Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στα χρόνια της τρομερής εξουσίας του Γιεχόβ, πέρασα δεκαεφτά μήνες κάνοντας ουρά στις φυλακές του Λένινγκραντ. Μια μέρα, κάποιος μ’ αναγνώρισε. Τότε, η γυναίκα με τα μπλάβα χείλια που στεκόταν πίσω μου και που σίγουρα ποτέ δεν θα ’χε ακούσει τ’ όνομά μου, βγήκε απ’ τον λήθαργο που όλοι είμαστε βυθισμένοι και μου ψιθύρισε στ’ αυτί (εκεί όλοι μιλούσαμε ψιθυριστά): "Κι αυτό μπορείτε να το περιγράψετε;" Είπα: "Μπορώ". Τότε, κάτι σαν χαμόγελο γλίστρησε πάνω σ’ αυτό που κάποτε ήταν το πρόσωπό της. Όχι, δεν ήμουνα κάτω από ξένον ουρανό ούτε και με προστάτευαν ξένα φτερά. Με το λαό...

Και οι πέντε ποιητές των πολιτικών ποιημάτων που συμπεριλαμβάνονται σε αυτή τη συλλογή έχουν κάτι να πουν εναντίον του καθεστώτος της εποχής τους. Τα τρία πρώτα στηλιτεύουν σκληρά το τσαρικό καθεστώς που στήριζε τους δυνατούς. Ο Ραγέφσκι εντάχθηκε στο κίνημα των ανώτερων αξιωματικών -των Δεκεμβριστών όπως ονομάστηκαν, επειδή εξεγέρθηκαν μήνα Δεκέμβρη- οι οποίοι είχαν βασικό αίτημα να δοθεί σύνταγμα στον λαό. Ο Πούσκιν δίνει κουράγιο στους Δεκεμβριστές, ο Νεκράσοφ διευκρινίζει στον νεαρό Βάνια ότι δεν έφτιαξε ο λόρδος Κλέιμιχελ τις σιδηροδρομικές γραμμές, όπως ισχυρίζεται...

Η Mirra Lokhvitskaya θεωρείται η ιδρύτρια της γυναικείας Ρωσικής Ποίησης και ο πρόδρομος των ρηξικέλευθων προσωπικοτήτων, όπως η Anna Akhmatova και η Marina Tsvetaeva. Ένα άλλο πρωτότυπο στοιχείο της ποίησης της Lokhvitskaya ήταν η ασυνήθιστη ειλικρίνειά της. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα στη Ρωσική λογοτεχνία που απολαμβάνει πλήρη ελευθερία αυτο-έκφρασης, μιλώντας ανοιχτά για σεξουαλικότητα, πάθος και σεξ.

Έγραψε ο αείμνηστος Δημήτρης Μαρωνίτης "Συνεχίζω το πασχαλινό Μονοτονικό που προνοούσε για την επόμενη αποφράδα μέρα. Αφορμή ένα βιβλίο-ντοκουμέντο της εποχής εκείνης που αποφάσισα να το υπενθυμίσω παραλλάσσοντας τον δάνειο τίτλο του: Ο φόβος της ελευθερίας της περασμένης Κυριακής έγινε σήμερα Ο φόβος του χρόνου - γιατί και πώς ελπίζω να φανεί στη συνέχεια. Προς υποστήριξη της παραλλαγής, αντιγράφω ένα λίγο-πολύ ομόθεμο ποίημα της αξεπέραστης Άννας Αχμάτοβα. Μεταφρασμένο άψογα από τον Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη, μαζί με άλλα δεκατέσσερα της συλλογής "Ανθίζει η αγριοτριανταφυ...

Για την πένα σου είμαι η σελίδα. Τα δέχομαι όλα. Είμαι λευκό φύλλο. Είμαι ο φύλακας των αγαθών σου, που θα τα προσέξει και θα σου τα παραδώσει επαυξημένα. Εγώ είμαι ο αγρός, το μαύρο χώμα. Εσύ είσαι η βροχή μου, η αχτίδα μου. Εσύ είσαι ο ιδιοκτήτης και κύριός μου κι εγώ - η μαύρη γη και το λευκό χαρτί.

Στην έκδοση προηγούνται η διακήρυξη των Φουτουριστών, το Μανιφέστο του Μοντερνισμού, που, όπως και ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι ο Βελιμίρ Χλέμπνικοφ υποστήριξε. Ακολουθούν οι ποιητικές συνθέσεις του: Λαντομίρ, Πόλεμος στην ποντικοπαγίδα, Μια νύχτα στο χαράκωμα και Ο ποιητής. Τα διηγήματα: Πάσχα (Μίμησις στον Γκόγκολ), Λούμπνι - μια ιδιόμορφη ξεχασμένη πόλη, Ο Κόλια ήταν ένα όμορφο αγοράκι (αναφέρεται στον Νικολάι Νικολάγιεβιτς Ριαμπτσέφσκι εξάδελφό του ταλαντούχο βιολιστής και εκκολαπτόμενο συνθέτη). Ατσάλινη καρδιά (από τη ζωή στο Μαυροβούνιο) Νικολάι, Πρέπει άραγε ν' αρχίζου...

Η έκδοση ξεκινά με το Μανιφέστο των Φουτουριστών. Το 1912, ο κύκλος των Ρώσων Φουτουριστών εξέδωσε μανιφέστο με τίτλο "Χαστούκι στο γούστο του κοινού" το οποίο υπογράφουν: Ντμίτρι Μπουρλιούκ, Αλεξέι Κρουτσιόνιχ, Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι, Βελιμίρ Χλέμπνικοφ. Το κίνημα του Φουτουρισμού ύμνησε την τεχνολογική εξέλιξη. "Το παρελθόν είναι στενάχωρο. Η Ακαδημία, ο Πούσκιν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, είναι πιο ακατανόητοι κι από ιερογλυφικά" γράφουν στο Μανιφέστο οι Ρώσοι Φουτουριστές, οι οποίοι συνήθιζαν να διαβάζουν ποιήματά τους στη μέση του δρόμου και γενικά έκαναν τα πάντα γι...

Όταν ξεφυλλίζω αυτές τις σελίδες, είμαι ένας διαβάτης που τριγυρίζει στο γνώριμο από τον καιρό της νιότης ρωσικό πνευματικό τοπίο και κουβεντιάζει με την αιωνιότητα, έχοντας διερμηνέα την ποίηση. Άρχισα μεταφράζω Ρώσους ποιητές στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν σπούδαζα στο Λογοτεχνικιό Ινστιτούτο "Μαξίμ Γκόρκι" της Μόσχας. Συγκεντρώνω από καιρό σε καιρό στα τετράδιά μου τη συγκομιδή δίχως να κρατάω κάποια σειρά ή ν' ακολουθώ κάποιο σύστημα χρονολογικής ταξινόμησης. Γυρίζω κατά καιρούς στους ίδιους ή μεταγενέστερους ποιητές για να εμπλουτίσω την "ανθολογία" μου με πρόσθ...

"... Φουτουρισμός ως ένα ενιαίο συγκροτημένο ρεύμα δεν υπήρχε στη Ρωσία μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση. Με αυτό το όνομα χαρακτήριζαν οι κριτικοί όλες τις επαναστατικές καινοτομίες. Μοναδική συσπειρωμένη ιδεολογικά ομάδα φουτουριστών ήμασταν εμείς, οι ονομαζόμενοι (ανεπιτυχώς) "κυβο-φουτουριστές" (Β. Χλέμπνικοφ, Β. Μαγιακόφσκι, ο Ντ. Μπουρλιούκ, Α. Κρουτσιόνιχ, Β. Καμένσκι, Ν. Ασέγιεφ, Όσιπ Μπρικ, Σ. Τρετικόφ, Μπ. Κουσνέρ). Δεν είχαμε χρόνο να ασχοληθούμε με τη θεωρία της ποίησης, την εφαρμόζαμε στην πράξη..."

Ο τόμος περιλαμβάνει τα ποιήματα: Σύγνεφο με παντελόνια Ο πόλεμος και η ειρήνη Ο αυτοαγαπώμενος συγγραφέας αφιερώνει τούτες τις γραμμές στον εαυτό του Ο άνθρωπος Παρίσι Ιωβηλαίο Ξελασπώστε το μέλλον Καλά πάμε Μ’ όλη μου τη φωνή ... Άχαρο λοιπόν έργο η κριτική, όταν αντιμετωπίζει ένα έργο σαν του Mαγιακόβσκη, που την αφοπλίζει. (Tουλάχιστο αυτή η αναγνώριση κι η ομολογία ας μετριάσει την εντύπωση της αχαριστίας και της αδικίας). Άχαρο, είπαμε, και σχεδόν ακατόρθωτο, γιατί η ακτινοβολία της ποίησης του Mαγιακόβσκη ήταν, και παραμένει, τόσο μεγάλη, που θαμπώνει τη...

Το "Αγριόχορτο" είναι τέταρτη κατά σειρά ποιητική συλλογή της Άννας Αχμάτοβα, η οποία κυκλοφόρησε το 1922. Η ποιητική αυτή συλλογή είναι η μικρότερη σε έκταση από τις επτά συλλογές της Αχμάτοβα και περιείχε στην πρώτη της έκδοση 38 ποιήματα, μεταξύ αυτών και μία μετάφραση από τα πορτογαλικά. Η πλειοψηφία των ποιημάτων γράφτηκε τη διετία 1917 - 1919 και ολοκληρώνει τον κύκλο των αυτοβιογραφικών θεμάτων που είχαν ξεκινήσει στις ποιητικές συλλογές "Λευκό σμάρι" και "Ροζάριο". Το αγριόχορτο είναι το σύμβολο του χαμού του πολιτισμού, συμβολίζει εκείνη τη οδό του μαρτυρίου που...

Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η σύγχρονη ρωσική ποίηση γράφτηκε στο μεγαλύτερο μέρος της με το αίμα των ποιητών της. Οι περισσότεροι είχαν τραγικό τέλος: Ο Πούσκιν και ο Λερμοντώφ σκοτώνονται σε μονομαχίες, ο πρώτος σε ηλικία 37 ετών, ο δεύτερος 27 ετών. Ο Μπάλμοντ κάνει απόπειρα αυτοκτονίας στα 22 του χρόνια, ο Γκόρκι αποπειράται να κάνει το ίδιο όταν ήταν 20 ετών, αλλά η απόπειρα αποτυγχάνει. Ο Μπλοκ πεθαίνει στα 41 του. Ο Γκουμιλιώφ -πρώτος σύζηγος της Αχμάτοβα- φυλακίζεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και τουφεκίζεται. Ο Κλούεβ πεθαίνει στο τρένο πηγαίνοντας στη Σιβη...

Η ποιητική συλλογή Anno Domini είναι η πεμπτουσία της τραγωδίας που έζησε η Άννα Αχμάτοβα και ολόκληρη η γενιά της. Η πείνα και ο θάνατος, οι απώλειες και οι ρημαγμένες ζωές, μια χθαμαλή καθημερινότητα και η αγωνία για το αύριο είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο αποτυπώνει η ποιήτρια τα δεινά των συνανθρώπων της. Η Άννα Αχμάτοβα όχι μόνο να συνομιλεί με την εποχή και τους συγκαιρινούς, μα να αφουγκράζεται την ανάσα των δασών, να ατενίζει τους αστερισμούς και νιώθει την ευλογία του να είναι κανείς ζωντανός. Η ποιητική συλλογή αποτελείται από τρία μέρη. Το ομώνυμο με τ...

Η Ρωσία του Ντοστογιέφσκι. Το φεγγάρι μισοκρυμμένο στο καμπαναριό. Γεμίζουν οι ταβέρνες, πετούν οι άμαξες, πενταώροφα θηρία ξεφυτρώνουν στην Γκαρόχοβαγια, κοντά στη Ζνάμενιγια, στο Σμόλνι. Παντού σχολές χορού, οι επιγραφές των αργυραμοιβών και δίπλα: Ενριέτ, Μπαζίλ, Αντρέ κι εξαίσια φέρετρα: Σουμίλοβ ο πρεσβύτερος. Εξάλλου η πόλη λίγο έχει αλλάξει. Όχι μονάχα εγώ, μα και άλλοι το πρόσεξαν πως γίνεται κάποιες φορές να μοιάζει παλιά λιθογραφία, όχι πρώτης τάξεως, μα ολότελα ευπρεπή, θα 'λεγα, της δεκαετίας του εβδομήντα. Τον χειμώνα ιδιαίτερα, πριν την αυγή ή μ...

Το "Ποίημα του αγέρα" και το "Ποίημα του τέλους", δύο μεγάλες ποιητικές συνθέσεις της Μαρίνας Τσβετάγιεβα που φανερώνουν όλο το εύρος των πειραματισμών της μεγάλης ρωσίδας ποιήτριας. Γραμμένα σε διαφορετικούς χρόνους και με διαφορετικές αφορμές, οι δύο αυτές ποιητικές συνθέσεις, αποκαλύπτουν στον αναγνώστη τον πνευματικό κόσμο της Μαρίνας Τσβετάγιεβα, την αέναη περιπλάνηση της στην επικράτεια των ανθρώπινων παθών και αισθημάτων, τη βαθιά γνώση και αγάπη της προς τον άνθρωπο. Αν αναζητούσαμε κάτι κοινό στα δύο αυτά έργα της Μαρίνας Τσβετάγιεβα, θα λέγαμε πως είναι η...

Είναι αδύνατον να μπερδέψεις τη Μαρίνα Τσβετάγιεβα με οποιονδήποτε άλλο Ρώσο ποιητή. Η ποίησή της είναι αμέσως αναγνωρίσιμη λόγω του ανεπανάληπτου ρυθμού της, της μουσικότητας της, του μοναδικού της τονισμού. Αυτό το «δαχτυλικό αποτύπωμά» της έγινε αντιληπτό από τα πρώτα κιόλας ποιήματα στα χρόνια της νιότης, αυτή η ιδιόμορφη μεταχείριση του στίχου, η τάση για μια αφοριστική ακρίβεια και πληρότητα. Παρά τον ρομαντισμό της η νεαρή Τσβετάγιεβα ποτέ δεν υπέκυψε στον πειρασμό εκείνου του άνευρου, πολύσημου, παρακμιακού λογοτεχνικού είδους που ήταν της μόδας εκείνη την εποχή...

Με το βιβλίο "Τρεις ποιητικοί κύκλοι" της Άννας Αχμάτοβα συνεχίζεται η παρουσίαση εμβληματικών μορφών της ρωσικής ποίησης στη σειρά "Βόρειο Σέλας" των εκδόσεων S@mizdat. Τρεις ποιητικοί κύκλοι, γραμμένοι σε διαφορετικές εποχές. "Τα μυστικά της τέχνης" "Στην ακροθαλασσιά" "Στης γης τους δρόμους" Η Άννα Αχμάτοβα σε μερικές από τις καλύτερες ποιητικές της στιγμές, σε τρεις ποιητικούς κύκλους που μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Κάθε ποιητικός κύκλος είναι αφιερωμένος και σε διαφορετικό θέμα. Όλοι όμως συνδέονται μεταξύ τους με ένα αόρατο νήμα, παρουσιάζον...