Λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

Ο καθρέφτης και το φως

Κριτική (2016)

Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...

Το κόκκινο της φωτιάς

Γαβριηλίδης (2016)

Το δοκίμιο αυτό ανοίγεται από την Αισθητική της πρόσληψης σε μια Ποιητική της συγγραφής που η καταγωγική ρίζα της εντοπίζεται στην "Ποιητική" του Αριστοτέλη, στο "Περί Ύψους" του Λογγίνου και στις στοχαστικές μεταστοιχειώσεις τους μέσα στη σύγχρονη σκέψη. Αντιμέτωπη με βασικά θέματα που αφορούν τη λογοτεχνία, όπως ελευθερία, λόγος, δομή, μορφή, νόημα, αισθητικά κριτήρια-αξίες, αισθητική αγωγή, η συγγραφέας συζητά τη σχέση του έντεχνου πεζού λόγου με την ιστορία και τη φιλοσοφία, του πραγματικού με το κείμενο, της τέχνης με την τεχνική, της γραφής με τη συγγραφή. Ανοίγει έτσ...

Ο καθρέφτης και το φως

Κριτική (2016)

Στην προσπάθειά τους να χαρακτηρίσουν την τέχνη, οι άνθρωποι μέχρι το μισό του 18ου αιώνα ακολουθούσαν την πεποίθηση του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα, ότι δηλαδή ο νους είναι καθρέφτης που αντανακλά τον εξωτερικό κόσμο - άρα η τέχνη για τον Πλάτωνα είναι το κάτοπτρο που ανακλά εξωτερικά αντικείμενα, είναι, δηλαδή, η μίμηση της φύσης. Αργότερα, το ρομαντικό κίνημα συνέβαλε στην εδραίωση της άποψης ότι ο νους εκπέμπει το δικό του φως και άρα η τέχνη παύει να είναι απλή μίμηση της φύσης, αλλά διαμορφώνει τη δική της, λαμπρότερη εικόνα. Ο καθρέφτης είναι η μίμηση και το φως είναι...

Όταν γράφει το μολύβι

Πόλις (2016)

Πώς αναπαριστά κανείς την ένοπλη βία; Με ποιους εκφραστικούς τρόπους και αισθητικά μέσα μπορεί να αποδοθεί λογοτεχνικά; Η παρούσα μελέτη καταπιάνεται με ελληνικά και ιταλικά πεζογραφικά κείμενα των τελευταίων δεκαετιών που επεξεργάστηκαν μυθοπλαστικά την ένοπλη βία στη σύγχρονη εκδοχή της, διερευνά τις μορφικές και θεματικές επιλογές των συγγραφέων, καθώς και τις διακριτές αφηγηματικές στρατηγικές που χρησιμοποίησαν για την αναπαράστασή της, και αναλύει το ιδεολογικό τους πρίσμα. Με κεντρικό θεωρητικό εργαλείο την έννοια της "μνήμης", και στηριζόμενοι σε μια διεπιστημονική...

Σκέψεων... επίσκεψη

Αιγηΐς (2016)

[...] Τα κείμενα που ακολουθούν έχουν τις εξής φιλοδοξίες: - Να προσφέρουν την ουσία της σκέψης, των βιβλίων για τα οποία πρόκειται, εξοικονομώντας ίσως τον χρόνο, πολυάρχολων αναγνωστών - Να επισημάνουν οδούς επεκτάσεως των σκέψεων τούτων - Να προτείνουν ενδεχόμενες αντίθετες σκέψεις - Να απεικονίζουν συνοπτικώς τους συγγραφείς και την εποχή τους - Να προσφέρουν ένα περιβάλλον διεύρυνσης της σκέψης. [...] (από τον Πρόλογο του συγγραφέα)

Περιμένοντας τους βαρβάρους

Εκδόσεις Πατάκη (2016)

"Η άλλοτε δυσχερής, άλλοτε γόνιμη συνάντηση ανάμεσα στον αρχαίο και στον σύγχρονο κόσμο αποτελεί, από πολλές απόψεις, τη βασική θεματική που συνδέει τα είκοσι τέσσερα δοκίμια της συλλογής αυτής, που με μεγάλη χαρά παρουσιάζω για πρώτη φορά στο αναγνωστικό κοινό της Ελλάδας, μιας χώρας της οποίας η κουλτούρα, τόσο η αρχαία όσο και η σύγχρονη, διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό το πώς γράφω και το πώς ζω. Ορισμένα από τα κείμενα του βιβλίου είναι, αναπόφευκτα, αφιερωμένα στον πολιτισμό της κλασικής Ελλάδας [...] Πολλά όμως από τα "κλασικά" δοκίμια του βιβλίου εξετάζουν τους τρόπους μ...

Μεταφραστές και διακείμενα

Μελάνι (2016)

Το αντικείμενο της έρευνας και της ευαισθησίας της Σταυρούλας Τσούπρου είναι η συγκριτική επιστημολογική εντρύφηση στον χώρο τής μεταφρασεολογίας και των διακειμενικών ανασκαφών. Από τη μια, η σύγκριση λογοτεχνικών κειμένων, συγγραφέων, υφών, ειδών και μορφών αποδεικνύει το εύρος αλλά και την ευρηματικότητα του μελετητή και, από την άλλη, τον έλεγχο ενός ευρέος φάσματος λογοτεχνικής ύλης. Το φάσμα δεν διατρέχει μόνο το διάνυσμα από τον Παπαδιαμάντη στον Θ. Βαλτινό ή από τον Σαίξπηρ, τον Χέρμαν Μέλβιλ στον Αραγκόν, αλλά ελίσσεται ανάμεσα στην ηθογραφία, την υπερρεαλιστική...

Το αλωνάκι της ανάγνωσης

Επτάλοφος (2016)

Η επαρχία της ανυπάρκτου

Σοκόλη (2016)

Στη μονογραφία προσεγγίζεται το κείμενο που έμεινε γνωστό ως "Ανώνυμος του 1789", αλλά ο πραγματικός του τίτλος είναι "Αληθή Ηστορία". Παρ' όλες τις ως τώρα προσπάθειες των ερευνητών να εντοπιστεί το ιστορικό πρόσωπο που κρύβεται πίσω από την ανωνυμία, ο συγγραφέας μένει ακόμα άγνωστος. Στην παρούσα προσέγγιση επιχειρείται η παρουσίαση του κειμένου με βάση την ειδολογική του ταυτότητα, τις τεχνικές και τα στοιχεία περιεχομένου που αναδεικνύουν τη νεοτερική ιδεολογία εν γένει ή την τάση ανανέωσης της δημιουργικής μας πεζογραφίας ειδικότερα. Η εξέταση των επιπέδων λόγου εντός...

Η μεταφυσική του αστυνομικού μυθιστορήματος

Per Aspera Ad Astra (2016)

Στο παρόν έργο επιχειρείται η διερεύνηση του συγκριτικού πεδίου που ορίζεται από την ιστορία των ιδεών και την ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας. Με τον όρο "αστυνομική λογοτεχνία" εννοείται το λογοτεχνικό είδος που περιλαμβάνει στη διήγηση αναφορά σε κάποιο έγκλημα, το οποίο πρέπει να εξιχνιασθεί, συνήθως από κάποιον ντετέκτιβ. Συναφή είδη αποτελούν τα "θεολογικά", και ευρύτερα τα "μεταφυσικά θρίλερ", αλλά και η κατασκοπική ιστορία. Ακόμη, ενίοτε χρησιμοποιείται ο όρος "ιστορίες μυστηρίου", ο οποίος συνδέθηκε με τη μαζική λογοτεχνία (pulp fiction) των δεκαετιών του 1930...

Κουπιά και φτερά

Νεφέλη (2016)

Αναλύοντας για πρώτη φορά από κοινού τον μύθο της Οδύσσειας στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο του 20ού αιώνα (στον Joyce, στον Pound, στον Rilke, στον Pascoli, στον Σεφέρη, αλλά και στον Godard και στον Kubrick), η παρούσα μελέτη επιχειρεί να ρίξει νέο φως στην ποιητική του μοντερνισμού, η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν επιλέγει τυχαία τον μύθο της Οδύσσειας για να εκφραστεί. Η μελέτη εξετάζει αντικριστά λογοτεχνικές και κινηματογραφικές διασκευές του μύθου της Οδύσσειας, όπως αυτές εμφανίζονται την εποχή του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, ανιχνεύοντας τα κοινά τους σημεία -...

Τα αισθητικά ρεύματα στην ευρωπαϊκή και στη νεοελληνική λογοτεχνία του 19ου και του 20ού αιώνα

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2016)

Το βιβλίο εξετάζει τη σχέση αισθητικής και λογοτεχνίας στην Ευρώπη και την Ελλάδα του 19ου και του 20ού αιώνα. Με ευσύνοπτο, εύληπτο και συστηματικό τρόπο επιδιώκει την παρουσίαση αισθητικών, αντιλήψεων, φιλοσοφικών και πνευματικών ιδεών της εποχής που συμβάλλουν στο "ξεκλείδωμα" της αινιγματικής φύσης των λογοτεχνικών κειμένων και στο δημιουργικό αναστοχασμό γύρω από τα εκφραστικά μέσα και τις παραμέτρους που δημιουργούν το νόημα και προκαλούν την αισθητική απόλαυση του κειμένου. Στοχεύοντας να παράσχει μια μέθοδο κατανόησης, ανάλυσης ή και ερμηνείας των λογοτεχνικών κει...

Καλειδοσκοπικός σελιδοδείκτης

Γαβριηλίδης (2016)

Η πραγματικότητα που βιώνουμε ως ανθρώπινα υποκείμενα, όπως και η επίσημη Ιστορία μας, είναι συνυφασμένες με το λόγο, την αφήγηση και τις πάσης φύσεως μικρο-ιστορίες του άμεσου περιβάλλοντός μας. Και τούτο συμβαίνει επειδή η εύθραυστη ύπαρξή μας δομείται από την άρρηκτη σχέση μας με το γλωσσικό κώδικα, καθώς και με τα πολιτιστικά του παράγωγα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού που στην πορεία του χρόνου ορίσαμε ως λογοτεχνία. Το λογοτεχνικό κείμενο, πεζό ή ποιητικό, στην προσπάθειά του να νοηματοδοτήσει, να κωδικοποιήσει, να ανοικειώσει ή απλά να αποδομήσει τον περιβάλλοντα κόσ...

Σελίδες από το πουθενά

Ars Nocturna (2016)

"Ο Ρασκόλνικοφ είναι ένα καθρέφτισμα του Άμλετ. Για την ακρίβεια είναι ο Άμλετ, το σύμβολο του νεανικού ρομαντισμού που φλερτάρει με την παράνοια, με μια και μόνη διαφορά: η αίσθηση του χρέους που κινητοποιεί τον Πρίγκιπα απουσιάζει από τον Φοιτητή. Ο Άμλετ υποψιάζεται πως υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ο Ρασκόλνικοφ ξέρει πως τα πάντα γύρω του είναι σάπια".

Φλίππερ

Gramma (2016)

Το 1973, ο Haruki Murakami γράφει μια νουβέλλα για το φλίππερ. To 1982, o Jerzy Kosinski εκδίδει το Pinball και 8 χρόνια μετά, ο Peter Handke θα γράψει το Δοκίμιο για το τζουκ-μποξ. Ανάμεσά τους θα βρεθούν ο Μένης Κουμανταρέας, ο Νίκος Νικολαΐδης, ο Νίκος Δήμου, ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ και τα "μηχανάκια του ’60". Ο Κώστας Θ. Καλφόπουλος μάς δίνει τη δική του εκδοχή για το φλίππερ: αυτόματο, τεχνικός πολιτισμός, design object και ποπ κουλτούρα μέσα από μια ιστορία για έναν νεανικό έρωτα, το παιγνίδι και τις αναμνήσεις του(ς).

Τζαίημς Τζόυς, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργος Χειμωνάς: Ψηλαφώντας τη νεωτερικότητα

Δρόμων (2016)

Σ' αυτό το βιβλίο συστεγάζονται δύο κορυφαίες μορφές του αγγλικού μοντερνισμού, και ειδικότερα του "ρεύματος της συνείδησης": Η Αγγλίδα συγγραφέας Βιρτζίνια Γουλφ με τους ανεπαίσθητους φευγαλέους τόνους της καθημερινότητας, η Βιρτζίνια Γουλφ που αποθεώνει τον μέσο αναγνώστη (common reader), η ιδεαλίστρια και φεμινίστρια Γουλφ που ξεπέρασε τον άρρωστο ψυχισμό της μέσα από την λογοτεχνία και την αγάπη της για τη ζωή. Επίσης, ο Ιρλανδός μοντερνιστής Τζαίημς Τζόυς, ζυμωμένος με τις ιδέες του ιησουίτικου καθολικισμού, ο ιδεαλιστής, αριστοτελιστής, βωμολόχος, εικονοκλάστης...

Ας ξαναχτίσουμε τους ανεμόμυλους

Εξάρχεια (2016)

Η τέχνη δεν μπορεί να βολεύεται στην οκνηρή αιωνιότητα των ειδώλων, σε κατασκευασμένες σταθερές, αλλά πρέπει να ξεβολεύει, να συμβάλει σε μια καθολική αλλαγή. Ποια θέση έχει η λογοτεχνία σε έναν κόσμο που υπολογίζει μόνο τους κώδικες της αποτελεσματικότητας; Κι όμως, η λογοτεχνία μπορεί να ανιχνεύει τα κενά και να τα αφουγκράζεται, καθώς αυτά οικοδομούν ένα έξω. Μπορεί να αναπολεί το μη χρήσιμο ως κινητήριο, να εγκαθιδρύει το αυτεξούσιο και να φαντάζεται το νέο. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να διηγηθούμε είναι οι ατελείωτες δυνατότητες του Είναι. Αυτές οι δυνατότητες είναι που...

... κάπου, ανάμεσα στο κάπνισμα και στα σταυρόλεξα

Εκδόσεις Ι. Σιδέρης (2016)

Η μελέτη αυτή διερευνά τις αναπαραστάσεις του δημοσιογράφου-ερευνητή στο σύγχρονο ελληνικό και αγγλόφωνο αστυνομικό μυθιστόρημα. Παραδοσιακά, ο δημοσιογράφος ως λογοτεχνικός ήρωας ενσάρκωνε ενίοτε τον έντιμο υπερασπιστή της αλήθειας και ενίοτε τον "κακό" της υπόθεσης που χρησιμοποιεί και αθέμιτα μέσα προκειμένου να επιτύχει το στόχο του. Ο ρεπόρτερ της σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας σκιαγραφείται με τρόπο ρεαλιστικότερο, ισορροπώντας ανάμεσα στις δύο προηγούμενες αναπαραστάσεις. Στα μυθιστορήματα που αναλύονται εδώ εμφανίζεται ως μια πολύπλοκη διασταύρωση δύο κόσμων, του...

Συνολικά Βιβλία 313
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου