Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η γλωσσική επαφή είναι ένα καθολικό και αναπόφευκτο φαινόμενο, που υπάρχει όσο υπάρχει και η γλώσσα. Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο μιλούν παραπάνω από μία γλώσσες και οι περισσότερες χώρες του κόσμου έχουν παραπάνω από μία επίσημες γλώσσες. Πώς ορίζεται λοιπόν η γλωσσική επαφή; Σε ποια περιβάλλοντα δρα, ποιες φάσεις διέρχεται, και τι σημαίνει για τις ίδιες τις γλώσσες και τους ομιλητές τους; Σε αυτή τη μελέτη η Sarah G. Thomason εξετάζει το κοινωνικό (πολιτικό, ιστορικό κτλ.) πλαίσιο που διαμορφώνει τον τύπο, τον ρυθμό και την ένταση της γλωσσικής επαφής και επικεν...

Το δίτομο αυτό έργο είναι το δεύτερο της σειράς εκδόσεων του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών που έχει τον γενικό τίτλο "Ελληνική γλώσσα: Συγχρονία και διαχρονία" και καλύπτει τις θεματικές: (α) ετυμολογία της ελληνικής· (β) γλωσσικές επαφές· και (γ) κοινή και προβλήματα που σχετίζονται με αυτή. Το έργο περιλαμβάνει 27 εργασίες, οι περισσότερες από τις οποίες παρουσιάστηκαν στο 1ο Διεθνές Συνέδριο για τις Γλωσσικές Επαφές στα Βαλκάνια και στη Μικρά Ασία, που διοργάνωσε το Ινστιτούτο από τις 3 έως τις 5 Νοεμβρίου 2016, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ. Σκοπός του Συνεδρί...

Ως συνήθως, η πλατωνική θεώρηση για τη γλώσσα μελετάται από τους ερευνητές μεμονωμένα, ξέχωρα από το ευρύτερο πεδίο της μεταφυσικής και της γνωσιολογίας του Πλάτωνα. Σε αντίθεση προς αυτήν τη μη ενοποιητική προσέγγιση, που υπάρχει παραδοσιακά, κύριος στόχος του βιβλίου της Ελένης Παπαμιχαήλ είναι η ανάδειξη του γεγονότος ότι η μεταφυσική και η γνωσιολογία του Πλάτωνα αποτελούν, στην πραγματικότητα, το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζεται η πλατωνική θεώρηση της γλώσσας, και ότι αυτές είναι, συνεπώς, απόλυτα συνδεδεμένες με την εν λόγω θεώρηση. Με αυτό το δεδομένο, εκείνο, ως ε...

Το παρόν εγχειρίδιο παρουσιάζει ζητήματα που άπτονται τόσο της ιστορικής γλωσσικής έρευνας και θεωρίας όσο και της συγχρονικής γλωσσολογίας. Αφού παρουσιαστεί πολύ συνοπτικά η ιστορία της ελληνικής γλώσσας, δίνεται έμφαση σε ορισμένα θέματα τα οποία δεν είναι συνήθη στη βιβλιογραφία, όπως η γλωσσική και γραμματική έρευνα από την αρχαιό­τητα μέχρι τον 18ο αιώνα, η εξέλιξη από τη συγκριτική γραμματική έως την ιστορικοσυγκριτική γλωσσολογία, η συγγένεια και ταξινόμηση γλωσσών, η ετυμολογία. Στην ενότητα της συγχρονικής γλωσσολογίας δίνεται έμφαση στον δομισμό, γίνεται αναφορά...

Η ταχεία πρόοδος της γλωσσικής επιστήμης, ιδιαίτερα μετά από την εμφάνιση της νεότερης γλωσσολογίας, αποκάλυψε την αντιεπιστημονική φύση της παραδοσιακής μεθόδου, χαρακτηριστικό στο οποίο οφειλόταν κατά κύριο λόγο και η αδυναμία της να διδάξει αποτελεσματικά τη γλώσσα. Η πρόσδεση επομένως της γλωσσικής διδασκαλίας στο άρμα της θεωρητικής γλωσσολογίας συνιστούσε αναγκαιότητα, γιατί πέρα από το γεγονός ότι δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για τον απεγκλωβισμό της από τα δεσμά της παραδοσιακής αντίληψης, τη συνέδεε άμεσα με έναν συναφή και, ταυτόχρονα, δυναμικό επιστημονικό κλάδο...

Οι μελέτες στον παρόντα τόμο αναφέρονται, φυσικά με κάποια αλληλοεπικάλυψη, σε έξι ξεχωριστές θεματικές περιοχές: [i] Αναφορά σε θέματα λογοτεχνίας και σε συγκεκριμένους λογοτέχνες με τις μελέτες των Χ. Καρατσινίδου, Κ. Μαλαφάντη, Γ. Μπαμπινιώτη, Θ. Πυλαρινού, Μ. Ροδοσθένους· [ii] Αναφορά σε θέματα γενικά γλώσσας, γλωσσικής χρήσης και/ή συμπεριφοράς με τις μελέτες των P. Mackridge, M. Γκασούκα, M. Μερακλή, Σ. Σκαρτσή, Ν. Τσιτσανούδη· [iii] Ζητήματα ρητορικής και σχηματικού λόγου εξετάζουν οι μελέτες των Ι. Γαλαντόμου, Γ. Κάρλα, Σ. Μπουσέ, Μ. Παπαδοπούλου & Ε. Παγκουρέ...

Ένας αριθμός ζητημάτων της γλωσσοδιδακτικής αποτελεί διαρκές αντικείμενο δημόσιας συζήτησης στην Ελλάδα. Ωστόσο, οι περισσότερες παρεμβάσεις μένουν στην επισήμανση της σημασίας και της αναγκαιότητας αντίστοιχων παιδαγωγικών εφαρμογών. Τα κύρια αίτια της δυσκολίας μπορούν να αποδοθούν στην εγγενή διεπιστημονικότητα του παιδαγωγικού αντικειμένου και τις δυσχέρειες συνεργασίας των ποικίλων κλάδων ειδίκευσης. Τέτοια ζητήματα συγκροτούν το αντικείμενο πραγμάτευσης του βιβλίου, όπου προτείνονται και δείγματα πρακτικών εφαρμογών, ενώ επισημαίνονται υπάρχουσες σχετικές εργασίες και...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία εισαγωγή στην πειραματική μεθοδολογία και στη στατιστική με τη χρήση της γλώσσας προγραμματισμού R και στοχεύει: (α) Στην παρουσίαση των βασικών αρχών της πειραματικής μεθοδολογίας και του πειραματικού σχεδιασμού. (β) Στην εισαγωγή στη στατιστική με εφαρμογές σε γλωσσικά προβλήματα. (γ) Στην εισαγωγή στην R, η οποία συνιστά μια γλώσσα προγραμματισμού με εξειδικευμένες λειτουργίες στη στατιστική ανάλυση. Η πειραματική μεθοδολογία αφορά στη συστηματική και οργανωμένη εξέταση ενός ερευνητικού αντικειμένου. Η έρευνα αρχίζει με τη διαπίστωση εν...

Στο βιβλίο εξετάζονται συγκριτικά τα οριστικά άρθρα της ελληνικής και της ιταλικής. Η ελληνική εμφανίζει αρθρικές λειτουργίες ήδη από τα καταγεγραμμένα ομηρικά κείμενα (8ος αιώνας π.Χ.), ενώ η ιταλική περίπου από τον 8ο αιώνα μ.Χ. στο έργο "Laparodia della ‘lex salica’". Πηγή του οριστικού άρθρου και στις δύο γλώσσες υπήρξαν οι δεικτικές αντωνυμίες. Περιγράφονται συστηματικά οι διαφορές διαχρονικής εξέλιξης και συγχρονικής κατανομής που εμφανίζει το οριστικό άρθρο στις δύο γλώσσες και στη συνέχεια αυτές οι διαφορές ερμηνεύονται εντός της "θεωρίας της γραμματικοποίησης...

Γράφουν οι: Κωνσταντίνος Ντίνας, Σταυρούλα Αντωνοπούλου, Ελένη Κονσούλη, Έλση Ντολιοπούλου, Φίλιππος Τεντολούρης, Δημήτρης Τομπαΐδης, Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Γιώργος Ανδρουλάκης, Βιργινία Αρβανιτίδου, Αργύρης Αρχάκης, Λευτέρης Βεκρής, Γεωργία Ιωαννίτου, Βασιλική Κούζα, Σταύρος Καμαρούδης, Μέλλω-Αιμιλία Κέκια, Αγγελική Κοιλιάρη, Δημήτρης Κουτσογιάννης, Τριανταφυλλιά Κωστούλη, Ναπολέων Μήτσης, Θανάσης Νάκας, Μαρία Παπαδοπούλου, Σταυρούλα Τσιπλάκου, Ρούλα Τσοκαλίδου, Κωνσταντίνος Απ. Βακαλόπουλος, Δημήτρης Κ. Βεργίδης, Κωνσταντίνος Βρύζας, Μελπομένη Τσιτουρίδου, Δημήτρης...

Ποιοι ήταν οι Ινδοευρωπαίοι, πού και πότε εμφανίστηκαν στο προσκήνιο, ποια ήταν η γλώσσα τους και τα πολιτισμικά τους χαρακτηριστικά; Πώς μελετάται η προϊστορία τους και πώς αποκαθίσταται η γλώσσα τους; Πόσο ρεαλιστικές είναι οι αποκαταστάσεις των ιστορικών γλωσσολόγων; Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα ερωτήματα που αναζητούν απαντήσεις στις σελίδες του βιβλίου. Ανάμεσα στα θέματα που θίγονται είναι: η γλωσσική και η πολιτισμική αποκατάσταση, η γλωσσολογική παλαιοντολογία, η σχέση της γλωσσολογίας με άλλες επιστήμες, η ετυμολογική έρευνα, η ποιητική γλώσσα των Ινδοευρωπαίων,...

Η Πραγματολογία είναι ο κλάδος της Γλωσσολογίας που ασχολείται με τη χρήση της γλώσσας σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας. Συγκεκριμένα, μελετά τον τρόπο με τον οποίο το γλωσσικό και εξω-γλωσσικό περιβάλλον, οι σχέσεις και οι κοινωνικοί ρόλοι των συμμετεχόντων σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση επηρεάζουν την παραγωγή και την κατανόηση της σημασίας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούνται περισσότερα από όσα λέγονται ρητά. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εισαγωγή στους επιστημονικούς προβληματισμούς του κλάδου αυτού. Καθώς, ωστόσο, κατά τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλο μέ...

Γράφουν οι : Αγγελική Ευθυμίου,Ανθή Ρεβυθιάδου, Δέσποινα Χειλά-Μαρκοπούλου, Διονύσης Γούτσος, Δέσποινα Παπαδοπούλου, Αλέξανδρος Τάντος, Αργύρης Αρχάκης, Άννα Ιορδανίδου. Ο παρών τιμητικός τόμος περιλαμβάνει άρθρα αφιερωμένα στην Καθηγήτρια Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη από τους μαθητές/-τριες και τους συνεργάτες της με αφορμή τη συνταξιοδότηση και ομοτιμοποίησή της από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο τόμος παρουσιάστηκε σε τιμητική εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν της στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης στις 2 Φεβρουαρίου 2013. Τα άρθρα που συμπεριλαμβάνοντ...

Στο νέο του βιβλίο με περιεχόμενο επτά εθνογλωσσολογικές μελέτες ο Βάλτερ Πούχνερ μας ξεναγεί στον ελληνικό και βαλκανικό λαϊκό πολιτισμό και στις άκρες του κόσμου, όπου κατοικούν τέρατα και κυνοκέφαλοι, νάνοι και λυκάνθρωποι, βρικόλακες και νεράιδες, καλικάντζαροι και διαμόνια με άγρια και γελοία δράση. ο συγγραφέας κινείται σε ένα ευαίσθητο και λεπτεπίλεπτο πεδίο έρευνας για να αναζητήσει τα σημοσιολογικά δίκτυα, τα οποία περιβάλλουν μια λέξη ή μια έκφραση, και τα οποία αλλάζουν και μετατοπίζονται ανάλογα με τα συμφραζόμενα, μ' έναν σχεδόν καλλιτεχνικό τρόπο. Μέσα α...

Πώς μαθαίνουμε να μιλάμε; Από τι είναι φτιαγμένη η γλώσσα; Ποια είναι η παλιότερη γλώσσα του κόσμου; Ποια η διαφορά γλώσσας και διαλέκτου; Τι σημαίνει μιλάω σωστά (ελληνικά); Γιατί μαθαίνουμε αρχαία; Θα μιλάμε όλοι αγγλικά σε 50 χρόνια; Πάσχουν οι νέοι μας από αφασία; Κινδυνεύουν τα παιδιά που μεγαλώνουν σε δίγλωσσο περιβάλλον; Είναι η πολυγλωσσία τεκμήριο ευφυΐας; Γιατί μας δυσκολεύουν οι ξένες γλώσσες; Πού βρίσκεται η Λατβία; Σε τι χρησιμεύει η γλωσσολογία; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που εξετάζονται σε τούτη τη σύντομη επιστημονική εισαγωγή στη γλωσσολογία. Το...

Η εξαιρετική αυτή μονογραφία αποτελεί την πρώτη έγκυρη, ισορροπημένη και διεξοδική μελέτη του διαβόητου "γλωσσικού ζητήματος" στην Ελλάδα των δύο τελευταίων αιώνων. Ανατρέχοντας σε πολυάριθμες πηγές (λογοτεχνικού, ιστορικού ή πολιτικού χαρακτήρα), πολλές από τις οποίες δεν είχαν ως τώρα αξιοποιηθεί, ο κορυφαίος νεοελληνιστής Peter Mackridge εξηγεί για ποιους λόγους οι διαφωνίες περί της "ορθής" μορφής της ελληνικής απέκτησαν τόση σημασία στη σύγχρονη Ελλάδα. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Mackridge βρίσκονται οι διάφορες (συχνά αντικρουόμενες) ιδεολογίες που αναπτύ...

Όλες σχεδόν οι δραστηριότητες του ανθρώπου, σε όλους τους πολιτισμούς και σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής περιλαμβάνουν τη συστηματική δημιουργία και πρόσληψη μιας τεράστιας ποικιλίας υλικών σημείων, που αντιλαμβανόμαστε και ονομάζουμε γλώσσα. Πλήθος θεωριών, μεθοδολογικών εργαλείων και πρακτικών εφαρμογών έχουν φωτίσει διαφορετικές πτυχές αυτού του πολυσύνθετου αντικειμένου. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια συναρπαστική περίοδο, στην οποία η επιστημονική μελέτη της γλώσσας εντάσσεται σε ένα ευρύ φάσμα ερευνητικών προσεγγίσεων με συμπληρωματικές, αλλά και συχνά αντικρουόμεν...

Το βιβλίο αυτό, κλασικό εγχειρίδιο στον τομέα του, εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1968· έκτοτε μεταφράστηκε σε 12 γλώσσες. Πρόκειται για γενική εισαγωγή στη Θεωρητική Γλωσσολογία και απευθύνεται κυρίως σε όσους έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το θέμα. Ο συγγραφέας δίνει τον ορισμό όλων των όρων που χρησιμοποιεί και εξετάζει ευρύ φάσμα θεμάτων όπως η φωνητική και η φωνολογία, η γραμματική και η σημασιολογία. Η Εισαγωγή στη Θεωρητική Γλωσσολογία μπορεί να φανεί χρήσιμη σε κάθε αναγνώστη που θα ήθελε να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο η θεωρία μπορεί να βοηθήσει στη βαθύτερη...

Όλες σχεδόν οι δραστηριότητες του ανθρώπου, σε όλους τους πολιτισμούς και σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής περιλαμβάνουν τη συστηματική δημιουργία και πρόσληψη μιας τεράστιας ποικιλίας υλικών σημείων, που αντιλαμβανόμαστε και ονομάζουμε γλώσσα. Πλήθος θεωριών, μεθοδολογικών εργαλείων και πρακτικών εφαρμογών έχουν φωτίσει διαφορετικές πτυχές αυτού του πολυσύνθετου αντικειμένου. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια συναρπαστική περίοδο, στην οποία η επιστημονική μελέτη της γλώσσας εντάσσεται σε ένα ευρύ φάσμα ερευνητικών προσεγγίσεων με συμπληρωματικές, αλλά και συχνά αντικρουόμεν...

Έργο του γλωσσολόγου είναι η επιστημονική σπουδή και η συστηματική ανάλυση της γλώσσας. Έργο του γλωσσολόγου που ασχολείται με τη μετάφραση για διδακτικούς σκοπούς είναι, μεταξύ άλλων: α) η ανάδειξη των σχέσεων που διέπουν τη γλωσσολογία και τη μετάφραση, β) η εφαρμογή μιας γλωσσολογικής θεωρίας για την ανάλυση του προς ή/και από μετάφραση κειμένου και γ) η πρόταση μεθοδολογικών εργαλείων για την υποστήριξη του δόκιμου μεταφραστή στο, ομολογουμένως, δύσκολο έργο του. Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι να κάνει πράξη τις παραπάνω στοχεύσεις ορίζοντας τη μεταφραστι...