Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η "βασίλισσα" του τίτλου -αυτή που, άλλοτε, "υπάκουγε σε λίγους κόλακες για να διατάζει πολλούς υπηκόους"- έχει εκθρονιστεί από μια λαϊκή επανάσταση και κρύβεται, πέντε χρόνια τώρα, ανάμεσα στους χωρικούς και στους ξωμάχους. Σήμερα, δεν είναι πια παρά ένα περίτρομο, αλαφιασμένο κι αξιοθρήνητο πλάσμα. Μόνη της έγνοια και σκοπό έχει να σώσει τη ζωή της, τη "ζωούλα" της. Για χάρη της, είναι έτοιμη να δώσει το κορμί της σ' όποιον τύχει -και το κάνει-, να προδώσει τους "οπαδούς" της -και το κάνει-, ν' απαρνηθεί το ίδιο το παιδί της -και το κάνει... [...] (από την εισαγωγή...

Όταν ο θεατής θα έχει ικανοποιήσει την περιέργειά του για τις περιπέτειες του δράματος, όταν από την τελική καταστροφή θα έχει κορέσει την αναμονή του, -αναμονή που μήδε ποταπή είναι μήδε επαίσχυντη, αλλά που απομακρύνει την προσοχή από τις αποχρώσεις και τις κρυμμένες ομορφιές,- καλό είναι να διαβάσει τη "Νεκρή βασίλισσα". Εκείνο που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση σ' αυτή την ανάγνωση είναι η ελευθερία που ο συγγραφέας παίρνει με τα πρόσωπά του. Η Ινές, ο Πέντρο, η Ινφάντα, ο βασιλιάς Φερράντε έχουν απογυμνωθεί με μια τόλμη που σπάνια εφαρμόζεται στα ιστορικά πρόσωπα. Τα ιστ...

"Ο κλήρος του μεσημεριού", όπως και το "Άσμα ασμάτων", είναι ένας ύμνος καθαρός (pur) προς την απόλυτη, την καθαυτό ερωτική μαγγανεία, την απεριόριστη σ' ένταση και αδέσμευτη από μέτρα και κάθε λογής κανόνες. Και στα δύο αυτά έργα κυρίαρχο στοιχείο είναι αποκλειστικά το πάθος, ένα στοιχείο που κατέχει όλα τα συστατικά του πυρός, φλέγει, καθαίρει, απομονώνει και επομένως είναι καταργητικό κάθε έννοιας του κακού, του άσκημου, του απαγορευμένου, του αταίριαστου· φτάνει αυτό να υπάρχει ανόθευτο και κυρίαρχο, και όλα τ' άλλα καταργούνται... Και τα δύο αυτά έργα είναι αφιερωμένα...

Ο μύθος της Μήδειας, ο αγαπημένος μύθος της Μήδειας, που τροφοδοτούσε επί αιώνες ένα πλήθος ποιητών, απετέλεσε και για τον Ανούιγ τον προσφιλή καμβά για να συνθέσει μια δική του εντελώς "Μήδεια", συνεπής πάντα προς τις βασικές αρχές που χαρακτηρίζουν το θέατρό του. Πρώτοι οι Λατίνοι τραγικοί Πλακούβιος, Έννιος, Άττιος και Σενέκας δραματοποίησαν τον ίδιο μύθο, ακόμα και ο Οβίδιος. Οι Λατίνοι μιμήθηκαν πολύ τον Ευρυπίδη. Απ' όλες τις τραγωδίες με θέμα τη Μήδεια, μόνον η "Μήδεια" του Σενέκα σώζεται. Τον Ευρυπίδη και τον Σενέκα μιμήθηκαν ή μεταποίησαν και πολλοί άλλοι νεώτερο...

Καλιγούλας (Ατάραχος). Η σειρά με την οποία θα γίνουν οι εκτελέσεις, δεν έχει στην πραγματικότητα καμία σημασία. Ή μάλλον, όλες αυτές οι εκτελέσεις έχουν ίση σπουδαιότητα, πράγμα από το οποίο έπεται ότι καμία τους δεν έχει καμία σπουδαιότητα. Σημειώστε, ακόμη, ότι το να κλέβεις άμεσα τους πολίτες δεν είναι πιο ανήθικο από το να επιβάλεις έμμεσους φόρους που κάνουν πιο ακριβά τα είδη πρώτης ανάγκης. Το να κυβερνάς σημαίνει να κλέβεις - κι αυτό το ξέρει όλος ο κόσμος. Σημασία, όμως, έχει ο τρόπος που το κάνεις. Εγώ, σκοπεύω να κλέβω ανοιχτά. Και αυτό θα σας ξυπνήσει λιγάκι. (...

"Ο βασιλιάς πεθαίνει" σημαδεύει την είσοδο του Ιονέσκο σ' ένα καινούργιο επίπεδο, κλασικής σχεδόν κυριαρχίας πάνω στη φόρμα. Ο Μπερανζέ εδώ είναι ένας βασιλιάς μ' εξασθενημένη δύναμη, το βασίλειό του καταρρέει -μαθαίνει πως θα πεθάνει μέσα σε μιάμιση ώρα. Έτσι, το έργο ολόκληρο γίνεται αδυσώπητο, προκαθορισμένο τελετουργικό της κατάπτωσης και του θανάτου του βασιλία Μπερανζέ. Όταν δεν μπορεί πια να επιβληθεί στο Φύλακα, τον τελευταίο εναπομείναντα στρατιώτη, στην Παραμάνα, και στις δυο του γυναίκες, ο κόσμος γύρω του γκρεμίζεται, μέχρι και τα έπιπλα εξαφανίζονται. Και τέλο...

.... Η ζωή μας, ναι. Το μέλλον μας, ναι. θα ζούσα περιμένοντας σε, θα σ' αγαπούσα και θα σε περίμενα. Περίμενα το τέλος του πολέμου για να 'ρθει εκείνη η μέρα που θα σε παντρευόμουν μπροστά σ' όλο τον κόσμο. Και θα σε περίμενα τα βράδια. Τώρα δεν υπάρχει μέλλον, δεν περιμένω πια παρά το θάνατο μου και θα πεθάνω μόνη. Άφησε με λοιπόν... Δεν έχουμε τίποτα να πούμε. Δεν έχω ανάγκη από παρηγοριές...