Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Μάλιστα, καθώς δεν είν' ευχαριστημένος να διαβάζει στις τυπωμένες μεταφράσεις, άπιστες ή από άμετρη ελευθερία ή από πιστότητα δουλική, παρακαλεί να μεταφράζουν κατά γράμμα ποιητάδες και φιλοσόφους, που αυτός ύστερα σχεδόν τους ξαναφτειάνει, για να τους έχει δικούς του." (Niccolo Tommaseo, "ll seconto esilio")

Η ποιητική συλλογή της Άννας Αχμάτοβα "Ροζάριο" γράφτηκε παραμονές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για μια σπουδή πάνω στον έρωτα και την απώλεια. Ο μεστός νοημάτων λόγος της δεν αποκαλύπτει επ' ουδενί πως η ποιήτρια ήταν μόλις 24 ετών, όταν πρωτοδημοσιεύθηκαν και της εξασφάλισαν μια ζηλευτή θέση στο πάνθεον των μεγάλων ποιητών του 20ού αιώνα. Στα Προλεγόμενα δημοσιεύεται η Κριτική του Νικολάι Γκουμιλιόφ πάνω στο έργο της, ο οποίος ήταν ο πρώτος της σύζυγος και πατέρας του μονάκριβου παιδιού τους, του Λεβ Γκουμιλιόφ. Η έκδοση συνοδεύεται από σκίτσα της Άννας Αχμά...

Η εξέλιξη της ρωσικής ποίησης, από την αρχή μέχρι το τέλος του εικοστού αιώνα, επηρεάστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια αυτά. Τα εν λόγω γεγονότα όχι μόνο επηρέασαν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ποιητών, αλλά καθόρισαν τις τύχες τους, σε πολλές περιπτώσεις και την ίδια τη ζωή τους. Η παρούσα ανθολογία, μια πρωτότυπη έκδοση για την ελληνική βιβλιογραφία, επιδιώκει να φέρει τους Έλληνες αναγνώστες σε επαφή με το έργο των αντιπροσωπευτικότερων εκπροσώπων της ρωσικής ποίησης του προηγούμενου αιώνα, προσφέροντας μια...

Όταν ξεφυλλίζω αυτές τις σελίδες, είμαι ένας διαβάτης που τριγυρίζει στο γνώριμο από τον καιρό της νιότης ρωσικό πνευματικό τοπίο και κουβεντιάζει με την αιωνιότητα, έχοντας διερμηνέα την ποίηση. Άρχισα μεταφράζω Ρώσους ποιητές στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν σπούδαζα στο Λογοτεχνικιό Ινστιτούτο "Μαξίμ Γκόρκι" της Μόσχας. Συγκεντρώνω από καιρό σε καιρό στα τετράδιά μου τη συγκομιδή δίχως να κρατάω κάποια σειρά ή ν' ακολουθώ κάποιο σύστημα χρονολογικής ταξινόμησης. Γυρίζω κατά καιρούς στους ίδιους ή μεταγενέστερους ποιητές για να εμπλουτίσω την "ανθολογία" μου με πρόσθ...

Τη ρωσική ποίηση του εικοστού αιώνα δεν μπορείς να τη δεις ξέχωρα ούτε από τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της χώρας αλλά και τις τύχες των ποιητών της, ούτε από τις πολιτικές και κοινωνικές ανατροπές που αυτά προκάλεσαν. Η παρούσα ανθολογία, μια πρωτότυπη δίγλωσση έκδοση, επιδιώκει να φέρει τους Έλληνες αναγνώστες σε επαφή με το έργο των αντιπροσωπευτικότερων εκπροσώπων της ρωσικής ποίησης του προηγούμενου αιώνα, προσφέροντας μια πλήρη εικόνα των ιστορικών και πολιτικών συνθηκών και των λογοτεχνικών ζυμώσεων μέσα στις οποίες οι ποιητές αυτοί δημιούργησαν. Σε...

"Ετος 1914: ο εικοστός αιώνας διανύει ήδη τη δεύτερη δεκαετία του. Η Ρωσία παραμένει αυτοκρατορία, ενώ σύμφωνα με όλες οι ενδείξεις ένας πόλεμος βρίσκεται προ των πυλών. Είναι τα χρόνια του Στραβίνσκι και του Ντιαγκίλεφ, του Μέγερχολντ, του Σαλιάπιν και του Μπλοκ. Η Αχμάτοβα είναι 25 χρόνων. Έχει κιόλας παντρευτεί τον Νικολάι Γκουμιλιόφ και περνάει το καλοκαίρι της στο κτήμα της πεθεράς της, στο χωριό Σλέπνεβο, βόρεια της Μόσχας. Στο ενεργητικό της έχει δύο ποιητικές συλλογές (Εσπέρα 1912, Ροζάρι 1914) και έχει κερδίσει επάξια μια θέση μεταξύ των νέων δημιουργών της Αγία...

Είναι δύσκολο στη σημερινή εποχή να εκθειάζει κανείς την πατρίδα στο ποιητικό του έργο. Όπως αποφεύγεις να μοιραστείς τα πιο προσωπικά σου μυστικά, έτσι διστάζεις να εκδηλώσεις τον πατριωτισμό σου. Στην αγάπη προς την πατρίδα συνυπάρχουν η νοσταλγία για τα νεανικά μας χρόνια, ο καημός για τη χαμένη μας αθωότητα, ο πόθος μας να αναβαπτιστούμε στην καλοσύνη κι όλα αυτά όχι κάπου αλλού, μα εδώ, στον τόπο μας, στις ρίζες μας. Πηγάζουν μαζί με τον ενθουσιασμό που γεννάνε οι παραστάσεις, τα βιώματα και οι εικόνες ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος, ενός ιδιαίτερου δικού μας χώρου...

Με την ποιητική συλλογή "Στον ουρανό του μεσονυχτιού άγγελος πετούσε" της Βέρας Πάβλοβα, οι εκδόσεις S@mizdαt εγκαινιάζουν μία σειρά εκδόσεων σύγχρονων Ρώσων ποιητών, το έργο των οποίων καλύπτει τα χρόνια από την ύστερη περίοδο της μη λογοκριμένης ποίησης της σοβιετικής περιόδου μέχρι τις μέρες μας. Η ελληνική έκδοση περιλαμβάνει έργα από όλες τις περιόδους της δημιουργικής πορείας της Βέρας Πάβλοβα και μία συνέντευξή της στο πρώτο τεύχος του περιοδικού "Στέπα", διαβάζοντας την οποία ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να γνωρίσεις "από κοντά" τη γυναίκα που έσπασε για πρώτη...

Ξεχωριστή, ιδιαίτερη, μοναδική μορφή του Αργυρού αιώνα, αυτής της ηφαιστειακής έκρηξης δημιουργίας, πρωτοπορίας και νεοτερισμού στη ρωσική λογοτεχνία, είναι ο Αντρέι Μπέλι, κατά κόσμο Μπορίς Νικολάγιεβιτς Μπουγκάγιεφ (1880-1934). Λογοτέχνης με μαθηματική παιδεία, ο Αντρέι Μπέλι από νεαρή ηλικία πειραματίστηκε με διάφορα είδη γραφής, εισάγοντας και καθιερώνοντας νέους κανόνες, οι οποίοι στηρίζονταν όχι μόνο στη μακρά λογοτεχνική παράδοση της Ρωσίας, όχι μόνο στον διάλογο της πατρίδας του με τον δυτικό πολιτισμό, αλλά και στην παιγνιώδη διάθεση αμφισβήτησης και ανατροπής...

"Τη σκέψη σας, / που ονειροπολεί σε πλαδαρό μυαλό / σαν κοιλαράς λακές σε λιγδιασμένο καναπέ / θα την τρίβω πάνω σ' ένα κομμάτι της καρδιάς μου / ματωμένο / χλευάζοντας ως να χορτάσω, αγροίκος και φαρμακερός. (Απόσπασμα από το ποίημα "Σύννεφο με παντελόνια" )

Ακροβάτης στις πιο ακραίες πραγματικότητες, ο νυμφίος του Έρωτα, της επανάστασης και του θανάτου καταθέτει τον προσωπικό χάρτη των αισθημάτων του ποτισμένο τις αναθυμιάσεις των αναμνήσεών του. Νομάς ο ίδιος, ρουφούσε το μέλλον και μεθούσε από το παρελθόν, κρυφακούγοντας πάντα το παραμιλητό της Μούσας του. "Σύννεφο με παντελόνια", ένα παιχνίδι Έρωτα και Αγωνίας. "Σύννεφο με παντελόνια", αγκομαχητό πριν από την αδυσώπητη σιγή. "Σύννεφο με παντελόνια", η αίγλη του ονείρου και η εν κενώ αναμονή. Ο Μαγιακόφσκι αρνήθηκε την επιδοτούμενη επανάσταση και φλερτάροντας εναγ...

Κάποτε ο Μπρόντσκι έθεσε στον εαυτό του το παρακάτω ερώτημα: "Τι το αξιοσημείωτο έχουν τα Χριστούγεννα;" Η απάντηση που έδωσε ο ίδιος ήταν η εξής: "Είναι το ότι μετράμε μέσα από τα Χριστούγεννα τη ζωή μας, ότι μετράμε την ύπαρξή μας μέσα από τη συνείδηση ενός ατόμου, ενός ιδιαίτερου ατόμου". Από την πρώτη στιγμή που άρχισε να εκδίδει τα ποιήματά του, ο Μπρόντσκι άρχισε να γράφει ποιήματα για τα Χριστούγεννα, λέγοντας ότι του άρεσε "το γεγονός ότι τα πάντα συγκεντρώνονταν σε ένα μέρος, στη σκηνή δηλαδή της σπηλιάς". Το αποτέλεσμα αυτής της χριστουγεννιάτικης "εμμονής" του ε...

Δεν ξέρω αν την άνοιξη του 2010 το πεπρωμένο έφερε τον πρόεδρο της Ένωσης Ρώσων Συγγραφέων Βλαντιμίρ Μπογιαρίνοβ στην Κομοτηνή. Για μένα πάντως αυτή η συνάντηση ήταν πραγματική αποκάλυψη. Γνώριζα τον κ. Μπογιαρίνοβ από τις Διεθνείς Συναντήσεις Συγγραφέων στη Σόφια, όπου αυτός ως Αντιπρόεδρος τότε, ήταν μέλος της Ρωσικής Αντιπροσωπείας. Σε όλη την διάρκεια των εκφωνήσεων τον έβλεπα πως κάτι έγραφε σε ένα μικρό μπλοκάκι. Στο διάλειμμα διαπίστωσα πως πρόκειται για μικρά ποιήματα που χαμογελαστός διάβαζε στην παρέα του. Ομολογώ πως πέρα από ένα ευγενικό χαιρετισμό, τότε δεν είχ...

Η έκδοση ξεκινά με το Μανιφέστο των Φουτουριστών. Το 1912, ο κύκλος των Ρώσων Φουτουριστών εξέδωσε μανιφέστο με τίτλο "Χαστούκι στο γούστο του κοινού" το οποίο υπογράφουν: Ντμίτρι Μπουρλιούκ, Αλεξέι Κρουτσιόνιχ, Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι, Βελιμίρ Χλέμπνικοφ. Το κίνημα του Φουτουρισμού ύμνησε την τεχνολογική εξέλιξη. "Το παρελθόν είναι στενάχωρο. Η Ακαδημία, ο Πούσκιν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, είναι πιο ακατανόητοι κι από ιερογλυφικά" γράφουν στο Μανιφέστο οι Ρώσοι Φουτουριστές, οι οποίοι συνήθιζαν να διαβάζουν ποιήματά τους στη μέση του δρόμου και γενικά έκαναν τα πάντα γι...

Το "Ποίημα του αγέρα" και το "Ποίημα του τέλους", δύο μεγάλες ποιητικές συνθέσεις της Μαρίνας Τσβετάγιεβα που φανερώνουν όλο το εύρος των πειραματισμών της μεγάλης ρωσίδας ποιήτριας. Γραμμένα σε διαφορετικούς χρόνους και με διαφορετικές αφορμές, οι δύο αυτές ποιητικές συνθέσεις, αποκαλύπτουν στον αναγνώστη τον πνευματικό κόσμο της Μαρίνας Τσβετάγιεβα, την αέναη περιπλάνηση της στην επικράτεια των ανθρώπινων παθών και αισθημάτων, τη βαθιά γνώση και αγάπη της προς τον άνθρωπο. Αν αναζητούσαμε κάτι κοινό στα δύο αυτά έργα της Μαρίνας Τσβετάγιεβα, θα λέγαμε πως είναι η...

Τυπικά, η "Αισθηματική ιστορία", που μόλις τελείωσε, είναι μετάφραση· και άλλες "Αισθηματικές ιστορίες" ίσως να είναι μεταφράσεις· όμως το διακύβευμα, και σ' αυτές τις περιπτώσεις, δεν (θα) είναι καθ' εαυτήν η μετάφραση, αλλά, ολοφάνερα πια, ομολογημένα, η "μεταστροφή" ("η εκτροπή-και-η-εκ-νέου-οικειοποίηση", θα λέγαμε ακριβέστερα και πιο άκομψα), του δεδομένου ποιητικού υλικού (της συντελεσμένης μετάφρασης)· ή, απλούστερα, η πλήρης ανάκτηση της αξίας χρήσης του: εδώ πρέπει να μετατοπιστεί εφεξής η έμφαση, για να μη χαθεί το παιγνίδι που παίζουμε ήδη μεταφράζοντας-ή-γράφοντ...

Ο ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟΣ ΝΕΑΡΟΣ Αξιότιμοι κύριοι! Για - για μια στιγμή!... Αξιότιμοι κύριοι, για - και πριν να με πιάσουνε λυγμοί- Εσείς, κύριε! Κι εσείς! Κι εσείς, κύριε ποιητά, που κανέναν δεν μισείς, για πείτε μου, κύριοι, να χαρείτε, χωρίς κοσμητικά, χωρίς τα λόγια να μασάτε ελάτε πείτε, για πείτε, κύριοι, για πείτε μου, αρχοντάδες εδώ είν' που θεν οι αλητήριοι να κάψουνε, να πυρπολήσουν τις μανάδες;