς να περιγράψεις ή να διδάξεις σε κάποιον τη γεύση του κερασιού· πρέπει ο ίδιος να δαγκώσει το κεράσι. Μυστικό είναι, όχι αυτό που φρουρείται, αλλά το από τη φύση του αμετάδοτο. Ο μυστικός πηγαίνει τόσο μακριά που φτάνει κάποτε εκεί που ξεκίνησε. Διανύει το χώρο της σύγχυσης, των δογμάτων και των θεωριών και φτάνει στο κενό, η σωστότερα στον χαοτικό χώρο, που βρίσκεται μετά από το τέλος και πριν από την αρχή. Το φτάσιμο στον χαοτικό χώρο είναι "ένας θάνατ...

Είχα κάποτε γράψει πως με τις καλύτερες ελληνικές μεταφράσεις ποιημάτων έχομε παρέμβαση (θετική παρέμβαση) του μεταφραστή, δεν έχομε προσάρτηση, όπως συμβαίνει -μοναδική περίπτωση- με τον Καρυωτάκη. Όσα ποιήματα εκείνος μετάφρασε τα προσάρτησε στην ποίησή του, που σημαίνει πως τα προσάρτησε στην ποίηση την ελληνική. Τα ποιήματα που θα διαβάσετε στο βιβλίο τούτο με τις μεταφράσεις του Καρυωτάκη είναι ποιήματα ελληνικά. Είναι όλα ποιήματα περασμένα μέσα στη δίνη της γλώσσας μας. Την απόδειξη για αυτό που σας λέω θα τη βρείτε στην αριστερή σελίδα με τα γαλλικά, τις περισσότερε...

[...] Σκοπός της ανθολογίας είναι να συγκεντρώσει και ν' αναδείξει ποιήματα που, ενώ "χάνονται" μέσα στα άπαντα των ποιητών και στις πολυάριθμες σελίδες των περιοδικών, συγκεντρωμένα αποκτούν διαφορετική δύναμη και σημασία. Κρυσταλλωμένα γύρω από το θέμα "Παρθενώνας", μιλούν για το μνημείο με τρόπο πρωτόγνωρο ως προς την ποικιλία και το βάθος του. Πράγματι, ενώ τα αισθητικά, αρχαιολογικά, ιδεολογικά και περιηγητικά κείμενα για τον Παρθενώνα ομόφωνα, σχεδόν, εξαίρουν την ιδανική ομορφιά του και τη βαθιά επίδραση που άσκησε σε πολλά επίπεδα της ζωής μας, οι ποιητές τολμού...

Tελικά, καταραμένοι ή ευλογημένοι; Ένας κύκλος που καταφέρνει να μένει ζωντανός στο πέρασμα του χρόνου. Ένας κύκλος γεμάτος στίχους, συναίσθημα, πόνο και μορφές που ποτέ δεν γερνάνε... Σκοτεινοί άνθρωποι, με λαμπρό όμως έργο: Baudelaire, Verlaine, Rimbaud, Λαπαθιώτης, Artaud, Καρυωτάκης, Πολυδούρη. Μορφές της λογοτεχνίας που αποθεώθηκαν μετά θάνατον, αφού οι ίδιοι -τις περισσότερες φορές- έγραφαν το σενάριο της ζωής τους με την ίδια καλλιτεχνική μαεστρία που έγραφαν τα ποιήματά τους. Θεμελίωσαν με ένα διεισδυτικό και τολμηρό τρόπο την ποίηση, η οποία πλέον δεν φοβότα...

Οι πρώτες εμφανίσεις του δεκαπεντασύλλαβου στη βυζαντινή ποίηση τοποθετούνται στον 10 αιώνα, στον Συμεών τον Μεταφραστή και τον Κωνσταντίνο Ζ' τον Πορφυρογέννητο. Συστηματικά χρησιμοποιήθηκε στα θρησκευτικά ποιήματα του Συμεών του Νέου Θεολόγου, στα τέλη του 10ου αιώνα. Πώς και πυρ υπάρχεις βλύζον, πώς και ύδωρ είς δροσίζον, πώς και καίεις και γλυκαίνεις, πώς φθοράν εξαφανίζεις; Πώς θεούς ποιείς ανθρώπους, πώς το σκότος φως εργάζη, πώς ανάγεις εκ του άδου, πώς θνητούς εξαφθαρτίζεις; Πώς προς φως το σκότος έλκεις, πώς την νύκτα περιδράσση, πώς καρδιάν περιλάμπεις, πώς με όλο...

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Ποιητές και τα ποιήματά τους από διάφορες χώρες του κόσμου - Ανατολή, Δύση, Λατινική Αμερική. Με φωτογραφίες των δημιουργών και βιογραφικό.

[...]Πιστεύω ότι δεν μπορεί να υπάρχουν για τη μετάφραση κανόνες γενικής παραδοχής. Το ζήτημα της καλής μετάφρασης είναι θέμα ικανότητας κατανόησης, ευαισθησίας και έμπνευσης του μεταφραστή. Είναι φυσικό καλύτεροι μεταφραστές ποίησης να είναι οι ποιητές. Δεν συμφωνώ με τον Σεφέρη, που λέει ότι "η μετάφραση της ποίησης είναι το είδος της γραφής που δίνει τη μικρότερη ικανοποίηση". Αντίθετα μεταφράζοντας νιώθω την ίδια χαρά δημιουργίας. [...]