Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Είμαστε πραγματικά ελεύθεροι;". Αυτός είναι ένας διαχρονικός προβληματισμός για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως γλώσσας, θρησκείας και πολιτισμού. Στο ερώτημα αυτό προσφέρει ο Χριστιανισμός τις δικές του απαντήσεις, στηριζόμενος τόσο στη Βίβλο, όσο και στη φιλοσοφία. Η παρούσα μελέτη παρουσιάζει με τρόπο συστηματικό τις θέσεις του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού (676-749) για την έννοια του αυτεξουσίου. Ειδικότερα επιχειρεί να απαντήσει σε ερωτήματα που σχετίζονται με την αυτεξουσιότητα του Θεού, του Χριστού, των αγγέλων και των δαιμόνων, της κτίσης και των ζώων και κυρίω...

Τι ακριβώς σημαίνει κοσμική τελετουργία ή τελετουργική εθιμοτυπία πλήρως αποσυνδεδεμένη από θρησκευτικά συμφραζόμενα; Το ζήτημα των κοσμικών τελετουργιών και εθιμοτυπιών εν γένει τίθεται σπάνια και σε κάθε περίπτωση προσλαμβάνεται ως περιφερειακής σημασίας. Πρόκειται, άραγε, για την αντικατάσταση των θρησκευτικών με κοσμικές και πολιτικές τελετουργίες ή για sui generis κοσμικές τελετουργίες, αυτόνομες σε σχέση με τις ιεροτελεστίες στις οποίες προσομοιάζουν χωρίς να είναι ίδιας τάξης; Με άλλα λόγια, πρόκειται για αλλαγή παραδείγματος ή για αλλαγή ρόλων και ονομάτων αλλά με...

Η Νιτσεϊκή θεώρηση του Χριστιανισμού αποτελεί κατά κύριο λόγο μία μελέτη των κειμένων του Νίτσε σε σχέση με τη Χριστιανική θρησκεία. Κατατίθεται μια τελική και σφαιρική ιδέα περί Χριστιανισμού με πυξίδα τα κείμενα και την προσωπικότητα του ίδιου του φιλοσόφου. Εξετάζονται τα σημεία στα οποία αναφέρεται ο ίδιος ο φιλόσοφος στο θέμα του Χριστιανισμού. Το βιβλίο παρακολουθεί χρονολογικά τα κείμενα του φιλοσόφου που αφορούν στο Χριστιανισμό καθώς και τον τρόπο, τις συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώθηκε αυτή η σχέση αλλά και τους παράγοντες που την επηρέασαν.

Η συζήτηση περί προσώπου σημάδεψε τη σκέψη του 20ού αιώνα. Φιλόσοφοι, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι, καλλιτέχνες, λογοτέχνες, πολιτικοί ενεπλάκησαν στη συζήτηση περί προσώπου, ενώ στη Γαλλία εμφανίστηκε ο όρος περσοναλισμός. Ξεχωριστή θέση μέσα σε όλη αυτή την προσωπολογία καταλαμβάνει το έργο του φιλοσόφου Νικολάι Μπερντιάγιεφ και το ανά χείρας βιβλίο. Στις σελίδες αυτού του δοκιμίου περσοναλιστικής φιλοσοφίας, όπως το αποκαλεί ο συγγραφέας, η σκέψη περί προσώπου αναπτύσσεται σε όλα τα δυνατά πεδία: θεολογία, ανθρωπολογία, φιλοσοφική οντολογία και γνωσιολογία, ηθική και κοιν...

Εάν επρόκειτο να αναζητήσουμε έναν γενικό χαρακτηρισμό της περιόδου του Διαφωτισμού, η καθιερωμένη απάντηση θα ήταν ότι θεμελιώδες γνώρισμά της είναι προφανώς η κριτική και σκεπτικιστική στάση απέναντι στη θρησκεία. Αν προσπαθήσουμε να ελέγξουμε αυτή την εδραιωμένη αντίληψη με την συνδρομή συγκεκριμένων ιστορικών γεγονότων, καταλήγουμε σύντομα να έχουμε τις σοβαρότερες αμφιβολίες και επιφυλάξεις όσον αφορά τη σκέψη του γερμανικού και του αγγλικού Διαφωτισμού. Ωστόσο η γαλλική φιλοσοφία του 18ου αιώνα φαίνεται να επιβεβαιώνει όλο και πιο πεισματικά την πατροπαράδοτη αντίληψη...

Στον Μεσαίωνα η ανθρώπινη προσωπικότητα ήταν πιο ισχυρή και πιο πλαστική. Η ατομοκρατία (ατομισμός) με τον ισοπεδωτικό της μηχανισμό πέτυχε την εξαφάνιση των ατομικών διαφορών. Όταν πλέον η ατομοκρατία δημιούργησε τον κοινωνικό ατομισμό, τότε οδηγήθηκε αυτή στον σοσιαλισμό, που είναι κι αυτός η άλλη όψη του μηχανισμού της σύνθλιψης και συντριβής της προσωπικής ατομικότητας του ανθρώπου. Η οικουμενική ιδέα που χαρακτήριζε τόσο πολύ τον Μεσαίωνα, στην εποχή αυτή χάνει τη σημασία της. Η προσωπικότητα όμως του ανθρώπου μπορεί να ριζώσει μόνο στην οικουμένη· στη συμπαντική διάστ...

Το βιβλίο αυτό δείχνει με ποιο τρόπο ορισμένοι λαμπροί φιλόσοφοι του Βυζαντίου και της Αναγέννησης κυοφόρησαν και επεξεργάστηκαν ιδέες και αρχές που καθόρισαν την εξέλιξη της ιστορικής πραγματικότητας. Οι θεματικές των μελετών στο παρόν έργο παρουσιάζουν μεγάλο εύρος, που συνδυάζεται με λεπτομερή ανάλυση της θέλησης για δημιουργικότητα, ισχύ και αλήθεια, των κυριότερων χαρακτηριστικών της παραγωγής λόγου στον δυτικό πολιτισμό μέχρι σήμερα. Στην πρώτη μελέτη, μέσα από την έρευνα των κειμένων του Μιχαήλ Ψελλού, καθίσταται φανερό ότι κατείχε μία σφαιρική γνώση από τους περι...

Οι θρησκείες που θεμελιώνονται σε κάποιο ιερό κείμενο, το οποίο θεωρείται πώς αποτυπώνει τον Λόγο του Θεού -είτε πρόκειται για την Τορά είτε για τα Ευαγγέλια είτε για το Κοράνι-, συνήθως αντιμετωπίζονται ως ανορθολογικές και επικίνδυνες, καθώς βασίζονται σε "αλήθειες" ξεπερασμένες από την επιστήμη, αλλά και επειδή τρέφουν πρακτικές που πολλές φορές έρχονται σε σύγκρουση με τις αρχές μιας φιλελεύθερης ηθικής. Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου -καθηγητής Φιλοσοφίας και διαπρεπής μελετητής του Διαφωτισμού- αντιμετωπίζει το ζήτημα αυτό από μίαν άλλη σκοπιά. Μας καλεί να δούμε τ...

Ένα πολύ αρχαίο κείμενο της ανθρωπότητας που χρονολογείται πολλές χιλιάδες χρόνια πριν, επανεμφανίζεται και αποκαλύπτεται εκ νέου με έναν τρόπο τελείως εκπληκτικό. Ανακαλύψτε την ιστορία της αποκάλυψης του κρυμμένου νοήματος αυτού του ιερού κειμένου ενώπιον της συνάθροισης των Εσσαίων, κατά την διάρκεια του εορτασμού του Αρχαγγέλου Ραφαήλ, τον Μάρτιο του 2018. Πίσω από το Βιβλίο της Αγελάδας του ουρανού κρύβονται μεγάλα μυητικά σύμβολα που διαφυλάχθηκαν μέσα στους ναούς των βασιλέων της γης και τα οποία μέχρι τώρα διέφυγαν την προσοχή της ανθρωπότητας. Ανακαλύψτε μια συν...

Ζωρζ Μπατάιγ: ένας μυστικιστής του σύγχρονου πνεύματος, που δεν αποβλέπει όμως σε καμία σωτηρία, ένας θεολόγος χωρίς Θεό, ένας φιλόσοφος που μισεί τον λόγο και την επιχειρηματολογία των λογικών συλλογισμών, ένας εραστής της έκστασης, που δεν διστάζει όμως να περάσει μέσα από την οδύνη για να ταλαντευθεί στα κράσπεδα της αβύσσου. Και είναι αυτό το μοναδικό στίγμα του γάλλου συγγραφέα που καταγράφεται με προνομιακό τρόπο στην Εσωτερική εμπειρία. Γνήσιος κληρονόμος του Νίτσε, θα θεωρήσει τη μη-γνώση, την απώλεια του νοήματος, το άνοιγμα του εαυτού πέρα από το ψευδαισθητικό...

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου επιχειρείται μία μείζων φιλοσοφική προσπάθεια: Οι όροι εγγύτητα και απόσπαση, τόσο γνωστοί απ’ την καθημερινή ζωή, τείνουν να προσλαμβάνουν φιλοσοφικό περιεχόμενο και εγκλείουν όλες τις δυνατότητες της ανθρώπινης σκέψης, όλες τις μορφές δημιουργίας, αρκεί να τις απεμπλέξουμε από ειδωλικές και φαινομενολογικές ψευδαισθήσεις. Προσεγγίζουμε έτσι αναδημιουργικά γνωστές έννοιες της φιλοσοφικής παράδοσης και ανασυγκροτούμαστε διανοητικά, ηθικά, αισθητικά απ’ τη στιγμή που αναθεωρούμε δεδομένες δοξασίες τις οποίες για αιώνες θεωρούσαμε αμετακίνητες...

Η ανά χείρας μελέτη επιχειρεί να φωτίσει όψεις της θεολογίας, της λογοτεχνίας και της φιλοσοφίας με αναφορά την ανατροπή της ύπαρξης. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι αναγνώστες καλούνται να παρακαθίσουν σε ένα δείπνο με καλεσμένους υπαρξιστές φιλοσόφους και λογοτέχνες από διαφορετικές εποχές. Ο Dostoyevsky, ο Kierkegaard, ο Sartre, o Πεντζίκης, ο Καζαντζάκης και ο Παπαδιαμάντης συζητούν για τα νοήματα της ύπαρξής μας, αφοπλίζοντας τον εαυτό μας από κάθε συγκαταβατική βεβαιότητα. Διαμορφώνεται, με άλλους λόγους, μία ατμόσφαιρα διαλεκτικής με κυρίαρχο θέμα την ύπαρξη και την ανατροπ...

Έχοντας παρεκκλίνει αυτοβούλως από την πατερική παράδοση της μοναχικής κοινότητας και επιλέγοντας την περισσότερο δημοκρατική μορφή των επαιτών φτωχοκαλόγερων ή δομινικανών, ο Θωμάς Ακινάτης καταφέρνει να εξυψώσει το ανάστημά του και να αντιμετωπίσει τις επιτακτικές ανάγκες της εποχής του για επιστημονικό ορθολογισμό εντός της εκκλησίας που μέχρι τότε διεπόταν από τις πλατωνικές ιδέες. Επέλεξε να δομήσει το οικοδόμημά του αντίθετα επάνω στην αριστοτέλεια φιλοσοφία, η οποία παραχωρούσε την πρωτοκαθεδρία στην υπεροχή των διανοητικών δυνάμεων του ανθρώπου. Οι δύο γιγάντιες και...

Η αγάπη είναι χωρίς καμία αμφιβολία μια βιβλική, ιουδαιοχριστιανική ιδέα. Το Ισλάμ την παρέλαβε από τη Βίβλο. Το σημαντικό με την αγάπη είναι βεβαίως να την πράττεις, έχει ωστόσο μεγάλη πνευματική σημασία, ενάντια στον γενικευμένο καθημερινό μηδενισμό, και να κάνουμε λόγο για αυτήν, να προσπαθούμε να την εννοήσουμε. Τα ερωτήματα είναι πολλά: πόσο αξεχώριστες είναι η αγάπη προς τον Θεό και η αγάπη για τον συνάνθρωπο; Αποκλείεται να υπάρχει η μία χωρίς την άλλη; Η αγάπη προϋποθέτει την πίστη; Η αγάπη για τους εχθρούς των συνοπτικών Ευαγγελίων και η αγάπη προς αλλήλους του τ...

"Το "Πρόσωπο και ο έρως" είναι από τα σημαντικότερα ελληνικά φιλοσοφικά συγγράμματα στον 20ό αιώνα. Διερευνά το ερώτημα για τη δυνατότητα πρόσβασης του ανθρώπου στην υπερβατική Αιτιώδη Αρχή των υπαρκτών και της ύπαρξης. Ο Χρήστος Γιανναράς καταδείχνει με συνέπεια ότι η ατομοκεντρική νοησιαρχία της Δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης οδηγεί σε αξιέδοξες πολώσεις τον προβληματισμό. Δεν μπορούμε να γνωρίσουμε την πραγματικότητα μόνο με την κατανόηση εννοιών· η αλήθεια δεν εξαντλείται στη γλωσσική της διατύπωση. Κερδίζεται μόνο ως εμπειρική αμεσότητα αγαπητικής σχέσης, ελευθερία αυθυ...

Η αξία τού "Φιλοσοφία και θρησκεία" (1804), ενός λιγότερο γνωστού γραπτού του Σέλλινγκ, έγκειται ακριβώς στη μεταιχμιακή του θέση: απηχώντας ακόμα τα "σπινοζικά" αξιώματα που χαρακτήριζαν την πρώτη περίοδο του Σέλλινγκ -την ενότητα παντός ό,τι υπάρχει· την κανονικότητα όλων όσων συμβαίνουν· την έσχατη ταυτότητας Πνεύματος και Φύσης· προαναγγέλλει ωστόσο μερικές από τις ιδέες που επρόκειτο ν' αναπτύξει στο ύστερο έργο του - την ιδέα της Πτώσεως (που δεν πρέπει να εννοείται κατά την παραδοσιακή χριστιανική έννοια ως πτώση απλώς του Ανθρώπου, αλλά εν γένει τού Κόσμου) και την...