Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Μοσχοβάκης γίνεται μάρτυρας της καταπληκτικής ανθοφορίας του νεοελληνικού έργου με τη νέα γενιά, των θεατρικών συγγραφέων, που εμφανίζεται στις αρχές της δεκαετίας του '70, δημιουργώντας μια δραματουργία γύρω από την ταυτότητα του νεοέλληνα, όπως αυτή διαγράφεται μέσα από την οικεία καθημερινότητα. Μας εξοικειώνει με τη νέα θεατρική παραγωγή των δραματουργών, οι οποίοι συνεχίζουν στον θεατρικό στίβο της μεταπολίτευσης [...] μας γνωρίζει τα νέα θεατρικά σχήματα για τα οποία οι ιδρυτές τους συνήθως επιλέγουν χώρους σε γειτονιές μακριά από το αθηναϊκό κέντρο, [...] προσφέρει...

Ο τόμος "Συμπτώσεις και αναγκαιότητες" συγκεντρώνει δώδεκα θεατρολογικά μελετήματα, κατά το πλείστον ακόμα αδημοσίευτα, από την τελευταία διετία των ερευνητικών μου αναζητήσεων, που συνδυάζουν προβληματισμούς της ορολογίας και της εκδοτικής θεατρικών κειμένων με την ανάλυση άγνωστων ή σπανίως εκδιδομένων έργων, με θέματα βιβλιογραφίας και ερμηνείας δραματικών και διαλογικών έργων, που φτάνουν από τον Μεσαίωνα έως το τέλος του 20ού αιώνα. Συμπεριλαμβάνει συγκεκριμένα: "Για το θέατρο, όχι για το δράμα". "Σημειώσεις για την ελληνική ορολογία γύρω από την Τέχνη του Διονύσου...

Με τις ανατρεπτικές σκηνοθεσίες του ο Θεόδωρος Τερζόπουλος ήρθε σε ρήξη με το θεατρικό κατεστημένο στη χώρα μας και κατέκτησε εξέχουσα θέση στο παγκόσμιο θέατρο. Αν και το έργο του Τερζόπουλου έχει μελετηθεί από γνωστούς θεατρολόγους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, το βιβλίο του Γιώργου Σαμπατακάκη φωτίζει μια διαφορετική πτυχή και επιχειρεί να διασκεδάσει κάποια "κριτικά" ιδεολογήματα τα οποία σχετίζονται με τις παραστάσεις του Θεάτρου ΑΤΤΙΣ, δημιουργήματος του σκηνοθέτη. Στο θέατρο του Τερζόπουλου η σύγκρουση με την τρέχουσα αισθητική προκαλεί την αχρήστευση του παλαιο...

Το αρχαίο ελληνικό δράμα αποτελεί πάγια πηγή έμπνευσης νεότερων δημιουργών που συχνά ανατρέχουν, συμπληρωματικά, σε παράπλευρες μυθολογικές πηγές των θεμάτων τους. Τα σύγχρονα δράματα, με άμεση ή έμμεση αναφορά σε έργα της αρχαιοελληνικής δραματικής ποίησης, ανασκευάζουν τον δραματικό μύθο ή χρησιμοποιούν μυθολογικές παραλλαγές του προκειμένου να ικανοποιήσουν τις πολιτικό-κοινωνικές απαιτήσεις της εποχής τους. Συχνά αυτό γίνεται σε βαθμό ανατρεπτικό του έργου αναφοράς οδηγώντας σε παρερμηνείες ή παραναγνώσεις του. Το ίδιο συμβαίνει άλλωστε και σε σκηνικές εκφωνήσεις που στ...

[set δύο τόμων] ... Μίλησέ μου με τη γλώσσα της σιωπής, για να μπορέσω να λησμονήσω τη Χιροσίμα, το μαύρο κύμα, τη Χιροσίμα. Τώρα ζούμε την έκπληξη, κατάντικρυ του θανάτου, Κι ωστόσο, μπορούμε να λέμε: αδελφέ μου. Δεν αλλάξαμε γλώσσα. Μπορούμε να λέμε: αδελφέ μου. Περάσαμε το Άουσβιτσ, το Νταχάου, το Λίντιτσε και λέμε ακόμα: αδελφέ μου. Ο αδελφός μας βρίσκεται στην άλλη όχθη, παίζει με τα κόκκαλά του την ένατη, Διαβάζει "Ευθύδημο". Ο αδερφός μας φυτεύει τα παραμύθια του στην ουλή του προσώπου του. Ο αδελφός μας πασκίζει να τραγουδήσει και του λείπει το χε...

[set δύο τόμων] ... Μίλησέ μου με τη γλώσσα της σιωπής, για να μπορέσω να λησμονήσω τη Χιροσίμα, το μαύρο κύμα, τη Χιροσίμα. Τώρα ζούμε την έκπληξη, κατάντικρυ του θανάτου, Κι ωστόσο, μπορούμε να λέμε: αδελφέ μου. Δεν αλλάξαμε γλώσσα. Μπορούμε να λέμε: αδελφέ μου. Περάσαμε το Άουσβιτσ, το Νταχάου, το Λίντιτσε και λέμε ακόμα: αδελφέ μου. Ο αδελφός μας βρίσκεται στην άλλη όχθη, παίζει με τα κόκκαλά του την ένατη, Διαβάζει "Ευθύδημο". Ο αδερφός μας φυτεύει τα παραμύθια του στην ουλή του προσώπου του. Ο αδελφός μας πασκίζει να τραγουδήσει και του λείπει το χε...

"Άγρια σκυλιά επιτίθενται στον σκηνοθέτη, ένας άντρας αναρριχάται στους τοίχους του ανακτόρου, παραπέμποντας στον Άνθρωπο του Βιτρούβιου, ένα πιάνο με ουρά τυλίγεται στις φλόγες, ένα αγέρωχο άλογο περιδιαβαίνει τη σκηνή, οθόνες τηλεόρασης πέφτουν από ψηλά, ένα λευκό ύφασμα καλύπτει τους θεατές... Οι εικόνες αυτές ανήκουν στην παράσταση "Κόλαση", το πρώτο μέρος από την τριλογία της "Θείας Κωμωδίας" του Δάντη, που ανέβασε η Societas Raffaello Sanzio στην απαιτητική σκηνή της Cour d'honneur du Palais des Papes, στο πλαίσιο του διεθνούς Φεστιβάλ της Αβινιόν στη Γαλλία, το κα...

Ας ορίσουμε τον Άμλετ ως τον ήρωα του Άλλου. Η ετερότητα στην ομώνυμη τραγωδία του Σαίξπηρ υποβάλλεται σε ολόκληρο το περιεχόμενο ενός βιβλίου και δηλώνει το αίνιγμα του Άμλετ. Γι΄ αυτό και ο Άμλετ είναι ο ήρωας του Άλλου, που διανοίγει για τον αναγνώστη του την "Άλλη σκηνή", τόπο του ασυνείδητου όπου ο καταναγκασμός επαναλαμβάνεται ως ανάγνωση. Το στοίχημα που τίθεται για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, του "Αναγνώστη Άμλετ", ως προς το βιβλίο "΄Αμλετ" συνοψίζεται στο δυσανάγνωστο της ετερότητας. Εντούτοις, στον Άμλετ το δυσανάγνωστο της ετερότητας είναι το ευάγνωστο ενός m...

"Εκπαιδεύω έναν ηθοποιό σημαίνει αποσύρομαι, χάνομαι. Ο εκπαιδευτής πρέπει να πεθαίνει μέσα στον ηθοποιό. Ενώ ο σκηνοθέτης, όταν διευθύνει έναν ηθοποιό, πρέπει να είναι μέσα στον ηθοποιό, απόλυτα, ολοκληρωτικά. Η δυσκολία προκύπτει όταν επιζητάς την τελειότητα: τότε πρέπει να βρεις την αρμονία ανάμεσα σ' αυτά τα δυο στοιχεία που αλληλοαποκλείονται· πρέπει να το κάνεις αυτό ώστε να μην πεθάνεις πολύ ο ίδιος, και να μη σκοτώσεις πολύ τον ηθοποιό, να μην τον θανατώσεις. Είναι μια εξαιρετικά λεπτή, ευαίσθητη τέχνη." (Ανατόλι Βασίλιεφ, "Επτά ή οκτώ μαθήματα θεάτρου") Το β...

Τοπία ψυχής και μύθοι πολιτείας. Η ξενάγηση στη χώρα Καμπανέλλη μοιάζει με Οδύσσεια σε 41 σταθμούς, με οδηγό τον μυθικό ήρωα του διαχρονικού Ελληνισμού, που συμπορεύεται νοερά με τον ίδιο το συγγραφέα από το "Οδυσσέα γύρισε σπίτι" (1952) ως την "Τελευταία πράξη" (1997) σε όλα τα βάθη και ύψη της ανθρώπινης ψυχής και της πολιτείας τις αλήθειες και τα ψεύδη. "Μελετώντας τα κείμενα αυτά, με πήρε ο ίδιος ο συγγραφέας από το χέρι και πηγαίναμε, διανύσαμε πορεία μεγάλη από το πρώτο έργο έως το τελευταίο. Τον ακολούθησα, χωρίς να επιβάλω μια δική μου μεθοδολογία. Νομίζω πως αυτ...

Στον κόσμο της Αναγέννησης το αρσενικό και το θηλυκό ορίζονται μέσ' από μια σειρά αντιθέσεων, σωματικών και κατ' επέκταση κοινωνικών: το θερμό και το ψυχρό, το ξηρό και το υγρό, το ανθρώπινο και το ζωώδες, το σταθερό και το ασταθές, το δυνατό και το αδύναμο, το ενεργητικό και το παθητικό. Ανάλογοι είναι και οι ρόλοι που καθορίζουν τον άνδρα και τη γυναίκα, και που τους τοποθετούν στη θέση του υποκειμένου και του αντικειμένου αντίστοιχα. Τι συμβαίνει όμως όταν οι αναγεννησιακές ηρωίδες ξεφεύγουν από τα στεγανά της εποχής; Και πώς είναι δυνατόν η "αδύναμη" γυναίκα να επηρεάζε...

Το θέατρο για παιδιά και νέους έχει ξεπεράσει το στάδιο της ανυποληψίας και έχει πια καθιερωθεί στη συνείδηση των ανηλίκων αλλά και των ενηλίκων θεατών ως μια ιδιαίτερη μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η συστηματική επιστημονική του προσέγγιση, αν και έχει ήδη δώσει καρπούς και έχει εμπλουτίσει τη σχετική ελληνική βιβλιογραφία, παρουσιάζει ακόμα κενά και ελλείψεις που προσπαθεί να καλύψει η παρούσα μελέτη. Καρπός συλλογικής επιστημονικής εργασίας νέων αλλά και καταξιωμένων ερευνητών, κάτω από την εποπτεία και καθοδήγηση του επιμελητή, οι αυτόνομες μελέτες του τόμου πραγμ...

Γράφει ο Μάνος Στεφανίδης, προλογίζοντας το βιβλίο της Κάτιας Γέρου "Αλλάζοντας τους παλμούς της καρδιάς": "Τι παράξενο, τι γοητευτικό το παιχνίδι του θεάτρου, η ανηλεής έκθεση των γυμνών σωμάτων, μήπως και εμφανιστεί κάπου, κάπως, αυτό το σκοτεινό αγρίμι που ονομάζουμε ψυχή... Και πόσο βαθιά, πόσο πολύ οφείλει κανείς να σκάψει στο χώμα μήπως και κάπου, κάπως εμφανιστεί ένα κομμάτι αμόλυντου ουρανού. Γιατί, εντέλει, σημαντικό δεν είναι να σύρεις ένα κομμάτι ουρανού στο παλκοσένικο. Το σημαντικό είναι να πείσεις το κοινό από κάτω πως ό,τι βλέπουν είναι ουρανός. Και όχι μό...

Ο ποιητής Γιάννης Βαρβέρης συγκεντρώνει στον πέμπτο αυτό τόμο θεατρικής κριτικής, Η κρίση του θεάτρου, Ε΄, κείμενά του των ετών 2003-2010. Θεατρικός κριτικός από το 1976 (περ. Η Λέξη, εφ. Η Καθημερινή) αντιμετωπίζει το θεατρικό γεγονός στην ολότητά του, τόσο ως προς την αρχαία και νέα ελληνική παράδοση, όσο και ως προς το ξένο δραματολόγιο. Λόγος αντικειμενικότητας και διεισδυτικότητας εκφράζεται μέσα από μια γλώσσα πλούσια, ευθύβολη και συνάμα ποιητική.

Εξήντα τρεις, άλλοτε μικρότερες και άλλοτε μεγαλύτερες, θεατρικές διαδρομές σε οκτώ ενότητες: Στην πρώτη για τους μηχανισμούς του θεάτρου (τη μάσκα, τη μεταμφίεση, τη γλώσσα του σώματος), στη δεύτερη για θέματα που αναφέρονται στο Αρχαίο Θέατρο ή αφορμώνται από αυτό (φιλολογική σάτιρα στον Αριστοφάνη, απομυθοποίηση του τραγικού ήρωα στον Ηρακλή του Heiner Muller και στον Οιδίποδα - Αντι-οιδίποδα του Γιώργου Βέλτσου, διπλή ανάγνωση της Ορέστειας), στην τρίτη για θέματα του νεοελληνικού θεάτρου ("θεατρική περιοχή του Γιάννη Ρίτσου", Ιταλικά πρότυπα και εν γένει δυτικές επι...

[...] Με δεδομένες τις ανωτέρω δυσκολίες όπως και το γεγονός ότι δεν ήταν δυνατόν να έχω δει ζωντανά το μεγαλύτερο μέρος της παραστασιακής παραγωγής της Societas Raffaello Sanzio, υπήρξα ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι σε όλες τις γραπτές ή εικονικές μαρτυρίες που μπόρεσα να συγκεντρώσω, προβαίνοντας σε συνεχείς διασταυρώσεις. Εξάλλου, το αντικείμενο της έρευνας μου δεν ήταν μια ενδελεχής μελέτη του επιμέρους παραστασιακού υλικού της Ομάδας αλλά ο διάλογος σκηνικών εικόνων της και θεωρητικών τοποθετήσεων των μελών της με την αισθητική και την ιδεολογία του σουρρεαλισμού, ό...

Στην "Ιστορία Ευρωπαϊκού Δράματος και Θεάτρου" η Έρικα Φίσερ-Λίχτε αναδομεί την ευρωπαϊκή θεατρική ιστορία από την εποχή της ελληνικής τραγωδίας μέχρι τον Χάινερ Μίλλερ. Κάθε κεφάλαιο αναδεικνύει και ένα μέρος της ανάπτυξης, της κατάστασης και των λειτουργιών του θεάτρου στο κοινωνικό πλαίσιο της αντίστοιχης εποχής. Η μελέτη της συνοδεύεται από παραδειγματικές αναλύσεις έργων αντιπροσωπευτικών συγγραφέων. Εμπλουτισμένος με καινούριο πρόλογο, ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από το θρησκευτικό θέατρο μέχρι τις δραματικές μορφές της κλασικής Γερμανίας του Γκαίτε....

Στόχος του βιβλίου είναι η θεωρητική προσέγγιση του θεατρικού κειμένου και ειδικότερα η μελέτη εκείνων των διαδικασιών μέσω των οποίων το κείμενο υπερβαίνει το επίπεδο του πρόδηλου νοήματος και ανοίγεται στον κόσμο του βιώματος και του λόγου, ενδιάθετου και εκπεφρασμένου. Κάθε κείμενο (κυρίως δε το θεατρικό) εκλαμβάνεται ως προϊόν μιας κοινωνίας, μιας συλλογικότητας που διανύει μια ιστορική της φάση και προσπαθεί να κατανοήσει την ταυτότητα της ιχνηλατώντας τόσο τα εγνωσμένα στοιχεία της δομής και της ιστορίας της, όσο και εκείνα τα στοιχεία που λησμονεί, αγνοεί ή απωθε...

Το Σύγχρονο Γυναικείο Θέατρο φέρνει για πρώτη φορά στο ελληνικό προσκήνιο την πολυσήμαντη γυναικεία συμμετοχή στη θεατρική δημιουργία. Πρόκειται για μια μοναδική δραστηριότητα που, με αρχικό ιδεολογικό υπόβαθρο την κοινωνικοπολιτική και σεξουαλική επανάσταση της δεκαετίας του ’60 και το συναφές γυναικείο κίνημα, προχώρησε στη διαμόρφωση μιας πολύμορφης ποιητικής του θεάτρου, η οποία έχει ήδη αποτελέσει διεθνώς ένα καινούργιο μοντέλο για περαιτέρω αισθητικούς πειραματισμούς και νέες τακτικές παρεμβατισμού στον ευρύτερο χώρο των παραστασιακών τεχνών. Η εκτενής αυτή μελέτη...

Τα μελετήματα που συνθέτουν τον παρόντα τόμο αποτελούν μια περιδιάβαση της σύγχρονης βρετανικής σκηνής, που φιλοδοξεί να δώσει το χαρακτηριστικό στίγμα και παλμό που διέπουν τη σκέψη, απασχολούν τη γραφή και προβληματίζουν τη σκηνική αναπαράσταση μέσα στο πολυφωνικό πλαίσιο της νέας βρετανικής θεατρικής δημιουργίας στο γύρισμα της χιλιετίας. Τα μελετήματα αυτά είναι καρπός πρωτογενούς έρευνας αλλά και προσωπικών βιωμάτων της συγγραφέως με τις τρέχουσες εξελίξεις της βρετανικής κουλτούρας, τον ιδεολογικό επαναπροσδιορισμό των εννοιών της "αγγλικότητας" ή "βρετανικότητας"...