Εξέλιξη (Βιολογία)

Εξέλιξη

Utopia (2019)

Έχει τεκμηριωθεί διεξοδικά ότι όλοι οι γνωστοί οργανισμοί κατάγονται από έναν μοναδικό αρχαίο κοινό πρόγονο. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα χαρακτηριστικά των οργανισμών, με όλη την εκπληκτική ποικιλομορφία τους, είναι αποτέλεσμα εξέλιξης. Ανατομικά και κυτταρικά χαρακτηριστικά, βιοχημικές, μοριακές, νευρικές και αναπτυξιακές διαδικασίες, κύκλοι ζωής και οικολογικές σχέσεις - όλα μπορούν να εξεταστούν υπό το διπλό πρίσμα του σύγχρονου μηχανισμού (του τρόπου λειτουργίας) και της ιστορίας τους (πώς και γιατί κατέληξαν έτσι). Οι τομείς της οργανισμικής βιολογίας, μεταξύ των οποίων η...

Οι μηχανές της ζωής

Ροπή (2019)

[...] Η μεγαλύτερη ειρωνεία στη βιολογία είναι ότι τα μικρόβια αν και ένας από τους αρχαιότερους οργανισμούς που συναντάμε στη Γη ανακαλύφθηκαν πριν μερικά χρόνια ενώ ακόμη και σήμερα αγνοούμε το ρόλο που έπαιξαν στην εξέλιξη της ζωής. Το γεγονός πως δεν τους δώσαμε την απαιτούμενη σημασία, οφείλεται εν μέρει στην ανθρώπινη προκατάληψη να αγνοεί όσα δεν μπορεί να παρατηρήσει άμεσα. Χάρη σε αυτό το γεγονός άλλωστε σημειώσαμε μεγάλη πρόοδο στην αστρονομία παρατηρώντας αντικείμενα που βρίσκονται σε απόσταση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων. Ωστόσο, ο ρόλος των μικρο...

Γενετήσια παιχνίδια

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2019)

Το σεξ βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε ατομικής συμπεριφοράς, στον κόσμο των ζώων. Αυτό, βέβαια, έχει άμεση επίπτωση στο σχήμα, το μέγεθος, τη μορφολογία, αλλά και στους τρόπους λειτουργίας των αναπαραγωγικών τους οργάνων. Όλα τα παραπάνω συνδέονται με το περίφημο φαινόμενο της φυλετικής (ή σεξουαλικής) επιλογής, το οποίο ο ίδιος ο Δαρβίνος είχε θεωρήσει τόσο σημαντικό ώστε να του αφιερώσει ολόκληρο βιβλίο! Ωστόσο, στον αιώνα που ακολούθησε οι σχετικές έρευνες αναπτύχθηκαν ελάχιστα: η αιδημοσύνη και τα ταμπού έπαιξαν τον ρόλο τους. Σήμερα, βέβαια, τα πράγματα αλλάζουν... Στ...

Η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους

Ψυχογιός (2019)

ΣΤΑ ΔΕΚΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ 2018 για το περιοδικό Smithsonian Τι μπορούν να μας πουν μερικά απολιθωμένα δόντια για το προσδόκιμο ζωής των προγόνων μας; Γιατί η καλλιέργεια της γης έπαιξε έναν προβληματικό ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπου; Τι κοινό έχουμε τελικά με τους Νεάντερταλ; Σ’ αυτό το συναρπαστικό διεθνές best seller η παλαιοανθρωπολόγος Sang-Ηee Lee διερευνά μερικά από τα μεγαλύτερα ερωτήματα που σχετίζονται με την εξέλιξη από μια νέα και απρόσμενη σκοπιά. Συνδυάζοντας ανθρωπολογική γνώση με προηγμένη έρευνα, η Lee ρίχνει φως στις απαρχές της ανθ...

Προσχέδιο

Κάτοπτρο (2019)

Επί μεγάλο χρονικό διάστημα εστιάζαμε το ενδιαφέρον μας στη σκοτεινή πλευρά της βιολογικής μας κληρονομιάς: την ικανότητά μας για επιθετικότητα, βαναυσότητα, προκατάληψη και ιδιοτέλεια. Ωστόσο, η φυσική επιλογή μάς έχει προικίσει με ένα σύνολο επωφελών κοινωνικών γνωρισμάτων, μεταξύ των οποίων την ικανότητά μας για αγάπη, φιλία, συνεργασία και μάθηση. Πίσω από όλες τις επινοήσεις του πολιτισμού μας υπάρχει η έμφυτη τάση μας να δημιουργούμε καλές κοινωνίες. Στο βιβλίο προβάλλεται η συναρπαστική ιδέα ότι τα γονίδιά μας δεν επηρεάζουν μόνο το σώμα και τη συμπεριφορά μας, αλ...

Ο άνθρωπος του Νεάντερταλ

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2019)

Το βιβλίο αυτό του κορυφαίου γενετιστή Σβάντε Παίμπο είναι το χρονικό ενός προσωπικού στοιχήματος: να καταφέρει ν’ αλληλουχήσει το γονιδίωμα του ανθρώπου του Νεάντερταλ, ενός από τους εξελικτικά πλησιέστερους συγγενείς μας. Ξεκινώντας με τη μελέτη του DNA σε αιγυπτιακές μούμιες, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Παίμπο περιγράφει όλη την αλυσίδα από ευχάριστες και δυσάρεστες εκπλήξεις, συνεργασίες, ίντριγκες, αποτυχίες και ερευνητικά επιτεύγματα που οδήγησαν στη δημοσίευση ολόκληρου του νεαντερτάλιου γονιδιώματος το 2010. Μέσα από την περιγραφή αυτή θέτει και δίνει απ...

Η φυσική επιλογή

Εκδόσεις Πατάκη (2018)

Κανείς δεν έχει συμβάλει περισσότερο στην κατανόηση της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους από τον Κάρολο Δαρβίνο, του οποίου η θεωρία της εξέλιξης ανέτρεψε τα δεδομένα της βικτωριανής εποχής, μετέβαλε ολοκληρωτικά τις αντιλήψεις μας για τη ζωή πάνω στη Γη και εξακολουθεί να δέχεται επίθεση σήμερα από τους οπαδούς όλων των θρησκειών. Στην παρούσα έκδοση δημοσιεύονται τα κεφάλαια της Φυσικής Επιλογής από την "Καταγωγή των ειδών", η οποία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βιβλία όλων των εποχών. Αξιοποιώντας πλήθος τεκμηρίων, ο Δαρβίνος υπερασπίζεται την ιδέα (την οποία και άλ...

Η απλή επιστήμη της πτήσης

Κάτοπτρο (2017)

Από τη μικρότερη σκνίπα έως το μεγαλύτερο αεροσκάφος, όλα τα αντικείμενα που πετούν διέπονται από τις ίδιες αεροδυναμικές αρχές. Στο βιβλίο αυτό, ο Hendrik Tennekes ερευνά με ποιoν τρόπο καταφέρνουν να πετούν μηχανές και έμβια όντα: τι μέγεθος πτερύγων χρειάζονται, πόση ενέργεια απαιτείται για τα ταξίδια τους, πώς μπορούν να διασχίζουν ερήμους και ωκεανούς, πώς απογειώνονται, πώς ανυψώνονται, πώς ανεμοπορούν. Γοητευμένος από τις ομοιότητες ανάμεσα στη Φύση και στην τεχνολογία, ο συγγραφέας προσφέρει μια εισαγωγή στην πτήση που διδάσκει διά της συνάφειας. Η βιολογική εξέλιξη...

Το εγωιστικό γονίδιο

Κάτοπτρο (2017)

Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, κάτι ριζικά νέο άρχισε να πλανάται στον αέρα: νέοι τρόποι κατανόησης των φυσικών συστημάτων, νέοι τρόποι σκέψης που θέτουν υπό αμφισβήτηση πολλές από τις βασικές παραδοχές μας. Η βιολογία του νου, οι πρόοδοι στην εξελικτική βιολογία, η φυσική, η τεχνολογία της πληροφορίας, η γενετική, η νευροβιολογία, η ψυχολογία, η μηχανολογία, η χημεία των υλικών: όλα αποτελούν ζωτικής σημασίας θέματα σε σχέση με το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Για πρώτη φορά είχαμε τόσο τα εργαλεία όσο και τη θέληση να καταπιαστούμε με την επιστημονική μελέτη της α...

Το καλλιτεχνικό ένστικτο

Κάτοπτρο (2017)

To "Καλλιτεχνικό ένστικτο" γεφυρώνει δύο συναρπαστικά και αμφιλεγόμενα πεδία, την τέχνη και την εξελικτική επιστήμη, σε μια προκλητική εργασία που θα αλλάξει διά παντός τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την τέχνη -από τη ζωγραφική και τη γλυπτική, τη μουσική και τη λογοτεχνία, το θέατρο και τον χορό έως την αρχιτεκτονική. Ο Denis Dutton ισχυρίζεται ότι τα ανθρώπινα γούστα στην τέχνη είναι χαρακτηριστικά της εξέλιξής μας, διαμορφωμένα από τη φυσική επιλογή, και όχι "κοινωνικές κατασκευές" του πολιτισμικού μας περιβάλλοντος, όπως διατείνεται η κριτική της τέχνης και...

Ο δαρβινισμός και οι επικριτές του

Ροπή (2017)

Tο βιβλίο αποτελεί μια φλογερή υπεράσπιση της θεωρίας του Δαρβίνου για την Eξέλιξη απαντώντας σε πολλούς από τους επικριτές της. Το βιβλίο παρουσιάζει με σαφήνεια τα βασικά σημεία της σκέψης του Δαρβίνου και τα διάφορα στάδια στην διατύπωση της θεωρίας της Εξέλιξης μέχρι σήμερα. Το "Δαρβινισμός και οι επικριτές του" θίγει ορισμένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της σύγχρονης βιολογίας, όπως την προέλευση της ζωής, τον μηχανισμό της φυσικής επιλογής και τις απαντήσεις αντίπαλων θεωριών, όπως η θεωρία του ευφυούς σχεδιασμού. Επιπλέον, o Ruse αναφέρεται στις ποικίλες λογοτεχνικ...

Κατανοώντας την εξέλιξη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2017)

Για την εξελικτική θεωρία έχουν εκδοθεί εξαιρετικά βιβλία, στα οποία παρατίθενται στέρεα επιχειρήματα και στοιχεία που δείχνουν όχι μόνον ότι η εξέλιξη έχει καθορίσει τη μορφή της ζωής στον πλανήτη μας, αλλά και ότι συνιστά την καλύτερη μέχρι τώρα επιστημονική εξήγηση για την προέλευση κάθε βιολογικού φαινομένου. Τότε λοιπόν, γιατί μαίνονται οι δημόσιες διαμάχες σχετικά με την εξέλιξη; Ο Κώστας Καμπουράκης υποστηρίζει πως η ιδέα της εξέλιξης αντίκειται ψυχολογικά στη διαίσθησή μας, συνεπώς δεν μπορούν εύκολα να την κατανοήσουν όλοι οι άνθρωποι. Επιπλέον, επισημαίνει ότι...

Η έκφραση των συγκινήσεων στον άνθρωπο και τα ζώα

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2017)

Γιατί ανατριχιάζουμε όταν φοβόμαστε; Γιατί "δείχνουμε τα δόντια μας" όταν θυμώνουμε; Τι κάνουν οι σκύλοι και οι γάτες όταν νιώθουν ευχαρίστηση, φόβο ή κατήφεια; Χαμογελούν οι πίθηκοι; Και γιατί, εν πάση περιπτώσει, ο Δαρβίνος αποφάσισε να αγγίξει ένα θέμα που μοιάζει με μια πρώτη ματιά τόσο διαφορετικό από τις υπόλοιπες εξελικτικές του εργασίες; Η "Έκφραση των συγκινήσεων στον άνθρωπο και τα ζώα" -το πιο προσιτό για τον μη εξειδικευμένο αναγνώστη έργο του Δαρβίνου- δεν περιλαμβάνει απλώς έναν τεράστιο πλούτο από συναρπαστικές και οξυδερκείς παρατηρήσεις για τον τρόπο πο...

Ύλη, ενέργεια, ζωή, άνθρωπος

Λεξίτυπον (2017)

Το αντικείμενο αυτού του βιβλίου είναι ο άνθρωπος, η ανώτατη βαθμίδα των ζωντανών οργανισμών στη Γη. Το ζήτημα της φύσης (ουσίας) του ανθρώπου, της προέλευσης, της εξέλιξης, του προορισμού και της θέσης του στον κόσμο, είναι τα βασικά προβλήματα της φιλοσοφικής σκέψης. Πρόκειται για πορίσματα μιας συστηματικής έρευνας που αναφέρεται στις επιστήμες της φυσικής, της κοινωνιολογίας, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, και ιδιαίτερα της ιατρικής-φυσιολογίας του ανθρώπου που βρίσκουν ενσάρκωση στην πράξη. Ο άνθρωπος, στο επίπεδο του συνειδητού και της προσωπικότητας, έχει σ...

Sapiens

Αλεξάνδρεια (2015)

Mια σαρωτική ιστορία του πολιτισμού από την καταγωγή των ειδών μέχρι τους υπερανθρώπους, γεμάτη απροσδόκητα δεδομένα, αιρετικές σκέψεις, παράξενες θεωρίες και συγκλονιστικές αφηγήσεις. Εκατό χιλιάδες χρόνια πριν τουλάχιστον έξι "ανθρώπινα" είδη κατοικούσαν στη γη. Σήμερα υπάρχει μόνο ένα. Ο Homo Sapiens, δηλαδή εμείς. Πώς τα κατάφερε το είδος μας στη μάχη για την κυριαρχία; Πώς βρέθηκαν οι τροφοσυλλέκτες πρόγονοί μας να στήνουν πόλεις και βασίλεια; Πώς φτάσαμε να πιστεύουμε σε θεούς, σε έθνη και σε ανθρώπινα δικαιώματα; Να εμπιστευόμαστε χρήματα, νόμους και βιβλία; Να...

Η ιστορία του ανθρώπινου σώματος

Κάτοπτρο (2015)

Γιατί έχει σημασία το εξελικτικό παρελθόν του ανθρώπου για το παρόν και το μέλλον του; - Γιατί σήμερα νοσούμε από άγνωστες στο παρελθόν ασθένειες, όπως ο διαβήτης τύπου 2, η κατάθλιψη, η καρδιοπάθεια, η τερηδόνα, η οστεοπόρωση, η πλατυποδία, η χρόνια αϋπνία, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η μυωπία, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και τόσες άλλες; - Γιατί ενώ έχουμε αποκτήσει υψηλότερα, μακροβιότερα και υγιέστερα σώματα, νοσούμε περισσότερο; - Γιατί παχαίνουμε εύκολα και αδυνατίζουμε δύσκολα; - Γιατί λέμε ότι οι περισσότεροι τύποι καρκίνου είναι νόσοι της σύγχρονης ευμάρε...

Τυχαιότητα και εξέλιξη

Ροπή (2015)

Ο Τζον Τάιλερ Μπόνερ , είναι ένας από τους πιο διακεκριμένους βιολόγους. Σε αυτό το βιβλίο εξετάζει κριτικά ένα από τα κεντρικά δόγματα της εξελικτικής βιολογίας. Με τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής του αμφισβητεί πως η εξέλιξη στηρίζεται αποκλειστικά στη φυσική επιλογή και ισχυρίζεται πως μια σειρά άλλων παραγόντων πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ο Μπόνερ υποστηρίζει τον ανεκτίμητο ρόλο που η τυχαιότητα – ή η πιθανότητα – παίζει στην εξέλιξη. Ο συγγραφέας υποστηρίζει πως η ριζική πρόταση του Δαρβίνου γύρω από την φυσική επιλογή για πολλά χρόνια επισκίασε τον ρόλο που μπορεί να έχουν...

Εξέλιξη

Αλεξάνδρεια (2015)

Το ανθρώπινο ζώο: Από το απώτερο παρελθόν στο εγγύς μέλλον

Κάτοπτρο (2014)

Εμείς, τα ανθρώπινα όντα, μοιραζόμαστε περισσότερο από το 98% των γονιδίων μας με τους χιμπαντζήδες. Εντούτοις αποτελούμε το κυρίαρχο είδος στον πλανήτη. Ιδρύσαμε πολιτισμούς και θρησκείες, αναπτύξαμε περίπλοκες και ποικίλες μορφές επικοινωνίας, θεμελιώσαμε επιστήμες, χτίσαμε πόλεις και δημιουργήσαμε συγκλονιστικά έργα τέχνης. Έχουμε, όμως, και μερικά ζοφερά γνωρίσματα, όπως τη μαζική εξόντωση μελών του είδους μας και άλλων ειδών. Από την άλλη, οι χιμπαντζήδες παραμένουν ζώα ασχολούμενα με τις βασικές ανάγκες της επιβίωσής τους. Τι το ιδιαίτερο έχει η διαφορά τού σχεδόν 2...

Συνολικά Βιβλία 59
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου