Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ρευστή πληθυσμιακή κατάσταση χαρακτηρίζει τη Θράκη από τον 19ο αι. Ωστόσο, τα γεγονότα που καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό τη σύσταση του πληθυσμού στην εν λόγω περιοχή εντοπίζονται στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, οι οποίες χαρακτηρίζονται από πολεμικές αναμετρήσεις, εναλλαγές στην εδαφική κυριαρχία, ανακατατάξεις και μετακινήσεις πληθυσμών. Πληροφορίες για τον πληθυσμό της Θράκης και τα δημογραφικά και κοινωνικά του χαρακτηριστικά, έχει κάποιος τη δυνατότητα να αντλήσει, κυρίως μέσα από τις επίσημες απογραφές που έχουν συντελεστεί στη χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια, λ...

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών o πληθυσμός της Ελλάδας που αυξανόταν συνεχώς και πολλαπλασιάστηκε επί 14 από το 1828 μέχρι το 2001, στην περίοδο 2011-2017 μειώθηκε κατά 355.000 άτομα. Στους 100 άνδρες αναλογούν 104 γυναίκες, ελαττώ­νεται συνεχώς η αναλογία των παιδιών και αυξάνεται η αναλογία των ηλικιωμένων με αποτέλεσμα περισσότεροι από ένας στους πέντε άνδρες και γυναίκες να είναι άνω των 65 ετών. Ο πληθυσμός της χώρας είναι ένας από τους πιο γερασμένους πληθυσμούς της ΕΕ και ο έκτος πιο γερασμένος πληθυσμός στον κόσμο. Oι κάτοικοι της Ελλάδας αποκτούν λιγότερ...

"Ολοκληρώνοντας την περιπλάνηση στα παλιά ληξιαρχικά βιβλία, θα πρέπει να υπομνήσω ότι εκείνα της Λευκάδας του 19ου αιώνα έχουν χρησιμοποιηθεί ως πηγές της Ιστορικής Δημογραφίας με τρόπους προσφυείς από την Ματούλα Τομαρά και τον Νίκο Σιδέρη (1986, σχετικώς κοντινή χρονολογία, αλλά συνάμα και προδρομική)". Έτσι αρχίζει ο Σπύρος Ασδραχάς το άρθρο του "Συλλογικά και ατομικά άλγη στη Λευκάδα" που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Καθημερινή" την Κυριακή 7 Μαρτίου 2010.

Η ανά χείρας εργασία πραγματεύεται τη σκιαγράφηση των απαρχών και της εξέλιξης στην Ελλάδα δύο κατηγοριών δημόσιων αρχείων, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καταγραφή και την απόδειξη καθορισμένων εννόμων σχέσεων. Τα υποθηκοφυλακεία, με τα οποία ενασχολούμαστε στο πρώτο μέρος αυτής της εργασίας, αποτελούν θεσμό με μακρά ιστορική διαδρομή, ο οποίος εντάσσεται στο σύστημα δημοσιότητας των εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων, ιδίως για την απόδειξη της σύστασης, μετάθεσης, αλλοίωσης των δικαιωμάτων αυτών ή της παραίτησης απ' αυτά. Ως αρχεία αποκτούν έναν ιδ...

Το βιβλίο αποτελεί μια μελέτη της συγκρότησης του πληθυσμού, των δημογραφικών συμπεριφορών και της κοινωνικοεπαγγελματικής σύνθεσης της Αθήνας την περίοδο 1900-1960. Πρόκειται για πρωτογενή έρευνα και εργασία υποδομής, που η αναλυτική και συστηματική της παρουσίαση επιχειρεί να απαντήσει, έως ένα βαθμό, στις μέχρι τώρα ελλείψεις της ελληνικής ιστοριογραφίας για την ιστορία του ελληνικού αστικού πληθυσμού. Για τον σκοπό αυτό, αξιοποιείται μια κλασική πηγή της ιστορικής δημογραφίας, οι ληξιαρχικές πράξεις γάμου του Δήμου Αθηναίων της περιόδου 1910-1960, που αποτελούν εδώ για...

Γιατί η Ελλάδα δεν έγινε μια χώρα 20 εκατομμυρίων; Ποια είναι η δημογραφική η και μεταναστευτική πρόκληση που αντιμετωπίζει και πώς αυτή επιδεινώθηκε από την οικονομική κρίση; Γιατί η Βουλγαρία είναι μια χώρα που σβήνει δημογραφικά, δείχνοντάς μας τί περιμένει την Ελλάδα; Τί συμβαίνει με τους αλβανικούς πληθυσμούς στα Βαλκάνια και τί θα σημάνει ενδεχόμενη δημιουργία της Μεγάλης Αλβανίας; Πώς η Τουρκία έκανε έναν δημογραφικό άθλο στα μεταπολεμικά χρόνια μετατρεπόμενη σε έναν πληθυσμιακό γίγαντα; Πότε και πού σταματά η αύξηση του πληθυσμού της και γιατί οι Κούρδοι αποτελούν ί...

Το μεταναστευτικό αποτελεί το σημαντικότερο κοινωνικό ζήτημα της σύγχρονης Ελλάδας, αν συνδυαστεί με τη δημογραφική κρίση, τη συρρίκνωση του ελληνογενούς πληθυσμού και τη φυγή των νέων. Μέσα σε είκοσι χρόνια, η ελληνική κοινωνία μεταβλήθηκε, από μια σχετικά ομοιογενή θρησκευτικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, κοινότητα, σε "πολυπολιτισμική", ενώ η μαζική είσοδος μεταναστών μετέβαλε ριζικά και την κοινωνική σύνθεση της ελληνικής κοινωνίας. Στις ανειδίκευτες εργασίες, την οικοδομή, τη βιομηχανία, τη ναυτιλία και τη μισθωτή αγροτική εργασία οι Έλληνες εργαζόμενοι αντικαταστάθηκαν...

Η επανάσταση του 1821, εκτός της κοινωνικής, οικονομικής και βεβαίως της εθνικής προοπτικής που παρήγαγε, από μόνη της, υπήρξε, πρώτα και κύρια, μία πολεμική σύγκρουση, η οποία, από την αρχή της έκρηξης οδήγησε σε σχετικές με αυτή την παράμετρο παράλληλες εκδηλώσεις και παρεπόμενα, με θεαματικότερο όλων το φαινόμενο των πληθυσμιακών μετακινήσεων, οι οποίες, με τη σειρά τους, δημιούργησαν περαιτέρω και ευρείας εκτάσεως νέα δεδομένα και προοπτικές οικονομικής, δημογραφικής και κοινωνικής φύσεως. Ένα δε πεδίο στο οποίο, χωρίς αμφιβολία, ο ρόλος αυτών των μετακινήσεων υπήρξε πρ...

Οι συγγραφείς επιχειρούν να απεικονίσουν την εξέλιξη του οικιστικού πλέγματος των Παξών, το πληθυσμιακό δυναμικό του νησιού και τις διακυμάνσεις του κατά τον 19° και 20° αιώνα, καθώς επίσης τη θνησιμότητα αλλά και τη νοσηρότητα του πληθυσμού, όπως παρουσιάζονται από τις καταχωρήσεις των καταγραφών των αιτίων θανάτου των κατοίκων για μία περίοδο περίπου ενός αιώνα (1886-1971). Έτσι, κατά κάποιον τρόπο, αποτυπώνεται μία πτυχή της τοπικής ιστορίας των Παξών, μέσα από την οπτική της οικιστικής και της δημογραφικής προσέγγισης.

Στο βιβλίο διερευνάται η διαδικασία δημογραφικής εξέλιξης της Ύδρας στη μακρά διάρκεια, από την αρχική συγκρότηση του οικισμού μέχρι και τον 19ο αιώνα, σε συνάρτηση βέβαια με άλλες καθοριστικές παραμέτρους, γεωγραφικές, οικονομικές και πολιτικές. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται σε μία αναλυτική απογραφή των κατοίκων της, του 1828. Από την επεξεργασία των δεδομένων της αναδεικνύονται ενδιαφέροντα ζητήματα, όπως το συνολικό μέγεθος του πληθυσμού, η γεωγραφική του προέλευση, η σύνθεση του κατά φύλο και επάγγελμα και το μέγεθος των νοικοκυριών. Εν συνεχεία εξετάζονται δύο επιμέρους πλ...

Για ενάμισι αιώνα, από το 1762 ως το 1915, οι εκάστοτε ιερείς του ενοριακού ναού του Αγίου Κοσμά, στη συνοικία Παναρετιάνικα του Ποταμού Κυθήρων, ήταν επιφορτισμένοι από τις εκάστοτε αρχές να καταγράφουν σχολαστικά τις γεννήσεις, τις βαπτίσεις, τους γάμους και τους θανάτους των ενοριτών τους. Τα 102 πρώτα χρόνια αυτών των εγγραφών -κατανεμημένα σε 4 βιβλία, τα οποία απόκεινται σήμερα στο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων-, αποδίδουμε τυπωμένα σε τούτη την έκδοση, αναγνωρίζοντας και τιμώντας την προσφορά των συγγραφέων τους, που έδωσαν πρόσωπο σε πολλές αφανείς γενιές κυθήρι...

[...] Η έκδοση των έντονων αναμνήσεων του δικού μου ιωβηλαίου αποτελεί το ταξίδι μου στις αληθινές εποχές της ηλεκτρονικής αθλητικογραφίας και των πρώτων και των μετέπειτα επιτυχιών του ελληνικού αθλητισμού. Φιλοδοξώ να έχω συνταξιδιώτες τους αναγνώστες τούτου του βιβλίου, εσάς που τώρα κρατάτε στα χέρια σας. [...]

[...]Στην νέα αυτή έκδοση, γίνεται προσπάθεια να αξιοποιηθούν τα ύστατα ερευνητικά ευρήματα και οι νεώτερες τάσεις και αντιλήψεις της δημογραφικής έρευνας, όπως προβλήθηκαν κατά την τετραετία 2001-2005, με ιδιαίτερη έμφαση στις δημογραφικές εξελίξεις του ελλαδικού πληθυσμού. Πέραν αυτών , στην απόφαση αναδημοσίευσης, πρυτάνευσε ο ευγενής σκοπός προσφοράς ενός μελετήματος σύγ- χρονου, πληρέστερου και πλέον ενημερωμένου του προηγηθέντος, το οποίο να επέχει θέση κατάλληλου εγχειριδίου για την εισαγωγή, κατανόηση και μελέτη των πληθυσμιακών προβλημάτων και των επιπτώσεων της δη...

Στον ανα χείρας τόμο περιλαμβάνονται μια σειρά μελετημάτων που εκπονήθηκαν μεταξύ των ετών 1992-1999, από παλαιούς και νεότερους συνεργάτες του Ερευνητικού Προγράμματος "Ιστορική έρευνα των οικισμών της Ελλάδας (15ος-20ός αι.)", -για τη δημοσίευση των οποίων είχε μάλιστα δεσμευτεί εκ των προτέρων ο αριθμός τεύχους 18 των "Τετραδίων Εργασίας" του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών. Λόγω ποικίλων αιτιών και αφορμών, τα μελετήματα αυτά δεν δημοσιεύθηκαν στην ώρα τους, κρίθηκε ωστόσο σκόπιμο να συμπεριληφθούν στην παρούσα έκδοση έστω και καθυστερημένα, καθώς αντικατοπτρίζουν σε μεγάλ...

Το βιβλίο ασχολείται με τις ευρύτατες δημογραφικές μεταβολές, που επηρέασαν τη σλαβόφωνη κοινότητα της Ελλάδας την περίοδο από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως το 1930. Βασισμένο σε ανέκδοτο, κυρίως, αρχειακό υλικό, καταγράφει τα διαδοχικά προσφυγικά ρεύματα, αναλύει τις αιτίες και τις συνέπειές τους σκιαγραφώντας παράλληλα το πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτά πραγματοποιήθηκαν. Ασκεί κριτική στις επίσημες και ανεπίσημες στατιστικές που διενεργήθηκαν από τις ενδιαφερόμενες βαλκανικές χώρες, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Σερβία (Γιουγκοσλαβία), επιχειρώντας να αποδείξει πως τα απο...

Η δημογραφία ή στατιστική μελέτη των πληθυσμών και των μεταβολών τους αναδύθηκε στα μέσα του XVIIIου αιώνα. Σε λίγες δεκαετίες κατέκτησε μια εξέχουσα θέση ανάμεσα στις κοινωνικές επιστήμες. Αποτελεί στο εξής την βάση κάθε οικονομικού και κοινωνικού προβληματισμού που παραπέμπει στο χρόνο, επομένως και πολιτικής. Ήδη παρούσα στις πιο καινοτόμες πολιτικές θεωρίες του ΧΙΧου αιώνα (Malthus, Marx), ενσωματώνει σήμερα δύο μείζονα στοιχεία που διαπλάθουν το παρόν και το μέλλον των κοινωνιών μας: την επιμήκυνση της ανθρώπινης ζωής και τον έλεγχο της γονιμότητας. Ποια είναι η ιστορί...

Ο πρώτος τόμος του κοινωνικού και οικονομικού Άτλαντα της Ελλάδας παρουσιάζει χαρτογραφικά, και παράλληλα επιχειρεί να ερμηνεύσει, σημαντικά φαινόμενα και μεγέθη που χαρακτηρίζουν τις ελληνικές πόλεις και την ανάπτυξή τους κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Τα φαινόμενα αυτά εντάσσονται στις ακόλουθες θεματικές ενότητες: -αστικοποίηση και αστικό δίκτυο -το δομημένο περιβάλλον της αστικής μεγέθυνσης -κοινωνικοδημογραφικές δομές και απασχόληση -κοινωνικός εξοπλισμός και υποδομές -στοιχεία εκλογικής γεωγραφίας των πόλεων.