Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένας χάρτης κειμένων που απλώνεται γεωγραφικά από τη Γαλλία και τη Γερμανία μέχρι την Ιταλία και την Ελλάδα, εκτείνεται χρονικά από τους ύστερους μεσαιωνικούς χρόνους μέχρι την εποχή του Μπαρόκ, του Μοντερνισμού και τη σύγχρονη εποχή (τέλη του 20ού αιώνα) και περιλαμβάνει αρκετά λογοτεχνικά είδη της ευρωπαϊκής γραμματείας: λαϊκό παραμύθι της προφορικής παράδοσης (Ελλάδα), παραμύθι λογοτεχνικά επεξεργασμένο (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία), συμβολιστικό δράμα (Γαλλία), συναξαριακή αφήγηση (Ελλάδα), δραματικά κείμενα λαϊκών-θρησκευτικών παραστάσεων (Γαλλία, Ιταλία), έμμετρο μυθιστ...

Tα άρθρα που περιλαμβάνονται στον τόμο αποτελούν προϊόν μιας ομάδας η οποία λειτουργεί συλλογικά με τη μορφή εργαστηρίου και αποσκοπεί στην ανάπτυξη της "κριτικής διεπιστημονικότητας" με εκδόσεις σε ετήσια βάση. Επιδίωξη της ομάδας είναι να συμβάλει στη διεξαγωγή ενός κριτικού διαλόγου ανάμεσα στους διάφορους κλάδους της γνώσης, που θα έχει ως αποτέλεσμα όχι απλώς την ανταλλαγή ιδεών και μεθόδων αλλά και την αναθεώρηση των επιστημών και των μεταξύ τους σχέσεων σε ένα νέο πλαίσιο οργάνωσης και εποπτείας όπου κεντρικός άξονας θα είναι ο άνθρωπος. Η παραπάνω προσπάθεια δεν εί...

Ο σφυγμός της καλλιτεχνικής ζωής πριν από ενάμιση αιώνα, με επίκεντρο το Παρίσι, μας μεταφέρεται εδώ ολόφρεσκος με τη σφραγίδα ενός σπινθηροβόλου πνεύματος. Διεισδυτικός και τολμηρός ο Μπωντλαίρ παίρνει την προσωπική του θέση σε ό,τι αφορά τα αισθητικά ζητήματα και τα μεγάλα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής του. Και, το κυριότερο, η θέση αυτή διατηρεί και σήμερα ακέραιη την επικαιρότητά της, καθώς ευρίσκεται σε διαρκή συνάφεια με διαχρονικές εστίες προβληματισμού κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου: ο ρόλος της κριτικής, η σχέση του καλλιτέχνη με τον καθημερινό βίο, η οριοθέτηση μετα...

Du XVIe au XVIIe siecle, de l' essai au theatre, de Montaigne a Moliere, les voies ne sont pas fermees. L' oeuvre du philosophe humaniste retentit multiplement dans la dramaturgie molieresque et l' intertextualite permet l' etablissement de la filiation des textes et des pensees. Partant des racines profondes de la methode intertextuelle devoilees dans "Les essais" de Montaigne, cette etude vise a demontrer les possibilites de fecondation d' un texte a reveler des itineraires qui pourraient conduire le lecteur a gouter, par la mobilisation de son inconscient litteraire,...

Περιέχονται τα κείμενα: - Πλαστικός και μουσικός λόγος - Μεσαιωνική λογοτεχνία - Κωνσταντίνος Χρηστομάνος ή όνειρα και αγωνία - Καβάφης, το ζωντανό δράμα - Τζωρτζ Γκόρδον Μπάυρον - Fiodor Dostojewsky - Ράινερ Μαρία Ρίλκε

Η συλλογή αυτή κριτικών δοκιμίων του συγγραφέα είναι η πέμπτη στη σειρά (μέσα σε τριάντα πέντε χρόνια) μετά από τα: "Απόψεις" (Ηράκλειο, 1969), "Επισημάνσεις" (Αθήνα, 1990), "Εισέτι Φοίβος έχει καλύβην" (Αθήνα, 1995) και "Κριτικά και Συγκριτικά" (Αθήνα, 2003). Περιέχει ό,τι λέει ο τίτλος σημειωτικά, δηλαδή κριτικές βιβλίων σε εφημερίδες και περιοδικά. Ο "Βιβλιοφάγος" του εξωφύλλου είναι και βιβλιολάθας (αυτός δηλαδή, που ξέχασε πόσα βιβλία έχει διαβάσει) και αποτελεί "προβολή" του βαθύτερου είναι του συγγραφέα. Το μόνο, που εμποδίζει την ταύτιση μαζί του, εκτός από τη μορφ...

Εδώ περιλαμβάνονται ποικίλου είδους κριτικά κείμενα, από καθαρά φιλολογικά, όπως "Το αρχαίο δίκαιο του πολέμου και η κλασική δραματουργία" (Ευριπίδης - Αριστοφάνης), "Αρχαία λογοτεχνία και σύγχρονη δημιουργία" (Γιώργος Σεφέρης) και "Στρατευμένη λογοτεχνία στην αρχαιότητα και σήμερα" (ελληνική και ξένη), μέχρι καθαρώς δοκιμιογραφικά, όπως "Ο Μαρξ και οι αρχαίοι Έλληνες", "Ο αντιήρωας", "Ο Σάμιουελ Μπέκετ", "Μαρσέλ Προυστ", "Φραντς Κάφκα", "Αλμπέρ Καμύ", "Αντικουλτούρα". Προστίθεται Επίμετρο με 28 "Τι είναι τι" από τα "Ευρωπάλια", την "ποπ-αρτ" και τον "ψυχεδελισμό" μέχρι τα...

Τι μπορεί να συνδέει τον Μωπασσάν και τον Στήβενσον με τον Τσβάιχ και τον Μπόρχες, και πού συναντιούνται ο Μπωντλαίρ, ο Τσέχωφ και η Γουλφ με τον Φιτζέραλντ και τη Χάισμιθ; Όλοι αυτοί, και πολλοί άλλοι, βασανίζονται από τα αγωνιώδη ερωτήματα τού δημιουργού, ερωτήματα κοινά που παραλλάσσουν με το πέρασμα των χρόνων, που τίθενται σε κάθε λογοτεχνικό είδος και σε κάθε σχολή. Στα κείμενά τους εξομολογούνται, αναζητούν, απαντούν, κρίνουν, σατιρίζουν, πολεμούν και συμπνέουν. Τι είναι ταλέντο, τι τους εμπνέει, πώς αναμετριούνται με την άγραφη σελίδα και τους δαίμονες τής συγγραφή...

Στη σειρά "Θεωρία και Μέθοδος" πρόκειται να εκδοθούν έργα που θα αντιπροσωπεύουν ή θα παρουσιάζουν τις πιο σημαντικές σύγχρονες τάσεις στην περιοχή της ερμηνείας και κριτικής του κειμένου. Μέσα από την επιλογή των τίτλων αυτής της σειράς -επιλογή που θα καθορίζεται κυρίως από τις διαγνώσιμες συγκεκριμένες ανάγκες της ελληνικής κριτικής θεωρίας και πρακτικής- θα επιχειρηθεί να παρουσιαστεί στον Έλληνα αναγνώστη ένα φάσμα των θεωριών, των εννοιών και των ερμηνευτικών μοντέλων που έχουν τεθεί στην υπηρεσία της ερμηνείας και της κριτικής· αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως ο στόχος μ...

Πέντε συγγραφείς (οι Hemingway, Nabokov, Borges, Michaux και Kawabata) γεννημένοι στο γύρισμα του 19ου αιώνα στις πέντε άκρες του κόσμου. Προσπάθησα να σκιαγραφήσω κάποια σημεία των χρόνων της μαθητείας τους: τοπία, καταστάσεις των οποίων ο απόηχος θα συνέχιζε να ακούγεται μέχρι τις όψιμες σελίδες. Mετά, υπάρχουν τα έργα τους, που όλα τους συνθέτουν ένα μέρος του πολλαπλού λόγου (που οι ποικίλες, υποκειμενικές αναγνώσεις μας τον πολλαπλασιάζουν στο άπειρο) του 20ού αιώνα. Mετά, υπάρχει ο θάνατός τους. [...] H ιδέα των "Tοπίων καταγωγής" μου ήρθε εντελώς απροσδόκητα: σε ένα...

O Φίλιπ Pοθ συναντά συγγραφείς που αγαπά και μιλάει μαζί τους. Oι συνομιλίες αυτές μεταξύ ομοτέχνων αποτελούν πολύτιμη ξενάγηση στο εργαστήρι των συγγραφέων Πρίμο Λέβι, Άαρον Άπελφελντ, Iβάν Kλίμα, Mίλαν Kούντερα, Έντνα O' Mπράιαν και Mαίρης Mακ Kάρθυ· μάς αποκαλύπτουν πολλά "για τις περιπέτειες των ανθρώπων, τις τραγωδίες της ιστορίας και για τη λογοτεχνία ως το έσχατο ανάχωμα απέναντι στην επερχόμενη καταστροφή", γράφει στη Le Monde η Josyane Savigneau. Στο βιβλίο περιέχονται ακόμα μια συζήτηση του Φίλιπ Pοθ με τον Iσαάκ Mπάσεβις Σίνγκερ για τον Mπρούνο Σουλτς και πορτ...

Από πάντα οι συγγραφείς έγραφαν για τους θεούς επειδή η κοινότητα τους εμπιστεύτηκε αυτόν το ρόλο. Στη συνέχεια, όμως, συνέχισαν να γράφουν ακόμα κι όταν η κοινότητα άρχισε να αγνοεί ή να πολεμά τους ίδιους εκείνους θεούς που πριν λάτρευε. Ποιοι όμως ήταν αυτοί οι θεοί και γιατί τα ονόματά τους εξακολουθούσαν να ενδιαφέρουν τον κόσμο; Ξεκινώντας από τους αρχαίους Έλληνες θεούς που από την Αναγέννηση και μετά διασχίζουν την ευρωπαϊκή σκέψη σε κύματα ισχυρά και ιδιότροπα, και περνώντας στους θεούς της Ανατολής που με το γερμανικό ρομαντισμό κατέλαβαν την κεντρική Ευρώπη, οι θ...

Το "Ζώντας με την ελπίδα και την ιστορία" είναι μια συλλογή δοκιμίων στην οποία η Ναντίν Γκόρντιμερ (Βαβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1991) βρίσκει τον τρόπο να εμβαθύνει στα θέματα που τροφοδότησαν τη λογοτεχνική της φαρέτρα και την πλούσια εργοβιογραφία της. Υπερασπιζόμενη την καλλιτεχνική δημιουργία στον αγώνα της κατά της αδικίας, η Γκόρντιμερ μας δίνει την ευκαιρία να προβληματιστούμε μαζί της γύρω από την έννοια της λογοτεχνίας, το ρόλο της γυναίκας, τη βασανιστική πορεία της Νότιας Αφρικής τα τελευταία σαράντα χρόνια αλλά και τις μεγάλες στιγμές που χαρακτήρισαν την παγκόσμ...

"Θρυλείται πως ο Άργος χρειάστηκε τα εκατό του μάτια για να προσανατολιστεί με ασφάλεια στο βαθύ τρισκότεινο σπήλαιο όπου ζούσε, τρώγοντας τους ανθρώπους ωμούς, η μυθική Έχιδνα και να τη σκοτώσει. Αλλά τις έρπουσες -ή αναπάντεχα φτερωτές-προσεγγίσεις της ιστορικής Έχιδνας ούτε με χίλια μάτια δεν υπάρχει ελπίδα να τις δει κανείς. Τι ελπίδα θα είχα εγώ, με την ελάχιστη διάταση της οράσεως που θα μπορούσα ίσως να επιτύχω; Γι' αυτό ως οδηγούς της καθόδου μου στα άδυτα της τυφλότητας διάλεξα, ύστερα από περίσκεψη, τέσσερις τυφλούς. Θεώρησα καλύτερο να με ξεναγήσουν στα σκότη τέσ...

Το μέγεθος και η σημασία ενός λογοτέχνη ή καλλιτέχνη και του έργου του, οσοδήποτε "μεγάλου" ή "μικρού", δεν μπορούν ν' αποδειχτούν με κριτήρια "καθαρά αισθητικά", γιατί τέτοια "κριτήρια", απλά, δεν υπάρχουν, ούτε στο ατομικό ούτε στο συλλογικό υποκείμενο· το "μέγεθος" αυτό μπορεί και πρέπει να καταδειχτεί με ένα αντικειμενικό κριτήριο: την πρόσληψη του υπό εξέταση προσώπου και έργου, δηλαδή την αντοχή του μέσα στο χρόνο, την υποδοχή και την αποδοχή του από τους εκάστοτε νέους δέκτες και φορείς του.Το πρόσωπο και το έργο του, που συγκεντρώνει επάνω του τις σοβαρότερες προϋπο...

Η ιστορία είναι περιπλάνηση και η κάθε εποχή έχει την Οδύσσεια που της αρμόζει. Ο ιστορικός χρόνος δίνει το χώρο και την ιδιαίτερη μορφή στην ανθρώπινη περιπλάνηση. Αρχαίος Νόστος που κλείνει τον κύκλο. Χωρίς επιστροφή, ατέρμων δονκιχωτική εξόρμηση που ανοίγει τον κύκλο, στην αυγή των Νέων Καιρών. Αναζήτηση μέχρις εσχάτων της Μεγάλης Λευκής Φάλαινας του απόλυτου. Καταβύθιση του Λεοπόλδου Μπλουμ μέσα στη σύγχρονη Πόλη, την αξέχαστη εκείνη Bloomsday, την Ημέρα του Αιώνα τούτου που δεν τέλειωσε. Flanerie του Walter Benjamin. Έφοδος στον ουρανό, τον Κόκκινο Οκτώβρη του 1917......

Όλοι οι σοβαροί συγγραφείς αναζητούν διαρκώς τις σκουληκότρυπες που θα τους συνδέσουν με άλλα πεδία, άλλους κόσμους. Περιστασιακά συλλέγω παλιά βιβλία. Ζω σ' ένα παλιό σπίτι. Γνωρίζω υπερβολικά καλά την κυριολεκτική σκουληκότρυπα. Οπότε διάλεξα τον τίτλο αυτό. Τον προτιμούσα, εξάλλου, από οποιονδήποτε άλλον, που δεν θα μου επέτρεπε να χαμογελάω πότε πότε. (Τζων Φώουλς) Οι "Σκουληκότρυπες" είναι η πρώτη αντιπροσωπευτική συλλογή από διάφορα σκόρπια και έντονα προσωπικά γραπτά του Τζων Φώουλς: δοκίμια, άρθρα λογοτεχνικής κριτικής, σχολιασμοί, αυτοβιογραφικά κείμενα, αναμνήσ...

[...]Η λογοτεχνία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη γλώσσα και με την κοινωνία. Αποτελεί ένα πεδίο, το οποίο, όπως γράφει ο Ελύτης αναφερόμενος στην ποίηση, "συγκεφαλαιοί την πολιτείαν, αντανακλά το φως πάσης ιστορικής εποχής". Aποτελεί έναν από τους φορείς της συλλογικής μνήμης και συνείδησης της κοινωνίας και εκφράζει όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστα την αυτοσυνειδησία της. Ως πολιτισμικό σύστημα δεν αποτελεί "περιθωριακή και επουσιώδη πλευρά της ζωής μας", αντιθέτως συνιστά το πεδίο όπου διαρθρώνεται η σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο. Όπως κάθε λογοτεχνία έτσι και η νεοελληνική,...

O συγγραφέας που αναλαμβάνει να σχολιάσει βιβλία άλλων συγγραφέων είναι ευάλωτος στην ψυχαναγκαστική ανάγνωση -κανένας δεν βαριέται ευκολότερα ένα βιβλίο από έναν συγγραφέα- και στην προκατειλημμένη αποτίμηση. Δίχως την ανακουφιστική ακηδία του επαγγελματία κριτικού, ο συγγραφέας μπαίνει συχνά στον πειρασμό ν' αναδείξει ως υπέρτατο κριτήριο το προσωπικό του γούστο. Ο Πέτρος Τατσόπουλος δεν υποτιμά αυτούς τους κινδύνους. Γνωρίζει όμως επίσης ότι ο συγγραφέας, κάποιος που προέρχεται από την κουζίνα της γραφής, είναι ίσως και ο πλέον ενδεδειγμένος για να εντοπίσει τις δυσκολί...