Θέατρο - Ερμηνεία και κριτική

Οι μαριονέτες

Άγρα (1996)

Σπάνια είναι τα κείμενα που μιλάνε για το θέατρο. Ακόμη σπανιότερα εκείνα που μας βάζουν μονομιάς μπροστά σε αυτό που στο θέατρο είναι σκανδαλώδες, ανήκουστο, είτε μάλιστα αδύνατο. Το δοκίμιο του Kleist "Περί του θεάτρου των μαριονετών" ("Uber das Marionettentheater") είναι αναμφίβολα ένα από αυτά (τα λίγα) - πλάι, για παράδειγμα, στην "ομιλία για ηθοποιούς" του 'Αμλετ, σε ορισμένες "περιπλανήσεις" ("divagations") του Mallarme, στο "Θέατρο και το είδωλό του" του Artaud, και στην "Παράξενη λέξη τ..." ("L' etrange mot d'...") του Genet. Εν τούτοις, το δοκίμιο αυτό του Kleist...

Ο τραγικός λόγος

Δωδώνη (1997)

"Η προσωπική μου αίσθηση, πολύχρονη και πολυδύναμη στο τραγικό θέατρο, μου επιτρέπει να διαβεβαιώσω πως η γνώση σου της τραγωδίας και η βαθύτατη κατανόηση της, η ποιητική της έξαρση, είναι ταυτόσημα με την ανάγκη της προσπάθειάς μου να ζω το τέλος σαν τον Οιδίποδα του Κολωνού και που νοητικά τον διετύπωσες μεταφυσικά και που γι΄αυτό θα σου είμαι ευγνώμων αιωνίως, σαν τον Σοφοκλή τον ίδιο. Με θερμή αγάπη". (Αθήνα 14 Οκτωβρίου 1990, Αλέξης Μινωτής)

Ο Σαίξπηρ στην εποχή του και στην εποχή μας

Κοροντζής (2000)

"Οι μεγάλοι ποιητές", έχει πει ο Ρ. Β. Τσέημπερς, "μιλούν σε όλους τους καιρούς μέσα από τη γλώσσα, τις συμβάσεις και τις πεποιθήσεις της δικής τους εποχής". Έπεται ότι, για να τους ακούσουμε καθαρά, πρέπει να καταλάβουμε τη δική τους γλώσσα, τις δικές συμβάσεις και πεποιθήσεις και να μη τις συγχέουμε με τις δικές μας. "Πάντως, μέσα στο τραγικό σύμπαν του Σαίξπηρ, οι ήρωες δεν είναι "αλλοτριωμένα αυτόματα": αισθάνονται με ένταση και την ίδια ένταση προκαλούν και σε μας. Πραγματικά, μπορούμε να πούμε πως η επιρρέπεια στον πόνο αποτελεί ακριβώς το ξεχωριστό σημάδι του τραγι...

Ο Σαίξπηρ σε καιρό πολέμου

Αλεξάνδρεια (2007)

Το βιβλίο αυτό συζητά ένα παράδειγμα κλασικού θεάτρου στη δεκαετία των πολεμικών και ιδεολογικών συγκρούσεων. Με αναφορές στην υπόλοιπη Ευρώπη, επιχειρεί να ερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο οι δύο πόλεμοι, ο Β΄ παγκόσμιος και ο ελληνικός εμφύλιος, επηρέασαν τις παραστάσεις των έργων ενός δραματουργού που προπολεμικά αποτελούσε σύμβολο της ευρωπαϊκής κουλτούρας και ηγούνταν του εθνικού ρεπερτορίου σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Ειδικός στόχος του βιβλίου είναι να προσδιορίσει τη χρήση (οικειοποίηση) του Σαίξπηρ σε καταστάσεις πολέμου ή "έκτακτης ανάγκ...

Ο πολιτικός Σαίξπηρ

Εκδόσεις Καστανιώτη (2002)

Η μελέτη αυτή εστιάζεται στην πολιτική πλευρά του σαιξπηρικού έργου, που έχει διχάσει τους σχολιαστές του: Πολλοί διατείνονται πως ο ποιητής ήταν υπέρμαχος της απόλυτης μοναρχίας, της ιεραρχίας, της τάξης και "μισόδημος", εχθρός του λαού. Αντίθετα, άλλοι υποστηρίζουν πως στάθηκε οξύς επικριτής της εξουσίας - αναγκαίου κακού και πηγής πλείστων δεινών για χώρες και λαούς. Με τη δεύτερη άποψη συντάσσεται ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου. Και επιχειρεί την αποδεικτική της, αναλύοντας τα κυριότερα σαιξπηρικά έργα που ασχολούνται με αυτό το "κυρίαρχο θέμα", όπως το ονομάζει ο ίδιο...

Ο λαιμός του Ionesco

Ευρυδίκη (2001)

Έχασε το Φως, έχασε τη διάλυση του χώρου, την κατάλυση των αποστάσεων, την αφή των αισθήσεων, το μπλε. (Ανεμομαζώματα). Το συμπέρασμα από την απώλεια του θανάτου αφορά ό,τι απέμεινε. Ό,τι απέμεινε από τον θάνατο είναι ένας κοινός θνητός: "Στην πραγματικότητα, δεν είμαστε όλοι εκ γενετής ανάπηροι; Τυφλοί, είμαστε, τυφλοί στο Φως, κουφοί στο Λόγο. Επιπλέον, μου ξαναλέω, δεν έχουμε το χάρισμα να βρισκόμαστε ταυτόχρονα παντού, να είμαστε πανταχού παρόντες, δεν μπορούμε να συλλάβουμε το απείρως μικρό, το απείρως μεγάλο, το σύμπαν ούτε πεπερασμένο ούτε άπειρο και πόσα άλλα". Το π...

Ο θεατρικός Δημήτρης Δημητριάδης

Νεφέλη (2015)

Αποτυπώνοντας μια πορεία δημιουργικής αλληλεπίδρασης είκοσι χρόνων, ο ανά χείρας τόμος αποτελεί ένα πρώτο εργαλείο προσέγγισης του συγγραφέα Δημήτρη Δημητριάδη ως δραματουργού, καθώς αρθρώνει το θεωρητικό πλαίσιο της ζωτικής σχέσης του με το θέατρο, που παραμένει ως προς σημαντικές περιοχές της ακόμη αδιερεύνητη. Ταυτόχρονα προσφέρει αφορμή αναστοχασμού στα ευρύτερα ζητούμενα της σύγχρονης θεατρικής γραφής: - Πως εξελίσσεται η δραματική φόρμα; - Μπορούμε να μιλάμε ακόμα γι' αυτήν ως είδος και με ποιους όρους; - Πως απαντά και πως θέλουμε να απαντά το θέατρο στην πραγμα...

Ο θάνατος της τραγωδίας

Δωδώνη (1988)

Το τραγικό δράμα μας διδάσκει ότι οι σφαίρες του λογικού, της τάξης και της δικαιοσύνης είναι τρομαχτικά πεπερασμένες κι ότι καμιά πρόοδος στην επιστήμη μας ή στα τεχνικά μας μέσα δεν κατορθώνει να μεταθέσει τα περιορισμένα όριά τους. Έξω και μέσα στον άνθρωπο υπάρχει το "άλλο" του κόσμου. Δώστε του όποιο όνομα σας αρέσει: αόρατο ή κακόβουλο θεό, τυφλή μοίρα, επιταγές της κόλασης ή ωμή λύσσα του κτηνώδους αίματός μας. Αυτό το "άλλο" μας στήνει καρτέρι στα σταυροδρόμια. Μας περιγελά και μας αφανίζει. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, μετά την καταστροφή, μας οδηγεί σε μιαν α...

Ο αναγνώστης Άμλετ

Πλέθρον (2009)

Ας ορίσουμε τον Άμλετ ως τον ήρωα του Άλλου. Η ετερότητα στην ομώνυμη τραγωδία του Σαίξπηρ υποβάλλεται σε ολόκληρο το περιεχόμενο ενός βιβλίου και δηλώνει το αίνιγμα του Άμλετ. Γι΄ αυτό και ο Άμλετ είναι ο ήρωας του Άλλου, που διανοίγει για τον αναγνώστη του την "Άλλη σκηνή", τόπο του ασυνείδητου όπου ο καταναγκασμός επαναλαμβάνεται ως ανάγνωση. Το στοίχημα που τίθεται για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, του "Αναγνώστη Άμλετ", ως προς το βιβλίο "΄Αμλετ" συνοψίζεται στο δυσανάγνωστο της ετερότητας. Εντούτοις, στον Άμλετ το δυσανάγνωστο της ετερότητας είναι το ευάγνωστο ενός m...

Μπρεχτ

Δωδώνη (2005)

Το βιβλίο τούτο, που εκδόθηκε αρχικά το 1959, ήταν το πρώτο που έκανε την απόπειρα να δει εποπτικά τον Μπρεχτ, "τον άνθρωπο και τον καλλιτέχνη, το θεωρητικό του Θεάτρου και την πολιτική φυσιογνωμία". Στη δεκαετία που μεσολάβησε, το βιβλίο καθιερώθηκε σαν μια απ' τις πιο διεισδυτικές και σημαντικές μελέτες που γράφτηκαν ποτέ για τον Μπρεχτ. Στο μεταξύ, είδαν το φως της δημοσιότητας πολλές επιπρόσθετες πληροφορίες γύρω απ' τη ζωή του, κι απ' τις συνθήκες στις οποίες έζησε, καθώς κι ένας μεγάλος αριθμός απ' τα προγενέστερα, αδημοσίευτα έργα του, επιστολές και ντοκουμέντα. Η αν...

Μπέρτολτ Μπρεχτ, κριτικές προσεγγίσεις

Στάχυ (2002)

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν ν' αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

Μπέρτολτ Μπρεχτ, κριτικές προσεγγίσεις

Πολύτροπον (2004)

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν να αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

Μνείες και μνήμες

Εκδόσεις Παπαζήση (2006)

Ο τόμος "Μνείες και μνήμες" του Βάλτερ Πούχνερ περιλαμβάνει δέκα μελετήματα παρατεταγμένα σε χρονολογική σειρά. Ξεκινούν με μια διαχρονική ανάλυση θεατρικής ορολογίας και φτάνουν μέχρι τα πρώιμα δραματικά έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Σκοπός του τόμου αυτού είναι να ερευνήσει και να δώσει απαντήσεις σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα της θεατρολογικής έρευνας, τόσο στη θεωρητική όσο και στην ιστορική της διάσταση. Έτσι το έργο ξεκινά με το κεφάλαιο: "Οι τύχες της θεατρικής ορολογίας της αρχαιότητας στην ελληνική παράδοση", συνεχίζει με "Ίχνη της Commedia dell' arte στο ελλ...

Μίμος και μίμοι

Εκδόσεις Καστανιώτη (1990)

Μικρό όργανο για το θέατρο

Πλειάς (1974)

Περιέχονται τα κείμενα: - Ράινχολτ Γκριμ, "Από το 'Novum Organum' στο 'Μικρό Όργανο'": σκέψεις πάνω στην "Αποξένωση" (αποσπάσματα) - Μπέρτολτ Μπρεχτ, "'Μικρό όργανο για το θέατρο': περιγράφεται ένα θέατρο της επιστημονικής εποχής" - Μπέρτολτ Μπρεχτ, "Προσθήκες στο 'Μικρό όργανο για το θέατρο'"

Μεσαιωνική φάρσα, Ρακίνας, Καστελλούτσι

Εκδόσεις Παπαζήση (2018)

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται τρία κείμενα τα οποία διατρέχουν τρεις βασικούς σταθμούς της ιστορίας και εξέλιξης του Ευρωπαϊκού Θεάτρου. Ταυτόχρονα, προσεγγίζουν τις δύο βασικές κατευθύνσεις του θεάτρου από αρχαιοτάτων χρόνων, ήτοι το κωμικό (Μεσαιωνική φάρσα του 15ου αιώνα) και το τραγικό (Ρακίνας, τον 17ο αιώνα) όπως διαμορφώνονται στους νεότερους χρόνους αλλά και τον ανατρεπτικό συμφυρμό τους όπως αυτός προκύπτει από τη μεταμοντέρνα αιρετική προσέγγιση της έννοιας του τραγικού από τον Ρομέο Καστελλούτσι στο κατώφλι του 21ου αιώνα. Η Γαλλική Μεσαιωνική Φάρσα συνιστά τη...

Μελέτες για το αρχαίο θέατρο

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2007)

Η παρούσα επιλογή άρθρων του Γρηγόρη Σηφάκη περιέχει εννέα κείμενα για το αρχαίο θέατρο και την από σκηνής διδασκαλία του στην αρχαιότητα που πρωτοδημοσιεύθηκαν σε ξένα επιστημονικά περιοδικά ή δυσεύρετους συλλογικούς τόμους. Η επανέκδοση αυτή έδωσε την ευκαιρία αναθεώρησης και διόρθωσης των κειμένων. Έχει επίσης εμπλουτισθεί με εικονογράφηση.

Μαρίνα Αμπράμοβιτς

Τόπος (2014)

Η σερβικής καταγωγής εκκεντρική καλλιτέχνις Marina Abramovic' (γεν. 1946, Βελιγράδι) θεωρείται η "γιαγιά" της performance art. Από την πρώτη κιόλας δουλειά της, το 1973, με τίτλο "Rhythm 10 - Τελετουργία του πόνου" μέχρι και την πιο πρόσφατη αναδρομική έκθεση με τίτλο "Η Καλλιτέχνις είναι εδώ" (Μάρτιος - Μάιος 2010) στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, οι παραστάσεις της προκαλούν, σοκάρουν, συγκινούν. Σε άμεση ρήξη με τις παραδοσιακές εκφράσεις τέχνης και αισθητικής, δημιούργησε μια νέα εικαστική γλώσσα που επαναπροσδιορίζει την έννοια της καλλιτεχνικής δημιουργία...

Μαξ Φρις τα θεατρικά

University Studio Press (1987)
Συνολικά Βιβλία 131
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου