Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στη νεοελληνική ιστορική μνήμη, ακαδημαϊκή και δημόσια, οι πτυχές της αυτονομίας διαφόρων ελληνικών κοινοτήτων έχουν συνδεθεί ως επί το πλείστον με τις δομές και τις λειτουργίες του εν λόγω διοικητικού θεσμού. Η διαμόρφωση και η εδραίωση του ιστοριογραφικού αυτού προσανατολισμού βασίστηκε κυρίως σε μετεπαναστατικά τεκμήρια και συνέβαλε στην εξειδανίκευση των ρόλων που είχαν διαδραματίσει την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας οι Έλληνες προεστοί, αλλά και τα χριστιανικά άτακτα ένοπλα σώματα. Ενώ όμως στις ελληνικές πηγές η αναφορά στο κοινόν είναι συχνή, η οθωμανική διοίκηση α...

Το ελληνικό κράτος δημιουργείται το 1828 εκ του μηδενός και αλλάζει ριζικά την ζωή των ανθρώπων που το δημιούργησαν με την φαντασία τους και με την επαναστατική τους πράξη. Τους επιβάλλει την αυθεντία και την νομιμότητά του, την βία και την εξουσία του· ελέγχει την αναμεταξύ τους βία· τέμνει, δικάζει και τιμωρεί· εκπαιδεύει τους νέους και τις νέες, τους μαθαίνει τον νόμο, την τάξη, την υποταγή, τον πατριωτισμό. Και εκείνοι, με την σειρά τους, απορρίπτουν αυτό το κράτος υποκύπτοντας, το στελεχώνουν για να το χρησιμοποιούν εναντίον αλλήλων, το περιβάλλουν με τα εθνικά σύμβο...

Οι Ελληνορθόδοξες Κοινότητες κατά την Οθωµανική Αυτοκρατορία είχαν, επιπλέον της τοπικής κοινοτικής αυτοδιοίκησης, της φορολογίας και µέριµνας για την Παιδεία, την υποχρέωση να φροντίζουν για την υγεία και πρόνοια των µελών τους, µε την ίδρυση νοσοκοµείων και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυµάτων (ορφανοτροφείων, γηροκοµείων, κ.ά.), τον διορισµό κοινοτικών ιατρών, µαιών, τη λειτουργία φαρµακείων, κ.ά., δραστηριότητες και ανάγκες, που δεν κάλυπτε η οθωµανική διοίκηση. Η Εκκλησία είχε σηµαντικό ρόλο στη µέριµνα αυτή, σε συνεργασία µε τις Δηµογεροντίες, τις επαγγελµατικές συντεχνίες...

Το βιβλίο αποτελεί μια συνοπτική και εναργή εισαγωγή στην ιστορία της Ελλάδας, από τα πρώτα σκιρτήματα του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι σήμερα. Το 1830, η Ελλάδα υπήρξε η πρώτη χώρα της Ανατολής που κατέκτησε την ανεξαρτησία της, όπως και το 1981 ήταν η πρώτη που έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η κληρονομιά της Ορθοδοξίας αλλά και οι επιπτώσεις από τα χρόνια της κυριαρχίας των Οθωμανών έχουν αφήσει έντονα τα σημάδια τους στη χώρα. Από την άλλη, σημαντικά ιστορικά κινήματα, όπως η Αναγέννηση, η Μεταρρύθμιση, ο Διαφωτισμός και η Γαλλική...

Η μονογραφία του Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, "Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν τουρκοκρατίαν (1715-1821)", αρθρώνεται σε δύο μέρη (πέντε και επτά κεφάλαια) και τρία παραρτήματα. Από θεματογραφική άποψη πραγματεύεται την οικονομία, την κοινωνία, την δημογραφία, την οθωμανική διοίκηση, την ελληνική αυτοδιοίκηση, τις σχέσεις μεταξύ των συνοίκων Οθωμανών και Ελλήνων, την ενδοελληνική κοινωνική διαστρωμάτωση και τις συναφείς ταξικές τριβές. Επίσης, το φαινόμενο της ελληνικής εθνοαπελευθερωτικής επαναστατικότητας και τις ένοπλες συγκρούσεις. Το έργο πρόσφερε πολλά νέα δεδομένα και πρω...

Αποτελεί ιδιαίτερα θετική πρωτοβουλία η έκδοση της μελέτης του διακεκριμένου Ρώσου ιστορικού Γκριγκόρι Άρς για την Φιλική Εταιρεία.Ο Γκριγκόρι Άρς πραγματεύθηκε στην έκταση μιας ολόκληρης ζωής τη Νεότερη Ιστορία των Ελλήνων. Ειδικότερα, ενέκυψε στην εξέταση της Ελληνικής Επανάστασης, στην οποία και εντόπισε τον αγώνα για την αποτίναξη της τυραννίας - τόσο της εξωτερικής όσο και της εσωτερικής: επέμεινε, μάλιστα, να διακρίνει τις βαθύτερες δυνάμεις που ώθησαν στην εξέγερση, οι οποίες και συνάπτονταν με την βούληση της απελευθέρωσης από κάθε βίαιο καταναγκασμό.Στη διερεύνηση...

[...] Στο εν λόγω σύγγραμμά του ο Αλέξ. Οικονόμος παρακολουθεί την πορείαν του Π. Πρωτοπαπαδάκη από τα πρώτα παιδικά του βήματα στο χωριό όπου είδε το φως του ήλιου, στην Απείρανθον της Νάξου. Η εξιστόρηση του βιογράφου είναι συναρπαστική, καθώς επενδύει τα στοιχεία του με λογοτεχνικήν δεξιότητα, την οποίαν ως προσωπογράφος έχει αναγάγει σε ζηλευτήν περιωπήν. [...]

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται το Ελληνικό Ζήτημα κατά την προεπαναστατική περίοδο, κυρίως από πολιτική και διπλωματική πλευρά αλλά και από κοινωνική και πολιτιστική. Πρόκειται, φυσικά, για την επιτάχυνση ορισμένων διαδικασιών που σκοπό είχαν την αποκατάσταση του ελληνικού έθνους, το οποίο τότε ακριβώς προβλήθηκε μετ' επιτάσεως ως πολιτική και πολιτιστική κοινότητα διακριτή από τους άλλους συνοίκους λαούς της Ορθόδοξης Οικουμένης, η οποία επιζητούσε πλέον την απελευθέρωσή της από το αυθαίρετο καθεστώς του Σουλτάνου και τη δημιουργία εθνικού κράτους. Είναι η εποχή, κατά την...

Οι πρόσφατες έρευνες με τις επισημάνσεις του "ροπάλου του Ηρακλέους" στη "Χάρτα της Ελλάδος" και στους Χάρτες της Βλαχίας και Μολδαβίας προσφέρουν νέα δυναμική στην επαναστατική σκέψη του Ρήγα Βελεστινλή. Δεν είναι σύμβολο μόνο της αρχαίας ελληνικής δύναμης, όπως ο ίδιος γράφει για λόγους σκοπιμότητας, για να πάρει την άδεια εκτυπώσεως από την Αυστριακή Αστυνομία. Εκτείνεται στην εποχή του, στους σκλαβωμένους και επί πλέον και σε όλα τα μέρη του σχεδιαζόμενου κράτους του Βαλκανικού χώρου. Κατ' αυτόν τον τρόπο η παρουσία του ροπάλου, όπως έχουμε δείξει, έρχεται σε συμφωνία μ...

Τρία πουλάκια κάθονται ψηλά στου Γερακάρη. Το 'να τηράει την Κάπελη, τ' άλλο του Κακοτάρι το τρίτο το μικρότερο μοιρολογάει και λέει: - Διαβάτες που διαβαίνετε εσείς ν' όπου περνάτε΄ μην είδατ' τον Καπτάν Γιαννιά τον Γιώργη τον λεβέντη, μήνα σε δρόμο φάνηκε, μήνα σε φίλου σπίτι; - Εψές, προψές τον είδαμε στου Κατσαρού τ' αλώνια μ' εννιά λεβέντες χόρευε, μ' εννέα Ντερβιναίους κι από μπονόρα έβριζε, αγάδες φοβερίζει...

"Προθυμίαν έχω, χρήματα δεν έχω να βοηθήσω το φίλτατον γένος μου. Άλλοι καταβάλλον κόπους. Άλλοι ας καταβάλλωσι χρήματα προς φωτισμόν της πατρίδος." Τέκνο της ανάγκης, οι προεπαναστατικές αγγελίες προς άγραν συνδρομητών για την έκδοση νεωτερικών βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών, προσφέρουν μία πρώτης τάξεως μαρτυρία για την εποχή που τις γέννησε. Είτε οι ανάλογες προσπάθειες ευοδώθηκαν είτε έμειναν στα "ανεκπλήρωτα εκδοτικά σχέδια", ο προγραμματικός-διαφημιστικός λόγος των κειμένων, τα όποια εκδίδονται στον τόμο αυτό, φέρει έκδηλο το αποτύπωμα των κοσμοϊστορικών αλλαγ...

Η σχεδόν αυτονόητη ένταξη των Ορλωφικών στην άμεση προϊστορία του Εικοσιένα αποτέλεσε μέρος ενός συνολικότερου επιχειρήματος περί εθναφύπνισης, το οποίο η ελληνική ιστοριογραφία επεξεργάζεται από τα μέσα του 19ου αιώνα. Η μελέτη αναλύει κριτικά τις φάσεις οικοδόμησης του ενοποιητικού επιχειρήματος της εθναφύπνισης εντοπίζοντας τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές ανάμεσα στο 1770 και στο 1821. Υπό την οπτική αυτή, παρακολουθεί και ανασυστήνει τους τρόπους με τους οποίους ενσωματώνονται διαφορετικού τύπου προσδοκίες και σχέδια απελευθέρωσης στο ενιαίο αφήγημα της Εθνικής...

Ύστερα από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς (1453) και την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έλειψε κάθε διοικητική οργάνωση και υπαγωγή στην κεντρική διοίκηση. Αναπτύχθηκαν τότε τοπικές ομάδες με κοινά συμφέροντα σε μικρότερες ή μεγαλύτερες περιοχές, ανάλογα με την εδαφική διαμόρφωση του τόπου και την παρουσία ή μη του κατακτητή. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, την συνέχεια της βυζαντινής παράδοσης διατήρησε η Μεγάλη Εκκλησία (δηλαδή το Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως) με τα προνόμια που του παραχωρήθηκαν από τον κατακτη...

Η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα με χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζει την έκδοση στα αλβανικά των επαναστατικών κειμένων του Ρήγα Βελεστινλή (1757 - 1798), του πρωτοπόρου επαναστάτη του Βαλκανικού χώρου, που είχε προετοιμάσει με προνοητικότητα και μέθοδο το επαναστατικό του σχέδιο για το ξεσηκωμό των σκλαβωμένων λαών των Βαλκανίων κατά της μακρόχρονης οθωμανικής τυραννίας. Ο Ρήγας για να έχει έτοιμο έναν καταστατικό χάρτη με τον οποίον θα μπορούσε να διοικηθεί δημοκρατικά η πολυεθνική πολιτεία του, με σεβασμό στη γλώσσα και τη θρησκεία του κάθε λαού,...