Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένα συγκλονιστικό κείµενο, στο οποίο η Ναντιέζντα (το όνοµά της σηµαίνει ελπίδα) αφηγείται τα τελευταία χρόνια της ζωής της µε τον σύζυγό της, τον σπουδαίο ρώσο ποιητή Όσιπ Μαντελστάµ, ζωντανεύοντας µέσα από την άµεση αφήγησή της τη παράνοια στην οποία εγκλωβίστηκε η λογοτεχνική ιντελιγκέντσια της Ρωσίας στα χρόνια του σταλινισµού. Η έκδοση συνοδεύεται από βιογραφικά όλων των συγγραφέων που αναφέρονται στο κείµενο, πληροφορίες για τα λογοτεχνικά ρεύµατα της εποχής καθώς και δύο ποιήµατα του Μαντελστάµ µεταφρασµένα στα ελληνικά.

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ξετυλίγεται ένα συγκλονιστικό χρονικό. Η Ναντιέζντα, η σύζυγος του Όσιπ Μαντελστάμ, ενός από τους μεγαλύτερους ρώσους ποιητές του 20ού αιώνα, καταγράφει τις αναμνήσεις της από τα τέσσερα τελευταία χρόνια της ζωής του στη σταλινική Σοβιετική Ένωση - ξεκινά με την πρώτη του σύλληψη το 1934 και τελειώνει με τον θάνατό του το 1938, την αποκαλούμενη περίοδο του Μεγάλου Τρόμου. Το επικό αυτό κείμενο συνιστά μια από τις σημαντικότερες καταθέσεις για την αξία της λογοτεχνίας και της πνευματικής ελευθερίας που γράφτηκαν ποτέ, αλλά πρωτίστως είναι μια ι...

Και οι πέντε ποιητές των πολιτικών ποιημάτων που συμπεριλαμβάνονται σε αυτή τη συλλογή έχουν κάτι να πουν εναντίον του καθεστώτος της εποχής τους. Τα τρία πρώτα στηλιτεύουν σκληρά το τσαρικό καθεστώς που στήριζε τους δυνατούς. Ο Ραγέφσκι εντάχθηκε στο κίνημα των ανώτερων αξιωματικών -των Δεκεμβριστών όπως ονομάστηκαν, επειδή εξεγέρθηκαν μήνα Δεκέμβρη- οι οποίοι είχαν βασικό αίτημα να δοθεί σύνταγμα στον λαό. Ο Πούσκιν δίνει κουράγιο στους Δεκεμβριστές, ο Νεκράσοφ διευκρινίζει στον νεαρό Βάνια ότι δεν έφτιαξε ο λόρδος Κλέιμιχελ τις σιδηροδρομικές γραμμές, όπως ισχυρίζεται...

Για την πένα σου είμαι η σελίδα. Τα δέχομαι όλα. Είμαι λευκό φύλλο. Είμαι ο φύλακας των αγαθών σου, που θα τα προσέξει και θα σου τα παραδώσει επαυξημένα. Εγώ είμαι ο αγρός, το μαύρο χώμα. Εσύ είσαι η βροχή μου, η αχτίδα μου. Εσύ είσαι ο ιδιοκτήτης και κύριός μου κι εγώ - η μαύρη γη και το λευκό χαρτί.

Το ποίημα γράφτηκε, σε μια οκταετία, γύρω στο 1830. Ο Μπελίνσκι, κορυφαίος ρώσος διανοούμενος του 19ου αιώνα, γράφει σε κάποιο κριτικό του σημείωμα: "Τα μέσα μας δεν φτάνουν για να κάνουμε μια δίκαιη κρίση σ' ένα έργο σαν αυτό". Το μέγεθος του ποιήματος το κατατάσσει στα έπη. Ο έρωτας του Ευγένιου, της Τατιάνας, του Βλαδίμηρου, της Όλγας, δεν είναι τίποτα μπροστά στον έρωτα του Πούσκιν για τη Ρωσία, το λαό της, τις αξίες αυτού του λαού, τη γλώσσα του. Ο Πούσκιν "παντρεύει" μια ερωτική ιστορία μ' ένα ταξίδι στην απέραντη χώρα του. Δεν παύει να εξυμνεί τη Ρωσία κρίνει όμως...

Η Anna Akhmatova συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους Ρώσους ποιητές. Εκτός από ποίηση, έγραψε πεζά -κυρίως απομνημονεύματα και κριτικά έργα- καθώς και σημαντικά δοκίμια για τον Αλεξάντρ Πούσκιν. Μετάφρασε επίσης ιταλική, γαλλική, αρμενική και κορεάτικη ποίηση. Στη διάρκεια της ζωής της η Akhmatova έζησε δύο διαφορετικές όψεις της Ρωσίας -την προεπαναστατική και τη.Σοβιετική-, αλλά με τους στίχους της διαφύλαξε την κλασική ρωσική παράδοση από διάφορες επιθέσεις, τόσο λογοτεχνικές όσο και πολιτικές. Η Anna Akhmatova με την ιδιαίτερη ομορφιά της -"μελαχρινή, λεπτή και ευ...

Η Όλγα Σεντακόβα (1947), είναι μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της Ρωσίας στο μεταίχμιο των εποχών και των αιώνων. Βαθιά στοχαστική, συνομιλεί με την ιστορία και την εποχή, συνδυάζοντας στο έργο της τη βαθιά παιδεία, την παράδοση αλλά και τον μοντερνισμό, καθιστώντας έτσι το έργο της πρωταγωνιστή στην πνευματική ζωή της Ρωσίας εδώ και δεκαετίες. Είναι γνωστή ως ποιήτρια, φιλόλογος, μεταφράστρια αλλά και διανοούμενη, όχι μόνο στη Ρωσία αλλά εν γένει στο δυτικό κόσμο. Γενναίος άνθρωπος, ποτέ δεν ακολούθησε τον εύκολο δρόμο. Την περίοδο της "βασιλείας" του Μπρέζνιεφ,...

Η Mirra Lokhvitskaya θεωρείται η ιδρύτρια της γυναικείας Ρωσικής Ποίησης και ο πρόδρομος των ρηξικέλευθων προσωπικοτήτων, όπως η Anna Akhmatova και η Marina Tsvetaeva. Ένα άλλο πρωτότυπο στοιχείο της ποίησης της Lokhvitskaya ήταν η ασυνήθιστη ειλικρίνειά της. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα στη Ρωσική λογοτεχνία που απολαμβάνει πλήρη ελευθερία αυτο-έκφρασης, μιλώντας ανοιχτά για σεξουαλικότητα, πάθος και σεξ.

Η γλώσσα του Θάνου Μικρούτσικου, ξεφεύγοντας από κάθε σχηματική ταξινόμηση, επιστρατεύει αμέτρητες αναφορές: Τη δημοτική παράδοση, το ρεμπέτικο, κάποιους μακρινούς απόηχους του 19ου αιώνα, μερικές στιγμές δανεισμένες από τους πρωτοποριακούς της νεοελληνικής σχολής και την ατονική γραφή. Στον Μικρούτσικο το ουσιαστικό εδρεύει μέσα σ' αυτήν την προνομιούχα σχέση που ζει μαζί με την ποίηση, μέσα σ' αυτήν την ολότητα όπου λάμπουν τα ευρήματα του κειμένου και της μουσικής. Δε μελοποιεί απλά την ποίηση του Ρίτσου, δημιουργεί ένα καινούργιο χώρο ανοιχτό στο τραγούδι που κουβαλά...

Στην έκδοση προηγούνται η διακήρυξη των Φουτουριστών, το Μανιφέστο του Μοντερνισμού, που, όπως και ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι ο Βελιμίρ Χλέμπνικοφ υποστήριξε. Ακολουθούν οι ποιητικές συνθέσεις του: Λαντομίρ, Πόλεμος στην ποντικοπαγίδα, Μια νύχτα στο χαράκωμα και Ο ποιητής. Τα διηγήματα: Πάσχα (Μίμησις στον Γκόγκολ), Λούμπνι - μια ιδιόμορφη ξεχασμένη πόλη, Ο Κόλια ήταν ένα όμορφο αγοράκι (αναφέρεται στον Νικολάι Νικολάγιεβιτς Ριαμπτσέφσκι εξάδελφό του ταλαντούχο βιολιστής και εκκολαπτόμενο συνθέτη). Ατσάλινη καρδιά (από τη ζωή στο Μαυροβούνιο) Νικολάι, Πρέπει άραγε ν' αρχίζου...

Ο Μαγιακόφσκι άρχισε να γράφει το μακροσκελές ποίημα "Λένιν" στα τέλη του 1923 και το ολοκλήρωσε το φθινόπωρο του 1924, σε ηλικία μόλις είκοσι τεσσάρων ετών. Τούτη η φοβερή ελεγεία, που κατέχει εξέχουσα θέση μέσα στο όλο έργο του, συνιστά τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής του ποίησης· είναι ένα οικοδόμημα πανύψηλο, στην κορυφή του οποίου ανεμίζει σαν σημαία ο φλογερός "κόκκινος πατριωτισμός" του. Ο Μαγιακόφσκι, προσηλωμένος στα "αρχέγονα αλλά τρομερά όπλα του στίχου", δηλαδή στο ρυθμό και στη ρίμα που χαρακτηρίζουν διαχρονικά τη ρωσική παράδοση, εξιστορεί μια περίοδο δ...

[...] Το έργο του Μαγιακόφσκι, ήδη κλασικό είναι ακόμα νωπό. Είναι κλασικό γιατί η μεγαλοφυΐα του είναι αδιαφιλονίκητη για όλο το λαό. Νωπό είναι, γιατί όλες οι μέρες, όλα τα σοβιετικά προβλήματα δίνουν την ευκαιρία ν' αναφέρεις στίχους του Μαγιακόφσκι. Ο έρωτας, η επανάσταση, ο πόλεμος κι η ειρήνη, τα μικρά γεγονότα της καθημερινής ζωής, δεν υπήρξαν μεγάλα και μικρά θέματα για την ποίηση του Μαγιακόφσκι. Οι στίχοι του για τις βιομηχανίες του κράτους, για την ανάπτυξη της παιδείας, σκαλισμένοι πάνω στα κεφάλια των ανθρώπων, εξακολουθούν να χαρίζουν το γέλιο, όπως μερικά άλλ...

Ο Αντρέι Μπέλι (1880 - 1932), ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ρωσικού Αργυρού αιώνα, κληροδότησε στις επόμενες γενιές μεγάλο ποιητικό έργο. Δίχως την αντιφατική, συγκλονιστική και εμπνευσμένη μορφή του Αντρέι Μπέλι είναι αδύνατο να κατανοηθεί η ατμόσφαιρα της εποχής που προηγήθηκε του 1917 και των κατακλυσμιαίων γεγονότων που ακολούθησαν. Η ποίηση του Αντρέι Μπέλι εισήγαγε στη ρωσική ποιητική δημιουργία πολλές νέες ιδέες και καινοτομίες. Ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη ρυθμική κάθε ξεχωριστού στίχου, τολμώντας, παράλληλα, να χρησιμοποιήσει τις αντιθέσεις...

Το βιβλίο περιέχει μετάφραση ποιημάτων του Αλέξανδρου Πούσκιν (1799-1837). Επίσης εξετάζει για πρώτη φορά συγκεντρωμένα και ολοκληρωμένα τις απόψεις του ρώσου ποιητή που αφορούν στην Ελλάδα και στους Έλληνες αλλά και στον ελληνικό πολιτισμό, αρχαίο, βυζαντινό και νέο. Διερευνά τις δημιουργικές σχέσεις του ρώσου ποιητή με τους σύγχρονούς του έλληνες.

Ο Βισότσκι και τα ποιήματά του είναι από εκείνες τις σπάνιες συναντήσεις που διακρίνονται για τον πολλαπλασιαστικό ίλιγγο που προκαλούν μπροστά στην εμπειρία του γκρεμού. Ο ίδιος έμεινε άτρωτος στον πανικό του ταξιδιού μέσα στο χρόνο. Έφυγε πάνω στην ακμή του, αφήνοντας πίσω τους σελίδες με λέξεις και νότες. Πραγματικός και αυθεντικός ποιητής, συνεχίζει μέχρι σήμερα να "συνομιλεί" με τους συγχρόνους του αλλά και με την ιστορία. Τα ίχνη του βαθιά και η μνήμη των ανθρώπων ευγνωμονούσα συνεχίζει να τον καλεί στα μελαγχολικά ακρογιάλια της εύθραυστης πραγματικότητάς μας.

"Ο Μαγιακόφσκι ένιωθε συχνά τη μοναξιά, αλλά δεν ήταν επειδή οι άνθρωποι δεν τον αγαπούσαν ή επειδή δεν είχε φίλους ή είχε ανάγκη από μεγαλύτερη αναγνώριση. Τα ποιήματά του είχαν δημοσιευθεί, ο κόσμος διάβαζε το έργο του και τον άκουγε σε συνωστισμένες αίθουσες. Υπήρχαν πάρα πολλοί άνθρωποι που ήταν αφιερωμένοι σε αυτόν και τον αγαπούσαν. Αλλά όλα αυτά δεν ήταν παρά μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό για αυτόν. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε "έναν ακόρεστο κλέφτη στην ψυχή του". Ένιωθε ότι ήταν απαραίτητο να διαβαστεί από τους ανθρώπους που δεν τον διαβάζουν, να ακουστεί από ακροατή...