Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια μακρά και στέρεη πνευματική φιλία αποθανατίζεται με τον τόμο αυτό: η φιλία του Αιμ. Χουρμούζιου με τον Νίκο Καζαντζάκη. Αρχινισμένη τον καιρό του μεσοπολέμου, τότε που η μεγάλη μορφή του Καζαντζάκη άρχισε να υψώνεται, γεμάτη δημιουργική βούληση, στο στερέωμα των γραμμάτων μας, συνεχίστηκε ως την ώρα που ο θάνατος ήρθε να του ασφαλίσει τ' ανήσυχα μάτια στην ξενιτιά. Πολλά ήταν τα κοινά σημεία που συνταίριασαν στο ζυγό της φιλίας τις δύο αυτές εξαιρετικές φυσιογνωμίες: η σοβαρότητα, η ειλικρινής εσωτερική ανησυχία, η υψηλοφροσύνη κι ο γνήσιος πόνος του πνεύματος, η μον...

Με το Νίκο Καζαντζάκη έχουν ασχοληθεί οι περισσότεροι από τους σύγχρονους και παλιότερους νεοέλληνες κριτικούς. Στην ανάλυση της σκέψης και του έργου του, έχει αφιερωθεί ένας μεγάλος αριθμός σελίδων, που καλύπτει ολόκληρο σχεδόν το φάσμα της προσωπικότητάς του. Η εμφάνιση λοιπόν μιας ακόμα μελέτης θα μπορούσε -όχι χωρίς σοβαρό λόγο- να θεωρηθεί πλεοναστική. Στόχος μας είναι να αποδείξουμε ότι πρόκειται για κάτι διαφορετικό τόσο ως προς την πρόθεση, όσο και το αποτέλεσμά της. Γιατί η εργασία μας αυτή, είναι προϊόν ενός ιδιαίτερου προσωπικού ενδιαφέροντος για την έννοια της...

Στο πρώτο τέταρτο του αιώνα μας άρχισε να ορθώνεται μεστωμένη η μεγάλη προσωπικότητα του Νίκου Καζαντζάκη. Στο δεύτερο τέταρτο του αιώνα μας, η προσωπικότητα αυτή έδειξε ολάκερο τον απαρομοίαστο πνευματικό της δυναμισμό και με ασίγαστο δημιουργικό οίστρο, με αυστηρότητα και θαυμαστή πειθαρχία πνεύματος και σώματος, ύψωσε ένα πολύμορφο, επιβλητικό έργο που προκάλεσε -όπως όλων των μεγάλων πνευματικών μορφών τα έργα- ένθερμο έπαινο και ψόγο. Τώρα, ένα σχεδόν τέταρτο αιώνα μετά το θάνατό του, προβάλλει για τις γρηγορούσες συνειδήσεις που μ' αγωνία εφορεύουν τον πνευματικ...

«Ο "Καζαντζάκης" της κ. Ζωγράφου διαβάζεται με μια πνοή, όπως διαβάζει κανείς ένα καλό μυθιστόρημα, έχει παλμό, έχει ευαισθησία, έχει χάρη, αφηγηματικά προσόντα και παρουσιάζει μιαν αξιόλογη αυθόρμητη κριτική ικανότητα. Γνωρίζει τη συνταγή την οποία ολίγοι από μας γνωρίζουν: να φτιάχνουν ένα βιβλίο κριτικής που να διαβάζεται άνετα και ευχάριστα.»

Η συγγραφέας αυτού του βιβλίου έζησε με τον Νίκο Καζαντζάκη τριάντα ολόκληρα χρόνια. 'Ηταν γι' αυτόν σύντροφος και σύζυγος, συμπαραστάτης και βοηθός, φίλος και συνοδοιπόρος. Ήταν, όπως ο ίδιος λέγει, "το εφταγύναικο, το εφταπέτσινο σκουτάρι της ζωής του που καμιά σαγίτα δεν το περνάει". Γνώρισαν μαζί εύτυχες ώρες χαράς, όμως δεν ήσαν λίγες και οι αντιξοότητες που αντιμετώπισαν. Τα χρόνια τής Αίγινας με την πείνα της κατοχής αλλά και με τις απλές συγκινήσεις και την αδιάκοπη δουλειά, τα χρόνια της Αντίμπ με τις αντιδράσεις αλλά και με τη δημιουργική ευφορία, άλλα χρόνια τ...

Ο Νίκος Καζαντζάκης αγαπούσε με πάθος τη ζωή, θαύμαζε την ομορφιά και λάτρευε το όνειρο. Περπάτησε της γης κι αναζητούσε το κάλλος. Μα πάνω απ' όλα πάλεψε τον μεγάλο αγώνα να βρει και να ανταμώσει τον άγνωστο κι απρόσητο δημιουργό. Αυτό το άπιαστο κι άυλο ον και που μόνο μέσα από το χρέος μπορούσε να νιώσει. Ταξίδεψε σε κοντινές και μακρινές γωνιές, γνώρισε τόπους κι ανθρώπους, όρη βουνά, λαγκάδια κι ωκεανούς, γνώρισε φτωχούς χωριάτες και φωτισμένους σοφούς. Χάρηκε το μάτι, η ψυχή κι ο νους. Βρήκε το νόημα της φιλοσοφίας στην ομορφιά την υπέρτατη ομορφιά. Μέσα στο φως, τ...

Από τα δεκαεφτά μελετήματα του βιβλίου τούτου, τα μισά καλύπτουν φιλολογικές διερευνήσεις θεμάτων που αναφέρονται στη ζωή και στο έργο του μεγάλου συγγραφέα, ενώ τα υπόλοιπα ξανοίγονται σε κριτικές επισκοπήσεις του ίδιου έργου, που υπήρξε σημείο αντιλεγόμενο για πολλά χρόνια, και το οποίο έργο τελικά, με τις πρωτότυπες ιδέες του και την αδρή του γλώσσα, πλούτισε ποικιλοτρόπως τη νεοελληνική λογοτεχνία και πνευματικότητα. Ο συγγραφέας, που έζησε πολλά χρόνια κάτω από το δροσερό ίσκιο της μεγάλης προσφοράς του Καζαντζάκη, προσπάθησε να μην κάνει παραχωρήσεις στα αισθήματά του...

"Ο υπαρξιακός Καζαντζάκης" αφορά, ασφαλώς, τη φιλοσοφική τοποθέτηση της συγγραφέως, ταυτόχρονα, όμως δίνει και μια άλλη διάσταση που καλύπτει την πορεία του στα μονοπάτια της σκέψης έως και την τελική του καταξίωση ως ύπαρξη. Ο δυϊσμός του Καζαντζάκη, που εδώ υπερτονίζεται, του δίνει μεν το στίγμα του βαθιά σκεπτόμενου ανθρώπου αλλά και του χωρίς μεταφυσική υπαρξιακού όντος, που αφού καλλιεργηθεί στη διάσταση που τον χαρακτηρίζει περισσότερο και βρει τον πραγματικό του εαυτό, επιθυμεί να τον προσφέρει στην ανθρωπότητα. Με αυτή την έννοια ανατρέπονται οι μέχρι τώρα μύθοι π...

Πέρα από τα όσα γράφτηκαν, γράφονται και ασφαλώς στο διαρκές θα γράφονται, το πνευματικό λιβάδι του Καζαντζάκη θα προσφέρει θρεπτικά πνευματικά βοσκήματα στις πνευματικές αθλήσεις βοσκής σ' όλες τις πνευματοδρομήσεις και αναζητήσεις. Ο συγγραφέας Γεώργιος Παναγιωτάκης αναλαμβάνει να συνεχίσει την προσπάθεια προσέγγισης του καζαντζακικού λόγου. Λάτρης του μεγάλου Κρητός και καταγοητευμένος από την πολυπροσφορά του, ακούραστα ρίχνεται στην έρευνα και δικαιώνεται κατά τη γνωστή υπόσχεση Εκείνου, "ο ζητών ευρίσκει". Και πράγματι "ευρίσκει", γιατί κατορθώνει να παρουσιάσει το έρ...

«Η ανάμειξη του Καζαντζάκη στην πολιτική», γράφει ο Peter Bien, «ουσιαστικά αντανακλά τις ανάγκες του βαθύτερου, του πιο δημιουργικού επιπέδου της προσωπικότητάς του». Στο βιβλίο αυτό, ο Bien παρουσιάζει μια πολιτική ανάγνωση του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς και τα γεγονότα της ζωής του συγγραφέα και τον τρόπο με τον οποίο αυτά αντανακλώνται στο έργο του. Ξεκινώντας από την αρχή της σταδιοδρομίας του, το 1906, και τις φιλοσοφικές μελέτες του στο Παρίσι, συνεχίζει με την περιγραφή της ανάπτυξης του ιδιόρρυθμου κομμουνισμού του, τα ταξίδια του στη Ρωσία, και την έκδοση τ...

[...] George Panagiotakis undertakes to continue the attempt to approach Kazantzakis' mind. A passionate admirer of this major Cretan literary figure and charmed by his multi-faceted contribution to the Greek literary world, he has painstakingly researched his work. The work is successful since the writer has achieved a well-rounded presentation of Kazantzakis' work, not least by referring back to major past researchers. Thus, the present research is not only worthy of high praise but also an essential guide for those who would like to experience once more the Kazantzakea...

Σε κάθε περίπτωση, ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ένας λογοτέχνης, για τον οποίο η πνευματική υπόθεση αποτελεί την πρωταρχική αιτία της παρουσίας του, που δε θέλει να είναι απλή περίπτωση τεχνικής δεξιότητας, έστω και ακραίας. Και πώς θα μπορούσε να φαντασθεί κανείς, ότι για το εκλεκτό, το ανήσυχο αυτό πνεύμα η ουσία μπορεί να υπερκαλυφθεί από τη μορφή;

Η θηλυκή παραφωνία του Νίκου Καζαντζάκη είναι η Γαλάτεια. Η αποκάλυψη της γυναικείας προσωπικότητας. Η σκληρή σκέψη και η ασυγκράτητη ομορφιά στο πρόσωπο μιας Κρητικιάς που εγκατέλειψε το Ηράκλειο το 1910 για να εγκατασταθεί στην Αθήνα μαζί με το Νίκο Καζαντζάκη, το μύθο, τη βασανισμένη μεγαλοφυΐα, τον πρώτο της άντρα. Η Γαλάτεια είναι αινιγματική, προκλητική, δυναμική και αιφνιδιάζει με τις μαρτυρίες της και την "παραφωνία" του χαρακτήρα της. Είναι η γυναίκα που μας μυεί στο μυστήριο της προσωπικότητας και του έργου του Ν. Καζαντζάκη. Η ζωή της στιγματίζεται και χάνεται μέ...

Ήλιε, μεγάλε ανατολίτη μου, χρουσό σκουφί του νου μου, αρέσει μου στραβά να σε φορώ, πεθύμησα να παίξω, όσο να ζεις, όσο να ζω κι εγώ, για να χαρεί η καρδιά μας.

O sun, great oriental, my proud mind's golden cap, I love to wear you cocked askew and to burst in song to rouse our hearts, so long as you and I both shall live.