Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η παρούσα έκδοση αποτελεί τον τέταρτο τόμο του Συντάγματος των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της Ελλάδας (τόμος ΙΙΙ.2) και περιλαμβάνει τα ψηφιδωτά δάπεδα της Μακεδονίας και της Θράκης (εκτός της Θεσσαλονίκης). Πρόκειται για συνέκδοση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών) και του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και αποτελείται από δύο μέρη (Μέρος Α΄: Κείμενο, Μέρος Β΄: Φωτογραφίες-Σχέδια). Στην έκδοση συγκεντρώνονται όλα τα γνωστά έως σήμερα ψηφιδωτά, ενώ διασώζονται ψηφιδωτά άγνωστα στη βιβλιογραφία και παρέχονται πολυάριθ...

Η πόλη της Θεσσαλονίκης διατηρεί το πιο ολοκληρωμένο σύνολο βυζαντινών ψηφιδωτών στον κόσμο, που χρονολογούνται από την ύστερη αρχαιότητα έως και τον 14o αιώνα, και αποτελούν απτή μαρτυρία της δεξιοτεχνίας των βυζαντινών δημιουργών τους, αλλά και της ξεχωριστής σημασίας της τέχνης στην μακραίωνη Βυζαντινή παράδοση. Αυτός ο τόμος συγκεντρώνει τις απόψεις κορυφαίων μελετητών σε θέματα που αφορούν τα ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης, και ειδικότερα, τα συχνά αμφιλεγόμενα ζητήματα της χρονολόγησης και ερμηνείας τους, καταδεικνύοντας νέες αναγνώσεις στη μελέτη αυτών των εξαιρετικών έργ...

Περιέχονται οι ενότητες: Χειροτεχνίες με χαρτί (μτφρ. Α. Δημητρακοπούλου) - Εργαλεία και υλικά - Κατασκευές με παπιέ-μασέ (Sousie Johns) - Λευκώματα αναμνήσεων (Sousie Johns) - Διακοσμήσεις από χαρτί (Sousie Johns) - Ντεκουπάζ (Sousie Johns) - Διάτρηση χαρτιού (Dorothy Wood) - Ευχετήριες κάρτες (Sousie Johns) - Κουτιά από χαρτί (Sousie Johns) - Μεταξοτυπία σε χαρτί (Jane Cameron) Κεραμικά και γυαλί (μτφρ. Γ. Πολυκανδριώτης) - Εργαλεία και υλικά - Ζωγραφική σε γυαλί (Cheryl Owen) - Ζωγραφική σε πορσελάνη (Helen Johannessen) - Ζωγραφική σε πλακάκια (Helen J...

Τα εντοίχια βυζαντινά ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης είναι αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης με μεγάλη ιστορική και καλλιτεχνική σημασία. Δεν έχουν τύχει όμως ανάλογης προβολής και προσοχής ώστε να γίνουν προσιτά στο ευρύ κοινό και στους μελετητές. Παλιές φωτογραφίες ακόμη αναπαράγονται και χρησιμοποιούνται. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο στις αρχές του 20ού αι. η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στο επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων και πολιτικών ζυμώσεων. Την εποχή αυτή υπήρξε έντονο διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον για τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκ...

The mural mosaics of Thessaloniki are masterpieces of Byzantine art, of major historical and artistic importance. Nonetheless, they have not received the attention and enhancement they deserve, so as to make them accessible both to the general public and to specialist scholars. Old photographs of them continue to be reproduced and used. In the early twentieth century, during the Balkan wars and the First World war, Thessaloniki was epicentre of military operations and political formentations. In this period there was intense international scientific interest in the city's B...

Με τη λέξη βοτσαλωτό, εννοούμε το είδος αυτό της τέχνης που κορυφώθηκε τον 19ο αιώνα στο χώρο, κυρίως του αιγαίου, δημιουργώντας έργα που χαρακτηρίζονται σαν μοναδικά στολίδια της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Ξεκινούν από τα Μινωικά χρόνια, διαπερνούν την Ελληνιστική περίοδο σαν εκλεκτά ψηφιδωτά, ξενιτεύονται όταν υποδουλώνεται ο τόπος και επανέρχονται σε συνθήκες ανοικοδόμησης και ελευθερίας, στο χώρο που γεννήθηκαν και λάμπρηναν, το αιγαίο. With the word pebblemosaic, we mean this kind of art which culminated in the 19th century on the site, particularly the Aegean, cr...

Γνώσις στην Πέλλα· Σώφιλος στην Αίγυπτο· Ηφαιστίων στο Πέργαμο· Ασκληπιάδης και Ανταίος στη Δήλο· Διοσκουρίδης ο Σάμιος στην Πομπηία· Απολλινάρις στην Κνωσό· Ζώσιμος από τα Σαμόσατα στο Ζεύγμα· Ορέντης στην Αμισό, στη Μαύρη Θάλασσα· Βίκτωρ και Κοσμάς στην περιοχή της Γάζας· Felix, Cecilianus, Victorinus: μερικοί μόνον από τους επώνυμους ψηφοθέτες της αρχαιότητας, που έχουμε την τύχη να γνωρίζουμε χάρη στις υπογραφές που συνοδεύουν τα έργα τους. Το βιβλίο της αρχαιολόγου και ερευνήτριας των επιδαπέδιων ψηφιδωτών Γιώτας Ατζακά εξετάζει με σύγχρονους όρους τις ιδιομορφίες ε...

Το ζήτημα της πυρκαγιάς και της ανοικοδόμησης του πρωτοβυζαντινού ναού του Αγίου Δημητρίου έχει απασχολήσει τους ερευνητές ήδη από τις αρχές του εικοστού αιώνα. Ο λόγος είναι ότι στην περίπτωση του ναού αυτού διασταυρώνονται, πράγμα σπάνιο για την τεκμηρίωση της ιστορίας ενός βυζαντινού μνημείου, οι γραπτές πηγές και τα αρχαιολογικά τεκμήρια: Συνδυάζονται από τη μια το κείμενο του 3ου θαύματος της Δεύτερης Συλλογής των θαυμάτων του αγίου Δημητρίου και το κείμενο της δωρητήριας επιγραφής του Ιουστινιανού Β' (Βλ. παρακάτω Κεφάλαιο 7) και από την άλλη τα δεδομένα της ανασκαφικ...

- Παρουσιάζονται οι τεχνικές της ψηφοθέτησης αναλυτικά για περισσότερες από 35 πρωτότυπες ιδέες και κατασκευές για εσωτερικά και υπαίθρια ψηφιδωτά. - Ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για κάθε ηλικία με πατρόν για τα σχέδια, με κατάλογο των εργαλείων και των υλικών που χρησιμοποιούνται σε κάθε κατασκευή, και επεξήγηση των τεχνικών βήμα προς βήμα, με παραδείγματα. - Γραμμένο με απλό και κατανοητό τρόπο από ένα διάσημο δάσκαλο του ψηφιδωτού για αρχάριους και πεπειραμένους ψηφοθέτες, πολύ χρήσιμο για μαθητές και δασκάλους. - Περιέχει κατασκευές για κάθε επίπεδο μάθησης, από τα πολύ α...

Η ημερίδα "Ψηφίδα την ψηφίδα: Δημιουργία και συντήρηση του ψηφιδωτού" πραγματοποιήθηκε στις 28 Μαρτίου 2007, την ημέρα των εγκαινίων της έκθεσης "Γιάννης Κολέφας (1927-1986): Οδοιπορικό στην τέχνη του ψηφιδωτού". Ο στόχος της ήταν διπλός: αφενός να παρουσιάσει διαχρονικά την πορεία της ιστορίας του ψηφιδωτού, τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στη συντήρησή του, αλλά και τις νέες εκδοχές της καλλιτεχνικής δημιουργίας με ψηφίδες, και αφετέρου να αναδείξει, από μία ακόμη οπτική, την πολύπλευρη προσφορά του Γιάννη Κολέφα, προς τιμήν του οποίου οι περισσότεροι ομιλητές θέλησαν να συμμ...

[...] Όπως ακριβώς ένα ψηφιδωτό, έτσι και η ζωή του Κολέφα απαρτίζεται από πληθώρα ψηφίδων -μικρών χρωματιστών λίθων- η παρουσία καθεμιάς από τις οποίες καθίσταται απολύτως απαραίτητη για την ολοκλήρωση της τελικής σύνθεσης. Λόγω του εύρους της δράσης του, ωστόσο, τέθηκε από την αρχή το ερώτημα ποια από όλες τις δραστηριότητες του Γιάννη Κολέφα θα παρουσιαζόταν πρωτίστως, σε ποια θα δινόταν ξεχωριστή έμφαση, ποια ίσως θα μπορούσε να παραληφθεί από την έκθεση αυτή. Η πορεία της μελέτης του έργου του όμως απέδειξε, ότι, για την ολοκλήρωση σκιαγράφηση της προσωπικότητας και τη...

Το σπίτι με τα ψηφιδωτά στην Ίο είναι το θέμα του παρόντος βιβλίου και αυτή η σύμπτωση ίσως να υποδηλώνει ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ποιος ξέρει, ίσως μετά από λίγα χρόνια κάποιο από τα παιδιά που σήμερα είναι μαθητές ψηφιδωτού του γράφοντος επιστρέψει στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ίο, για να ασχοληθεί ή να διδάξει την τέχνη του ψηφιδωτού. Κι έτσι εδώ, στις νότιες Κυκλάδες, μια πανάρχαια ελληνική τέχνη θα υφαίνει τη δική της πορεία με στημόνι τις ευτυχείς συγκυρίες και υφάδι την αγάπη για το άξιο και το ωραίο. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η έναρξη της συλλογικής αυτής εργασίας, πολυσύνθετης στο περιεχόμενό της πραγματοποιείται με σύντομες αρχαιολογικές παρατηρήσεις από τη μετάβαση του αρχαίου ναού στις κατ' οίκον εκκλησίες (domus ecclesiae), στην παλαιοχριστιανική βασιλική, έως και στον καθεδρικό ναό της μεσαιωνικής, αναγεννησιακής και της μετέπειτα εποχής. Η ιστορικο-καλλιτεχνική και εκκλησιαστική περιγραφή ορισμένων μοναστικών κέντρων της Ιταλίας, όπως ο Άγιος Ανσέλμος, στη Ρώμη, ο Άγιος Φραγκίσκος, στην Ασσίζη, ο Άγιος Ιωάννης, στην Πάρμα, το Muntserrat στην Ισπανία και άλλα προβάλλει στο ελληνόφωνο αναγν...

Στα έξι κείμενα που απαρτίζουν το βιβλίο "Ψηφιδωτά δάπεδα" δεν εξετάζονται τα έργα μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής ή μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου -παρόλο που στην όψιμη αρχαιότητα δίνεται μεγαλύτερη έμφαση. Αντίθετα, παρουσιάζονται με συνοπτικό και συνθετικό τρόπο γενικά ζητήματα που αφορούν στις στρώσεις των δαπέδων με ψηφιδωτό. Ειδικότερα, ορίζονται οι σταθμοί εξέλιξης του διακοσμητικού αυτού είδους σε όλη την ιστορική του διαδρομή· ανιχνεύονται τα ειδικά χαρακτηριστικά που αναπτύσσονται σε συγκεκριμένες περιοχές και χρονικές περιόδους· εξετάζονται οι...

Η τέχνη του ψηφιδωτού μεγαλούργησε στην Ελλάδα, φέρνοντας ένα άρωμα Ανατολής, και αποτέλεσε παρακαταθήκη για την ευρωπαϊκή τέχνη. Το ανακαλύπτουμε πάλι σήμερα και θέλουμε να το διαδώσουμε σε πείσμα της σύγχρονης αισθητικής του πλαστικού, της φτηνής βιομηχανικής απομίμησης και της μαζικά κατασκευασμένης τέχνης. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται είκοσι τρόποι και ιδέες για την κατασκευή ψηφιδωτών έργων τέχνης με εύκολα υλικά.

[...] Τι είναι το ψηφιδωτό; Από πού πηγάζει η ονομασία του; Ποια είναι η τεχνική αλλά και η ιστορική του διαδρομή στη διαρκή πορεία του; Ερωτήματα των οποίων την απάντηση ελπίζουμε ότι θα βρει ο αναγνώστης σε αυτό το βιβλίο. Δίνοντας αρκετή έμφαση στο κεφάλαιο της τεχνικής -κάτι που θεωρούμε εύλογο-, ο χώρος που απομένει για την εικονογραφική παρουσίαση σημαντικών αλλά και μνημειακών έργων δεν είναι αρκετός. Επιθυμία μας, καθώς επίσης του κάθε αναγνώστη πιστεύουμε, θα ήταν η δυνατότητα για δημοσίευση όσο το δυνατόν περισσότερων έργων. Κάτι που αναμφίβολα θα διαφοροποιούσε τ...