Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιδέα της προόδου, που έχει αποτελέσει την πυξίδα τής χωρίς προηγούμενο ανάπτυξης των σύγχρονων κοινωνιών, δεν φαίνεται πλέον ικανή να εμπνεύσει. Η διάχυτη ανασφάλεια που μας επιφυλάσσει η κοινωνία της διακινδύνευσης και οι απειλές που προκύπτουν από την τεράστια οικονομική ανάπτυξη, καθώς η τελευταία έχει οδηγήσει σε ανατρεπτικές και καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον, μας επιβάλλουν να εξετάσουμε τη θεμελιώδη όσο και πολύσημη ιδέα της προόδου που γεννήθηκε στην νεωτερικότητα και να διερωτηθούμε για το κατά πόσο "μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν". Στο παρόν έρ...

"Μην ξεκινάτε με την ιδέα ότι οι Μαύροι είναι μια καταπιεζόμενη εθνότητα. Ξεκινήστε από την πρωτοποριακή θέση και το κοινωνικό βάρος των εργαζομένων που είναι Μαύροι σε όλους τους ευρύτερους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου το προλεταριάτο παίζει ηγετικό ρόλο. Από τον Εμφύλιο Πόλεμο των ΗΠΑ μέχρι σήμερα η ιστορική διαδρομή είναι συγκλονιστική. Αυτό που σε συγκινεί είναι η δύναμη και η ανθεκτικότητα, όχι η καταπίεση". (Τζακ Μπαρνς) Οι βάσεις για την εκρηκτική άνοδο του αγώνα για την απελευθέρωση των Μαύρων στις ΗΠΑ που ξέσπασε στα μέσα της δ...

Η «Νέα Δεξιά» γεννήθηκε στις ταραχές του '68. Τότε που οι νέοι της γαλλικής Δεξιάς, (με την ευρωπαϊκή έννοια του όρου) δηλαδή οι Εθνικιστές, φλέρταραν με την επανάσταση, μια επανάσταση ενάντια στην ιδεολογική κυριαρχία της Αριστεράς. Τότε που η ρήξη με την ιδεολογικο-πολιτική ακινησία του γαλλικού εθνικιστικού («Δεξιού») χώρου της εποχής προέβαλε επιτακτική. Τότε που ο Codreanu, o Jose Antonio, οι λογοτέχνες του εθνικιστικού «ρομαντικού» ρεύματος όπως ο Drieu la Rochelle, o Celine και πολλοί άλλοι, άρχιζαν να αποτελούν τους οδοδείκτες της εξόδου των Γάλλων Εθνικιστών (και ό...

Ποιες είναι οι αιτίες της βαθιάς και δραματικής κρίσης που πλήττει την ευρωπαϊκή Αριστερά; Ο Σιμόνε, ξεκινώντας από την περίπτωση της Ιταλίας και τη μακρόχρονη διακυβέρνηση αυτής της χώρας από τον Μπερλουσκόνι, επεκτείνει την ανάλυσή του σε ολόκληρη την Ευρώπη. Όσο υποχωρούν τα ιδανικά της Αριστεράς, αναπτύσσεται μια "νέα Δεξιά", η επικράτηση της οποίας διευκολύνεται από τις ραγδαίες μεταβολές που συντελούνται στις σύγχρονες κοινωνίες, καθώς και από τη διάδοση της μαζικής κουλτούρας. Η σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία κυριαρχείται από ό,τι ο Τοκβίλ θα αποκαλούσε "μειλ...

Οι αισιόδοξες προβλέψεις για το τέλος των ιδεολογιών, της ιστορίας και της πολιτικής επιστήμης στη μεταψυχροπολεμική εποχή προφανώς δεν επαληθεύτηκαν. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: ο αιώνας που διανύουμε χαρακτηρίζεται από μια πρωτόγνωρη άνθηση πολιτικών ιδεολογιών και από την έξαρση της βίας. Οι παραδοσιακές ιδεολογίες (φιλελευθερισμός, συντηρητισμός, σοσιαλισμός, ολοκληρωτισμός) όχι μόνο δεν ξεπεράστηκαν αλλά έχουν αναβαπτιστεί και αποτελούν την πνευματική παρακαταθήκη των σύγχρονων ιδεολογικών ρευμάτων, όπως ο νεοφιλελευθερισμός, ο νεοσυντηρητισμός ή ο νεοκεϋνσιανισμ...

Εάν η μελέτη της πολιτικής γίνεται με κριτικό τρόπο, τότε ανιχνεύει και χαράζει διαστάσεις επιστημονικές. Η επιστήμη ή οι επιστήμες δεν ενισχύουν μόνο τη γνώση του κάθε πολιτικού κυβερνητικού στελέχους, ώστε να επιτελεί το έργο του απρόσκοπτα και αποτελεσματικά. Ούτε θεωρούνται υποβοηθητικό εργαλείο στο να προμηθεύει με υποδείξεις και νέες ρητορικές στρατηγικές κάποιο πολιτικό κόμμα για την προεκλογική του καμπάνια. Η επιστήμη είναι σημαντική συμβολή στην ενημέρωση των πολιτών για την πολιτική λειτουργία της κάθε χώρας και φωτίζοντας τους τομείς της κοινωνικής, οικονομικής...

Το καπιταλιστικό σύστημα περνάει τη χειρότερη κρίση του από το 1929. Ο νεοφιλελευθερισμός, στην προσπάθειά του να περιορίσει τις ζημιές, επιτίθεται με σφοδρότητα στις κατακτήσεις των εργαζομένων. Οι κυβερνήσεις, με μειωμένες εξουσίες έναντι του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, ακολουθούν πιστά τις συνταγές που τους επιβάλλει η ελίτ του χρήματος. Την ίδια στιγμή η Αριστερά, και στη ρεφορμιστική και στη ριζοσπαστική εκδοχή της, αδυνατεί να προσφέρει πειστική και ρεαλιστική εναλλακτική λύση. Το σύνθημα της «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» ηχεί όμορφα, αλλά η απουσία περιεχομένου...

Να δουλεύουμε λιγότερες ώρες για να έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο και ως εκ τούτου να είμαστε πιο ευτυχισμένοι. Αυτή είναι εν συντομία η ιδέα που παρουσίασε ο Λαφάργκ σ' αυτό το σύντομο σύγγραμμα, ένα από τα πιο οξυδερκή και πιο διαδεδομένα της σοσιαλιστικής φιλολογίας. Προάγγελος της μείωσης του ωραρίου εργασίας, ο γαμπρός του Μαρξ υποστήριζε μια νέα ηθική της εργασίας, ξένη προς την πολιτισμική αλλοτρίωση και την οικονομική εκμετάλλευση.

Στοχασμοί γύρω από τη μακραίωνη ιστορία της ιεραρχίας, της ισότητας και της εξύψωσης από την αναρχία στη Δύση και συγκριτικές σημειώσεις πάνω σε άλλες αντιλήψεις περί της ανθρώπινης συνθήκης. Εδώ και πάνω από δυο χιλιάδες χρόνια, ένα φάντασμα βασανίζει τον πολιτισμό που ονομάζουμε δυτικό: "η οπτασία μιας ανθρώπινης φύσης τόσο αχόρταγης κι εριστικής που, αν δεν δαμαστεί με κάποιο τρόπο, θα βυθίσει την κοινωνία στην αναρχία". Το αντίδοτο στην αναρχία προσφέρεται σε δύο θεωρητικές συσκευασίες: ιεραρχία ή ισότητα, είτε ένα σύστημα κυριαρχίας που συγκρατεί με τη βία τη φυσική ι...

Η ιδιαίτερη αξία αυτού του βιβλίου είναι ότι προσεγγίζει την αριστερά με αγάπη αλλά και με αυστηρότητα και απαιτητικότητα. Μας δείχνει ότι "αριστερός" δεν είναι μια ετικέτα που εξασφαλίζεται με την ένταξη σε ένα κομματικό σχηματισμό, αλλά συμπύκνωση μιας σειράς αξιών: της δημοκρατίας, του ριζοσπαστισμού, της αλληλεγγύης, του ήθους, που πρέπει να επιβεβαιώνεται συνεχώς. Ο Φώτης Σαραντόπουλος βλέπει την αριστερά και από μέσα, ως δική του υπόθεση, και απέξω, ως μη δεδομένη. Κι αυτό θα έπρεπε να προσπαθήσουμε να κάνουμε όλοι και όλες μας. Γιατί ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα, π...

Το έργο αυτό είναι ένα μάλλον παραμελημένο, αν και κομβικό, κείμενο τού νεαρού Μαρξ. Γράφτηκε όταν αυτός ήταν 25 χρονών ως απάντηση στις προϋποθέσεις που έθετε ο Bruno Bauer για τη χειραφέτηση των Εβραίων. Όμως, με αφορμή αυτό το ζήτημα, ο Μαρξ αντιμετωπίζει ήδη κριτικά, με όρους ιστορικού και διαλεκτικού υλισμού, την κυρίαρχη τάξη και σκέψη, αμφισβητεί πιο συγκεκριμένα την ικανότητα της πολιτικής μόνο επανάστασης και της αστικής δημοκρατίας να οδηγήσει στη χειραφέτηση, θέτει ως προϋποθέσεις αυτής της τελευταίας την κοινωνική επανάσταση και την υπέρβαση των αντιθέσεων της α...

Η "Σοσιαλιστική δημοκρατία και δικτατορία του προλεταριάτου" είναι ένα θέμα που απασχόλησε και απασχολεί τους κομμουνιστές όλου του κόσμου, με διάφορες διακυμάνσεις, κατά καιρούς, αλλά που ποτέ δεν έπαψε ν' αποτελεί ένα από τα πιο φλέγοντα θέματα συζητήσεων, αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων τόσο στο εσωτερικό του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος όσο και μεταξύ των επαναστατών μαρξιστών αφενός και των υπερασπιστών του καπιταλιστικού συστήματος και της αστικής δημοκρατίας αφετέρου. Οι υπερασπιστές της αστικής δημοκρατίας έχουν κάθε λόγο να μισούν, να συκοφαντούν και να...

"Οι μεγάλοι, λοιπόν, σκέφτονται και εκφράζονται συχνά με τρόπους μη ορθολογικούς. Τους λες εσύ πώς να λύσουν το πρόβλημά τους αλλά εκείνοι μονάχα φωνάζουν, γκρινιάζουν ή απλώς κάθονται άπρακτοι και περιμένουν. Η Αριστερά το κάνει αυτό σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι μεγάλοι, βυθισμένη στις μνήμες του παρελθόντος, στη νοσταλγία του εαυτού της και των νεανικών μας χρόνων, στη μεταφυσική ενός υποτιθέμενου ιστορικού και διαλεκτικού υλισμού, που μπορεί μεν κάλλιστα να θεωρηθεί υλισμός, αλλά ούτε ιστορικός ούτε διαλεκτικός είναι". Ο συγγραφέας του "Απολύομαι και τρελαίν...

Το μεγαλύτερο προτέρημα αυτού του βιβλίου είναι η σαφήνεια και η απλότητα της έκθεσης και η επιμονή στον ακριβή ορισμό της έννοιας της δικτατορίας του προλεταριάτου. Βέβαια, όπως λέει και ο ίδιος ο συγγραφέας, τα πολιτικά προβλήματα δεν λύνονται με ορισμούς. Είναι όμως αναγκαία η θεωρητική τοποθέτηση και το ιδεολογικό ξεκαθάρισμα των λογαριασμών, όταν υπάρχει ο κίνδυνος να αποδοθεί, μέσα από τις πιέσεις μιας τρέχουσας πολιτικής, σε έννοιες τόσο σημαντικές, όχι το μαρξιστικό τους περιεχόμενο, αλλά εκείνο που επιδιώκει να επιβάλει η πίεση της κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας....

Στη σύγχρονη πολιτική και κοινωνική φιλοσοφία έχει συντελεστεί από το δεύτερο περίπου ήμισυ του εικοστού αιώνα μια ευρεία εξειδίκευση στην έρευνα για το πρόβλημα της ιδεολογίας. Η διαχρονικότητα του προβλήματος είναι ενδεικτική της σημασίας του και γεννά το ερώτημα κατά πόσον η ιδεολογία μπορεί ακόμη να νοείται ως "ψευδής συνείδηση", ή αν αυτή η "επιστημολογική" άποψη μπορεί να θεωρείται σήμερα ως μια "αφελής αμφισβητούμενη θεωρία της γνώσης". Η παρούσα μελέτη αποτελεί μια προσπάθεια διερεύνησης αυτής της προβληματικής, και εστιάζεται, αφ' ενός, στην παρουσίαση της κριτικής...

Το Ιδρυμα "Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης" διανύοντας τον έβδομο χρόνο της λειτουργίας του ανέλαβε μία ακόμα πρωτοβουλία διοργάνωσης επιστημονικής εκδήλωσης, του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου με τίτλο "Από τον Ανένδοτο στη Δικτατορία", το οποίο διεξήχθη από τις 6 έως τις 8 Μαίου 2008 στην Αθήνα. Η Επιστημονική Επιτροπή του Συμποσίου αποτελούνταν από τους Κωνσταντίνο Σβολόπουλο, Γεώργιο Μαυρογορδάτο και Γρηγόριο Ψαλλίδα. Ανακοινώσεις παρουσίασαν είκοσι τρεις καθηγητές και ερευνητές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας και των πολιτικών επιστημών, προερχόμενοι από πανεπιστήμια...

Στα πλαίσια μιας σοβούσας οικουμενικής και πολυεπίπεδης κρίσης, βαριά ερωτηματικά σκιάζουν τον ορίζοντα του εικοστού πρώτου αιώνα. Πώς συνδέεται άραγε η σημερινή χρηματοπιστωτική κρίση που έκοψε την ανάσα του δυτικού κόσμου με την παγκόσμια κρίση τροφίμων που ξέσπασε τον προηγούμενο χρόνο, με την αργή εξόντωση της Αφρικής ή με τη χρεωκοπία της Αργεντινής πριν λίγα χρόνια; Πώς σχετίζονται τέτοιες οικονομικές διαστάσεις της κρίσης με την τεράστια, και γεωμετρικά αυξανόμενη, βιοκλιματική καταστροφή; Σε ποια σχέση βρίσκονται τα παραπάνω με την κατάρρευση της μεταπολεμικά διατυμ...

[set δύο τόμων] Η ΕΔΑ αντιπροσωπεύει ένα από τα λαμπρότερα κεφάλαια της ιστορίας της Αριστεράς. Στις δύο πρώτες δεκαετίες μετά τον εμφύλιο η Αριστερά, μέσα από το σχήμα της ΕΔΑ, διαδραμάτισε βασικό, συχνά καθοριστικό, ρόλο και, παρά τη συντριπτική ήττα που είχε υποστεί στην ένοπλη σύρραξη, ανασυγκρότησε τις δυνάμεις της με τρόπο που προκάλεσε έκπληξη όχι μόνο στους αντιπάλους της αλλά και σε όλους εκείνους που είδαν την άνοδό της, το Μάιο του 1958, στη θέση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως ένα "ιστορικό παράδοξο", όπως το χαρακτήρισαν. Το βιβλίο του Τάσο...

[set δύο τόμων] Η ΕΔΑ αντιπροσωπεύει ένα από τα λαμπρότερα κεφάλαια της ιστορίας της Αριστεράς. Στις δύο πρώτες δεκαετίες μετά τον εμφύλιο η Αριστερά, μέσα από το σχήμα της ΕΔΑ, διαδραμάτισε βασικό, συχνά καθοριστικό, ρόλο και, παρά τη συντριπτική ήττα που είχε υποστεί στην ένοπλη σύρραξη, ανασυγκρότησε τις δυνάμεις της με τρόπο που προκάλεσε έκπληξη όχι μόνο στους αντιπάλους της αλλά και σε όλους εκείνους που είδαν την άνοδό της, το Μάιο του 1958, στη θέση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως ένα "ιστορικό παράδοξο", όπως το χαρακτήρισαν. Το βιβλίο του Τάσο...