Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η σύγκρουση του Μαρξ με τον Μπακούνιν γύρω από το σοσιαλιστικό κράτος, ή διαφορετικά από τη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας αμέσως μετά την σοσιαλιστική επανάσταση, αποτελεί αναμφισβήτητα μια από τις πλέον σημαντικές πλευρές των διαφωνιών των δυο στοχαστών, αλλά και γενικότερα του μαρξικού με το αναρχικό ρεύμα. Η σύγκρουση αυτή αντιμετωπίζεται όχι μόνον, ούτε κυρίως ως μια μουσειακού-ιστορικού χαρακτήρα θεωρητική διαφωνία, αλλά στα πλαίσια μιας ευρύτερης προσπάθειας, έτσι ώστε ο σοσιαλισμός του μέλλοντος μας να μην έχει την ίδια τραγική κατάληξη με την πρώτη προσπάθεια κατ...

Καθώς ο "Υπαρκτός Σοσιαλισμός" είχε γίνει άρνηση του σοσιαλισμού, δεν μπορούσε παρά να βρεθεί κάποια στιγμή μπροστά στην άρνηση του, έστω κι αν αυτό δεν σήμαινε άνοδο προς τον αληθινό σοσιαλισμό αλλά αναζήτηση διεξόδων ακόμη και προς τήν πλευρά τοϋ καπιταλισμού. [...] Εκείνο που χρειάζεται είναι νά διερευνηθούν τά βαθύτερα αϊτια πού επέτρεψαν στο σταλινισμό νά επιβληθεί και νά κυριαρχήσει, αίτια πού μπορούν νά αναζητηθούν: Ι) Στο ιστορικό παρελθόν της Ρωσίας, στο παρελθόν του τσαρικού δεσποτισμού και της ασιατικής βαρβαρότητας όσο και στο επαναστατικό παρελθόν του 19ο...

Το τρίπτυχο "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" αποτελεί ίσως την πιο διαδεδομένη "συνθηματική φράση" της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Συνδέουμε αυτή τη "συνθηματική φράση" με την κυρίαρχη ιδεολογία και τις αξίες του μετεμφυλιακού κράτους. Ωστόσο, η ιστορία του συνθήματος "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος χρόνου και ακολούθησε πολύ σύνθετες διαδρομές. Το βιβλίο εντοπίζει τη διαμόρφωση του τριπτύχου "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" και την αποκρυστάλλωση των νοημάτων και του περιεχομένου του στην περίοδο μεταξύ των ετών 1880-1930. Μέσα από τη μελέτη εφη...

Η δηµοκρατία δεν εξελίχτηκε νοµοτελειακά, µέσα από µια φυσική συναίνεση, ως επίτευγµα της ευηµερίας. Όπως µας δείχνει µε µοναδικό τρόπο ο Τζεφ Ίλι, τουλάχιστον στην Ευρώπη, οι διαδροµές της δηµοκρατίας και της Αριστεράς είναι άρρηκτα συνδεδεµένες. Η Αριστερά των σοσιαλιστών, των κοµµουνιστών, των φεµινιστριών και πολλών άλλων ριζοσπαστικών κινηµάτων που πρωτοεµφανίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν αυτή που σφυρηλάτησε τη δηµοκρατία και τη διεύρυνε µε πείσµα και θυσίες. Ήταν τα κόµµατα και οι οργανώσεις της αυτά που υπερασπίστηκαν τη δηµοκρατία κατά την περίοδο των ε...

Η δηµοκρατία δεν εξελίχτηκε νοµοτελειακά, µέσα από µια φυσική συναίνεση, ως επίτευγµα της ευηµερίας. Όπως µας δείχνει µε µοναδικό τρόπο ο Τζεφ Ίλι, τουλάχιστον στην Ευρώπη, οι διαδροµές της δηµοκρατίας και της Αριστεράς είναι άρρηκτα συνδεδεµένες. Η Αριστερά των σοσιαλιστών, των κοµµουνιστών, των φεµινιστριών και πολλών άλλων ριζοσπαστικών κινηµάτων που πρωτοεµφανίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν αυτή που σφυρηλάτησε τη δηµοκρατία και τη διεύρυνε µε πείσµα και θυσίες. Ήταν τα κόµµατα και οι οργανώσεις της αυτά που υπερασπίστηκαν τη δηµοκρατία κατά την περίοδο των επα...

Η Οκτωβριανή Επανάσταση υπήρξε ένα ορόσημο του 20ού αιώνα. Οι συζητήσεις και οι διαμάχες που υποκίνησε ήταν οξείες και καθολικές, μη αφήνοντας ανεπηρέαστη καμιά σφαίρα. Όχι λιγότερο σημαντικές ήταν οι μετέπειτα εξελίξεις, από την άνοδο του Στάλιν στη δεκαετία του 1920 ως τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Αυτά τα γεγονότα, αλλά και τα εμφανή αδιέξοδα και οι κίνδυνοι στην εποχή της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας, θέτουν επί τάπητος ερωτήματα όπως: Ποιοι παράγοντες επέτρεψαν στους Μπολσεβίκους να καθοδηγήσουν με επάρκεια την επανάσταση; Ήταν αναπόφευκτος ο μετέπειτα εκφυλισμός και αποτε...

Ο κόσμος είναι διάσπαρτος με τα ερείπια των ουτοπικών προγραμμάτων για την αναδιαμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας, προγράμματα τα οποία προκάλεσαν τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων και την καταστροφή της ζωής ακόμα περισσότερων. Από τη Γερμανία έως τη Ρωσία και από την Κίνα έως το Αφγανιστάν, ολόκληρες κοινωνίες διαλύθηκαν. Επιδιώκοντας έναν κόσμο χωρίς συγκρούσεις ή δεινά, τα κράτη εξαπέλυσαν πολέμους και άσκησαν τρομοκρατία σε μια κλίμακα χωρίς προηγούμενο. Οι ουτοπικές ιδεολογίες που διαμόρφωσαν την ιστορία του περασμένου αιώνα ισχυρίζονταν ότι βασίζονταν στην επιστήμη....

Το αντικείμενο πραγμάτευσης της συγκεκριμένης μελέτης είναι ο ελληνικός νιτσεϊσμός. Στο πλαίσιό της εξετάζονται θεμελιώδεις όψεις της πρόσληψης του Νίτσε στην Ελλάδα, όπως είναι η περίπτωση των περιοδικών "Τέχνη" και "Διόνυσος", καθώς επίσης και αυτές των Π. Βλαστού και Ν. Καζαντζάκη. Πιο διακριβωμένα, η ίδια πάντοτε μελέτη καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: Ο νιτσεϊσμός των δύο περιοδικών λαμβάνει τη μορφή του εθνικισμού και του κοινωνικού ανισοτισμού, ακόμη και του κοινωνικού δαρβινισμού στην περίπτωση του συνεργάτη της "Τέχνης", του Π. Νιρβάνα. Ο νιτσεϊσμός του Βλαστού εμφ...

Η φαντασία προβάλλεται ως άρση της πραγματικότητας, ως άρνησή της. Στηλιτεύεται ως αξιοχλεύαστη φυγή, αν όχι ως δειλία και αδυναμία και παραίτηση, επειδή δεν συμβιβάζεται με την έλλογη πρακτικότητα που η ευθύνη απαιτεί όταν συζητούμε και αποφασίζουμε για σοβαρά πράγματα όπως η κατασκευή και η προοπτική της πολιτείας μας. Και όμως, για τους νομικούς (και όχι μόνον) ιδεολόγους της Ελλάδας του 19ου αιώνα, η φαντασία τους ήταν, τελικά, ο πραγματισμός και το πρακτικό μέτρο για να ενσωματωθούμε, ως και εμείς οι σημερινοί, στο πλέον ανεπτυγμένο πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικ...

Θα μπορούσαμε πραγματικά να πάρουμε αυθεντικά μαθήματα στρατηγικής από την εντρύφησή μας στην προσποίηση. Άλλωστε, η ίδια η ιστοριογραφία έχει ευρέως αποποιηθεί τον ισχυρισμό ότι καταγράφει "ό,τι όντως συνέβη", και στο βαθμό αυτόν η Ιστορία στο σύνολό της ταυτίζεται με την ιστορία της συνειδητότητας, ή με την ανάδραση μεταξύ ιστορίας και συνειδητότητας. Εάν πρέπει να αντιμετωπίσουμε μία κατάσταση που παραλληλίζεται και σχεδόν αντιγράφει την κατάσταση που αντιμετώπιζε η "Επανάσταση" των μέσων του 19ου αιώνα, τότε είμαστε σίγουρα στην ιδανική θέση για να διδαχθούμε από τα λάθ...

Κορυφαίος ιστορικός της εποχής μας, ο Eric Hobsbawm έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του έργου του στη μελέτη της ιδέας και της πρακτικής των επαναστάσεων ως μέσο για κοινωνικές αλλαγές. Αυτή η εξαιρετική συλλογή δοκιμίων καλύπτει όλες τις όψεις της επανάστασης, όπως η ιστορία του κομμουνισμού και των Κομμουνιστικών κομμάτων-κυρίως κατά την περίοδο της Κομμουνιστικής Διεθνούς-, η φύση του αναρχισμού, η επιρροή του Μαρξ και του Λένιν, η "πολιτική της βίας" -η επανάσταση, η εξέγερση, τα αντάρτικα κινήματα και τα πραξικοπήματα- και η πάλη των τάξεων. Γραμμένο με τόλμη και πάθος,...

Το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να αποτελέσει το πρώτο μείζον έργο με θέμα την συγκρότηση της ιδεολογίας της δεξιάς στην μεταπολεμική Ελλάδα. Έννοιες από τη φύση τους ρευστές καιι συχνά αμφιλεγόμενες, προσεγγίζονται με όρους θεσμικής λειτουργίας και πολιτικής πρακτικής και όχι με βασικό κριτήριο τον μεθοδευμένο βερμπαλισμό των εκάστοτε κομματικών σχηματισμών και των εκφραστών τους. Η ιδιαιτερότητα της εθνικοφροσύνης όπως αυτή δομήθηκε υπό τη σκιά της εμφυλιακής τραγωδίας, μπαίνει στο μικροσκόπιο της ακαδημαϊκής έρευνας με στόχο την ψύχραιμη αποτίμηση μιας περιόδου που σημάδεψε...

Ένα μανιφέστο. Μια κατήχηση. Η ληξιαρχική πράξη θανάτου και συνάμα η εξόδιος Ακολουθία της εννοίας της προόδου που εισήγαγε ο Διαφωτισμός, εκτάσεως μερικών μόνο σελίδων. Η κατήχηση του επαναστάτη, γραμμένη από τον πρώτο τρομοκράτη της νεωτερικής εποχής, έμελλε να διαμορφώσει συνειδήσεις, να καθορίσει συμπεριφορές, να προκαλέσει συζητήσεις, να ματοκυλήσει ανθρώπινες ζωές. Η κατήχηση του επαναστάτη είναι η είσοδος στον μεσαίωνα της τρομοκρατίας που ως άλλη εξ αποκαλύψεως αλήθεια προσπαθεί να καλύψει το κενό του Ουρανού με τον πυροβολισμό του περιστρόφου. Η κατήχηση του επα...

Γύρω από την έννοια της Δεξιάς έχει χτιστεί ένας μύθος. Αλήθειες και ψέματα είναι ανακατεμένες με τέτοιον τρόπο, που δεν επιτρέπουν σε κάποιον να καταλάβει τι πραγματικά συμβαίνει. Ολόκληρο το πολιτικό σκηνικό της χώρας είναι στημένο γύρω από τη Δεξιά και την ιστορία της. Ολόκληρο το μονοπώλιο της εξουσίας είναι στηριγμένο πάνω σ' αυτήν. Κάποιοι κυβέρνησαν επειδή παρίσταναν τους αυθεντικούς Δεξιούς και κάποιοι άλλοι όμοιοί τους κυβέρνησαν με τον ίδιο απόλυτο τρόπο, πουλώντας αντιδεξιά συνθήματα. Δεξιοί κι αριστεροί εξουσιαστές τρώνε από το ίδιο πιάτο. Ο λαός δεν ξεχνά τη...

Η ιδεολογία είναι ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους όρους στο σημερινό πολιτικό λεξιλόγιο· μας προκαλεί αποστροφή, αλλά, παράλληλα, μας εμπνέει. Το ανά χείρας βιβλίο εξετάζει τα αίτια των δύο αυτών στάσεων, και εξηγεί τους λόγους για τους οποίους οι ιδεολογίες αξίζουν σεβασμό -ως ύψιστη μορφή πολιτικής σκέψης. Ο Michael Freeden διερευνά τη σημασία της ιδεολογίας τόσο ως πολιτικού φαινομένου όσο και ως πλαισίου οργάνωσης της πολιτικής σκέψης και δράσης. Εξετάζει με ποιον τρόπο επινοιήθηκε η ιδεολογία ως γενική ιδέα, καθώς και τα επιχειρήματα των πλέον σημαινουσών ιδεολογιών (...

Σε πείσμα των "προφητών" του τέλους των ιδεολογιών και κόντρα στη λαγνεία των δημοσιολόγων για τον "μεσαίο χώρο",το δίπολο αριστερά-δεξιά παραμένει σε ισχύ, αν και με διαφορετικό περιεχόμενο. Αυτό δείχνουν όλες οι έγκυρες μετρήσεις της κοινής γνώμης. Σημαντικές όμως είναι και οι διαφωνίες στο εσωτερικό τους. Υπό τον τίτλο "Αριστερά" στεγάζονται κόμματα, ομάδες και ρεύματα που έχουν μεταξύ τους μεγάλες διαφορές, οι οποίες μερικές φορές είναι θεμελιώδεις και αποκλείουν την επικοινωνία και τον κοινό βηματισμό. Το ίδιο συμβαίνει και στο αντίπαλο στρατόπεδο. Δεν είναι άλλωστε τυ...

Εάν ο Μύθος αποτελεί συγκεφαλαίωση της Παραδόσεως, η Ιδεολογία εκφράζει την χειραφεσία από την παράδοση και την υποκατάσταση της εμπειρίας από μια νοητική κατασκευή.[...] Εάν λογίσουμε την ιδεολογία ως συνειδητή παρέμβαση των "διανοουμένων" για τη συγκρότηση ενός συστήματος πεποιθήσεων στο οποίο ορισμένες αξίες της νεωτερικότητας εμπλέκονται με παραδοσιακά σύμβολα ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος εστάθηκε ο ιεροφάντης του νεοελληνισμού, αποκαθιστώντας με τρόπο αληθοφανή το ρόλο του νεώτερου ελληνισμού στο τρισχιδές σχήμα της διαχρονικής ενότητας που προτείνει. Η ελληνοχριστιανική ιδε...

[...]Το πνεύμα του 1989 -όπως εμφανίζεται στη σειρά των σκέψεων που ακολουθούν- είναι μια σύνθετη εικόνα αποτελούμενη από εκτιμήσεις ντοκουμέντα, εκθέσεις, λογοτεχνικά έργα και θεωρητικά κείμενα δημοσιευμένα και αναφερόμενα στον πρώην κομμουνιστικό κόσμο. Δεν υπάρχει σ' αυτά ούτε μια "δεσπόζουσα ιδέα" που να μην την συμμερίζονταν κάποιοι, τουλάχιστον, από τους πρωταγωνιστές των γεγονότων σ' αυτή την περιοχή. Διότι η κακόφημη λουκατσιανή "αποδιδόμενη συνείδηση" (στο προλεταριάτο) δεν αποτελούσε απλώς μια επινόηση του κομμουνιστικού οικουμενισμού. Ήταν επίσης και το χαρακτηρι...

Αυτό το δοκίμιο παρακολουθεί την ιδέα του έθνους, από τον καιρό του Μαρξ έως τις συζητήσεις για την παγκοσμιοποίηση στα τέλη του 20ού αιώνα. Έτσι, εξετάζονται διαδοχικά οι θεωρίες και απόψεις του Καρλ Μαρξ, της Β΄ Διεθνούς, του Αυστρομαρξισμού και του Όττο Μπάουερ, του Στάλιν, του Γκράμσι, του Ε.Π. Τόμσον, του Νίκου Πουλαντζά, του Ετιέν Μπαλιμπάρ, της Χάννα Άρεντ, του Μπένεντικτ Άντερσεν, του Χάμπερμας, των Χαρντ και Νέγκρι, και του Αγκάμπεν. Η ιδέα του έθνους, σε έναν κόσμο με άγνωστο μέλλον, γίνεται μια άγκυρα βεβαιότητας, μια βάρκα διαφυγής. Γι' άλλους όμως σημαίνει μ...

Είναι πραγματικά το Γ΄ Ράιχ αυτό που όλοι γνωρίζουμε μέσα από την "επίσημη" Ιστορία; Ποιες ήταν οι άγνωστες ρίζες του μέσα στο χρόνο και ποιοι οι βαθύτεροι στόχοι και οι επιδιώξεις των κορυφαίων στελεχών του; Πώς ο Χίτλερ κατάφερε να εξασφαλίσει την πλήρη υποστήριξη του γερμανικού λαού, σε σημείο να λατρεύεται σχεδόν ως θεϊκή μορφή; Ποιες μυστικές δυνάμεις τάχθηκαν στο πλευρό του; Ποιος ο ρόλος του αποκρυφισμού και των διαφόρων μαγικών ταγμάτων στη διαμόρφωση της ιδεολογίας και της οργάνωσης του Ναζισμού; Τι ήλπιζαν να ανακαλύψουν οι Ναζί, με τις αινιγματικές αρχαιολογικές...