Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το "Ελεύθερο Πνεύμα" ερχόταν στην ώρα του για να εκφράσει την διάθεση μιας καινούργιας γενεάς η οποία διαμορφωνόταν τότε, με ορθολογικό και πνευματικά διεθνιστικό προσανατολισμό. Για τούτο, μόλις βγήκε, χαρακτηρίστηκε ως το μανιφέστο της γενεάς εκείνης.

[...] Γράφω για τη γραφή με τη νοσταλγία της λέξης εκείνης που δεν μπορώ επακριβώς να αρθρώσω. Γράφω αναζητώντας τις λέξεις της παιδικής μου ηλικίας, τότε που πρωτομάθαινα να μιλώ κι η ίδια η λέξη λειτουργούσε μαγικά κι έφερνε κοντά μου τον κόσμο. Τώρα γράφω φέροντας το βάρος της ανείπωτης θλίψης μου για την απώλεια της σημασίας των λέξεων και για τον θάνατο των πραγμάτων της εποχής εκείνης, του παραδείσου της παιδικής ηλικίας. Ο κόσμος που άλλοτε βρισκόταν κοντά, σε απόσταση μόλις μιας χειρολαβής, έχει πια για τα καλά ξεμακρύνει κι η σκέψη φορτωμένη μ' ένα σωρό ανώφελες απ...

Το βιβλίο αυτό το οφείλω κατά μεγάλο μέρος στον Μάριο Πλωρίτη. Σ' ένα εξαίρετο άρθρο του ("Το Βήμα" 20/9/95), το πλέον συγκροτημένο κείμενο σε μορφή και έκταση δοκιμίου, που έχει κατά τη γνώμη μου γραφεί πάνω σε ανάλογο θέμα: "Θάλασσα - μοίρα των Ελλήνων (Μικρό τάμα στην υγρή Ελεούσα)". Εκεί, αναφέρεται η φράση του Κολόμβου: "Ο Θεός πρώτα έφτιαξε την αγάπη και μετά τα μακρινά ταξίδια". Έτσι μπήκε μέσα μου η μικρή φλόγα, που φούντωσε σε ώρες κρισιμότατες στο Ωνάσειο, όπου ζητούσα να μ' αξιώσει ο Θεός σ' ένα μακρυνό θαλασσινό ταξίδι, αν έβγαινα γερός απ' εκεί. Πρόσφατα έγινε...

"Εγώ προτιμώ την πόλη μου που ζω όπως είναι. Γιατί στην πόλη δημιουργείται ο πολιτισμός. Μέσα σ' αυτή την πόλη, όσο ελεεινή και να είναι, δημιουργούμε. Εγώ, άμα δεν είχα περιπλανηθεί στους δρόμους της πόλης, δεν θα είχα αναπτυχθεί πνευματικά. Περιπλανιόμουν στην Πανεπιστημίου, κοιτούσα φωτογραφίες των κινηματογράφων, πήγαινα στο Σινεάκ, στο Ροζικλέρ και στην Αλάσκα, στο Πεδίον του Άρεως, στο Γκρήν Πάρκ, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στα θέατρα Περοκέ και Σαμαρτζή, στη Βικτώρια και στο Αλκαζάρ, τα δύο σινεμά στο σταθμό Λαρίσης, στο Άστρα, με τα νέα ταλέντα που γαλουχήθηκαν εκεί....

Περιέχονται τα σύντομα κείμενα: - Η παράλληλος Χάυντν - Ένας Αλέξανδρος του Νικολάου - Μικρός Βοτανικός - Για μια οπτική του ήχου - Όνου Αίνος - Οι ροδιές του Καλαμιάρη - Ο πόσιμος χρυσός κατά τον P. B. Shelley - Οι πολλοί Έλληνες του ενός Δραγούμη - Βιβλιοφιλία: έτος μηδέν - Βασούλα Μανωλίδου - Ο φίλος των δύο αποστάσεων - Αντόνειρο του Fuentevaqueros - Σελαμένα - Ο συγκεκριμένος αόριστος κατά τον Novalis

[...] Θα ήθελα πάντως να εκφράσω μιαν επιθυμία, ενδεχομένως νόμιμη για κάθε συγγραφέα: τα δύο μυθιστορήματα, "Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά" και το "Θα υπογράψω Λουί", στηριγμένα και τα δυο σε υπαρκτούς ανθρώπους της ίδιας περίπου χρονικής περιόδου του δέκατου ένατου αιώνα, αλλιώτικους ωστόσο αναμεταξύ τους κι ανακατεμένους με διαφορετικό τρόπο στα γεγονότα -ιδιαίτερα τις επαναστάσεις- της εποχής τους, να διαβαστούν παραπληρωματικά. Τα στοιχεία που συγκροτούν την ομοιότητα είναι ρητά δηλωμένα. Τα στοιχεία που συγκροτούν τη διαφορά -και την παραπληρωματική τους σύνθεση- είναι...

Τα κείμενα αυτά γραμμένα τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια, είχε συνθέσει σε τόμο ο συγγραφέας τους λίγους μήνες πριν από την εκδημία του και είχε παραδώσει στον εκδότη του στις αρχές του καλοκαιριού του 1987. Επρόλαβε να ιδεί τις δεύτερες διορθώσεις τους και προσδοκούσε με ανυπομονησία την παρουσίασή τους σε βιβλίο, γιατί φρονούσε πως τα κείμενα αυτά εξέφραζαν με πληρότητα την σκέψη του και την θέση του εμπρός σε κρισιμότατα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Τώρα, το ευγενέστατο ελληνικό πνεύμα του, ας θεωρήσει από κει ψηλά τον τελειωμένο αυτό τόμο κι ας τον χαρεί, με το...

- Ο "χαμένος" 7ος Ελληνικός Πολιτισμός και οι "Νεοέλληνες Φωτιστές". - Η Γενιά του '40 ..."γενιά των Μνημοσύνων". - Εισαγωγή στο θέμα Λίνος Καρζής - Η ανάγκη αναβίωσης του αρχαίου Αττικού Θεάτρου. - Αγγελική Χατζημιχάλη - Η Μάνα της Ελληνικής Λαογραφίας. - Η Χαραυγή της νέας ελληνικής δημιουργίας. - Γύρω από το έργο του Περικλή Γιαννόπουλου.

Συγκεντρώσαμε στον μικρό αυτό τόμο ορισμένα κείμενα, άλλα ανέκδοτα, άλλα δημοσιευμένα στο περιοδικό ελευθερίας και γλώσσας "Ευθύνη". Ο τίτλος του βιβλίου "Οι εκτροπές της κουλτούρας" αποδίδει τον προβληματισμό για την ενότητα και την πολλαπλότητά της. Ειδικά τώρα, που έπεσαν πολλά ιδεολογικά συρματοπλέγματα, και ξεπεράστηκαν πολλά χαρακώματα. Η συμβολή στην αέναη δημιουργία της είναι υπόθεση όλων μας, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς "μονοπώλια" (από το προλογικό σημείωμα του συγγραφέα)

Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει τα πεζά κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη (1946-1974): - Πρώτα- πρώτα η ποίηση - Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου - Τέχνη-τύχη-τόλμη - Τα κορίτσια - Τα όνειρα - Ο ζωγράφος Θεόφιλος - Το χρονικό μιάς δεκαετίας [πρόλογος] Τα κείμενα: - Οι κίνδυνοι της ημιμάθειας - Ένα γράμμα γύρω από τον υπερρεαλισμό - Ένα γράμμα για τη σύγχρονη τέχνη - Ποιητική νοημοσύνη - Νόημα και αλληλουχία στη νέα μας ποίηση - Τα σύγχρονα ποιητικά και καλλιτεχνικά προβλήματα - Απολογισμός και νέο ξεκίνημα Επίμετρο Α: - Οι εικονογραφίες...