Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λογοτεχνικά δοκίμια για την ποίηση και ποιητές που έχουν γραφτεί από το 1969 μέχρι σήμερα. Έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Περιλαμβάνονται δοκίμια για τους: Κωνσταντίνο Χατζόπουλο, Θόδωρο γλύπτη, Μήτσο Κασόλα, Ησίοδο, Θωμά Γκόρπα, Στέφανο Μπεκατώρο, Δημήτρη Ποταμίτη, Βασίλη Στεριάδη, Έλλη Γιαννοπούλου, Έλενα Στριγγάρη, Πέτρο Δήμα, Κώστα Τριανταφυλλίδη, Τηλέμαχο Χυτήρη, Γιάννη Κακουλίδη & Αλέκο Φλωράκη. Ακόμη δοκίμια για το πνεύμα οίνου στη λογοτεχνίας και τα πρώτα χρόνια της ποιητικής Γενιάς του'70.

Αποφεύγοντας τον χαρακτηρισμό "δοκίμια", μια και ο συγγραφέας δεν έχει κανένα δοκιμιογραφικό παρελθόν, ο ίδιος χαρακτηρίζει τα κείμενά του "σπουδές", με την πρόσθετη διευκρίνιση "πάνω σε πρόσωπα και έργα αγαπημένα". Οι περισσότερες σπουδές αφορούν ποιητές και συγγραφείς, αλλά και μουσικούς, ζωγράφους, στιχουργούς και πολιτικούς γελοιογράφους. Τα πρόσωπα τα οποία περιλαμβάνονται στις "Προσωπολατρίες", είναι: Καβάφης, Σεφέρης, Καρούζος, Δημουλά, Δασκαλόπουλος, Κ. Πολίτης, Παπαδιαμάντης, Εγγονόπουλος, Σαμαράκης, Κακούρη, Μαυρουδής, Βαρβέρης, Καλοκύρης, Βλαβιανός, Κοντό...

Ο Γιάννης Ρίτσος υπήρξε ένας από τους πολυγραφότερους και διασημότερους δημιουργούς των σύγχρονων ελληνικών γραμμάτων. Μολονότι έχουν δημοσιευθεί πολυάριθμες εργασίες για τη ζωή και το έργο του, δεν έχει μελετηθεί επαρκώς η πρώιμη περίοδος της λογοτεχνικής δημιουργίας του, εντός της δεκαετίας του 1920 και στα πρώτα έτη της επομένης, ώστε να διαφανεί με ευκρίνεια η διαμόρφωση της ποιητικής του ιδιοσυγκρασίας κατά τα μαθητικά και νεανικά του χρόνια, ήτοι πριν αποφασίσει να εκδώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή "Τρακτέρ", στα 1934. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να συγ...

"Πώς μας θωρείς ακίνητος ; ...πού τρέχει ο λογισμός σου...". Στίχοι ενός ποιητή της Μεγάλης Ιδέας που σφράγισε με την παρουσία και το έργο του το μεταγενέστερο μοντέλο της "εθνικής ποίησης". Στίχοι που πέρασαν στη συλλογική μνήμη συνδεδεμένοι κυρίως με σχολικές γιορτές και εκδηλώσεις "πατριωτικού" χαρακτήρα. Η μελέτη αυτή έχει ως αφορμή το "Διθύραμβο" του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη προς τον ανδριάντα του Γρηγορίου Ε'', στην επέτειο της 25ης Μαρτίου του 1872: την πιο χαρακτηριστική στιγμή, δηλαδή, της "επετειακής ποίησης", στον 19ο αιώνα. Αναδεικνύοντας αυτό το ξεχασμένο επεισόδιο...

Τη συγκέντρωση των ποιημάτων της "Διασποράς" το Ρώμου Φιλύρα την άρχισα συστηματικά το 1960, την ίδια εποχή σχεδόν με τη συγκέντρωση του έργου του Μήτσου Παπανικολάου (ποιήματα, μεταφράσεις, μελέτες) και του Αναστασίου Δρίβα. Ήταν μια προσπάθεια που ξεκινούσε, νομίζω, από δύο ανάγκες: από την επιθυμία μου να μελετήσω πιο συστηματικά την ποιητική παράδοση του τόπου μας και ειδικότερα στην κρίσιμη εκείνη, τόσο για την λογοτεχνία μας όσο και για τη διαμόρφωση της ελληνικής κοινωνίας, εποχή του μεσοπολέμου και, παράλληλα, από ένα αίσθημα ευθύνης για τους ποιητές αυτούς που σκόρ...

... Αν ζούσε σήμερα, ο Καρυωτάκης θα είχε πολύ περισσότερους λόγους να αυτοκτονήσει. Τώρα όχι από απελπισία όσο από απέραντη αηδία. Η εποχή του, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήταν τραγική και εύλογα γεννούσε την απόγνωση σε κάθε ευαίσθητη ψυχή. Η σημερινή τραγωδία έγκειται στην κωμωδιοποίηση, στη γελοποίηση της ζωής, ακόμα και αυτής της φθηνά και ανεύθυνα λεγόμενης πνευματικής. Όποιος στον παρόντα καιρό μελετά το έργο του Καρυωτάκη δεν μελετά την ηθική ατμόσφαιρα της τότε -άλλης- εποχής, μελετά και τον παρόντα κακό, ψυχρό κι ανάποδο καιρό μας, που μετατρέπει την ανθρώπιν...

Τα "Σατιρικά γυμνάσματα" πρωτοδημοσιεύτηκαν το 1908 και το 1909 στο γλωσσικά και πολιτικά μαχητικό περιοδικό "Ο Νουμάς". Πρόκειται για σαράντα τέσσερα αυτοτελή ποιήματα μικρού μεγέθους (δεκατρείς ενδεκασύλλαβοι στίχοι το καθένα: συνολικά, 143 συλλαβές). Γραμμένα σε περίτεχνες τερτσίνες, "το τρίστιχο απ' την Κόλαση του Δάντη", εκφράζουν - ενδεικτικότατα και θαρραλέα - τη μαστιγωτική οργή του ποιητή για τη θλιβερή κατάντια εκείνων των χρόνων ("της πολιτικής οι φασουλήδες", "μουρλή γλωσσοκοπάνα Πολιτεία", "της γραμματικής οι μανταρίνοι", "ψεύτες, άμυαλοι, κιοτήδες", "της αμαρτ...

Σε τι βοηθά λοιπόν η ποίηση (Αυτή εδώ η ποίηση, λέω) Στα υψηλά σου ιδανικά, στη συνείδηση του χρέους Στο μεγάλο πέρασμα από τον καταναγκασμό Στις συνθήκες της ελευθερίας; Σε τι βοηθά λοιπόν η ποίηση -Αυτό, έστω, που εγώ ποίηση ονομάζω- (Ας ζήσουμε λοιπόν και μ' αυτά ή μόνο μ' αυτά)

Στο βιβλίο μου "Κριτικά Κείμενα για την Ποίηση του Σωκράτη Μελισσαράτου" (Εκδόσεις "Ρήσος" Αθήνα 2017) παρουσίασα την αποτίμησή μου για ολόκληρο το (μέχρι σήμερα - 2017) έργο του ποιητή και διανοητή Σωκράτη Μελισσαράτου με συλλογή ικανού αριθμού εκλεκτών δημιουργημάτων, ποιητικού αλλά και δοκιμιακού λόγου. Τώρα ήλθε η στιγμή της δημοσίευσης της αναλυτικής Κριτικογραφίας για το έργο του βαθύνοος και υψηλόφρονος αυτού πνευματικού ανθρώπου. Εδώ με τις ιδιαίτερες εκδόσεις των έργων του έρχεται στο φως της δημοσιότητας και το σύνολο των μέχρι τώρα Κριτικών, τις οποίες έγρα...

Το Έθνος οφείλει να τιμά εκείνους που ερμηνεύουν με έργα αθάνατα την ψυχή του, και που γνωρίζουν να μεταστοιχειώνουν την Ιστορία του σε πνεύμα. Τέτοιο έργο επιτέλεσε στον εγκόσμιο βίο του ο κορυφαίος ποιητής του ελληνισμού Άγγελος Σικελιανός, συναιρώντας στο ποιητικό του έργο και στην πράξη του την τρισχιλιόχρονη ελληνική παράδοση σ' ένα άνθισμα λόγου ιεροφάντη και σε μια δραστηριότητα που έκαμνε ορατό από τον λαό το πνεύμα της Ελλάδας το αθάνατο. Το 1981 κηρύχθηκε από την πολιτεία ως "Έτος Αγγέλου Σικελιανού" και με πρωτοβουλία της τριμελούς Οργανωτικής Επιτροπής του...

Σκαπτή ύλη είχε ονομαστεί στην αρχαιότητα η χρυσοφόρα φλέβα του Παγγαίου. Σκαπτή ύλη είναι, στην περίπτωση που μελετούμε, μεταφορικά και η ύλη που ανορύσσει από τα δικά του μεταλλεία ο Σολωμός. Και σκαπτή πρέπει να είναι και η σπουδή αυτού του έργου : μία ανασκαφή του κριτικού μελετητή πάνω στα ίχνη της πρωταρχικής ανασκαφής του ποιητή. Τέτοια είναι, για τα κείμενα της ωριμότητάς του, η διαδικασία της παραγωγής του, και η σωστή τους αποτίμηση. Είναι ό,τι καμινεύεται από τον ποιητή και αναμοχλεύεται από τον ερευνητή στα Αυτόγραφα. Όχι μόνον ό,τι λαγαρίζει και ως ύλη καθαράς...

Μια συναγωγή μελετών και κριτικών κειμένων που αναφέρονται στην ποίηση, την πεζογραφία, το θέατρο και την κριτική του έργου του Σκαρίμπα. Ένα βιβλίο αναφοράς από μια εξέχουσα μορφή των Γραμμάτων μας κι έναν σπουδαίο Δάσκαλο, τον Γ.Δ. Παγανό.

Γράφουν: 48 Γιώργος Κ. Αγγειοπλάστης, 46 Λούλα Αναγνωστάκη, 42 Χριστόφορος Αργυρόπουλος, 29 Βαγγέλης Αθανασόπουλος, 21 Ελένη Βακαλό, 28 Κυριάκος Βαλαβάνης, 22, 25, 54 Γιώργος Βαλέτας, 49 Κώστας Βαλέτας, 49 Ελισάβετ Βάρβογλη, 42 Εύη Βαρίκα, 22 Γ. Θ. Βαφόπουλος, 72,78 Κατρίν Βελισσάρη, 66 Δημήτρης Γιάννου, 41 Κώστας Γόγαλης, 45 Βούλα Δαμιανάκου, 49 Κώστας Δη μουλάς, 48 Μυρτώ Δραγώνα - Μονάχου, 44 Κώστας Ευαγγελάτος, 27, 54, 77 Βέρα Ζαβιτσιάνου, 78 Αλέξης Ζήρας, 49 Βούλα Ζουμπουλάκη, 73 Βούλα Θεοδωρίδου, 43 Βικτωρία Θεοδώρου, 51 Ιουλία Ιατρίδη, 49 Σόνια Ιλίνσκαγια, 77 Γιάννης...

Γράφουν: 48 Γιώργος Κ. Αγγειοπλάστης, 46 Λούλα Αναγνωστάκη, 42 Χριστόφορος Αργυρόπουλος, 29 Βαγγέλης Αθανασόπουλος, 21 Ελένη Βακαλό, 28 Κυριάκος Βαλαβάνης, 22, 25, 54 Γιώργος Βαλέτας, 49 Κώστας Βαλέτας, 49 Ελισάβετ Βάρβογλη, 42 Εύη Βαρίκα, 22 Γ. Θ. Βαφόπουλος, 72,78 Κατρίν Βελισσάρη, 66 Δημήτρης Γιάννου, 41 Κώστας Γόγαλης, 45 Βούλα Δαμιανάκου, 49 Κώστας Δη μουλάς, 48 Μυρτώ Δραγώνα - Μονάχου, 44 Κώστας Ευαγγελάτος, 27, 54, 77 Βέρα Ζαβιτσιάνου, 78 Αλέξης Ζήρας, 49 Βούλα Ζουμπουλάκη, 73 Βούλα Θεοδωρίδου, 43 Βικτωρία Θεοδώρου, 51 Ιουλία Ιατρίδη, 49 Σόνια Ιλίνσκαγια, 77 Γιάννης...

Εδώ και αρκετό καιρό από τότε που ζω κλεισμένος σ’ αυτό εδώ το δωμάτιο συμβαίνει κάτι παράξενο. Σχεδόν κάθε μέρα ακούω κάποιον να μου χτυπά τη κλειδωμένη πόρτα. Είναι ένα ελαφρό, διστακτικό, διακριτικό χτύπημα - μόλις που το ακούω. Πάντα ο ίδιος χτύπος: δύο φορές, λίγο βιαστικός. Ανοίγω την πόρτα περιμένοντας να δω κάποιον δικό μου. Αλλά κανείς δεν υπάρχει, όποιος και αν ήταν αμέσως έχει φύγει. Αναρωτιέμαι ποιος μπορεί να είναι αυτός που αφήνει επάνω στην πόρτα μου την τρυφερή του άτολμη παράκληση να μπει μέσα; Αν είναι φίλος που γύρισε κατάκοπος και εξαθλιωμένος από το μακ...